İçeriğe atla

Dizel lokomotif

Dizel lokomotif

Dizel lokomotif, dizel motorla çalışan bir demiryolu lokomotifidir. Temel olarak mekanik gücün tekerleklere iletilme şekli bakımından farklı olan birkaç tip dizel lokomotif geliştirilmiştir.

Tarihi

Erken içten yanmalı lokomotifler yakıt olarak gazyağı ve benzin kullanmaktaydı. Rudolf Diesel, 1898'de ilk dizel motorun patentini aldı.[1] Tasarımındaki sürekli gelişmelerle boyutlarını küçüldü ve güç-ağırlık oranlarını lokomotife monte edilebilecek bir noktaya çıkardı. İçten yanmalı motorlar yalnızca sınırlı bir tork aralığında verimli bir şekilde çalışır ve düşük güçlü benzinli motorlar mekanik bir şanzımana bağlanabilirken, daha güçlü dizel motorlar yeni şanzıman biçimlerinin geliştirilmesini gerektirdi.[2][3][4][5][6]

İlk başarılı dizel motorları dizel-elektrik şanzımanlarını kullanmaktaydılar ve 1925'te ABD'de az miktarda 600 bg (450 kW) gücünde dizel lokomotifler hizmete girdi. 1930'da Armstrong Whitworth, Arjantin'deki Buenos Aires Büyük Güney Demiryoluna Sulzer tasarımlı motorları kullanan iki adet 1,200 bg (890 kW) lokomotif teslim etti. 1933 yılında, Maybach tarafından geliştirilen dizel-elektrik teknolojisi, yüksek hızlı şehirlerarası iki araçlık bir set olan DRG Class SVT 877'yi itmek için kullanıldı ve 1935'ten başlayarak Almanya'daki diğer düzleştirilmiş araç setleriyle seri üretime girdi. 1934 yılının sonlarında, General Motors'un 1930–34'teki araştırma ve geliştirme çalışmaları ve Budd Company'nin hafif gövde tasarımındaki ilerlemeler ile elektrik itiş gücü yüksek hızlı ana hat yolcu hizmetine getirildi.

II. Dünya Savaşı'ndan sonra elde edilen ekonomik iyileşme sonucunda birçok ülkede dizel lokomotifler yaygın olarak benimsendi. Dizel lokomotifler, buharlı lokomotiflerden daha fazla esneklik ve performans sunarken, aynı zamanda işletme ve bakım maliyetlerini de düşürmüştür. Dizel-hidrolik şanzımanlar 1950'lerde gelişti, ancak 1970'lerden itibaren dizel-elektrik şanzımanlar egemen hale geldi.

Kaynakça

  1. ^ Rudolf Diesel (15 Temmuz 1895), Internal-combustion engine (608,845), ABD, 21 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 31 Ocak 2019 
  2. ^ Arnold Heller: Der Automobilmotor im Eisenbahnbetriebe, Leipzig 1906, reprinted by Salzwasserverlag 2011, 978-3-86444-240-7 (Almanca)
  3. ^ ["Röll: Enzyklopädie des EisenbahnwesensElektrische Eisenbahnen, there go to VII. Automobile Triebwagenzu b Benzin-, Benzol- oder Gasolin-elektrischen Triebwagen (Almanca)". 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2019.  Röll: Enzyklopädie des EisenbahnwesensElektrische Eisenbahnen, there go to VII. Automobile Triebwagenzu b Benzin-, Benzol- oder Gasolin-elektrischen Triebwagen (Almanca)]
  4. ^ Raymond S Zeitler, American School (Chicago, Ill.): Self-Contained Railway Motor Cars and Locomotives, section SELF-CONTAINED RAILWAY CARS 57–59
  5. ^ "Röll: Arader und Csanáder Eisenbahnen Vereinigte Aktien-Gesellschaft (Almanca)". 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2020. 
  6. ^ "Museal railcars of BHÉV and their history". 13 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2019. 

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otomobil</span> yolcu veya yük taşımak üzere tasarlanmış, motorlu ve tekerlekli kara ulaşım aracı

Otomobil, yolcu veya yük taşımak üzere tasarlanmış, motorlu ve tekerlekli kara ulaşım aracı. Otomobil, yakıtla çalışan bir motor sayesinde hayvan gücü kullanılmadan, itmeden veya çekmeden hareket edebilen ve üzerindekileri de taşıyabilen bir taşıttır. Halk arasında -ve bundan sonra bu maddede de- "araba" olarak isimlendirilir ve bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Dizel motor</span> motor çeşiti

Dizel motor, içten yanmalı bir motor tipidir. Daha özel bir tanımla, dizel motor oksijen içeren bir gazın sıkıştırılarak yüksek basınç ve sıcaklığa ulaşması ve silindir içine püskürtülen yakıtın bu sayede alev alması ve patlaması prensibi ile çalışan bir motordur. Bu yüzden benzinli motorlardan farklı olarak ateşleme için bujiye ve yakıt oksijen karışımını oluşturmak için karbüratöre ihtiyaç yoktur.

<span class="mw-page-title-main">İçten yanmalı motor</span> yakıtın yanma odasında oksitleyici ile yandığı motor

İçten yanmalı motorlar, yakıt'ın motor içinde yanma odası adı verilen sınırlı bir alan içinde yakılması ile oluşan basıncın, piston denen parçayı hareket ettirmesi ile oluşan makinelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Diesel</span>

Rudolf Christian Karl Diesel, dizel motorun mucidi Alman makine mühendisi.

<span class="mw-page-title-main">Kamyon</span> Motorlu taşıt

Kamyon, ağır yük taşımaya yarayan motorlu araçtır. Otomobil prensibine göre çalıştıklarından teknik sınıflandırmada büyük yük otomobili olarak tanımlanırlar. Türkçede genellikle uluslararası kara yolu taşımacılığında kullanılan, çok dingilli uzun kamyonlara tır denir. Bu sözcük Türkçeye TIR anlaşması gereğince TIR levhası taşıyan ve uluslararası taşımacılık yapan uzun kamyonlardan geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lokomotif</span> Demiryollarında vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da motorla çalışan makine

Lokomotif, raylar üstünde bir vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da bir motorla çalışan makinedir. Fransızcadaki locomotive sözünden alınmıştır.

Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi A.Ş. veya kısaltmasıyla TÜLOMSAŞ, Eskişehir merkezli, TCDD'nin bağlı ortaklığında 1986-2020 arası faaliyet gösteren lokomotif üreticisi anonim şirket. Tüm faaliyetleri 2020'de kurulan TÜRASAŞ bünyesine dahil edilerek varlığına son verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz Citaro</span>

Citaro, Mercedes-Benz firmasının 1997 yılından beri ürettiği alçak tabanlı otobüs modelidir. O530 kasa koduyla da bilinmektedir. 10.5 metre solo, 12 metre solo, 12 metre Alçak Giriş solo, 13 metre solo, 13 metre Alçak Giriş solo 15 metre 3 akslı solo, 18 metre körüklü, 19.5 metre 4 akslı körüklü ve 21 metre 4 akslı körüklü olarak seçenekleri mevcuttur. Ayrıca 12 metre solo, 12 metre Alçak Giriş solo, 3 akslı solo ve Körüklü modellerin şehir içi modelinin yanı sıra uzun mesafe (Ü) versiyonları da mevcuttur. 13 Metre Solo Citaro'nun sadece uzun mesafe versiyonu mevcuttur. 12 metre ve 13 metre Alçak Giriş Solo harici bütün modeller önden en arkaya kadar alçak tabanlıdır. Dizel, Doğalgaz (CNG), Hidrojen ve Elektrikli versiyonları mevcuttur. İstanbul'da 12 metre Solo, 18 metre Körüklü ve 19.5 metre 4 akslı Körüklü versiyonları mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Elektrikli otomobil</span> şarj edilebilir pillerde depolanan enerjiyi kullanan bir elektrik motoruyla hareket eden otomobil

Elektrikli otomobil, elektrik enerjisi ile çalışan otomobillere verilen isimdir. Elektrikli otomobillerin, otomotiv endüstrisinde önemli bir etkisi olmaktadır. Bu model arabalar yakıt tasarrufu yanında şehir kirliliğini ve karbon emisyonunu azaltmaktadır. Karbondioksit emisyonunun azalma derecesi elektrik üretimine bağlı olup %50'lik bir azalma beklenmektedir. Karbondioksit emisyonunun azalma derecesi elektrik üretimine bağlı olup %50'lik bir azalma beklenmektedir. Enerji toplamaları için şarj istasyonu kurulur.

<span class="mw-page-title-main">Otomobil motoru</span>

Otomobil motoru, bir tür enerjiyi, otomobili hareket ettirmek için gerekli mekanik enerjiye dönüştüren bir motordur.

<span class="mw-page-title-main">Opel Crossland X</span> Opel tarafından üretilen SUV modeli

Opel Crossland X, Alman otomobil üreticisi Opel tarafından geliştirilen ve üretilen 5 kapılı bir crossoverdır. İngiltere'de ise Vauxhall Crossland X ismiyle pazarlanmıştır. Ocak 2017'de resmî olarak basına tanıtılmıştır. 2020'de makyaj operasyonu geçiren modelin ismi Opel Crossland olarak değiştirilmiştir.

TCDD DH 27000, TCDD tarafından Deutsche Bundesbahn'ndan satın alınan Krauss-Maffei yapımı dizel lokomotiflerdir. 1960'larda DE21500'ler ile birlikte satın alınmış olup performansı iyi olmasına rağmen maliyetleri nedeniyle TCDD General Electric modellerini daha çok tercih etti.

<span class="mw-page-title-main">Gaz motoru</span>

Gaz motoru; kömür gazı, üretim gazı, biyogaz, çöplük gazı veya Doğalgaz gibi gaz halindeki bir yakıt ile çalışan içten yanmalı bir motordur. İngilterede, terim çok net ve açık iken ABD'de, benzinin İngilizcesi olan "Gasoline" kelimesinin kısaltması olarak çok sıklıkla "gaz" kelimesi kullanılmasından dolayı, böyle bir motor için gaz-halinde-yakıt-kullanan motor ya da doğalgaz motoru terimlerinin kullanımına rastlanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Rejeneratif frenleme</span> Bir enerji geri kazanım mekanizması

Rejeneratif frenleme, hareket eden bir aracı veya nesneyi kinetik enerjisini hemen kullanılabilecek veya potansiyel enerjisini anında kullanılabilecek veya ihtiyaç duyulana kadar depolanabilecek gerek duyulana kadar saklanabilecek hale dönüştürerek yavaşlatan bir enerji geri kazanım mekanizmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Turbo dizel</span>

Turbo dizel, basitçe turboşarj ile donatılmış bir sıkıştırma ateşlemeli motor anlamına gelir. Diğer motor türlerinde olduğu gibi, bir dizel motora turboşarj uygulamak, motorun güç ve tork çıkışını büyük ölçüde artırabilir.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz GLC Serisi</span>

Mercedes-Benz GLC Serisi,, GLK-Class'ın yerini alan, 2015 yılında 2016 model yılı için tanıtılan kompakt lüks bir crossover SUV'dur. Mercedes-Benz'e göre C-Serisi ile eşdeğer bir SUV.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz Atego</span>

Mercedes-Benz Atego, 1998 yılında Mercedes-Benz tarafından piyasaya sürülen genel amaçlı kamyonlar serisidir. 2004'te yeni bir model tanıtıldı, ardından 2010'da bir makyaj ve 2013'te bir başka yeni model geldi. En son sürüm, 6.5 ila 16 metrik ton brüt araç ağırlıklarında mevcuttur ve düz 4 veya 6 silindirli bir motorla çalışır.

Progress Rail Locomotives veya iş adı ile Electro-Motive Diesel (EBD), Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir lokomotif ve motor üreticisidir. Şirket, 31 Ağustos 1922 tarihinde Harold L. Hamilton ve Paul Turner tarafından kurulmuş olup Progress Rail aracılığı ile Caterpillar'ın yan kuruluşudur. Şirketin merkezi ile mühendislik tesisleri ve parça üretim operasyonları Illinois eyaletine bağlı McCook köyünde yer almaktadır olup son lokomotif montaj hattı Muncie'da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Isuzu Citiport</span>

Isuzu Citiport, Anadolu Isuzu tarafından 2014 yılından bu yana üretilen bir alçak tabanlı şehir otobüsü modelidir. Araç, şehir içi toplu halk taşımacılığına yönelik geliştirilmiştir.

Otokar Akrep II, Otokar tarafından üretilen Türk yapımı bir tekerlekli çok rollü bir zırhlı araçtır.