İçeriğe atla

Dina

Antik İsrail

Dina (İbranice: דִּינָה, "Yargılanan, temize çıkarılan"), Tora'ya göre, İsrailoğullarının atalarından Yakup'un ilk karısı Lea'dan olan kızıdır. Kenanlı prensin Dina'yı kaçırıp ırzına geçmesi ve bunun akabinde Dina'nın abileri Şimon ile Levi'nin kardeşlerinin intikamını almaları olayı "Dina tecavüzü" olarak bilinir ve Yaratılış kitabında anlatılır.[1]

Dina tecavüzü

17. yüzyılda "Dina tecavüzü" betimlemesi.

Yakup ile Lea'nın kızı Dina, ailesinin yaşadığı ve babasının toprak alıp çadır kurduğu Şehem topraklarında kadınları ziyaret etmeye gitti. Kral Hamor'un oğlu Prens Şehem Dina'ya âşık oldu ve onun ırzına geçti.[2][3] Şehem, babası Hamor'dan Dina'yı kendisine eş olarak almasını istedi.[4]

Hamor, Yakup'tan Dina'yı oğluna istedi: "Bizimle akraba olun. Birbirimize kız verip kız alalım."[5] "Bizimle birlikte yaşayın. Ülke önünüzde, nereye isterseniz yerleşin, ticaret yapın, mülk edinin."[6] Şehem, Yakup'a ve oğullarına başlık parası olarak ne isterlerse verebileceğini belirtti.[7] Yakup'un oğulları ise Dina'ya tecavüz edildiği için Şehem ve Hamor'a yanıltıcı cevap verip şehirdeki tüm erkeklerin sünnet olmasını istedi.[8]

Şehem bu isteği kabul edince bütün şehir sünnet oldu; "Üçüncü gün erkekler daha sünnetin acısını çekerken, Yakup'un oğullarından ikisi -Dina'nın kardeşleri Şimon'la Levi- kılıçlarını kuşanıp kuşku uyandırmadan kente girip bütün erkekleri kılıçtan geçirdiler. Hamor'la oğlu Şehem'i de öldürdüler. Dina'yı Şehem'in evinden alıp gittiler. Sonra Yakup'un bütün oğulları cesetleri soyup kenti yağmaladılar... Kentteki ve kırdaki davarları, sığırları, eşekleri ele geçirdiler. Bütün mallarını, çocuklarını, kadınlarını aldılar, evlerindeki her şeyi yağmaladılar."[9]

Şimon ile Levi'nin yaptıkları Yakup'un hoşuna gitmedi, "Bu ülkede yaşayan Kenanlılar'la Perizliler'i bana düşman ettiniz, başımı belaya soktunuz" dedi[10] Bunu üzerine Yakup'un oğulları "Kızkardeşimize bir fahişe gibi mi davranmalıydı?" diye karşılık verdiler.[11]

Mısır'a yolculuk

Tora, İsrailoğulları Mısır'a girerken 70 aile ferdinin listesini sunar.[12] Burada Şimon'un oğulları içinde "Kenanlı bir kadının oğlu Şaul"dan bahsedilir. Bu kişi Raşi'ye göre Dina ile Şehem'in oğludur.[13] İki kardeş şehirdeki erkekleri katlettikten sonra Dina, namusunun temizlenmesi için Şimon'un kendisiyle evlenmesini istedi aksi takdirde sarayı terk etmeyeceğini söyledi.[13] Nahmanides'e göre bu olaydan sonra Dina ve Şimon aynı evde yaşadı fakat cinsel ilişkiye girmedi.[13] Bu nedenle Dina'nın Şehem'den olan oğlu Şimon'un aile ağacında gözükür.[13]

Kaynakça

  1. ^ "Yaratılış 34". 3 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  2. ^ "Yaratılış 34:2". 13 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  3. ^ "Yaratılış 34:3". 20 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  4. ^ "Yaratılış 34:4". 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  5. ^ "Yaratılış 34:9". 28 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  6. ^ "Yaratılış 34:10". 20 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  7. ^ "Yaratılış 34:12". 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  8. ^ "Yaratılış 34:13-17". 4 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  9. ^ "Yaratılış 34:25-29". 15 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  10. ^ "Yaratılış 34:30". 6 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  11. ^ "Yaratılış 34:31". 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  12. ^ "Yaratılış 46". 25 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  13. ^ a b c d "Chabad Library". 22 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 

Dış bağlantılar

Sırasıyla Yakup'un eşleri ve oğulları (K = Kız çocuğu)
LeaReuben (1) Şimon (2) Levi (3) Yehuda (4) İssakar (9) Zebulun (10) Dina (K)
RahelYosef (11)Benyamin (12)
Bila (Rahel'in hizmetçisi)Dan (5)Naftali (6)
Zilpa (Lea'nın hizmetçisi)Gad (7) Aşer (8)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yusuf</span> İbrani din büyüğü, Yakup ve Rahelin oğlu

Yusuf, Yosef veya Batıdaki ismiyle Joseph, Yakup'un oğlu olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. Tevrat'a göre İsrailoğulları'nı meydana getiren on iki boydan birinin başıdır. Kur'an'da adı geçen yirmi beş peygamberden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">İsrailoğulları</span> Demir Çağında Kenanda yaşamış Semitik halk

İsrailoğulları, İshak'ın oğlu İsrail'in 12 oğlunun yarattığı, kabile ve monarşik olarak bir dönem Kenan'ın bir bölümünde hâkimiyet kurmuş bir İbrani konfederasyonuydu. Arkeolojik delillere göre İsrailoğulları, antik Transürdün ve Filistin'in yerlileri olan Kenanlılardan farklı bir topluluktu. Sümer kökenli İbranilerin, Sümerin dağılışından sonra kabileler halinde Verimli Hilal'e dağıldığı, önce Haran'a sonra ise Güney Kenan'a göç ettiği ve bölgeyi zorla ele geçirmediği arkeolojik açıdan doğrulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İshak</span>

İshak, İsrailoğullarının üç önemli büyüğünden biri olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam dahil olmak üzere İbrahimî dinlerde önemli bir kişidir. İbrahim ve Sare'nin oğlu, Yakup ve Esav'ın babası olan İshak, Yusuf ve Yehuda'da dahil İsrailoğullarının dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yakub</span> İbrani din büyüğü ve atası, İsrailoğullarının babası

Yakub, Yakov veya İsrail, İsrailoğullarının üç önemli büyüğünden biri olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. İbrahim'in torunu ve İshak'ın oğlu olan İsrail, özellikle Yahudilikte çok yüksek bir manevî konuma sahiptir. Hristiyanlıkta önemli bir din büyüğü olarak; İslam'da ise bir peygamber olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Yehuda kabilesi</span>

Yehuda kabilesi, gelecekte Yehuda Krallığı'na dönüşecek olan Yakup'un oğlu Yehuda tarafından kurulan bir İsrailoğlu kabilesi. Yakup'un oğulları tarafından kurulan toplam On İki İsrail Kabilesi'nden biri olan Yehuda kabilesi, ismini kurucusu Yehuda'dan alır.

<span class="mw-page-title-main">Efraim kabilesi</span>

Efraim kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir. Menaşe kabilesi ile birlikte Yosef Hanedanlığını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Şimon kabilesi</span>

Şimon kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

İsrail'in On İki Kabilesi İbrani Kutsal Kitabı'na göre, İncil patriği Yakup'un torunlarıdır. Yakup, Yakup'un eşleri Leah ve Rachel, Yakup'un cariyeleri Bilhah ve Zilpah ve Yakup'un on iki oğlu toplu olarak İsrail ulusunu oluştururlar. Modern bilimde 12 sayısının, kuruluş mitinin sembolik bir parçasını ifade etmesi daha muhtemel olduğu düşünülerek, on iki İsrailli kabilenin var olup olmadığı konusunda şüpheler vardır.

<i>Birit milah</i>

Birit milah, inançlı Yahudi erkek çocuklarına sekiz günlükken Mohel tarafından yapılan sünnet törenidir. Bu törende mohel, bebeğe bir Yahudi adı verildikten sonra bebeğin sünnet derisini alır ve üreme organından kan akıtır.

<span class="mw-page-title-main">Ruben (Yakub'un oğlu)</span>

Tekvin'e göre Ruben, Ruven İslam geleneğinde Rubil, Yakup ve eşi Lea'nın ilk oğlu. Reuben kabilesinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Şimon (Yakub'un oğlu)</span>

Tora'nın Tekvin kitabına göre Şimon Yakup'la Lea'nın ikinci oğlu ve Şimon kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Şimon sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Şimon, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır. Buna rağmen Debora'nın Ezgisi'nde kabileler listelenirken Şimon'un ismi verilmemektedir bunun için bazı dinbilimciler Şimon'un belirgin bir kabile olmadığını savunurlar.

<span class="mw-page-title-main">İssakar</span>

İssakar Tekvin'e göre Yakup'un dokuzuncu Lea'nın beşinci oğlu ve İssakar kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce İssakar sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. İsminin anlamı konusunda iki ana fikir vardır. İlk görüşe göre Lea Yakup'u adam otu karşılığında Yakup ile yattığı için kiralık adam anlamına gelen iş sakar'dan türemiştir. Bir diğer görüşe göre ise Lea hizmetçisi Zilpa'yı Yakup'a cariye olarak verdiği için Tanrı onu ödüllendirmiştir; bu sebeple ismi ödül var anlamına gelen yeş sakar'dan gelmiştir. Dinbilimcilere göre ilk açıklama bir kabilenin ismi olma açısında daha mantıklıdır fakat buna rağmen bazı dinbilimciler üçüncü bir açıklama getirmiştir; buna göre kabile mensupları bir Mısır tanrısı olan Seker'e taptıklarından Seker adamı anlamına gelen iş seker'den türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zevulun</span> Yakupun oğlu (Yaratılış 46:14-15)

Zebulun Tekvin ve Sayılar kitabına göre Yakup'un onuncu Lea'nın altıncı oğlu ve Zebulun kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Zebulun sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Zebulun, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır.

Kohen Yahudiler'de baba tarafından Tora'daki Aaron (Harun)'un torunlarıdır.

Zilpah, Lea'ın hizmetçisi ve Yakup'a Gad ve Aşer'i doğuran cariyedir. Leah'ın babası Lavan, Zilpah'ı kızına hizmetçi olarak verdi. Bazı yorumculara göre Bila ve Zilpa Lavan'ın genç kızları, Rahel ve Lea'nın farklı annelerden yarı kardeşleridir.

Lea, İbrani din büyüğü Yakup'un iki eşinden ilki olup Tekvine göre On İki İsrail Kabilesinden altısının ve ayrıca bir de kızın annesidir. Lea, Lavan'ın kızı ve Yakup'un en çok sevip de evlenmek istediği Rahel'in ablasıdır. Lavan, Yakup'un annesi Rebeka'nn kardeşidir; dolayısıyla Lea Yakup'un kuzenidir.

<span class="mw-page-title-main">Rahel</span> Yakupun eşi ve kuzeni

Rahel ; İbranice: רחל; Anlam: dişi koyun, Mecazi anlam: Saf ve temiz olan kişi) Tevrat'ta anlatıldığına göre Yakup'un en sevdiği karısı, Yusuf ile Benyamin'in annesi, Lavan'ın kızı, Lea'nın kardeşi maderşahidir.

<span class="mw-page-title-main">Levi (Yakub'un oğlu)</span> Eski Ahit karakteri

Levi, Tekvin'e göre, Yakup ile Lea'nın üçüncü oğlu ve Levi kabilesinin kurucusudur; fakat Arthur Peake'in iddiasına göre, kabilenin diğer İsrail kabilelerine bağlılığını göstermek için sonradan eklenmiştir. Bazı dini ve siyasi ayrıcalıklar Levilere verilmişti ve Tevrat'ın ilk kaynakları olan Yahvist ve Elohist'e göre Levi rahip demek olup bir soyla ilgisi yoktur; bunun bir soy olarak gösterilmesi Ruhbani kaynağa ve Musa'nın kutsamasına rastlar; bunun amacı ruhban sınıfını farklı bir köke dayandırma çabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yehuda (Yakub'un oğlu)</span> Yakubun oğlu

Yehuda, Yehuda kabilesinin ve ardılı olan Yehuda Krallığı'nın kurucusu olan İbrani ata ve liderdi. Yakub'un oğlu, İshak'ın torunu, İbrahim'in ise büyük torunudur. Yehuda hakkında ilk defa Tanah'ın Yaratılış Kitabı'nda bahsedilirken, Yehuda'nın soyundan gelenlere de "Yehuda'nın soyundan" anlamına gelen Yehudi/Yahudi denilmiştir. Gelecek asırlarda Yehuda ve İsrail Krallığı'nı yönetecek Davud ve Süleyman da, MS 1'inci asırda Mesih olduğuna inanılmış ve Hristiyanlığı kurmuş Nasıralı İsa da yine Yehuda'nın soyundan gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eski Ahit'te Hititler</span>

Hititler, ya da Hethoğulları, Tanah'ta, İbrahim dönemiyle Yahudilerin Babil sürgünü'nden döndükten sonraki Ezra dönemi arasında Kenan ve çevresinde, בני-חת ve חתי isimleriyle hakkında pek çok defa atıf almaktadırlar. Ataları ise Heth idi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.