İçeriğe atla

Diplomatik Devrim

Diplomatik Devrim sonrası Avrupa'daki ittifaklar

Diplomatik Devrim, Avrupa'daki uzun süreli ittifakların 1756'da bozularak, müttefiklerin yeni ittifaklar kurması olayıdır.[1] Olay temel olarak, Büyük Britanya-Avusturya ittifakına karşı Fransa-Prusya ittifakı durumunun bozulup yerine Fransa-Avusturya ve Büyük Britanya-Prusya ittifaklarının kurulmasıdır.[2] Bu olay, 18. yüzyıl boyunca sürekli değişmiş ittifakların bir parçasıdır (Yüce Quadrille). Olayın gerçekleşmesinde en etkili devlet adamı Avusturyalı Wenzel Anton von Kaunitz'dir.[3]

Olayın Temeli

Bu diplomatik değişim, Avusturya, Büyük Britanya ve Fransa'nın menfaatlerindeki değişimle başlamıştır. Avusturya Veraset Savaşı sonucu imzalanan Aix-la-Chapelle Antlaşması, Avusturya'ya Büyük Britanya'nın kendisine pahalıya patlamış bir müttefik olduğunu fark ettirdi. Savaş sonucunda, Maria Theresia tahtını korumuştu; kocası Francis Stephen da 1741 imparator olmuştu. Ancak değerli bölgeler olan Lombardiya, Bavyera, Parma ve Silezya'yı kaybetmişti. Bu durum Prusya'nın gücünü arttırıp, Orta Avrupa'yı tehdit eder hale getirmişti. Büyük Britanya ise durumu, "Fransa'nın gücüne karşı gelebilecek yeni bir gücün doğuşu" olarak nitelendirdi.

Westminster Konvansiyonu

Ana madde: İngiliz-Prusya İttifakı (1756)

Avusturya Veraset Savaşı sonucu aşikardı: Avusturya, Fransa'nın gücüne koyabilecek kadar güçlü görünmüyordu. Bu yüzden Büyük Britannya, Prusya'nın güçlenmesinden memnundu. Westminster Konvansiyonu'nda (17 Ocak 1756), Prusya'nın Hannover'i koruduğu sürece, Büyük Britanya'nın da Avusturya'ya destek vermeyeceği mutabakatına varılmıştı. Hannover'in korunması önemliydi, çünkü orası Büyük Britanya kralının şahsi bölgesiydi. Büyük Britanya, büyüyen güç Prusya'nın burayı Avusturya'dan daha kolay koruyacağını düşünüyordu. Bu sırada Avusturya Silezya'yı geri alma niyetindeydi.[4] Bu da, müttefiklerin menfaatlerini karşı karşıya getirmekteydi. Maria Theresia, Büyük Britanya'yla olan ittifakının yenileyemeyeceğini bilerek, Avusturya'yı Fransa'ya yaklaştırmaya başladı. Böylece hem Büyük Britanya'nın yerini tutabilecek, hem de Silezya'yı almasına yardım edebilecek güçlü bir müttefiki olmuş olacaktı.

Westminster Konvansiyonu'ndan sonra, 1758'de İngiliz-Prusya Konvansiyonu imzalandı.

Versay Antlaşmaları

Ana madde: Versay Antlaşması (1756)

Maria Theresia, Fransa'yla ittifak kurabilmek için Kont Wenzel Anton von Kaunitz'i gönderdi. Ancak XV. Louis, Kont tarafından önerilen hiçbir antlaşmayı imzalamaya sıcak bakmıyordu.[5] Fransa'nın Büyük Britanya'yla Amerika Kıtası'nda çatışmaları başlaması üzerine, Avusturya'yla mutabakata varmak zorunda kaldı. Bu sayede Avusturya, Fransa tehdidinden kurtulmuş oldu. Westminster Konvansiyonu yürürlüğe girince, Fransa ve Avusturya Birinci Versay Antlaşması'nı imzaladı. Bu antlaşmaya göre, her iki taraf birbirine karşı tarafsız olup herhangi üçüncü bir ülke tarafından saldırılırlarsa, birbirlerine 24.000 kişilik ordu desteği gönderecekti.

Matria Theresia Fransa'nın tarafsızlığını sağlayınca, Prusya'ya karşı koalisyon oluşturmaya başladı. Bu da II. Friedrich'i harekete geçirdi. Rusya'nın gözünü korkutmak için, 1756'da Saksonya'yı işgal etti (Avusturya ve Rusya 1746'dan beri müttefiktir). Ancak bu işgal, Yedi Yıl Savaşı'nı başlatmıştır. Aynı zamanda işgal, yaratılmak istenen etkinin tam tersi şeklinde etki yaratmıştı: Rusya, Avusturya'nın yanında savaşa katılmıştı. Savaş patlak verince, Avusturya ve Fransa antlaşmalarını yenilediler (İkinci Versay Antlaşması). Bu antlaşmaya göre, Avusturya Felemenk Bölgesi'ni Fransa'ya devredecekti; karşılığında Parma'yı alacak ve Silezya'yı ele geçirene kadar da 120.000 Fransız asker ve yıllık 12 milyon altın yardımı alacaktı.

Sonrası

Bu diplomatik değişim sonrası, Büyük Britanya ve Prusya karşılarında Fransa, Avusturya ve Rusya'yı buldu. Diplomatik değişime rağmen, temel düşmanlıklar hala değişmemişti: Büyük Britanya-Fransa ve Avusturya-Prusya. Bu değişim sırasında yaşanan gerginlik, Yedi Yıl Savaşı olarak patladı.

Ayrıca bakınız

  1. ^ Horn 1957, ss. 449–464.
  2. ^ Black 1990.
  3. ^ Szabo 1979.
  4. ^ Ingrao 2000, ss. 157–177.
  5. ^ Mitford 2001, s. 213.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Viyana Kongresi</span> Mutlak monarşilerin demokratik ayaklanmalara karşı birleştikleri kongre

Viyana Kongresi, Napolyon Savaşları sonunda Fransız ordusunun, koalisyon orduları tarafından tümüyle yenilgiye uğratılmasının ardından, Avrupa’daki sınırları ve güçler dengesini yeniden belirlemeye yönelik kararlar almak üzere toplanmış olan kongredir.

<span class="mw-page-title-main">Otto von Bismarck</span> Alman İmparatorluğunun ilk şansölyesi

Otto von Bismarck, 19. yüzyılda, bağları kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya'nın birleşmesinde önemli rol oynayan ve Birleşik Almanya'nın ilk Şansölyesi olan Alman devlet adamıdır. Bismarck-Schönhausen Kontu ve Lauenburg Dükü olarak da anılan Otto von Bismarck, Yeni Almanya'yı kan ve demir politikasına göre kuracağını söylediği için kendisine Demir Şansölye adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yedi Yıl Savaşı</span> Büyük Britanya ve Fransanın Sömürgecilik Yarışı

Yedi Yıl Savaşı ya da Yedi Yıl Harbi, Avrupa'nın güçlü devletleri arasında, 1756-1763 yılları arası yaşanmış bir dizi askeri çatışmadır. Savaşın nedeni Büyük Britanya ve Fransa için aralarındaki sömürge yarışı, Avusturya ve Prusya içinse Orta Avrupa hegemonyasıdır. Yedi Yıl Savaşı, küresel çapta gerçekleşen ilk savaştır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya Veraset Savaşı</span>

{{İspanya Veraset Savaşı muharebeleri kutusu (Avrupa)}} İspanya Veraset Savaşı (1701–1714) çocuksuz İspanya Kralı II. Charles'ın Kasım 1700'deki ölümüyle tetiklenmiş, 18. yüzyılın başlarında yaşanmış bir Avrupa savaşıydı. Hanedan haklarının farklı ülkeler arasındaki güç dengesini korumakta ikinci planda olduğu ilkesini oluşturdu. 1700–1721 Büyük Kuzey Savaşı, Macaristan'da Rákóczi'nin Bağımsızlık Savaşı, Fransa'nın güneyindeki Camisard isyanı, Kuzey Amerika'daki Kraliçe Anne Savaşı ve Sömürge Hindistanı'ndaki küçük mücadeleler ilgili çatışmalar arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Maria Theresia</span> İmparatoriçe

Maria Theresia, Habsburg hanedanının devleti, 1740-1780 tarihleri arasında bizzat yöneten tek imparatoriçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Savaşları</span> Savaş dönemi

Napolyon Savaşları, Fransız Devrim Savaşları'nın ardından Napolyon önderliğindeki Fransa ile Avrupa'nın diğer güçlü devletlerinin oluşturduğu koalisyon arasında gerçekleşen savaş dönemi. Başlangıç tarihinin hangi yıl olduğuna dair tarihçiler ve araştırmacılar arasında fikir birliği yoktur. 1800-1815 yılları arasında, yaklaşık 15 yıl sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu</span> 1871den 1918e dek Almanya

Alman İmparatorluğu ya da İkinci Reich, 18 Ocak 1871'de Prusya ve diğer Küçük Alman Devletlerinin özellikle Otto von Bismarck'ın katkılarıyla, birleşmesiyle oluşan birleşik Alman devletidir. İlk imparatoru I. Wilhelm'in taç giymesiyle imparatorluk resmen kuruldu. Yeni İmparatorluğu Habsburg Hanedanı yerine Hohenzollern Hanedanı yönetti, başkent Berlin yapıldı. Yeni İmparatorluk, Avusturya'yı toprakları dışında bıraktı. 1884'ten itibaren Almanya, Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı. Hızlı büyüyen ekonomisiyle, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri oldu, ordusu ve donanmasıyla Büyük Britanya'ya kafa tutar hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Üçlü İttifak (1882)</span> 1882den 1914e kadar Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya arasında kurulan ittifak

Üçlü İttifak Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya arasında yapılanan ve 1882'den 1914'te I. Dünya Savaşı'nın başlamasına kadar süren askeri ittifaktır. Antlaşmaya göre eğer bir üye diğer büyük güçlerden biri tarafından saldırıya uğrarsa diğerleri ona yardım edecektir. İlave olarak, İtalya kendi teşebbüslerinin doğrudan Büyük Britanya'ya karşı yapılmış olarak değerlendirilemeyeceğini beyan etmiştir. Temmuz 1902'te İttifakın yenilenmesinden kısa bir süre sonra İtalya benzer bir garantiyi Fransa'ya da vermiştir. Yine özel bir anlaşmaya göre, ne Avusturya-Macaristan ne de İtalya Balkanlar'daki statükoyu önceden diğerine danışmadan değiştirmeyecektir. 7 Ekim 1879 tarihinde Alman İmparatorluğu ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında gerçekleştirilen İkili İttifak, bu antlaşmanın öncülü kabul edilir. Bir görüşe göre Mihver Devletleri de ardılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alman ikiliği</span> Avusturya ile Prusya arasında 18. ve 19. yüzyıllarda Orta Avrupada hakimiyet kurmak için uzun yıllar süren rekabet

Avusturya ve Prusya arasında 18. ve 19. yüzyıllarda Orta Avrupa'da hakimiyet kurmak için uzun yıllar süren rekabete Almancada Almanca: Deutscher Dualismus denilmektedir. Bu rekabetin bir parçası olarak savaşlar yapılırken, rekabet aynı zamanda Almanca konuşan halkları temsil eden bir siyasi güç olma yolunda da bir prestij yarışı haline gelmiştir. İki ülke arasındaki çatışma ilk olarak Yedi Yıl Savaşları'nda kendini gösterirken, Napolyon Savaşları ve İkinci Schleswig Savaşı gibi durumlarda zaman zaman aynı safta bulundukları da olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Veraset Savaşı</span> Avusturyada hanedan savaşı

Avusturya Veraset Savaşı (1740–48), Kuzey Amerika'da Kral George Savaşı, Anglo-İspanyol Savaşı, Jenkins'in Kulağı Savaşı ve üç Silezya Savaşı'ndan ikisini içeren, Avrupa'daki büyük güçlerin çoğunun dahil olduğu Habsburg Hanedanı'nda Maria Theresa'nın tahtın varisi olması sorunundan ortaya çıkmış bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Paris Antlaşması (1763)</span>

Paris Antlaşması, 10 Şubat 1763 tarihinde Büyük Britanya, Fransa ve İspanya ile Portekiz arasında imzalanmış olan barış antlaşmasıdır. Prusya ile Avusturya kendi aralarında başka bir antlaşma imzalamışlardır. Bu antlaşma ile Yedi Yıl Savaşı sona ermiştir. Antlaşma Büyük Britanya-Prusya ittifakının, Fransız-Avusturya ittifakına karşı zafer kazanması sonucu gerçekleşmiştir. Fransa ile Büyük Britanya, savaş sırasında işgal ettikleri yerlerin çoğunu boşaltmalarına karşın, Büyük Britanya Fransa'nın Kuzey Amerika kolonilerinin bir kısmını ele geçirebilmiştir. Ayrıca, Büyük Britanya egemenliği altında bulunan bölgelerde Katoliklik'in serbest olacağının teminatını vermiştir. Antlaşmadan sonra, Avrupa dışında Büyük Britanya egemenliğinin başlangıcı olmuştur.

Londra Antlaşması (1840) 15 Temmuz 1840 tarihinde bir taraf olarak Osmanlı Devleti ve ikinci taraf olarak Mısır Hidivliği, Birleşik Krallık, Avusturya İmparatorluğu, Prusya, Rusya devletlerinden oluşan Büyük Avrupa Güçleri arasında imzalanmış bir barış ve düzenleme antlaşmasıdır. 1839-1841 Osmanlı-Mısır Savaşını sona erdirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Üçlü İtilaf</span> Britanya, Rusya ve Fransa arasında kurulan ittifak

Üçlü İtilaf, Britanya-Rusya Antantı'nın (1907) imzalanmasıdan sonra Fransa, Britanya ve Rusya arasında kurulan ittifaktır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Koalisyon Savaşı</span>

İkinci Koalisyon Savaşı, İngiltere, Avusturya ve Rusya'nın başını çektiği ve Osmanlı İmparatorluğu, Portekiz, Napoli ve çeşitli Alman monarşilerinin de dahil olduğu birçok Avrupa monarşisinin devrimci Fransa'yı hedef alan ikinci savaşıdır. Savaşta İspanya Fransa'yı destekledi.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Koalisyon</span>

Üçüncü Koalisyon veya Üçüncü Koalisyon Savaşı, 1803-1806 yılları arasında, Büyük Britanya - Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu - Rus İmparatorluğu Koalisyonu ile Fransa Cumhuriyeti arasında gerçekleşmiş muharebeler dizisidir. Bu koalisyon savaşında, Napolyon'un asıl amacı, Büyük Britanya'nı işgal edip, savaşı kökten bitirmekti. Trafalgar Muharebesi'nde yenilmesi üzerine, bu planı suya düştü. Bunun yerine, Rusya hariç tüm Kıta Avrupası'nı işgal etmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Kraliyet Ordusu</span>

Prusya Kraliyet Ordusu, Prusya Krallığı'nın ordusu olarak hizmet etti. Brandenburg-Prusya'nın bir Avrupa gücü olarak gelişmesinde önemli bir rol oynadı.

Silezya Savaşları, 18. yüzyılın ortalarında Prusya ve Avusturya İmparatorluğu arasında Silezya bölgesinin kontrolünü sağlayabilmek amacıyla gerçekleşen üç adet savaştır. Bu savaşlar;

Silezya Ordusu, Bohemya Ordusu gibi 1813'ten 1815'e kadar Napolyon'a karşı Alman Harekatında Müttefik birliklerinin büyük bir birliğiydi.

<span class="mw-page-title-main">Fransız-Habsburg Rekabeti</span>

Fransız-Habsburg rekabeti terimi, Fransa ile Habsburg hanedanı arasındaki rekabeti tanılamaktadır. Habsburglar Yüksek Orta Çağ’da Augsburg Diyeti’nden Yakın çağda I. Dünya Savaşı’nın ardından monarşinin lağvedilmesine kadar çeşitli zamanlarda Kutsal Roma İmparatorluğu, İspanya İmparatorluğu, Avusturya, Bohemya ve Macaristan’ı içeren genişleyen ve gelişen bir imparatorluğu yönettiler.

<span class="mw-page-title-main">Versay Antlaşması (1756)</span>

Birinci Versay Antlaşması olarak da bilinen Versay Antlaşması, Fransa ile Avusturya arasında imzalanan diplomatik bir antlaşmadır. Fransa’daki Versay Sarayı’nda 1756 yılında imzalanmıştır. Bu antlaşma ile dört anlaşma imzalanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.