İçeriğe atla

Diz kapağı çıkması

UzmanlıkRomatoloji Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Bazen hileli diz olarak da adlandırılan diz kapağı çıkması, diz kapağının yerinden veya normal konumundan çıkması durumudur.

Diz kapağı çıkması, köpeklerde, özellikle küçük ve minyatür ırklarda yaygın bir durumdur. Durum genellikle 4 ila 6 ay arasında belirginleşir. Kedilerde de özellikle evcil kısa tüylü kedilerde ortaya çıkabilir.[1]

Aynı zamanda insanlarda da görülür ve ön çapraz bağ hasarı ile ilişkilendirilebilir.[2]

Minyatür domuzlar, alpakalar, lamalar, sığırlar ve keçiler gibi diğer türlerde diz kapağı luksasyonuna ilişkin birkaç rapor bulunmaktadır.[3]

Nedenler

Nadiren, bir tür künt travmadan kaynaklanabilir ancak çoğu zaman, gelişimsel, doğuştan gelen bir kusurdur. Doğuştan vakalarda sıklıkla iki taraflıdır. Durum ayrıca genetik yoluyla kalıtsal olabilir. Bu aynı zamanda obeziteden de kaynaklanabilir.

Teşhis

Sağ diz kapağının çıkmadan sonra MRG'si: Diz kapağının orta yüzeyinde (eksenel görüntü) ve (taçsal) uyluk kemiğinin yanal kemik ucu yumrusuna karşılık gelen yüzeyinde bir kemik çürüğü vardır. Diz kapağının orta retinakulumu en azından kısmen bozulmuştur.

Teşhis, normalde beklenenden daha fazla eklem içinde kayıp kaymadığını görmek için dizin elle muayenesi yapılır. Çoğu zaman, bir köpek sahibine evcil hayvanının "dizin gevşek" olduğu söylenebilir ancak bu tıbbi bir terim değildir ve çıkık diz kapağı ile birbirinin yerine kullanmak doğru değildir.[4]

Diz gevşek olmadan çıkık dizkapağı olamaz, ancak gevşek bir diz mutlaka eklemden kaymaz. Çıkı diz kapağı ile bile, arka bacakta aralıklı topallama gibi bulgular hafif olabilir veya olmayabilir. Fiziksel muayene ve elle muayene, tanı için tercih edilen yöntemlerdir. Daha aşırı durumlar ciddi topallığa neden olabilir. Osteoartrit tipik olarak ikincil olarak gelişir.[4]

Diz kapağı burkulmasının tanınmış dört tanı derecesi, şiddet sırasına göre şunlardır:[4]

Derece I

  • Derece I - diz kapağı elle yerinden çıkarılabilir ancak serbest bırakıldığında küçülür (normal yerine döner).

II. Derece

  • Derece II - diz kapağı elle yerinden çıkarılabilir veya diz eklemin esnemesi ile kendiliğinden yerinden çıkarılabilir. Diz kapağı, elle azaltılana kadar veya hayvan eklemi uzatıp kaval kemiğini çıkmanın tersi yönünde döndürene uğratana kadar çıkık kalır.

III. Derece

  • Derece III - diz kapağı çoğu zaman çıkık kalır, ancak diz eklemi genleşmişken elle azaltılabilir. Dizin esnemesi ve uzaması diz kapağının tekrar burkulmasına neden olur.

IV. Sınıf

  • Derece IV - diz kapağı kalıcı olarak çıkıktır ve yakın kaval kemiği platosunun 90°'ye kadar dönüşüyle elle yeniden konumlandırılamaz. Femoral troklear oluğu, kuadriseps kas grubunun çıkma yönünde yer değiştirmesi ile sığdır veya yoktur.

Tedavi

II, III ve IV dereceleri, eğer hayvan yürümekte zorlanıyorsa, düzeltmek için ameliyat gerektirir. Gerekli ameliyat, mevcut anormalliğin tipine göre belirlenir, ancak genellikle bir sulkoplasti, diz kapağının oturduğu yerde troklear sulkusun derinleştirilmesi, diz kapağı tendonunun kaval kemiğine bağlanmasının yeniden hizalanması ve diz kapağının her iki tarafında diz kapağın hangi tarafına kaydığına göre kapsülün sıkılması veya serbest bırakılmasını içerir. Bazı derece IV koşullar, uyluk kemiği ve/veya kaval kemiğini yeniden hizalamak için daha kapsamlı ameliyat gerektirebilir.

Tedavi edici bir glukozamin dozu, bağları ve eklemi çevreleyen dokuları güçlendirmek için bir ön tedavi olarak kullanılabilir ve ameliyatı geciktirebilir veya önleyebilir.[5]

Evcil hayvan rampaları, merdivenler veya basamakların kullanımıyla ek yardım sağlanabilir. Bunlar, hayvanın bir yerden diğerine, özellikle yukarı ve aşağı, diz kapağına herhangi bir ağrı veya hasar eklemeden seyahat etmesine yardımcı olabilir.

Etkilenen köpek ve kedi ırkları

Diz kapağı çıkık vakalarının çoğu ortadır ve bu, oyuncak ve minyatür cins köpeklerde sıklıkla doğuştan gelen bir problemdir. Orta diz kapak çıkığına yatkınlık gösteren ırklar arasında minyatür ve oyuncak Kanişler, Maltase, Jack Russell Teriyerleri, Yorkshire Teriyerleri, Pomeranyalılar, Pekingese, Patterdale Teriyerleri, Chihuahuas, Cavalier King Charles Spaniels, Papillonları, Boston Terrierleri ve Pluddy Terrierleri bulunur. Büyük cins köpekler de etkilenir ve Labrador av köpeği özellikle yatkın görünmektedir.

Diz kapağı çıkması, kedilerde köpeklerden daha az yaygındır. Önceden belirlenmiş ırklar arasında Devon Rex ve Abyssinian bulunur. Bu vakalarda diz kapağı burkulmasının özel nedeni bilinmemekle birlikte, genellikle altta yatan nedenin arka uzuv uygunluğundaki bir kusur olduğu kabul edilir.

Kaynakça

  1. ^ Textbook of Veterinary Internal Medicine. 4th. W.B. Saunders Company. 1995. ISBN 0-7216-6795-3. 
  2. ^ "The Knee and Shoulder Centers - [PRINTABLE] Anterior Cruciate Ligament Surgery". 19 Nisan 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2007. 
  3. ^ Høy-Petersen (2020). "Trochlear wedge sulcoplasty, tibial tuberosity transposition, and lateral imbrication for correction of a traumatic patellar luxation in a miniature companion pig: A case report and visual description". Frontiers in Veterinary Science. 7: 567886. doi:10.3389/fvets.2020.567886. PMC 7838352 $2. PMID 33521073. 
  4. ^ a b c "Patellar Luxation". Orthopedic Foundation for Animals. 26 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından (text/html) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2007. . Orthopedic Foundation for Animals. Archived from the original 26 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (text/html) on 2007-08-26. Retrieved 2007-09-04.
  5. ^ "Cruciate Ligament Rupture in Dogs". VCA (İngilizce). 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020. 

Dış bağlantılar

Sınıflandırma


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Köpek</span> evcil, etçil ve memeli bir hayvan

Köpek ; köpekgiller (Canidae) familyasına ait, görünüş ve büyüklükleri farklı 400'den fazla ırkı olan, etçil bir memelidir. Bozkurt'un alt türlerinden biri olan köpek, tilki ve çakallarla da yakın akrabalardır. Kedilerle birlikte dünyanın en geniş coğrafyaya yayılan ve en çok beslenen iki evcil hayvanından biridir. 2001 yılı tahminlerine göre dünyada 400 milyondan fazla köpek vardır.

<span class="mw-page-title-main">Transseksüellik</span> kişinin kendisini farklı bir cinsiyet kimliğinde hissetmesi veya cinsiyet değiştirmesi

Transseksüellik, kişinin, kendisini atanmış cinsiyetine ait hissetmeyerek farklı bir cinsiyet kimliğini benimsemesi durumudur. Transseksüellik, kişinin cinsiyet kimliğini belirtir, bu sebeple cinsel yönelim ile karıştırılmamalıdır. Transseksüel bir kişi heteroseksüel, homoseksüel, aseksüel ya da biseksüel gibi cinsel yönelimlere sahip olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Gut</span>

Gut veya damla hastalığı,, ayırt edici özelliği tekrarlayan akut enflamatuvar artrit—kırmızı renkli, hassas, sıcak, eklem şişliği— olan bir tıbbi durumdur. En sık etkilenen bölge, ayak başparmağının tabanındaki tarak kemiği-parmak kemiği eklemidir. Bununla birlikte kireçlenme, böbrek taşı veya ürat nefropati şeklinde de var olabilir. Gutun sebebi kanda ürik asit düzeylerinin yükselmesidir. Ürik asit kristalleşir ve kristaller eklemlerde, tendonlarda ve çevre dokularda birikir.

<span class="mw-page-title-main">Ayak</span> hareket etmek için kullanılan biyolojik organ

Ayak, birçok omurgalıda bulunan anatomik bir yapıdır. Ağırlık taşıyan ve hareket etmeye olanak sağlayan bir uzvun terminal kısmıdır. Ayakları olan birçok hayvanda, ayak, bacağın terminal kısmında, genellikle pençeler veya tırnaklar da dahil olmak üzere bir veya daha fazla segment veya kemikten oluşan ayrı bir organdır.

<span class="mw-page-title-main">Kedi</span> küçük, evcil ve memeli bir hayvan

Evcil kedi, küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etobur memeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi, ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">İlk yardım</span> Birine yapılan ilk müdahale

İlk yardım herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda sağlık görevlilerinin yardımını sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç – gereç aranmaksızın mevcut araç - gereçlerle yapılan ilaçsız bir uygulamadır.

İlk yardım için gelişmiş araç – gereçler olması gerekmez. İlk yardım çantası içindeki malzemeler yeterlidir. Fakat ilk yardım kitabını okumadan müdahale yapmamalıyız.

Osteoartrit veya Osteoartroz, Amerika Birleşik Devletleri'nde 7 yetişkinden 1'ini etkileyen, eklem kıkırdağı ve altındaki kemiğin yıkımından kaynaklanan dejeneratif bir eklem hastalığıdır. Dünyadaki engelliliğin dördüncü önde gelen nedeni olduğuna inanılıyor. En yaygın semptomlar eklem ağrısı ve sertliğidir. Semptomlar genellikle yıllar içinde yavaşça ilerler. Diğer belirtiler arasında eklem şişmesi, hareket açıklığının azalması ve sırt etkilenmesinde kol ve bacaklarda zayıflık veya uyuşma şeklindedir. En sık tutulan eklemler, parmak uçlarına yakın iki eklem ve başparmaktaki dip eklem, diz ve kalça eklemleri ve boyun ve bel eklemleridir. Semptomlar işe ve normal günlük aktivitelere engel oluşturabilir. Diğer bazı artrit türlerinin aksine, iç organlar etkilenmez. Sıklıkla el küçük eklemlerini, diz, kalça ve omurga eklemlerini etkilemektedir. Diz eklemi tutulumu gonartroz, kalça eklemi tutulumu koksartroz olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kedilerde iletişim</span> bir veya daha fazla kedi tarafından yapılan bilgi aktarımı

Kedilerde iletişim, insan da dahil olmak üzere başka bir hayvanın şimdiki ve gelecekteki durumunu etkileyen, bir veya daha fazla kedi tarafından yapılan bilgi aktarımıdır.

Olekranon kırığı dirseğin kemikli kısmında meydana gelen bir kırıktır. Bu yaralanma, dirsek üzerine düşme veya dirseğe direkt travma sonucunda sıklıkla görülür. Olekranon, dirsek kemiğinin humerus kemiğine eklemle bağlanmış noktasına yakındır ve dirsek ekleminin bir parçasını oluşturur. Olekranonun deri altındaki çıkıntılı konumu onu direkt travmalara karşı savunmasız kılar. Triceps kasının kuvvetli çekilmesi de eklemin çekilmesiyle oluşan bir kırığa yol açabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kedi sağlığı</span>

Evcil kedilerin sağlığı, veteriner tıpta iyi çalışılmış bir alandır.
Konular arasında bulaşıcı hastalıkları, genetik hastalıkları ve bu hastalıkların önlenmesini; diyeti, beslenmeyi ve kısırlaştırma gibi cerrahi işlemleri içerir.

Ortognatik cerrahi; Düzeltici çene cerrahisi veya basitçe çene cerrahisi olarak da bilinen, çene ve alt yüzün yapı, büyüme, uyku apnesi dahil hava yolu sorunları, TME bozuklukları, özellikle iskelet uyumsuzluklarından kaynaklanan maloklüzyon sorunları, diğer ortodontik diş ısırıklarından kaynaklanan durumlarını düzeltmek, diş telleri ile kolayca tedavi edilemeyen problemlerin yanı sıra, düzeltmenin yüz estetiğini ve benlik saygısını iyileştirmek için düşünülebileceği çok çeşitli yüz dengesizlikleri, uyumsuzluklar, asimetriler ve yanlış orantıları düzeltmek tasarlanan cerrahidir.

Kısırlaştırma, hayvanın cinsel organının tamamı veya önemli ölçüde büyük bir kısmının çıkarılmasıdır. "Kısırlaştırma" genellikle yalnızca erkek hayvanları ifade etmek için yanlış kullanılır ancak terim her iki cinsiyet için de geçerlidir. Erkeğe özgü terim iğdiş'dir, kısırlaştırma ifadesi ise genellikle dişi hayvanlara kullanılır. Bazı durumlarda insan için de kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kedi tuvaleti</span>

Bazen kum havuzu, kedi tuvalet kutusu veya kedi tuvaleti denilen kap kedilerin yanı sıra tavşanlar, yaban gelincik'ler, minyatür domuz'lar, küçük köpek'ler ve içgüdüsel olarak veya eğitim yoluyla böyle bir yerden yararlanan diğer evcil'ler için bir iç mekan dışkı ve idrar toplama kutusudur. Bir evde serbest dolaşımına izin verilen ancak metabolik atık için dışarı çıkamayan veya her zaman dışarı çıkmayan evcil hayvanlar için kullanılır. Bu hayvanların sahipleri, açık havadaki tehlikelere maruz kalma korkusuyla hayvanlarının dışarıda dolaşmalarına izin vermemeyi tercih eder. Ortalama, kapalı kedilerin ömrü 16.8 yıl iken, açık hava kedilerinin ömrü çok daha kısa, sadece 5.6 yıldır. Bu açık hava tehlikeleri arasında kötü hava durumu, yabani yaşam, trafik veya kedi immün yetmezlik virüsü gibi hastalıklar yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ectopia lentis</span>

Ektopia lentis, gözün kristal merceğinin normal konumundan yer değiştirmesi veya yanlış yerleştirilmesidir. Bir lensin kısmi çıkığı, lens çıkığı veya sublukse lens olarak adlandırılır; Bir merceğin tamamen yerinden çıkması, mercek lüksü veya lüks mercek olarak adlandırılır.

<i>Microsporum canis</i>

Microsporum canis evcilleştirilmiş kedilerde ve bazen köpekler ve insanlarda derinin üst, ölü katmanlarını enfekte eden Ascomycota filumundaki patojenik, aseksüel bir mantardır. Türün dünya çapında dağılımı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kedilerin evcilleştirilmesi</span>

Evcil kedinin kökeni, Afrika yaban kedisinin Yakın Doğu ve Mısır popülasyonlarına dayanmaktadır. Yaşayan tüm kedi türlerinin ait olduğu Felidae familyası yaklaşık on ila on bir milyon yıl önce ortaya çıkmıştır. Bu aile sekiz ana filogenetik soya ayrılmıştır. Evcil kedi Felis soyunun bir üyesidir. Yapılan bir dizi araştırma, tüm evcil kedi çeşitlerinin Felis soyunun tek bir türü olan Felis catus'tan geldiğini göstermiştir. Bu soyun varyasyonları dünyanın her yerinde bulunur ve yakın zamana kadar bilim insanları, modern evcil kedi ırklarının tam olarak hangi bölgede ortaya çıktığını belirlemekte zorlanıyordu. Bilim insanları, evcil kedinin ortaya çıkmasının tek bir olaya bağlı olmadığına, bu ırkların ortaya çıkmasına farklı yerlerdeki çok sayıda, bağımsız olayın neden olduğuna inanıyordu. Yaban kedisi popülasyonunun bir bütün olarak çok yaygın ve birbirine çok benzer olması daha da karmaşık bir durum ortaya çıkarmıştır. Yaban kedisi varyasyonlarının, yakın temas halindeyken birbirleriyle serbestçe melezleşmesi taksonlar arasındaki çizgileri daha da belirsizleştirmektedir. Son zamanlarda yapılan DNA çalışmaları, genetik teknolojilerdeki gelişmeler ve DNA ile genetiğin bir bütün olarak daha iyi anlaşılması, evcil kedinin evrimsel tarihinde keşifler yapılmasına yardımcı olmuştur. Arkeolojik kanıtlar, evcilleştirmenin inanılandan daha erken tarihlerde gerçekleştiğini belgelemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Diz ağrısı</span>

Diz ağrısı diz‘de veya diz çevresinde ağrı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Diz artriti</span>

Diz artriti genellikle insanı güçten düşüren bir artrit şeklidir. Diz hemen hemen her türlü artritten etkilenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Kriptorşidizm</span> kusurlu memeli gelişimi

Kriptorşidizm veya inmemiş testis (Cryptorchidism), bir veya her iki testisin skrotuma inememesi durumudur. Kelime Grekçe: κρυπτός 'gizli' ve Grekçe: ὄρχις 'testis' kelimesinden gelir. Erkek genital sisteminin en sık görülen doğumsal kusurudur. Tam dönemli bebeklerin yaklaşık %3'ü ve prematüre bebeklerin %30'u en az bir inmemiş testisle doğmaktadır. Ancak kriptorşid testislerin yaklaşık %80'i yaşamın ilk yılında aşağı iner, bu da kriptorşidizmin gerçek insidansının genel olarak %1 civarında olduğu anlamına gelir. Kriptorşidizm bebeklikten sonra, bazen genç erişkinliğe kadar gelişebilir, ancak bu istisnai bir durumdur.