İçeriğe atla

Doğal düzen

Doğal düzen, doğa yasalarının ahlaki kaynağı olarak ifade edilen felsefi terim. Doğal düzen, doğadaki canlıların diğer canlılarla olan doğal ilişkilerini kapsar.[1]

Hakkında

Doğal düzen terimi Hans-Hermann Hoppe'nin Democracy: The God That Failed adlı eserinde anarko-kapitalist görüşleri savunmak için kullanılmıştır.[2] Bununla birlikte Friedrich Hayek de "doğal düzen" terimini eserlerinde sıkça kullanmıştır.[3]

Doğal düzen Dharma öğretilerinin de bir parçasıdır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Sacheri, Carlos Alberto, El Orden Natural, Ediciones del Cruzamante, Buenos Aires, 1980.
  2. ^ T. Gabiś, Hans-Herman Hoppe o monarchii, demokracji i ładzie naturalnym, "Pro Fide Rege et Lege", Nr 2-3(52), 2005
  3. ^ Friedrich August von Hayek. Law, Legislation and Liberty. London: Routledge, 1998, s. 37. ISBN 0-415-09868-8.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Friedrich August von Hayek</span> Avusturyalı ve İngiliz ekonomist (1899-1992)

Friedrich August von Hayek, Avusturya ekolüne bağlı ekonomist ve siyaset bilimcidir. Serbest piyasa ekonomisini 20. yüzyıl ortasında yükselen sosyalist dalgaya karşı savunmasıyla tanındı. Hukuk ve epistemolojiye önemli katkılar yaptı. 1974'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü düşünsel rakibi Gunnar Myrdal ile paylaştı.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomistler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu sayfada tanınmış iktisatçıların bir listesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Başkalaşım</span>

Başkalaşım ya da metamorfoz, özellikle böcekler için kullanılan bir terim olup canlının tırtıl düzeyinden yetişkin düzeye geçişine denir.

<span class="mw-page-title-main">Ludwig von Mises</span> Avusturyalı-Amerikalı ekonomist (1881 – 1973)

Ludwig Heinrich Edler von Mises Avusturyalı-Amerikalı Avusturya Okulu ekonomisti, tarihçi, mantıkçı ve sosyolog. Mises, klasik liberalizmin toplumsal katkıları ve tüketicilerin gücü üzerine kapsamlı yazılar yazdı ve dersler verdi. En çok komünizm ve kapitalizmi karşılaştıran praksiyoloji çalışmalarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Baptiste Lamarck</span> Fransız doğa bilimci (1744 – 1829)

Jean-Baptiste Lamarck, Fransız doğa bilimci, biyolog, akademisyen ve asker. Evrim konusunda yaptığı kapsamlı çalışmalarla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Schelling</span> Alman idealist düşünür

Friedrich Wilhelm Joseph Schelling, Alman İdealist düşünür. Fichte'nin temel kavrayışını ve idealist bakış açısını paylaşmakla birlikte, onun mutlak ego'nun bir ürünü olarak yalnızca bireysel bilinçle iradeye karşı koyan bir engel işlevi gören doğa anlayışına karşı çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Burke</span>

Edmund Burke, İngiltere Avam Kamarası'nda uzun yıllar milletvekilliği yapmış İrlandalı-İngiliz siyaset adamı, yazar, hatip, siyaset kuramcısı, filozof.

Neoliberalizm veya neo-liberalizm, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra gerileme yaşayan serbest piyasa kapitalizmiyle ilişkilendirilen 19. yüzyıl fikirlerinin 20. yüzyılın sonlarında yeniden ortaya çıkması için kullanılan bir terimdir. Muhafazakar ve liberteryen örgütlerin, siyasi partilerin ve düşünce kuruluşlarının yükselişinde önemli bir faktör olan neoliberalizm, genellikle ekonomik liberalleşme politikalarıyla ilişkilendirilir. Bu politikalar arasında özelleştirme, düzenlemelerin kaldırılması, küreselleşme, serbest ticaret, para politikası, kemer sıkma politikaları ve devlet harcamalarının azaltılması gibi unsurlar yer alır. Bu politikalarla ekonomi ve toplumda özel sektörün rolünün artırılması amaçlanır. Neoliberal proje aynı zamanda kurumların tasarlanmasına odaklanmakta ve bir siyasi boyutu bulunmaktadır. Neoliberalizmin düşünce ve pratikte belirleyici özellikleri, büyük ölçüde akademik tartışmanın konusu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ahlâkçılar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Ahlâkçılar listesi, konuları dışındaki otoriteler tarafından etik konusuna büyük katkıları olduğu öne sürülen kişileri bir araya getiren bir listedir. Bu kişiler, kısmen dînî veya politik kişiliklerdirler.

Avusturya Okulu sosyal olguların yalnızca bireylerin motivasyonlarından ve eylemlerinden kaynaklandığı kavramı olan metodolojik bireyciliğe sıkı sıkıya bağlı kalmayı savunan heterodoks bir ekonomik düşünce okuludur. Avusturya Okulu teorisyenleri, ekonomik teorinin yalnızca insan eyleminin temel ilkelerinden türetilmesi gerektiğini savunmaktadır.

Thatcherizm, 1979-1990 arasında Birleşik Krallık başbakanlığını yapan Muhafazakar Parti lideri Margaret Thatcher'ın adını taşıyan ve yalnızca siyasi platformu ve belirli politikalarıyla değil, aynı zamanda kişisel karakteri ve görevdeyken yönetim tarzıyla da ilgili olan bir İngiliz muhafazakar ideoloji biçimidir.

<span class="mw-page-title-main">Yapay seçilim</span> Canlıların kendi arasında yaptığı etkileşimler sonucu oluşan yeni türler

Yapay seçilim, insanların bilinçli ve amaçlı olarak bir organizmanın belli özelliklerini seçmesi ve kontrollü olarak yetiştirmesi sürecini anlatan tanım. Bu terim, Charles Darwin tarafından belirli özelliklere sahip canlıların farklılaşarak çoğalmalarının gelişmiş hayatta kalma veya üreme yeteneklerine dayandığı doğal seçilime karşılık olarak kullanılmıştır. İnsan eliyle hangi hayvan ya da bitkinin üretileceğine karar verildiği yapay seçilimin aksine, doğal seçilimde ne tür varyasyonların ve genlerin gelecek nesillere aktarılacağını çevre veya doğa şartları belirler.

Klasik liberalizm, serbest piyasayı ve laissez-faire ekonomisini; sınırlı devleti, ekonomik özgürlüğü ve siyasi özgürlüğü vurgulayan, hukukun üstünlüğünün güvenceye aldığı sivil özgürlükleri savunan; liberalizmin bir dalı, felsefi ve politik ideolojidir. Klasik liberalizm, 19. yüzyılın başlarında, Avrupa ve Kuzey Amerika'da kentleşmeye ve Sanayi Devrimi'ne bir yanıt olarak önceki yüzyılın fikirleri üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hans-Hermann Hoppe</span> Alman-Amerikan iktisatçı, filozof ve siyaset teorisyeni

Hans-Hermann Hoppe, Avusturya Okulu'na mensup Alman-Amerikan iktisatçı, filozof ve siyaset teorisyenidir. Las Vegas Nevada Üniversitesi'nde (UNLV) Emeritus Ekonomi Profesörü, Ludwig von Mises Enstitüsü Kıdemli Üyesi ve Mülkiyet ve Özgürlük Derneği'nin kurucusu ve başkanıdır.

Serfliğe Giden Yol ya da diğer adıyla "Kölelik Yolu", 1899 Avusturya doğumlu ekonomist ve filozof Friedrich von Hayek 'in 1940-1943 yılları arasında kaleme aldığı eseridir. Kitap, ekonomide devlet kontrolünün ve merkeziyetçi karar verme mekanizmalarının sonucunda yönetimin nasıl tiranlığa dönüşebileceğini konu edinir. Türkçe çevirisi de bulunan kitap 1992 yılından beri Hayekçi görüşleri ifade eden Libeal Düşünce Topluluğu ve Liberte Yayınları tarafından yayınlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Evrimsel hayat ağacı</span>

Evrimsel hayat ağacı, ortak ata üzerinden canlıların öncül ve ardıl ilişkilerini ve türlerin kökenini açıklayan kurgusal ağaç.

<span class="mw-page-title-main">Askerî-endüstriyel kompleks</span>

Askerî-endüstriyel kompleks veya Askerî-sınai blok bir ülkenin ulusal silahlı kuvvetleriyle, ona tedarik sağlayan askerî savunma sanayi arasında tanımlı olmayan bir birlikteliği tarif eder.

Burjuva sosyalizmi veya muhafazakâr sosyalizm, komünizmin kuramsal kurucuları olan Karl Marx ve Friedrich Engels'in sıkça kullandığı siyasal terim.

<span class="mw-page-title-main">David Heinrich Hoppe</span> Alman eczacı, botanikçi, böcek bilimci ve doktor

David Heinrich Hoppe Alman eczacı, botanikçi, böcek bilimci ve doktordu. Alpin florası çalışmalarına yaptığı katkıları ile bilinir. Bitki bilim mahlası Hoppe'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yaşam felsefesi</span>

Yaşam felsefesi, yaşamın anlamı ya da yaşamın nasıl yaşanması gerektiğine ilişkin herhangi bir genel tutum ya da felsefi görüştür.