İçeriğe atla

DirectPlay

DirectPlay, DirectX'in çok kullanıcı oyunlar başta olmak üzere birçok kişinin aynı anda birçok mesaj yolladığı ortamların yaratılmasını kolaylaştırmak için geliştirdiği bir iletişim protokolüdür. DirectPlay, sunucu-istemci (server-client) veya peer to peer tipi bir organizasyonda asenkron mesajlaşma, mesaj öncelikleri, paket birleştirme, kayıpsız gönderim veya paket şifreleme gibi olanaklar sunar ve DirectPlay Voice modülü sayesinde ses iletimini de mümkün kılar.

Sunucu-istemci ve peer to peer arasında seçim

Sunucu-istemci tipi bir ağda birçok istemci (kullanıcı) bir sunucuya bağlanır. Burada her kullanıcı sunucuya diğer kullancılara yollamak istediği mesajları bir kez verir, sunucu ise bu mesajı gerekli kullanıcılara yollamakla yükümlüdür. Dolayısıyla, sunucunun büyük miktarda ağ kaynağına sahip olması gerekmektedir.

Peer to peer tipi bir ağda ise, her kullanıcı her istediği kullanıcıya mesajını teker teker yollar. Her ne kadar bu kullanıcı başına düşen ağ yükünü artırsa da, sistemin paylaştırılmış olması ve dolayısıyla çökmesinin çok daha zorlaşmış olması bir avantaj kabul edilmektedir, üstelik bu oyun yazarını bir oyun sunucusu kurma derdinden de kurtarır.

Programcı, DCOM arayüzünü kullanarak IDirectPlayClient, IDirectPlayServer veya IDirectPlayPeer neslerinden kendi uygulamasına uygun olanları yaratır.

Servis sağlayıcılar

DirectPlay, mesajlaşma hizmetlerini muhtelif servis sağlayıcıları (service provider) kullanarak yapabilir. Genelde servis sağlayıcı TCP/IP olsa da bazı kullanıcıların ihtiyaçlarına göre Bluetooth veya modem de olabilir. Buna ek olarak, programcı isterse Microsoft'un sunduğu ayarlanabilir başarımlı TCP/IP servis sağlayıcısını kullanarak yazılımın değişik ağ koşullarında nasıl çalıştığını görebilir.

Bağlantı

Kontrol nesnesinin yaratılması, servis sağlayıcı ve ona bağlı adres nesnesinin de ona eklenmesiyle bağlantıya hazır hale gelinir. Bağlantı sırasında, DirectPlay nesnesi yaratırken belirttiğiniz mesaj alma fonksiyonuna çağrılarda bulunur ki bu çağrılardan en önemlileri:

  • DPN_MSGID_ENUM_HOSTS_RESPONSE mesajı bağlanma isteğinin kabul olduğuna işaret olarak gelir. Bağlantı bilgilerini içerir.
  • DPN_MSGID_CREATE_PLAYER ve DPN_MSGID_DESTROY_PLAYER mesajları oyuncular bağlandığında ve bağlantıyı koparttığında gelir.
  • DPN_MSGID_RECEIVE kullanıcıya mesaj gelince gelir (mesajlar SendTo metodu ile yollanır). Tartışmasız bir oyundaki en önemli mesaj da budur.
  • DPN_MSGID_TERMINATE_SESSION bağlantı kopunca gelir.

Unutulmaması gereken önemli noktalardan biri: DirectPlay, kullanıcı yaratılışı için kendi iç mesajlaşma sistemini kullanır. Dolayısıyla, yüksek öncelikli mesajlar yollandığında bu mesajlar o kullanıcıya "ilgili kullanıcı bağlandı" mesajından daha önce gelebilir.

Ses bağlantısı

"Normal" nesne bağlantısı kuruluduğunda, DirectPlayVoiceClient ve gerekiyorsa DirectPlayVoiceServer nesnelerini DCOM aracılığı ile yaratıp "normal" bağlantı nesnesine eklediğiniz anda ses bağlantısı kurulur. DirectPlay Voice, 1.2 kbit'den 64 kbit'e kadar değişik bant genişlikleri kullanan codecler ile birlikte gelir, ama maalesef dış codec kullanımı mümkün değildir. Sesin hangi kullanıcılara yollanacağı SetTransmitTargets metodu ile seçilir.

Son olarak, DirectPlayVoiceClient nesnesinin Create3DSoundBuffer metodu kullanılarak her oyuncuya özel bir üç boyutlu ses kanalı verilebilir!

Sonuç

Görüldüğü üzere, DirectPlay ile çok hızlı bir şekilde NAT ve UPnP desteğine sahip, gerekiyorsa şifreleme kullanabilen ve hatta üç boyutlu ses alış verişi yapabilen uygulamalar yapılması mümkündür.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sunucu (bilişim)</span> bilgisayar ağlarında, diğer ağ bileşenlerinin (kullanıcıların) erişebileceği, kullanımına ve/veya paylaşımına açık kaynakları barındıran bilgisayar birimi

Sunucu, bilişim alanında "istemci" denilen diğer program ve cihazlara çeşitli işlevler sunan bilgisayar donanımları veya yazılımlarıdır. Bu mimariye istemci-sunucu modeli denir. Sunucular, istemciler arasında veri veya kaynak paylaşımı, bir istemci için hesaplama yapma gibi çeşitli işlevleri yerine getirebilirler. Bu işlevlere genellikle "servis" veya "hizmet" denir. Tek bir sunucu çok sayıda istemciye hizmet verebilir, tek bir istemci de çok sayıda sunucudan hizmet alabilir. İstemci ve sunucu aynı cihaz üzerinde çalışabileceği gibi, istemci ağ üzerinden farklı bir cihazdaki sunucuya da bağlanabilir. Tipik sunucular arasında veritabanı sunucuları, dosya sunucuları, e-posta sunucuları, yazdırma sunucuları, web sunucuları, oyun sunucuları ve uygulama sunucuları sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">DNS</span>

DNS, internet uzayını bölümlemeye, bölümleri adlandırmaya ve bölümler arası iletişimi organize etmeye yarayan, bilgisayar, servis, internet veya özel bir ağa bağlı herhangi bir kaynak için hiyerarşik dağıtılmış bir adlandırma sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">UDP</span>

UDP, TCP/IP protokol takımının iki aktarım katmanı protokolünden birisidir. Verileri bağlantı kurmadan yollar.

Telnet, Internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir makineye uzaktaki başka bir makineden bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan programlara verilen genel isimdir. Telnet iki bileşenden oluşur: (1) iki tarafın nasıl iletişim kuracağını belirleyen protokolün kendisi ve (2) hizmeti sağlayan yazılım uygulaması.Kullanıcı verileri, İletim Kontrol Protokolü (TCP) üzerinden 8 bitlik bayt yönlendirmeli bir veri bağlantısında Telnet kontrol bilgisi ile bant içi serpiştirilir. Telnet, 1969'da RFC 15 ile başlayarak geliştirildi, RFC 855'te genişletildi ve ilk İnternet standartlarından biri olan İnternet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) İnternet Standardı STD 8 olarak standartlaştırıldı. encryption sağlayan bazı Telnet eklentileri geliştirilmiştir. Bağlanılan makineye girebilmek (login) için orada bir kullanıcı isminizin (İng:username) ve bağlantının gerçekleşebilmesi için bir telnet erişim programınızın olması gereklidir. Fakat bazı kütüphane ve herkese açık telnet bazlı web servisleri, bağlantı sırasında kullanıcı ismi (numarası) istemeyebilirler; ya da, kullanıcı isim ve parola olarak ne yazmanız gerektiği bağlandığınızda otomatik olarak karşınıza çıkar. Telnet, BBS sistemlere İnternet üzerinden erişimde günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Telnet erişim programları, günümüzdeki işletim sistemlerinin çoğunda işletim sistemi ile birlikte gelmektedir. Çok kullanıcılı işletim sistemleri genellikle kullanıcılara metin tabanlı bir arayüz sunar ve bu sistemlerde tüm işlemler klavye vasıtası ile komut isteminden gerçekleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Sanal özel ağ</span> Uzaktan erişim yoluyla farklı ağlara bağlanmayı sağlayan internet teknolojisi

Sanal özel ağ ya da VPN, uzaktan erişim yoluyla farklı ağlara bağlanmayı sağlayan internet teknolojisidir. VPN sanal bir ağ uzantısı oluşturduğu için, VPN kullanarak ağa bağlanan bir cihaz, fiziksel olarak bağlıymış gibi o ağ üzerinden veri alışverişinde bulunabilir. Kısacası Virtual Private Network (VPN), internet ya da başka bir açık ağ üzerinden özel bir ağa bağlanmayı sağlayan bir bağlantı çeşididir. VPN üzerinden bir ağa bağlanan kişi, o ağın fonksiyonel, güvenlik ve yönetim özelliklerini kullanmaya da devam eder. VPN'in en önemli iki uygulaması OpenVPN ve IPsec'dir.

<span class="mw-page-title-main">SIP</span>

Oturum başlatma Protokolü (SIP), ses, video ve mesajlaşma uygulamalarını içeren gerçek zamanlı oturumları başlatmak, sürdürmek ve sonlandırmak için kullanılan bir sinyal protokolüdür. VoIP gibi IP üzerinden üzerinden ses, görüntü ve anlık mesaj iletişimi yanı sıra LTE (VoLTE) üzerinden cep telefonu araması için multimedya iletişim oturumlarını sinyalize etmek ve kontrol etmek için kullanılır. Günümüz IP Telefonlarının çoğunluğu SIP Protokolü ile çalışmaktadır. Cisco gibi bazı üreticiler SIP kullanmakla beraber bazı telefon modellerinde SCCP tercih etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">DirectX</span>

DirectX, Microsoft'un video oyunları başta olmak üzere çoklu ortam yazılımlarını rahat, hızlı ve uyumlu şekilde hazırlayabilmek için yarattığı bir uygulama programlama arayüzüdür (API). Şu andaki en güncel resmî sürüm DirectX 12'dir. İçerdiği bileşenlerden bazıları şu şekilde özetlenebilir:

<span class="mw-page-title-main">TCP</span>

TCP (Transmission Control Protocol), TCP/IP protokol takımının taşıma katmanı protokollerinden birisidir. Son güncellemesi Ağustos 2022 tarihi itibarıyla RFC 9293 içerisinde tanımlanmıştır.

Network Address Translation (NAT), TCP/IP ağındaki bir bilgisayarın yönlendirme cihazı ile başka bir ağa çıkarken adres uzayındaki bir IP ile yeniden haritalandırma yaparak IP paket başlığındaki ağ adres bilgisini değiştirme sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Vekil sunucu</span>

Vekil sunucu veya yetkili sunucu, İnternet'e erişim sırasında kullanılan bir ara sunucudur. Bu durumda, örneğin bir ağ sayfasına erişim sırasında doğrudan bağlantı yerine:

<span class="mw-page-title-main">İstemci-sunucu</span>

İstemci-sunucu, istemciyi sunucudan ayıran bir ağ mimarisidir. Her bir istemci yazılımı, sunucuya ya da uygulama sunucusuna isteklerini (request) gönderir.

<span class="mw-page-title-main">Peer-to-peer</span> Yazılım

Peer-to-peer ya da P2P olarak tanımlanır. Peer eş, denk demektir. İki veya daha fazla istemci arasında veri paylaşmak için kullanılan bir ağ protokolüdür.

İngilizce: Lightweight Directory Access Protocol veya kısaca LDAP TCP/IP üzerinde çalışan indeks servislerini sorgulama ve değiştirme amacıyla kullanılan uygulama katmanı protokolü.

<span class="mw-page-title-main">Kerberos (iletişim kuralı)</span>

Kerberos / kərbərəs / güvenli olmayan bir ağ üzerinde haberleşen kaynakların, bilet mantığını kullanarak kendi kimliklerini ispatlamak suretiyle iletişim kurmalarını sağlayan bir bilgisayar ağı kimlik doğrulama protokolüdür. Protokolün tasarımcıları, ilk başta istemci-sunucu modelini hedef almış ve bu doğrultuda hem kullanıcının hem de sunucunun birbirlerinin kimliklerini doğrulamasını sağlayan karşılıklı kimlik doğrulama özelliğini sunmuşlardır. Kerberos protokol mesajları, izinsiz dinlemelere ve yansıtma ataklarına karşı dayanıklıdır.

<span class="mw-page-title-main">World Wide Web</span> internet kullanarak ulaşılan, birbirine bağlı belgelerden oluşan küresel sistem

World Wide Web, Dünya Çapında Ağ (kısaca WWW veya Web), İnternet üzerinde yayınlanan birbirleriyle bağlantılı hiper-metin dokümanlarından oluşan bir bilgi sistemidir. Bu dokümanların her birine Web sayfası adı verilir ve Web sayfalarına İnternet kullanıcısının bilgisayarında çalışan Web tarayıcısı adı verilen bilgisayar programları aracılığıyla erişilir. Web sayfalarında metin, imaj, video ve diğer multimedya ögeleri bulunabilir ve diğer bağlantı ya da link adı verilen hiper-bağlantılar ile başka Web sayfalarına geçiş yapılabilir.

<span class="mw-page-title-main">SOAP</span>

SOAP , Service-oriented Architecture felsefesini pratiğe uyarlayan iki interface'den biridir. Üzerinde bulunan Universal Description Discovery and Integration (UDDI) ile birlikte hizmet yönelimli mimarinin pratikte kullanılmasını mümkün kılar.

Bir iletişim ve iş birliği sistemi, bireylerin, çalışma gruplarının ve kurumların kendi içlerinde ya da birbirleri ile veri, enformasyon ve bilgi alışverişi için kullandıkları bir bilgisayar tabanlı bilişim sistemidir. Veri, enformasyon ve bilgi alışverişine mesajlaşma adı verilir. Mesajlaşma iki boyutta gerçekleşmektedir: Yer ve zaman. İletişim ve iş birliği sistemleri farklı yerlerde veya aynı yerde farklı zamanlarda bulunan birey ya da grupların mesajlaşma gereksinmelerini karşılamak için kullanılmaktadır. Mesajlaşma farklı zamanlarda gönderilen iletilerle gerçekleşebileceği gibi, iletileri eşzamanlı olarak paylaşma biçimini de alabilmektedir.

Tünel protokolü, bir ağ protokolü farklı bir yük-taşıma protokolü içerdiğinde bilgisayar ağ bağlantısı, bir tünel protokolü kullanır. Tünel protokolü kullanılarak, uyumsuz olan bir iletim protokolü üzerinde bir yük-taşıma taşınabilir ya da güvenilmeyen ağlarda güvenli bir yol oluşumu sağlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Skype for Business Server</span>

Skype for Business Server gerçek zamanlı iletişim sunucusu yazılımıdır. Üçüncü şahıs ağ geçidi veya SIP ana hat üzerinden kurumsal anlık mesajlaşma, VoIP, geçici ve yapılandırılmış konferanslar ve PSTN bağlantısı için altyapı sağlar. Bu özellikler insanlar arasında, kuruluşlar arasında, kamuya açık internet veya standart telefonlarda harici kullanıcılar tarafından kullanılabilir. Skype for Business Server 31 Temmuz 2021 tarihinde Skype for Business ile birlikte kullanımdan kaldırılmıştır.

Skype protokolü, Skype tarafından kullanılan, Skype güvenliği ve işlevselliğinin korunması için tescilli bir İnternet telefon şebekesidir. Protokolün özellikleri Skype tarafından halka açıklanamamıştır ve protokolü kullanan resmi uygulamalar kapalı kaynaklıdır.