İçeriğe atla

Doğa Derneği

Doğa Derneği
Slogan"Doğa biziz!"
Kuruluş2002
TürSivil toplum kuruluşu
MerkezAnkara
Resmî sitedogadernegi.org

Doğa Derneği, 2002 yılında Ankara'da kurulmuş, şimdiki merkezi Seferihisar olan ulusal bir sivil toplum kuruluşudur. Kısa adıyla DD, doğa ve insanı birbirinden ayrı görmeyerek, önemli doğa alanları başta olmak üzere tüm Türkiye'de doğanın yaşatılması için çalışmaktadır.

Türkiye'nin doğal değerlerini iki cilt ve 1.112 sayfada belgeleyen "Önemli Doğa Alanları" kitabını 2006 yılında dünyada ilk defa Türkiye için hazırlayan dernek (BirdLife International) Uluslararası Kuşları Koruma Kurumunun da Türkiye ortağıdır. Türkiye'de su kaynaklarının ve sulak alanların korunması için yürüttüğü çalışmalar sonucunda DD Türkiye'deki kuş gözlem topluluklarıyla da yakın iş birliği içerisinde çalışmaktadır. İzmir ve Urfa illeri başta olmak üzere 16 farklı ilde yerel teşkilatı bulunan dernek, kelaynak, flamingo, bozayı, ceylan, telli turna, dağ horozu, sırtlan, likya orkidesi, içsu balıkları gibi pek çok canlı türünün yaşatılması için alan bazında çalışmalar yürütüyor. Atlas Dergisi ve CNN Türk ile birlikte yaptığı, Türkiye'de 2010 yılına kadar canlıların soyunun tükenmesini engellemeyi maçlayan "Hedef: Sıfır Yok Oluş Kampanyası" ile adını duyurmaya başlayan dernek başta Buğday olmak üzere pek çok sivil toplum kuruluşuyla iş birliği içinde çalışmaktadır.

Bazı çalışmaları

  • Dünyanın ilk İnternet tabanlı ulusal kuş gözlem veritabanlarından biri olan KuşBank'ı Türkiye'de kurdu.
  • Dernek, "Doğa Çantam" ve "Doğa Okulu" gibi eğitim programları ile Türkiye'de doğa korumanın önündeki en büyük sorunlardan biri olan yetişmiş insan kaynağını oluşturmaya çalışmaktadır.
  • Tarım ve Orman Bakanlığı GEF II Projesi - Biyolojik Çeşitlilik İzleme Birimi adına Türkiye'nin en geniş biyolojik çeşitlilik veri bankası olan Nuh'un Gemisi'ni hazırladı.
  • Türkiye'nin en önemli üç sulak alanının korunması için, Kızılırmak Deltası, Gediz Deltası ve Burdur Gölü, Sulak Alanlar Şube Müdürlüğü ile iş birliği içinde koruma amaçlı yönetim planları hazırladı.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi</span>

1992 BM Rio Zirvesi'nde biyolojik çeşitliliğin mevcut ve gelecek nesillerin yararına korunmasını ve sürdürülebilir şekilde kullanılmasını hedef alan sözleşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Sulak alan</span> Sürekli veya mevsimsel olarak suya doymuş arazi alanı

Sulak alanlar, yeryüzünün en zengin ve en üretken ekosistemlerini oluşturmaktadır. Bu alanlar yöre insanlarına ve ülkenin geneline geniş yelpazede hizmet veren oldukça karmaşık doğal sistemlerdir ve yeryüzündeki başka hiçbir ekosistemle karşılaştırılmayacak ölçüde işlev ve değerlere sahiptir.

Dünya Doğayı Koruma Birliği veya tam adıyla Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği doğal kaynakların korunması amacı ile kurulmuş uluslararası bir organizasyondur. Merkezi Gland, İsviçre'de bulunur. IUCN dünya çapında 160 ülkeden 1.400'ün üzerinde devlet kuruluşu ve sivil toplum örgütünü aynı çatı altında toplamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Junin Gölü</span>

Junin Gölü ya da Chinchaycocha, Güney Amerika ülkesi Peru'nun Titikaka Gölü'nden sonra en büyük ikinci gölüdür. Ancak Titikaka Gölü'nden farklı olarak Junin Gölü'nün tamamı Peru ülke sınırları içinde yer alır. Junin Bölgesi'nde bulunur. Junin adını bulunduğu bölgeden ve yakınındaki Junin kasabasından alır. Ancak Peru'nun eski halkı göle "And Kedisi Gölü" anlamında Chinchaycocha adını vermiştir. Chinchay And kedisi, Cocha da göl anlamındadır. 1974 yılında göl ve çevresindeki alan Ulusal Koruma Alanı olarak ilan edilmiştir. Junin gölü önemli bir kuş gözlem yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Doğal Hayatı Koruma Derneği</span>

Doğal Hayatı Koruma Derneği ya da kısa adıyla DHKD, 1975 yılında kurulan, merkezi İstanbul'da olan bir Sivil toplum kuruluşu'dur. 1986'da "Kelaynak'tan haberler" adlı bir bülten yayımlayan DHKD, adını duyurmaya yönelik ilk kampanyasını Turkish Times de gerçekleştirdi. Kuruluşundan on beş yıl sonra, Bakanlar Kurulu kararıyla "kamu yararına çalışan dernek" statüsü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Natura 2000</span>

Natura 2000, Avrupa Birliği sınırları içinde belirlenmiş bir doğal çevre koruma ağıdır. Natura 2000, koruma ve restorasyon sayesinde çeşitli önlemlerin uygulanmasıyla ekosistemlerin (‘habitatlar’) ve yüksek seviyede önemli türlerin korunmasını amaçlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Millî Parkı</span> Türkiyede bir milli park

Dilek Yarımadası - Büyük Menderes Deltası Millî Parkı, Aydın il sınırları içinde Dilek Dağı'nın Ege Denizi'ne uzandığı son noktada yer alan millî parktır. 27.675 hektarlık bir alana sahiptir. Bu alanın 10.985 hektarı 19.05.1966 yılında Millî Park ilan edilen Dilek Yarımadasına, 16.690 hektarı 1994 yılında Millî Park ilan edilen Büyük Menderes Deltasına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Yaban TV</span>

Yaban TV, kendisi de bir doğa sporcusu olan Gazeteci Ufuk Güldemir öncülüğünde 27 Aralık 2006 yılında kurulan "Türkiye'nin ilk ve tek yaban yaşamı ve doğa sporları kanalı"dır.

Türkiye Çevre Koruma ve Yeşillendirme Kurumu (TÜRÇEK) 1972 yılında İstanbul'da kurulmuş bir sivil toplum kuruluşudur. Kurucusu Yüksek Elektrik Mühendisi Selahaddin Üzel ve zamanının önde gelen akademisyenleri, ormancılık, peyzaj, mimarlık ve coğrafya uzamanlarıdır. Dernek ilk önce İstanbul'u yeşillendirme derneği adıyla kurulmuş, daha sonra çevre koruma ve yeşillendirme derneği ve son olarak da Bakanlar Kurulu Kararıyla kamu yararına çalışır dernek ve "Kurum" unvanını almıştır. Türkiye'deki çevre bilincinin ortaya çıkmasında katkılarda bulunan TÜRÇEK uzun yıllar boyunca "çevre koruma dergisi", afişler, posterler, sempozyum kitapları çıkartmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sultansazlığı Millî Parkı</span> Türkiyede bir ulusal park

Sultan sazlığı, İç Anadolu Bölgesinde Kayseri il sınırları içerisinde Develi, Yahyalı ve Yeşilhisar ilçelerinin oluşturduğu üçgen içerisinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Simenit Gölü</span> Samsun Termede bir kıyı set gölü

Simenit Gölü, Yeşilırmak deltasının doğu kısmında bulunan, idari olarak Samsun'un Terme ilçesinde yer alan, sazlık ve bataklıkların geniş yer kapladığı bir kıyı set gölüdür. 1-2 metre yer yer de 5 metre derinliğe ulaşmaktadır. Geçmiş yıllarda göl için; Semenlik, Simenlik, Karasu ve Arapsazı isimleri de kullanılmıştır. Simenit gölünde drenaj kanalları açılması ve taşınan alüvyal malzemeler sulak alanları daraltmış, iki ayrı göl oluşmuştur. Diğer Gölün ismi Akgöl'dür. Göl çevresinde 3355 hektarlık Yaban Hayatı Geliştirme Sahası oluşturulmuştur. Simenit ve Akgöl çevresi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Doğal Sit Alanı olarak koruma altında olup 15 Mart 2023 tarihinde "kesin korunacak hassas alan" ilan edilmiştir.

Kızılırmak Deltası, diğer adıyla Bafra Ovası, Kızılırmak'ın Karadeniz'e döküldüğü yerde, taşıdığı alüvyonlarla oluşturduğu, delta ovası ve sulak alanlar kompleksidir. Samsun ilinde Ondokuzmayıs, Bafra ve Alaçam ilçeleri sınırlarındadır. 56.000 hektarlık alanıyla Türkiye'nin en büyük deltalarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Küresel Biyoçeşitlilik Danışma Tesisi</span> biyoçeşitlilik üzerine bilimsel verilerin toplayıcısı; veri portalı

Global Biodiversity Information Facility (GBIF) ya da Türkçe çevirisiyle Küresel Biyoçeşitlilik Danışma Tesisi, biyolojik çeşitlilik hakkında bilimsel veri sağlamak amacıyla İnternet üzerinden web hizmeti kullanmaya odaklanmış uluslararası organizasyon. Veriler dünya çapında birçok kurum tarafından sağlanmakta olup; GBIF'in bilgi mimarisi, bu verileri tek bir portal üzerinden erişilebilir ve aranabilir hale getirir. GBIF portalindan elde edilebilecek veriler öncelikle bitkiler, hayvanlar, mantarlar ve dünyadaki mikropların yanı sıra canlıların bilimsel isim verileri ile ilgili dağılım verileridir.

<span class="mw-page-title-main">Gediz Deltası</span> İzmir, Türkiyede bir delta

Gediz Deltası, Gediz Nehri'nin İzmir'in Çiğli, Menemen ve Foça ilçeleri sınırlarında, İzmir Körfezi'nin doğusundan Ege Denizi'ne döküldüğü yerde oluşturduğu deltadır. Pek çok kuş türüne ev sahipliği yapan delta, Ramsar alanı, Önemli Kuş Alanı ve Yaban Hayatı Geliştirme Sahası olarak koruma altına alınmıştır. Alanda yoğun tarım ve hayvancılık faaliyeetleri yapılmakta, sanayi tesisleri, kentsel ve kırsal yerleşimler bulunmaktadır. Gediz Deltası ayrıca farklı statülerde doğal ve tarihi sit alanlarına sahiptir. Alandaki en önemli tehditler yapılaşma baskısı, avcılık, kirlilik ve kuraklıktır.

BirdLife International, doğal kaynakların kullanımında sürdürülebilirlik için kuşları, yaşam alanlarını ve küresel biyolojik çeşitliliği korumaya çalışan küresel bir koruma organizasyonları ortaklığıdır. 1922 yılında kurulmuş olup 120'den fazla ortak kuruluş ile dünyanın en büyük koruma organizasyonları ortaklığıdır. 100'den fazla ülkede 2,5 milyondan fazla kişi ve ortak kuruluş üyeliğine sahiptir. Merkezi İngiltere'nin Cambridge şehrinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Poda Koruma Alanı</span>

Poda Doğa Koruma Alanı, 1989 yılında Bulgaristan Su ve Çevre Bakanlığı tarafından ilan edilen bir doğa koruma alanıdır. Bulgaristan'da tamamen bir sivil toplum kuruluşu olan Bulgaristan Kuşları Koruma Derneği (BSPB) tarafından yönetilen ve sürdürülen ilk korunan alandır. BSPB, Bakanlar Kurulu Yönetim Planı tarafından kabul edilen faaliyetleri hazırlar ve uygular, ancak fonunu tamamen giriş ücretleri, satılan hediyelik eşyalar ve bağışlardan alır. Bu düzenleme ile doğanın korunması, çevre eğitimi ve eko-turizm için sürdürülebilir bir model olmayı hedeflemektedir.

Kastabala Sulak Alanı, 612,63 hektarlık bir alana sahip olan Osmaniye, Kastabala Kuş Cenneti, Osmaniye İli sınırları içinde Ceyhan Nehir havzasında yer almaktadır. Bu doğal alan, yerli ve göçmen birçok kuş türüne ev sahipliği yapmaktadır. Sulak alanların korunması amacıyla Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından Mahalli Öneme Haiz Sulak Alan olarak ilan edilmiştir.

Önder Cırık, Türk kaşif, aktivist, turizmci, senarist.

Niksar Kuş Cenneti, Türkiye'nin doğal zenginlikleri arasında öne çıkan bir doğa koruma alanıdır. Bu benzersiz kuş cenneti, doğa severlere eşsiz bir deneyim sunmakta ve kuş gözlemcileri için adeta bir cennet olma özelliği taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuşcenneti (Yeniçağa)</span> Sulak Alanlar (06.02.02.0019)

Yeniçağa Kuş Cenneti, Bolu iline bağlı Yeniçağa ilçesinde yer almaktadır. İl merkezine yaklaşık olarak 40 kilometre uzaklıkta konumlanmıştır ve içerisinde Yeniçağa Gölü'nü barındırır.