İçeriğe atla

Dinkalar

Dinkalar'ın kurak mevsim kulübeleri
Dinkalar'ın sulak mevsim kulübeleri

Dinkalar, Dinka dilinde Cange (Halk), Sudan'ın güneyinde, Nil havzasının orta kesimindeki bataklıklarla çevrili savan bölgesinde yaşayan halk. Dinka sözcüğü, Dinka dilinde düz anlamda "İnsan" anlamına gelir.

Nuerlerle yakından ilişkilidirler. Bin ile otuz bin kişi arasında değişen, çok sayıda bağımsız grup oluştururlar. Bu gruplar bölge, dil ve kültür temelinde kümelere ayrılır. En çok bilinen gruplar Acarlar, Alibler, Borlar, Rekler ve Melvallardır. Nil-Sahra dil ailesinin Çari-Nil koluna bağlı Dinka dili "thuɔŋjäŋ(tuhongyang)"ı konuşurlar. Dinka dili Latin alfabesine bazı kararkterler eklenerek yazılır.

A/a Ä/ä B/b C/c D/d Dh/dh E/e Ë/ë Ɛ/ɛ Ɛ̈/ɛ̈ G/g Ɣ/ɣ I/i Ï/ï K/k L/l M/m N/n Nh/nh Ny/ny Ŋ/ŋ O/o Ö/ö Ɔ/ɔ Ɔ̈/ɔ̈ P/p R/r T/t Th/th U/u W/w Y/y

Başlıca uğraşları hayvancılık olan Dinkalar, ekimden nisana değin süren kurak mevsimde sığır sürülerini nehir kıyısındaki otlaklara götürürler. Yiyecek ürünlerinin, özellikle mısırın yetiştiği yağmurlu mevsimde, savan ormanlarındaki asıl yerleşimlerine geri dönerler.

Her grup kendi içinde daha küçük, özerk siyasal birimlere bölünmüştür. Çok geniş bir coğrafi alana yayıldıkları için çok çeşitli lehçeler konuşan Dinkalar, düşmanları karşısında grup içi birliğe büyük önem verirler. Rathip-şeflerin azı babayanlı (ataerkil) klanlardan gelmesi gelenektir ve ayrıntılı efsanelerle konumları güçlendirilir. Bu rahip-şeflere atfedilen üstün niteliklerden biri, mızrakla balık avlamada usta olduklarıdır. Ruhani önderlik ve aracılık, inançlarına bağlı olan Dinkalar için çok önemlidir. Günlük yaşamda Tanrı (Nhial) ve ata ruhları önemli rol oynar. Günah işleyenler tanrısal güçleri yatıştırmak için sığır kurban ederler.

Dinkalar gururlu, bağımsız ve savaşçı bir halktır. Oğlanların çocukluktan erkekliğe geçişleri gelenekselleşmiş törenlerle kutlanır. Bu törenlerde aynı yaştaki çok sayıda oğlan, birlikte birçok güç sınamasından geçer. Daha sonra, süt sağma işini ömür boyu bırakarak çocukluktan ve erkeklerin hizmetkarı olmaktan çıktıklarını gösterirler.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Latin alfabesi</span> Latin dilini yazmak için kullanılan alfabe

Latin alfabesi, antik Roma tarafından Eski Latince yazmak için kullanılan Latin harfleri tabanlı alfabedir. 23 harften oluşan Latin alfabesi, Latin harflerini kullanan ilk alfabedir.

BTU ya da Btu ; bir libre suyun sıcaklığını 1 derece Fahrenayt artırmak için gerekli olan enerji miktarıdır. Bu tanım, sıcaklık değişimlerinin 1 atmosferlik basınç altında ölçümleri şartında geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Kürt dilleri</span> Hint-İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna giren dil

Kürt dilleri veya Kürtçe, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna giren ve Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Suriye'nin kuzeyi, Irak'ın kuzeyi ve kuzeydoğusu ile İran'ın batısında yaşayan Kürtler tarafından konuşulan bir dil koludur. Kürtçe Irak'ta, Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde ve de facto özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nde resmî dil statüsüne sahiptir. Kürt dillerinin yukarıda belirtilenler haricinde Ermenistan, Gürcistan, Türkmenistan, Lübnan, Afganistan, Rusya gibi ülkelerde az sayıda konuşanı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya Aborijin dillerinin transkripsiyonu</span>

Avrupalıların gelişinden önce, Avustralya Aborijin dilleri yalnızca konuşma dilleriydi ve yazma sistemleri yoktu. Kolonicilerin Latin alfabesi Avustralya Aborijin dillerinin transkripsiyonu için kaçınılmaz şekilde kullanılmıştır, fakat seslerin nasıl temsil edildiğinin detayları zamanla ve yazardan yazara değişmiştir, bazen aynı sözcük veya ismin çok büyük şekillerde farklı yazımı oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ayırıcı im</span>

Ayırıcı im, fonetik işaret veya diyakritik; telaffuz, ton ve diğer ayırıcı unsurları belirtmek için gliflere eklenen imdir. Örneğin Latin harflerine geçiş döneminde Türkçedeki ötümsüz artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz sesini karşılamak için yeni arayışlara gidilmiş ve mevcut S harfine sedil eklenerek Ş harfi elde edilmiştir. O > Ö veya A > Â ya da Y > Ý gibi harflerde ayırıcı imlere örnekler görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Isıl verim</span>

Isıl verim, içten yanmalı motor, ısı makinası, ısı pompası gibi termodinamik çevrim gerçekleştiren makinelerde boyutsuz bir ısıl başarım ölçüsüdür. Bu makinelerde sisteme ısı verilir ve genellikle mekanik olmak üzere başka tip bir enerji biçimi ya da ısı elde edilmek istenir. Genel anlamda ısıl verim:

<span class="mw-page-title-main">Latin harfli alfabeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Latin harfli alfabeler, dünya üzerinde birçok dilin yazı sisteminde kullanılmaktadır. Aşağıdaki tablolarda bazı alfabeler özetlenmiş ve karşılaştırılmıştır. Yalnızca alfabeleri oluşturan harfler değil aynı zamanda farklı tonları belirtmek için kullanılan tonlama imleri ile diğer sesçil imler de bu tablolarda gösterilmeye çalışılmıştır. Dipnotlarda alfabelerin kendilerine özgü özellikleri belirtilmeye çalışılmıştır.

Nauru dili ya da Nauruca, Nauru'nun resmî dili olan bir Mikronezya dilidir. Dilin 6,000 konuşuru bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fijice</span>

Fijice, İngilizce ve Fiji Hindi dilleri ile birlikte, Fiji devletinin resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Film Arşivi</span>

ABD Ulusal Film Arşivi, Amerika Birleşik Devletleri'nde National Film Preservation Board'un Kongre Kütüphanesinde saklanmak üzere seçtiği filmlerden oluşur. 1988'de National Film Preservation Act ile kurulan Heyet, 1992, 1996, 2005 ve yine Ekim 2008'de Congress Yasası hâkimiyetine girdi. 1996 yasasıyla ayrıca kâr amacı gütmeyen ve National Film Preservation Board'a bağlı olmasına rağmen özel sektöre de yatırım yapan National Film Preservation Foundation kuruldu.

Denesulinece, Kanada'nın Alberta, Saskatchewan, Manitoba, Kuzeybatı Toprakları ve Nunavut bölgelerinde Denesulineler tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir. En yakın akrabaları Tlınçonca, Satuca, Denetaca, Sekanice, Danezaca, Kaskaca, Tahltanca ve Tagişçedir. Kuzeybatı Topraklarında resmî dillerden biri olup konuşanı 765'tir

<span class="mw-page-title-main">Almanya'daki şehirler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Almanya'daki şehirler listesi, 1 Ocak 2017 itibarıyla Almanya'da bulunan 2060 şehir ve ilçenin alfabetik olarak sıralanmış bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lehçe</span> Batı Slav dili

Lehçe, Polonyalıların konuştuğu dil. Polonya'nın resmî dilidir ve 39 milyonu Polonya'da olmak üzere dünyada toplam 50 milyon kişi tarafından konuşulduğu tahmin edilir. Hint-Avrupa dilleri ailesinin Slav dilleri öbeğine bağlı bir dildir. Dünyada yaklaşık 44 milyon insanın ana dilinin olduğu tahmin edilmektedir. Bu dil esas olarak Polonya sakinleri ve sözde kişilerin temsilcileri tarafından konuşulmaktadır.

Muhtelif Budist terim ve kavramların asıl terimin bütün derinliğiyle kapsayacak Türkçe tercümeleri yoktur. Aşağıda birçok mühim Budist terim, kısa tanımlar ve hangi dilde kullandıkları sıralanmıştır. Bu listede terimleri asıl şekline göre düzenlemek ve başka dillerdeki tercüme ve eş anlamlı kelimeleri vermeye çalıştık.

<span class="mw-page-title-main">Hakaltekçe</span>

Hakaltekçe ya da Poptice, Guatemala'nın Huehuetenango departmanının Jacaltenango belediyesi ile Meksika'nın Chiapas eyaletinde yaşayan Hakaltekler tarafından konuşulan Maya dilleri ailesinin Kanhobal dilleri grubunun Kanhobal-Hakaltek dilleri alt grubundan bir Kızılderili dilidir. Guatemala'da 2002 sayımına göre etnik 47.024 kişilik nüfustan 34.038 kadarı anadillerini konuşabiliyor. En yakın akrabaları Akatekçe ile Kanhobalcadır.

Zaza alfabesi, Zazacanın yazımında kullanılan Latin alfabesi temelli alfabedir. 32 harften oluşur.

Bu listede Rusya, SSCB, Rus İmparatorluğu, Rusya Çarlığı ve Moskova Dükalığında yaşamış, Rus veya diğer etnik kökenlerden gelen kişiler yer almaktadır. Liste, yukarıda bahsedilen devletlerin sınırları içinde doğmuş fakat daha sonra başka ülkelere göç etmiş sanatçılarun yanı sıra, başka ülkelerden bu ülkelere göç eden, kariyerlerinin büyük kısmını buralarda devam ettiren sanatçıları da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara'da Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri</span>

Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde resmî adıyla 26. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi. Bu seçimde Ankara ilinin 32 milletvekili seçilmiştir. Sonuçlar resmî verilerdir. Toplu sonuçlar resmî seçim sonuçlarına göre girilmiş olup, il bazlı sonuçlar YSK'nın SEÇSİS sistem sonuçlarına göre girilmiştir. Başkentin nüfusundan dolayı seçim 2 bölge halinde yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir'de Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri</span>

Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde resmî adıyla 26. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi. Bu seçimde İzmir ilinin 26 milletvekili seçilmiştir. Sonuçlar resmî verilerdir. Toplu sonuçlar resmî seçim sonuçlarına göre girilmiş olup, il bazlı sonuçlar YSK'nın SEÇSİS sistem sonuçlarına göre girilmiştir.

Şona dili Zimbabve'nin Şona halkının Bantu dilidir. Terim tüm Merkez Şonik çeşitlerini veya özellikle 20. yüzyılın ortalarında kodlanmış bir çeşit olan Standart Şona'yı toplu olarak tanımlamak için çeşitli şekillerde kullanılır. Daha geniş tanımlama kullanılırsa bu dil 14.000.000'den fazla kişi tarafından konuşulmaktadır.