İçeriğe atla

Diu Kuşatması (1538)

Koordinatlar: 20°K 71°D / 20°K 71°D / 20; 71
Diu Kuşatması (1538)
Osmanlı-Portekiz Savaşları

Hint Okyanusu'nda Osmanlı filosu (16. yy)
TarihEylül 1538
Bölge
Sonuç Osmanlı'nın geri çekilmesi, Portekiz'in zaferi
Taraflar
Portekiz İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
António Silveira
Martim Afonso de Sousa
Hadım Süleyman Paşa
Güçler
600 asker 23.000 asker,
72 gemi,[1]
130 top.
Kayıplar
550+ bilinmiyor

Diu Kuşatması, Gücerât Sultanı Bahadır Şah, 1535′te Babür Şahı Hümâyun Şah ile yaptığı savaşta yenilerek Diu kalesine sığındı. Hümayun, Şaha karşı Goa’daki Portekiz valisiyle anlaştı. Portekizliler de Diu limanına hâkim tepede bir kale yaptırarak, limanı denetimleri altına aldılar. Bunun üzerine hatasını anlayan Bahadır Şah, Portekizlileri Diu’dan çıkarmak amacıyla I. Süleyman’a başvurdu ve bir ihtiyat tedbiri olmak üzere de hazinelerini Mekke'de güven altına aldırdı. Süleyman da Hindistan ile Akdeniz arasındaki güvenliği sağlamak amacıyla, doğu ticaretini ellerinde bulunduran ve Kızıldeniz’de serbestçe dolaşan Portekizlilere karşı harekete karar verdi. Doğu Müslümanlarının koruyucusu olarak, Mısır valisi Hadım Süleyman Paşa'ya Süveyş’te Cenovalı mühendisler yönetiminde bir donanma yaptırmasını emretti. Bu hazırlık arasında Bahadır Şahın öldürüldüğü öğrenilince Mekke’de bulunan hazinesi İstanbul’a gönderildi. Mısır Valisi Hadım Süleyman Paşa, 13 Haziran 1538′de 20.000 kişi ve 74 gemiden meydana gelen bir donanma ile Süveyş’ten yola çıktı. Kameran ve Babülmendeb’i geçerek Benderi Aden önüne geldi; Portekizliler ile iş birliği yapan Âmir bin Davud’u astırdıktan sonra 4 Eylül 1538′de Gucerat kıyılarına geldi. Fırtına nedeniyle komşu Caferabad limanına sığınan Osmanlı donanması 28 Eylül'de buradan ayrılarak kuşatmayı başlattı.

Gokalat (Benderi Türk) ve Kat adlarındaki iki kaleyi alarak Ekim başlarında Diu kalesini kuşattı. 20 gün süren kuşatma sırasında, Por­tekizliler bütün güçleriyle karşı koydular; Osmanlı Ordusu'nda kıtlık çıktı. Yeni Gucerat Sultanı III. Mahmud'un Portekizliler tarafını tutarak Osmanlılar'a yiyecek sağlamaması, sıkıntının artmasına yol açtı. As­kerler gemilerine çekildi. Bunun üzerine Hadım Süleyman Paşa kuşatmayı kaldırarak Yemen’e döndü.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Reis</span> Türk denizci ve kartograf (1465–1553)

Pîrî Reis, Türk denizci ve kartograf. Asıl adı Muhyiddin Pîrî Bey'dir. Künyesi Ahmed ibn-i el-Hac Mehmed El Karamanî'dir. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır. Ayrıca Hadikat'ül Bahriye, Bilad-ül Aminat ve Eşkalname gibi eserleride bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Süleyman</span> 10. Osmanlı padişahı (1520–1566)

I. Süleyman, Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam halifesidir. Batı'da Muhteşem Süleyman, Doğu'da ise adaletli yönetimine atfen Kanûnî Sultan Süleyman olarak da bilinmektedir. 1520'den 1566'daki ölümüne kadar, yaklaşık 46 yıl boyunca padişahlık yapan ve 13 kez sefere çıkan I. Süleyman, saltanatının toplam 10 yıl 1 ayını seferlerde geçirmiştir. Süleyman böylece imparatorluğun hem en uzun süre hüküm süren hem en çok sefere çıkan hem de en uzun süre sefer yapan Osmanlı Sultanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hadım Süleyman Paşa</span> 32. Osmanlı sadrazamı

Hadîm Süleyman Paşa, I. Süleyman saltanatı döneminde Nisan 1541-28 Kasım 1544 arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı ve Serdarıdır. İki kez Mısır Valiliği yapmış ve Hindistan'a sefere çıkan ilk Osmanlı Donanması'na komuta etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kansu Gavri</span> Mısır Memlûk sultanı (1501–1516)

Kansu Gavri ya da Gansu Gavri tam adıyla El-Eşref Kansu el-Gavri, Memlük Sultanı. Burci Hanedanı'ndan olup 1501-1516 yılları arasında Memlük hükümdarlığı yapmıştır. Memlük Devletinde hükümdarlar, birbirini takip eden iki hanedandan seçilmiş olup, bu hanedanlar Memalik-i Bahriye ve Memalik-i Çerakise (Burci)'dir. Kansu Gavri Çerkes asıllıdır. Edebiyat ve sanata olan desteğiyle bilinirdi; sarayında minyatür atölyesi barındıran tek Memlük hükümdarıdır. Arapça ve Türkçe şiirler yazdı; Farsça bilmesine rağmen Şehnâme'yi Türkçeye çevirtti.

<span class="mw-page-title-main">I. Tahmasb</span> 2. Safevî şahı

I. Tahmasb, Safevî Devleti'nin ikinci hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Açe Seferi</span>

Açe Seferi ya da Sumatra Seferi, Portekizliler karşısında zor durumda kalan Sumatra adasındaki Müslüman Açe Sultanlığı'nın, Osmanlı Devleti'nden yardım istemesi üzerine, Osmanlı Donanması tarafından gerçekleştirilen deniz aşırı seferdir.

<span class="mw-page-title-main">Hint deniz seferleri</span>

Hint seferleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun Hint Okyanusu'nda yaptığı bir dizi seferlere verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Korfu Kuşatması (1537)</span>

Korfu Kuşatması veya İtalya Seferi, Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın 1537 yazında Korfu adasına yaptığı kuşatma. Bu sefer Avrupa'da büyük bir yankı oluşturdu. Seferin ilk amacı Otranto'yla beraber tüm İtalya'yı Osmanlı topraklarına katmaktı. Lakin Venedik'in ihaneti üzerine seferin yönü Venedik'in elinde olan Korfu Adası'na çevrildi. Sultan Süleyman'ın eğer başarılı olursa tüm İtalya'yı fethedeceği konuşuluyordu. Seferin ana güzergâhı Edirne, Filibe, Üsküp, Elbasan, Avlonya olarak hazırlandı. Sultan Süleyman Edirne'de bir müddet kalıp ardından gelen askerleri bekledi. 2 ay içerisinde Avlonya'ya ulaşıp İtalya sahillerine taarruz edildi. Sefer öncesi Venedik doçunun Osmanlı aleyhine bir hareketi yoktu. Ayas Mehmed Paşa sefer öncesi Venedik'in asla Osmanlı karşısında yer almayacağını bildirdi. Fakat buna Lütfi Paşa şiddetle karşı çıktı. Mustafa Paşa İstanbul muhafızı olarak, Bosna Valisi Gazi Hüsrev Bey Avusturya, Anadolu Beylerbeyi Mehmed Paşa da İran'dan gelecek tehditlere karşı tedbirlerini aldılar. Hızır Hayreddin Paşa ordu Avlonya'ya varmadan sahillerde emniyeti sağladı. Sefer başlangıcında Venedik donanmasında hareket başladı. Lütfi Paşa Otranto, Castro ve birkaç ufak kaleyi fethetti. Ancak sefer sırasında selam vermedi bahanesiyle bir Osmanlı nakliye gemisi Venedik donanması tarafından batırılınca Osmanlı-Venedik dostluğu bozuldu ve ayrıca vadedilen Fransız donanması da gelmedi. Bu olaylara kızan Sultan Süleyman seferin yönünü Venedik'e çevirdi. Fransua da 1522 yılında Şarlken'e kaptırdığı toprakları tekrar almak amacıyla kuzeyden Milano'ya girdi. Osmanlı tabyalarından atılan toplar Korfu Kalesi bedeninde gedikler açtı. Ama hendeklere yaklaşıp doldurulamadığı için surlara yaklaşılamadı. Bunda, adaya sürekli gelen ikmal ve yardımlar büyük bir etken olmuştur. Mevsimin değişmesi ve kuşatmanın uzaması üzerine Ayas Mehmed Paşa kuşatmanın sona ermesini istedi. Lakin Barbaros Hayreddin Paşa buna şiddetle karşı çıktı. Tam 19 gün Angelokastro kuşatması devam etti fakat kale alınamadı. Sefer sırasında Korfu adası ve diğer adalar alınmaya çalışılmış, Korfu adası alınamamıştır. Kış mevsiminin yaklaşması sebebiyle Sultan Süleyman'ın emriyle kuşatma kaldırıldı ve payitahta dönüldü. Şira, Patmos, Naksos adaları ise Barbaros Hayreddin Paşa tarafından fethedildi.

<span class="mw-page-title-main">Aden'in Fethi</span>

Aden'in Fethi, 1547 yılında yerel Arap şeyhlerinin eline düşen Aden'in Portekiz İmparatorluğu'nun eline geçme tehlikesine karşı, 26 Şubat 1548'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından tekrar ele geçirilişi.

<span class="mw-page-title-main">Bahadır Şah (Gücerât Sultanı)</span>

Bahadır Şah, 1526 ile 1535 ve 1536 ile 1537 yılları arasında hüküm süren Gücerât Sultanı. 1511 ile 1526 yılları arasında Gücerât Sultanı olan II. Muzaffer Şah'ın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Güney Arabistan Seferi (1546)</span> Vikimedya liste maddesi

Güney Arabistan Seferi (1546), Osmanlı Devleti'nin XVI. yüzyılda Hint Okyanusu'nda Portekiz ile mücadelesinde bir evre.

<span class="mw-page-title-main">Bahreyn Kuşatması (1559)</span>

Bahreyn Kuşatması, 1559 yılında Lahsa Valisi Mustafa Paşa'nın İstanbul'a haber vermeden Osmanlı Devleti'ne bağlı bir emirlik olan Bahreyn'i işgal etmeye yönelik başarısız girişimi.

<span class="mw-page-title-main">Gucerât Sultanlığı</span> Müslüman devleti

Gucerât Sultanlığı, 15. yüzyıl başlarında, günümüzde Hindistan'ın Gucerât eyaletinde kurulmuş bir Orta Çağ Müslüman Rajput krallığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Surat Kuşatması</span>

Surat Kuşatması, Surat'a sığınan Seydi Ali Reis komutasındaki Osmanlı donanmasını takip eden Portekiz donanmasının şehre saldırmasıyla meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Portekiz çekişmesi (1538–1559)</span>

Osmanlı İmparatorluğu-Portekiz İmparatorluğu çekişmesi 1538-1559 yılları arasında Hürmüz Boğazı hakimiyeti için gelişen çatışmalı bir dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Selman Reis</span>

Selman Reis, 16. yüzyılın ilk yarısında ilk başta Memluk Donanmasında ve daha sonra Osmanlı Donanmasında görev yapan bir Osmanlı amirali ve eski korsandı. Selman Reis aslen Ege'deki Midilli adasındandı.

Aden'in Zaptı, Hadım Süleyman Paşa komutasındaki Osmanlı donanması'nın 1538 yılında Tâhirîlerin egemenliğindeki Aden'i zaptederek Osmanlı yönetimine bağlaması.

<span class="mw-page-title-main">Süveyş Seferi (1541)</span>

Süveyş Seferi, Portekiz İmparatorluğu'nun Goa merkezli Hindistan Sömürgeleri Yönetiminin Osmanlı İmparatorluğu'nun Kızıldeniz'deki filosunun ana üssü Süveyş'e yönelik 1541 yılının ilk çeyreğinde icra ettiği ve başarısızlıkla sonuçlanan askerî harekâtı.

<span class="mw-page-title-main">Basra'nın Zaptı (1546)</span> I. Süleyman döneminde Osmanlı Devleti tarafından gerçekleştirilen askerî harekât

Basra'nın Fethi, 1546 yılında Basra'nın Portekiz İmparatorluğu'nun eline geçme tehlikesine karşı Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirilerek doğrudan Türk idaresine alınışı.

<span class="mw-page-title-main">Diu</span>

Diu, Hindistan'da liman kenti.