Dinko Šakić

Dinko Šakić (8 Eylül 1921 – 20 Temmuz 2008) II. Dünya Savaşı sırasında Nisan-Kasım 1944 tarihleri arasında Hırvatistan Bağımsız Devleti'nde Jasenovac toplama kampına komuta eden Hırvat faşist bir lider ve savaş suçlusuydu. Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olan Imotski kasabası yakınlarındaki Studenci köyünde doğdu, genç yaşta faşist Ustaše üyesi oldu. Eksen güçleri Nisan 1941'de Yugoslavya Krallığını işgal ettiğinde, 19 yaşındaki Šakić, Jasenovac'taki yönetime katıldı. Ertesi yıl kampın komutanı oldu ve 1943'te toplama kampı komutanı Vjekoslav "Maks" Luburić'in kız kardeşi Nada Luburić ile evlendi. Nisan 1944’te Jasenovac’ın komutanlığına atandı. Konsantrasyon kampında altı ay boyunca ölen tahmini 2 bin kişinin ölümüyle suçlandı.

1945 yılında Šakić ve eşi, Hırvatistan Bağımsız Devleti ve Nazi Almanyası'nın çöküşünü takiben diğer Ustaše yetkilileri ile birlikte Hırvatistan Bağımsız Devletinden kaçtı. Šakić'in tekstil işine başladığı ve ülkenin 10.000 kişilik Hırvat topluluğunun aktif bir üyesi oldu. 1947 yılında Arjantin'e göç ettiler ve Paraguaylı diktatör Alfredo Stroessner ile arkadaş oldular.

Dinko Šakić sessiz bir hayat yaşadı ve kimliğini gizlemek için hiçbir çaba göstermedi. 1990 yılında, Feral Tribune adlı dergi bir makale için Šakić ile röportaj yaptı ve resmini yayınladı. Šakić, 1994 yılında Arjantin'e yaptığı ziyarette Buenos Aires'teki bir resepsiyonda Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tuđman ile bir araya geldi ve daha sonra Magazin adlı bir Hırvat yayını ile röportaj yaptı. Görüşme sırasında Jasenovac'ta daha fazla Sırp'ın öldürülmesini dilediğini, "yine olsa her şeyi tekrar yapacağını" söyleyerek "bebek gibi rahat uyuduğunu" söyledi.

Mart 1998’de Šakić, Arjantin ulusal televizyonu ile röportaj yaptı. Jasenovac’ta liderlik pozisyonunda olduğunu itiraf etti, ancak bu süre zarfında ölenlerin hepsinin hastalıktan öldüğünü iddia ederek orada öldürüldüğünü reddetti. Röportaj ertesi ay ülke genelinde yayınlandı. Bir kargaşaya neden oldu ve Arjantin cumhurbaşkanı Carlos Menem, Šakić'in tutuklanmasını istedi. Šakić kısa bir süre sonra ortadan kayboldu ve Mayıs 1998'e kadar tutuklanmadı. Hırvatistan'a iade edildi, Ekim 1998'de savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan suçlu bulundu ve 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Suçlamaları siyasi olarak motive etti ve kendisini yalnızca ülkesini savunmak isteyen bir Hırvat vatansever olarak nitelendirdi. Šakić Lepoglava hapishanesinde hapse atıldı ve anılarını yazması için televizyon ve bilgisayarla donatılmış bir hücrede tutuldu. Yaşlılar için bir eve yerleştirilmiş karısını ayda birkaç kez ziyaret etmesine izin verildi.^[1]

Šakić, hapis hayatı boyunca kalp sorunları yaşadı ve sonraki yıllarının çoğunu hastanede geçirdi.^[2] 20 Temmuz 2008 tarihinde Zagreb'deki bir hastanede kalp sorunlarından öldü^[2] ve daha sonra istediği gibi Ustaşa üniformasıyla yakıldı. Cenaze Ayini'ni düzenleyen rahip Vjekoslav Lasić, "Dinko Šakić'i mahkum eden mahkemenin Hırvatistan'ı ve Hırvat milletini mahkum ettiğini" belirtti.

Šakić'in cenazesine Anto Kovačević de dahil olmak üzere çok sayıda Hırvat siyasetçi katıldı. Simon Wiesenthal Center müdürü Efraim Zuroff ve İsrail'in Hırvatistan büyükelçisi, Šakić'in cenazesi hakkında Hırvatistan cumhurbaşkanı Stjepan Mesić'e şikayette bulundular.^{[3] [4]}