İçeriğe atla

Dinsizlik

Dinsizlik ya da din dışılık, din kavramının var olmaması, reddedilmesi veya dikkate alınmaması durumudur. Tanrının varlığı tartışmasından bağımsız olarak, ritüelleriyle, anlatılarıyla, temsilcileriyle ve yöneticileriyle birlikte bütün olarak din kurumunun kabul edilmemesidir.

Dinsizlik, dinin dikkate alınmadığı apateizm ve seküler hümanizm gibi durumlara işaret edebileceği gibi, tanrının varlığı kavramına getirilen yaklaşımlara göre farklılık gösterebilmektedir. Diğer bir deyişle, tanrının var olduğuna inanan deizm, teizm ve panteizm gibi görüşler dinsizlik sınıfına girebileceği gibi, tanrının varlığının kesin olarak bilinemeyeceğini savunan agnostisizm ve tanrı olgusunun var olmadığını belirten ateizm, antiteizm ve nonteizm de dinsizlik tanımına dâhildir. Dinin gülünç olduğunu mizah yoluyla gösteren parodi din ve din olgusunu ortadan kaldırmayı savunan din karşıtlığı gibi görüşler de bu başlıkta ele alınabilmektedir.

Pew Araştırma Merkezi'nin 2012 yılında yaptığı bir çalışma, dünya nüfusunun yüzde 16'sının dinsiz olduğunu saptamıştır.[1] Gallup (şirket) tarafından 2015 yılında yapılan bir araştırma ise, Türkiye'deki dinsiz nüfus oranının yüzde 15 olduğunu göstermiştir.[2]

Demografi



ÜlkeDinsizlerin
nüfusa oranı (2006)
Kaynak
 Estonya75,7[5]
 İsveç46–85 (ortalama 65,5)[5]
 Çekya64,3[6]
 Vietnam46,1–81 (ortalama 63,55)[5][6]
 Danimarka43–80 (ortalama 61,5)[5]
 Arnavutluk60[7][8][9]
 Almanya59[10]
 Birleşik Krallık39–65 (ortalama 52)
[11]
 Japonya51,8[6]
 Azerbaycan51[12]
 Çin8–93 (ortalama 50,5)[5][6][13]
 Fransa43–54 (ortalama 48,5)[5]
 Rusya48,1[6]
 Belarus47,8[6]
 Finlandiya28–60 (ortalama 44)[5]
 Macaristan42,6[6]
 Ukrayna42,4[6]
 Hollanda39–44 (ortalama 41,5)[5][14]
 Letonya40,6[6]
 Güney Kore36,4[6]
 Belçika35,4[6]
 Yeni Zelanda34,7
(isteğe bağlı soruyu cevap veren %87,3 orandan)
[15]
 Şili33,8[6]
 Ekvador30[16]
 Lüksemburg29,9[6]
 Slovenya29,9[6]
 Venezuela27[6]
 Kanada23,9[17]
 İspanya23,3[18]
 Slovakya23,1[6]

Yukarıda listelenen 10 ülkede dindar olmayanların ülkenin çoğunluğunu oluşturmasına rağmen, bu durum ülkelerin nüfus olarak çoğunluğunun herhangi bir dine inanmadığı anlamına gelmez. Örneğin, İsveç nüfusunun %70'i kendilerini Lutheran Hristiyan Kilisesine ait ve Arnavutluk nüfusunun %58,7'si ise kendisini Müslüman olarak tanımlamaktadır.[]

Kaynakça

  1. ^ Pew Forum on Religion & Public Life (18 Aralık 2012). "The Global Religious Landscape". 3 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012. 
  2. ^ "Losing Our Religion? Two Thirds of People Still Claim to Be Religious". Gallup. 8 Haziran 2015. 11 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2022. 
  3. ^ Dentsu Communication Enstitüsü'nün verileri 16 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. yle Zuckerman'ın verilerine 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. dayanılarak. En büyük değerler alındı.
  4. ^ Dindarlık Endeksi, sorulan kişiler için dînin önemini ve kendi ifadelerine göre dînî törenlere ne denli katılıp katılmadıklarının bir ölçütüdür. Törenlere katılımı az olan dinler için alınan veriler dikkatlice yorumlanmalıdır. (Gallup WorldView 21 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  5. ^ a b c d e f g h "Zuckerman, Phil. "Atheism: Contemporary Rates and Patterns", from the Cambridge Companion to Atheism, edited by Michael Martin, University of Cambridge Press, 2007" (PDF). 12 Haziran 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2013. 
  6. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al Dentsu Communication Institute Inc., Research Centre for Japan (2006) 16 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(Japonca)
  7. ^ "Albania". State.gov. 15 Eylül 2006. 1 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2011.  US Department of State - International religious freedom report 2006
  8. ^ "L'Albanie en 2005" (PDF). 14 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2008. 
  9. ^ "Adherents.com". Adherents.com. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2011.  Some publications
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  11. ^ "UK National Statistics Bureau (2011 census)". 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2013. 
  12. ^ "Global Index Of Religion and Atheism" (PDF). Redcresearch.ie. 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2011.  Publications are taken from Gallup
  13. ^ "Adherents.com". Adherents.com. 18 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2011.  Some publications
  14. ^ "CBS StatLine, [[Centraal Bureau voor de Statistiek]], Retrieved 2012-06-25". 6 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2013. 
  15. ^ "Statistics New Zealand (2006 census)". 11 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2009. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2013. 
  17. ^ "96F0030XIE2001015 - Religions in Canada". 2.statcan.ca. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013.  Canada 2011 census
  18. ^ [1] 7 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Socialogical Research Centre, January 2012
  19. ^ "Census shows result of mining boom, with increased cost of housing and higher wages" 18 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., PIA AKERMAN, The Australian, 21 June 2012.
  20. ^ ""Nones" on the Rise". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2013. 
  21. ^ "Table Of Statistics On Religion In The Americas". Prolades.com. Nisan 2001. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2011.  Gallup-Argentina survey
  22. ^ [2] 11 Nisan 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Güney Afrika 2001 census
  23. ^ "Census 2010; Sistema IBGE de Recuperação Automática SIDRA". 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2013. 
  24. ^ "This is Ireland. Highlights from Census 2011, Part 1" (PDF). Mart 2012. 14 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2013. 
  25. ^ Özkök, Ertuğrul. "Türkiye artık yüzde 99'u müslüman olan ülke değil". 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ateizm</span> Tanrının varlığını reddeden öğreti

Ateizm ya da tanrıtanımazlık, Tanrı'nın, tanrıların, doğaötesi inançların ya da ruhani varlıkların reddidir. Bu fikirde olanlara ateist ya da tanrıtanımaz denir.

Deizm veya yaradancılık, din, peygamber veya vahiy aracı olmaksızın bireyin akıl, gözlem, sezgi gibi yollarla Tanrı'nın varlığına inanmasına dayalı bir felsefi görüştür.

<span class="mw-page-title-main">Doğaüstü</span> terim olarak "fizik yasalarına tabi olmayan" anlamında

Doğaüstü veya tabiatüstü, doğa kanunlarının bilimsel anlayışının kapsamı dışında kalan tüm varlıkları, yerleri ve olayları kapsayan olgulardır. Buna melekler, tanrılar ve ruhlar gibi manevi varlıkları içeren gözlemlenebilir evreni aşan varlık kategorileri dahildir. Aynı zamanda büyü, telekinezi, prekognisyon ve duyu dışı algılama gibi iddia edilen insan yeteneklerini de içerir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya'da din</span>

Almanya'da baskın din Hristiyanlık olmaktadır ve din 4. yüzyılda modern Almanya'nın kapladığı bölgelerdeki Cermen kabilelerinin bu dini benimsemesi ile yayılmıştır. 8. ve 9. yüzyılda, Şarlman'ın hakimiyetine kadar bölge tamamen Hristiyanlaşmıştır. 16. yüzyılda Martin Luther tarafından başlatılan Reform hareketi ve Katolik Kilisesi ile yarattığı bölünme sonucunda yöre halkının önemli bir kısmı Lütercilik ve Kalvinizm başta olmak üzere Protestanlığı benimsemiştir.

Ateistlerin nüfus dağılımının saptanması oldukça zordur. Pek çok insan "ateizm" ve onunla alakalı olan terimleri yorumlama konusunda ayrıma düşmektedir. Bunun yanında ateizm, din karşıtı inançlar ve teizm karşıtı inançlar arasında kesin bir ayrım yapmak mümkün değildir. Üstelik pek çok ateist, bulundukları toplumun sosyal baskıları yüzünden kendi kimliklerini ifade edememektedir. Sayıca çok az olmalarına rağmen ateist yönetimlerde de tam tersi bir durum söz konusu olabilmektedir. Tüm bu olumsuzluklara rağmen bir araştırmaya göre dünya nüfusunun %2.5'i kendini ateist, %12.7'si ise kendisini dinsiz olarak tanımlamıştır.

En geniş tanımıyla ateizm; teizmin, yani belirli bir dine ait bir tanrı veya tanrılara olan inancın yokluğudur. Bir kişinin ateist sayılabilmesi, aynı anda monoteistik, politeistik veya nonteistik bir mezhebin taraftarı olması konusu hala devam eden teolojik bir tartışmadır. Dinî veya ruhanî sayılabilecek birtakım inançlara sahip bazı insanlar kendilerini "ateist" olarak tanımlarken; bazıları ise ateizm ve din konularının birbirinin karşıtı olduğunu iddia eder.

Türkiye'de din, çeşitli dinî inançlardan oluşur. Ülkedeki en yaygın dinin İslam olduğu bilinmekle beraber, bu dine mensup kişilerin oranına ilişkin yayınlanan veriler çelişkilidir. Pew Araştırma Kuruluşu'nun yayımladığı 2012 yılı raporuna göre Müslümanların nüfusa oranı %98'dir. Sabancı Üniversitesi'nin katkılarıyla yapılan bir ankete göre de bu oran %98,3'e ulaşmaktadır. Ipsos'un 2016 tarihli anketine göre Türkiye'deki Müslümanlar nüfusun %82'sini oluşturmaktadır. Optimar'ın 2019'da yayınladığı ankete göre ise Müslümanların nüfusa oranı %89,5'tir. 2021 KONDA anketine göre insanların %92'si Müslüman olarak tanımlandı.

Ateistlere karşı ayrımcılık, diğer kişiler tarafından ateist olarak imlenerek zulüm görmek ve ayrımcılığa uğramaktır. 13 farklı ülkede ateist olanlar idam ile cezalandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ülkelere göre dinler</span> Vikimedya liste maddesi

Pew Forum'a göre ülkeye göre dinin genel bir taslağıdır. Listedeki ülkeye göre dini bilgiler, CIA'in Facebook ve Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'ndan derleğidi bilgilerle oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da dinsizlik</span>

Azerbaycan'da dinsizlik sayıma ve nüfus sayımına göre yoruma açıktır. Şii İslam Azerbaycan'da en büyük inançtır. Azerbaycan'daki ateistlerin, deistlerin veya agnostiklerin sayısını ölçmek zordur çünkü bunlar ülke nüfus sayımında resmi olarak sayılmamaktadır.

Yeni Ateizm, bazı yirmi birinci yüzyıl ateistleri tarafından ileri sürülen bir akımdır. Bu modern ateizm ve laiklik akımı, din eleştirmenleri olarak da bilinen, batıl inanç, din ve usdışılıkçılık gibi görüşlerin anlayışla karşılanmaması gerektiğini; tam tersine, özellikle de bunların etkilerinin devlet, eğitim ve politikada hissedildiği her dönemde bunlarla mücadele edilmesi, bunların eleştirilmesi ve yalanlarının açığa çıkarılması gerektiğini düşünen bir grup yazar ve düşünür tarafından savunulmaktadır. "Yeni Ateizm" terimi, Gary Wolf tarafından 2006 yılında Wired dergisinde yayımlanan bir makalede ilk defa kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Japonya'da din</span> Japonyada yaşayanların dinî demografisi

Japonya'da Şintoizm ve Budizm olarak 2 din hakimdir. 2006 ve 2008 yıllarında yapılan araştırmalara göre, Japonya nüfusunun %40'ından azı örgütlü bir dine mensuptur.

Türkiye'de dinsizlik, ülkedeki dini inancın eksikliği, ilgisizliği veya reddinin boyutunu ifade eder. Anketlere göre, deistlerin, ateistlerin, agnostiklerin ve diğer bağımsız kişilerin nüfus içindeki payına ilişkin kesin tahminler farklılık gösterse de, Türkiye'de İslam baskın inançtır ve dinsizler azınlık oluşturmaktadır.

Rusya'da din çeşitliliği oldukça fazladır; Ortodoks Hristiyanlık en yaygın inançtır, ancak dinsiz kişiler ve diğer inançlara sahip önemli azınlıklar da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'da din</span>

Fransa'da din, çeşitlidir. Din ve düşünce özgürlüğü, 1789 İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'yle garanti altına alınmıştır. Cumhuriyet, 1880'lerin Jules Ferry kanunları ve 1905 Fransız Kiliseleri ve Devlet Ayrımı Kanunuyla yürürlüğe konan laiklik ilkesine dayanıyor. Artık Fransız halkının küçük çoğunluğunun dini olan Katoliklik, Fransız Devrimi'nden önce olduğu gibi 19. yüzyılın çeşitli cumhuriyetçi olmayan rejimlerinde de devlet dini değildi.

Çekya'da 20. yüzyılın ortalarına kadar Hristiyanlık egemen dindi. 1945 yılında Sovyetler Birliği işgaliyle gelen komünist yönetimden ötürü nüfusun çoğunluğu dinsiz oldu.1419-1434 yılları arasında yapılan Hussit savaşları ve bu mezhebin kurucusu Jan Hus'un yakılması ile Hussitlerin zorla tekrar Katolik yapılması ve Otuz Yıl Savaşı sırasında çıkan Bohemya İsyanının 1630'da Beyaz Dağ Savaşında bastırılması ile Protestanların zorla Katolik yapılması nedeniyle yaşanan şiddet olayları propaganda olarak kullanıldı Genel olarak, Hristiyanlık 20. yüzyılın ortalarından beri Komünizm etkisiyle istikrarlı bir şekilde düşüş gösterdi ve bugün sadece bir azınlık olarak kaldı. Modern Çeklerin büyük çoğunluğunu oluşturan dinsizlerin büyük çoğunluğu ateist değildir çoğunluk sadece dinsiz olduğunu söyler ateist ve agnostikler azınlıktadır her şeye rağmen Hristiyanlık bir kültür olarak devam etmektedir dini bayramlar resmi tatildir.

İslam, Amerika Birleşik Devletleri'nde üçüncü en büyük din olup, nüfusun %1.34'ünü temsil etmektedir. Bu oranın arkasında Hristiyanlık (%67) ve Yahudilik (%2.07) bulunmaktadır. Amerikan Dini Kuruluşlar Derneği'nin 2020 ABD Din Nüfus Sayımı'na göre, ABD nüfusunun %1.34'ü Müslümandır. 2017 yılında, çoğunluğu Güney ve Orta Batı'da bulunan yirmi eyalet, İslam'ı en büyük Hristiyan olmayan din olarak rapor etmiştir.

Dini demokrasi, belirli bir dinin değerlerinin yasaları ve kuralları etkilediği bir hükümet biçimidir. Bu terim, dinin hükûmet biçimine dahil edildiği tüm ülkelere uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Dinsiz nüfusa göre ülkeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Dinsizlik; deizmi, agnostisizmi, ignostisizmi, din karşıtlığını, ateizmi, şüpheciliği, letsizmi, dindar olmayan spiritüalizmi, özgür düşünceyi, antiteizmi, apateizmi, inançsızlığı, pandeizmi, seküler hümanizmi, dindar olmayan teizmi, panteizmi, panenteizmi ve yeni çağı da kapsayabilecek çeşitliliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Antarktika'da din</span>

Antarktika, çoğunlukla kıtanın %70'ini oluşturan Hristiyanlık dininin hâkimiyetindedir ve kıtadaki tek dinî yapı kiliselerdir. Bunun dışında ilk yapılan dinî yapılardan bazıları tarihî yapılar olarak korunmaktadır. Hristiyanlık dışında kıtada dinsizlik yaygındır ve yaklaşık %24 civarındaki kişi dinsizdir. Kıtada takip edilen diğer dinler ise İslam, Hinduizm, Budizm ve Bahâîlik dinleridir.