İçeriğe atla

Dinî savaş

Savaş
dizisinin bir parçası
Tarih
Ortamlar
Silahlar
Taktikler
Askerî taktikler listesi
Operasyonel
  • Bandenbekämpfung
  • Blitzkrieg
  • Derin harekât
  • Manevra
  • Operasyonel manevra grubu
  • Seferi
Strateji
Askerî stratejiler listesi
Büyük strateji
Yönetim
Örgüt
Personel
Ulaştırma
Bilim
  • Güç projeksiyonu
  • Mukavemet kaybı gradyanı
Hukuk
Teori
İlgili

Din savaşları, farklı dini görüşlerin çıkar çakışmaları yüzünden çıkan savaşlardır. Bir dine mensup grubun diğer dinden olan insanları bastırmayı amaçlaması veya kendi dinini yaymak istemesi savaşların genel nedenidir. İslam fetihleri, Fransız Din Savaşları, Haçlı Seferleri, Reconquista tarihte görülen din savaşlarına örnektir.

Augustinus, adil savaş teorisini Hristiyanlık içinde tanımlayan ve din savaşları kavramının temelini oluşturan ilk kişidir. 7. yüzyılda ortaya çıkan cihad ve gaza kavramı da İslamiyet'te din savaşları için kullanılan kavramlardır.

Alan Axelrod ve Charles Phillips'in hazırlamış olduğu Savaş Ansiklopedisi'nde yer alan 1763 savaşın %7'lik kısmı yani 123'ü din savaşlarıdır. Bu 123 savaşın 66'sı İslamiyet ve Hristiyanlık arasındadır.

Hristiyanlık

Hristiyanlar savaşları Tanrı adına yapmışlardır. Savaşçı birliklere de genel olarak Mesih'in Askerleri veya Mesih'in Şövalyeleri ismini takmışlardır.[1] Hristiyan askerleri savaşta Tanrı'nın ve ilahi güçlerin kendilerine yardım edeceğine inanmışlardı.

Haçlı Seferleri

Ana madde: Haçlı Seferleri

Haçlı Seferleri, Papa dolayısıyla Vatikan'ın desteğiyle 11. ve 13. yüzyıllar boyunca devam eden Hristiyan akınlarıdır. Seferlerin başlangıcında amaç Müslümanların elinde olan Kutsal Topraklar'ı yani Kudüs'ü ele geçirmek ve Müslüman olan Selçuklu Hanedanının genişlemesini durdurmaktı. Daha sonra ise Albigeois Haçlı Seferi, Baltık Haçlı Seferi ve Aragon Haçlı Seferi gibi farklı amaçlar üzerine seferler devam etti. Haçlı Seferleri'nin kaynağı Clermont Konsili'nde yaptığı konuşma ile II. Urbanus'un haklı savaş (bellum iustum) ve kutsal savaş (bellum sacrum) gerekçesiyle Hristiyanlar'ı savaşa çağırmasıdır.[2]

Fransız Din Savaşları

Ana madde: Fransız Din Savaşları

16. yüzyıl Fransa'sında Katolikler ve Protestanlar (Huguenotlar) arasında çıkan savaştır.

Otuz Yıl Savaşları

Ana madde: Otuz Yıl Savaşları

17. yüzyılın ilk yarısında Alman devletleri, İskandinav devletleri ve Polonya arasında başlamış olan din savaşlarıdır. Fransa savaşın gidişatına göre saf belirlemiştir. Katolik bir devlet olmasına rağmen Protestanlar ile birlikte savaşmıştır.

Taiping Ayaklanması

Ana madde: Taiping Ayaklanması

19. yüzyılda Çin'de meydana gelen dini bir ayaklanmadır. Ayaklanmanın önderi Hong Xiuquan adlı yoksul bir köylüydü. Hristiyanlık öğretilerinden esinlenmiş yeni bir dinle ortaya çıkarak İsa'nın kardeşi ve Tanrı'nın oğlu olduğunu, Çin'e reformlar yapmak üzere gönderildiğini öne süren Hong'un yakın arkadaşlarından Feng Yunshan, onun düşünceleri doğrultusunda, özellikle Guangxi'nin yoksul köylülerine dayanarak Bai Shangdi Hui (Tanrıya Tapanlar Birliği) adlı dinsel bir topluluk kurdu. Feng ile Bai Shangdi Hui'e 1847'de katılan Hong, üç yıl sonra yandaşlarını harekete geçirerek bir ayaklanma başlattılar. 1 Ocak 1851'de Tanrısal Büyük Barış Krallığı'nı (Taiping Tianguo) kurduğunu ilan eden Hong, Tanrısal Kral (Tianwang) unvanını aldı.

Taiping, Hristiyan öğretisi Yeni Ahit'teki iyilikseverlik, bağışlayıcılık ve kefaret gibi ilkelere pek az yer veriyordu. Daha çok Eski Ahit'te yer alan, ibadet ve itaati emreden anlayışı vurguluyordu. Yeni dinde fahişelik, zina, ayak bağlama, kölelik, kumar, afyon, tütün ve şarap içmek yasaktı. Ordunun son derece düzenli bir örgütlenmesi vardı; askerler hem kışlalarda, hem de savaş sırasında sıkı kurallara bağlıydı. Bu kurallara uyanların öbür dünyada ödüllendirileceğine ilişkin inanç o kadar güçlüydü ki Nanjing kuşatmasında 100 bin Taiping yandaşı teslim olmaktansa ölmeyi tercih etti.

İslam

Ayrıca bakınız: cihad

Cihad, kelime anlamı olarak Allah'ın yolunda mücadele anlamına gelir ve İslam'ın altıncı şartı olarak görülür.[3] Batı da Kutsal Savaş olarak tanımlanmakla beraber İslam teolojisi içinde daha geniş açıdan incelenir.

Kaynakça

  1. ^ Tyerman, Christopher. The Crusades: A Very Short Introduction. Oxford University Press, London, 2004. sy. 63.
  2. ^ "Christian Jihad: The Crusades and Killing in the Name of Christ". 9 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2010. 
  3. ^ John Esposito (2005), Islam: The Straight Path, sy.93

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Din, nadiren de olsa ilmet, genellikle doğaüstü, transandantal ve cansal unsurlarla ilişkilendirilmiş, çeşitli ayinler ve uygulamaları içeren, ahlak, dünya görüşleri, kutsal metinler ve yerler, kehanetler, etik kuruluşlarından oluşan bir sosyo-kültürel sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">İlahiyat</span> din ile ilgilenen bilim dalı

İlahiyat, teoloji veya tanrıbilim, "tanrı" kavramı ve din olgusunun sistematik olarak ele alan disiplindir. Temel konusu doğaüstü güçlerdir ancak dini epistemoloji ve vahiy ile ilgilenir. Vahiy üzerinden tanrı ya da tanrıların varlığının kabulüne ulaşır. Bunların sadece, doğa ötesi varlıklar olması ile değil, dünya ile ilişki kurmak ve insanlara varlığını göstermeye istekli olduklarını ispat etmeye çalışır.

Peygamber veya yalvaç, Tanrı aracılığıyla bir dini veya dinî öğretiyi yaymakla görevlendirildiğine inanılan kişidir. Peygamberler ayrıca dinî terminolojide âyet, işaret veya mûcize denilen doğaüstü güç veya olayların kendilerine atfedildiği mitolojik veya yarı mitolojik insanlardır. İbrahimî dinlerin inananları, peygamberlerin Tanrı'dan aldıkları “vahiy” adlı mesajları diğer insanlara ulaştırdıklarına inanırlar.

Feminist teoloji genellikle Batı dini gelenekleri içinde bu dinlerin uygulamaları, gelenekleri, kutsal metinleri ve teolojilerini feminist bir perspektiften yeniden değerlendiren bir harekettir. Feminist teolojinin hedefleri arasında kadının din adamları ve dini otoriteler arasındaki rolünü genişletmek, Tanrı'nın erkeksi imajını yeniden yorumlamak ve inancın dili ve mitleri arasında dişi (female) tahayallü daha fazla göz önüne almaktır.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Haçlı Seferleri</span> Orta Çağda Avrupalı Katoliklerin Orta Doğuyu ele geçirmek için Müslümanlara karşı başlattığı seferler

Haçlı Seferleri veya Haçlı Akınları, Orta Çağ döneminde Hristiyan Latin Kilisesi tarafından başlatılan, desteklenen ve bazen de yönetilen bir dizi dini savaştı. Bu askeri seferlerin en iyi bilinenleri, 1095 ile 1291 yılları arasında Kudüs ve çevresini Müslüman yönetiminden geri almayı amaçlayan Kutsal Topraklara yapılan seferlerdir. 1099'da Kudüs'ün ele geçirilmesiyle sonuçlanan Birinci Haçlı Seferi'nden başlayarak düzinelerce askeri sefer düzenlendi ve yüzyıllar boyunca Avrupa tarihinin odak noktasını oluşturdu.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Topraklar</span> Günümüzde üzerinde İsrail ve Filistinin bulunduğu topraklara verilen isim

Kutsal Topraklar, İbrahimi dinler Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için önem arz eden, günümüzde üzerinde İsrail ve Filistin'in bulunduğu topraklara verilen özel isimdir. Aynı topraklara İsrail Diyarı veya Vadedilmiş Topraklar da denir.

Aşkınlık, görülen, bilinen, yaşanılan, deneyimsel dünyanın ötesine geçerek ya da deyim yerindeyse üstüne çıkarak bir çeşit aşkın bir dünyayla buluşmanın ruh haliyle yazılmış sanat-edebiyat eserlerini nitelemek için kullanılan bir terimdir.

Dürzîler; Orta Doğu kaynaklı Sâbiîlik ve Ezidilik gibi dinlerin etkisiyle, 11. yüzyılda İslâmiyet'in Şiîlik mezhebinin İsmâîlîyye kolundan köken alarak ortaya çıkmış olan tektanrılı bir dinî inanç topluluğudur. Bu dine inananlara Dürzî denir. Kendilerine birleştiriciler, tek tanrıcılar anlamına gelen Muvahhidun derler.

<span class="mw-page-title-main">Teslis</span> Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsün­den oluşan Tanrı inancını ifâde eden kavram

Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır. Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia). Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin "Baba'dan çıkıp gelmiş" "Oğul aracılığıyla" ve "Kutsal Ruh'un gücüyle" gerçekleştiğini kanıtlar.

<span class="mw-page-title-main">Keşiş</span> evlenmeyen inzivaya çekilmiş din adamı

Keşiş, Hristiyanlık'ta evlenmemiş, manastırda yaşayan rahip ve rahibe.

<span class="mw-page-title-main">Taiping Ayaklanması</span> 1850-1864 yıllarında Çinde yaşanan bir ayaklanma

Taiping Ayaklanması, 19. yüzyılda Çin'i sarsan siyasal ve dinsel nitelikli ayaklanma (1850-1864). Avrupalı güçlerin desteğiyle ayaklanma bastırılmıştır. Fakat ayaklanma nedeniyle ülkenin büyük bölümünde geniş çaplı yıkım yaşanmış ve yaklaşık 20 milyon kişi ölmüştür. Siyasal olarak da Qing hanedanının (1644-1912) yıkılış sürecini başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Urbanus</span> Haçlı Seferlerini başlatmasıyla tanınan 159. Katolik Kilisesi papası (1035-1099; pd. 1088-1099)

II. Urbanus, asıl ismiyle Otho de Lagery, 12 Mart 1088 tarihinden ölümüne kadar papalık yapmıştır. 1095 Kasım'ında, Papa II. Urbanus'un başkanlığında ve birçok din adamının katılımıyla gerçekleşen Clermont Konseyi, Haçlı Seferleri'nin başlangıç noktasıdır. Bu çağrıya cevap veren ordular, Birinci Haçlı seferi'ni başlattı.

<span class="mw-page-title-main">İkonoklazm</span> aşırılıkçı pagan karşıtı bir eylemler silsilesi

İkonoklazm, bir kültürün kendi dini ikona ve diğer sembollerine ya da anıtlarına dini ya da politik güdülerle planlı saldırısıdır. Sıklıkla iç politik ya da dini değişimlerin ana parçasıdır. Genellikle, İspanyolların Amerika'nın fethinde yaptıkları gibi, bir kültürün diğer bir kültürün resimlerini yok etmesinden ayrılır. Bu terim, bir hükümdarın ölmesi ya da iktidardan düşmesinden sonra, özellikle onun resimlerinin yok edilmesini kapsamaz., örneğin Antik Mısır'da Akhenaten.

<span class="mw-page-title-main">Dinler tarihi</span> Dinlerin tarihsel gelişimleri

Dinler tarihi, dinleri benzer ve farklı yönleri ile karşılaştırmalı olarak inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalının temelinde karşılaştırma, tarih ve din olmak üzere üç olgu bulunmaktadır. Bunlardan karşılaştırma kelimesi bu bilim dalının genel metodunu belirtir. Tarih kelimesi bu bilimin bir tarih bilimi olduğunu, din ise bu bilimin konusunun din olduğunu ifade eder. İnsan hayatında özel bir yere sahip olan dinleri konu edinen tarih branşına da ''karşılaştırmalı dinler tarihi'' veya sadece ''dinler tarihi'' denir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Haçlı Seferleri</span>

Kuzey Haçlı Seferleri veya Baltık Haçlı Seferleri, Kuzey Avrupa, Baltık Denizi, güney ve doğu kıyılarında etrafında yaşayan pagan halklarına karşı Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı Alman Saksonya Krallığı; Danimarka Krallığı ve İsveç Krallığı Katolik Hristiyan kralları ve Livonyalı Kılıç Kardeşleri ve Töton Şövalyeleri askeri tarikatları ve onların müttefikleri tarafından yürütülen haçlı seferleridir.

Hristiyanlık tarihi, İsa ile havarilerinden bu yana Hristiyanlık dininin tarihidir. Hristiyanlık, İsa'nın yaşamıyla öğretilerine bağlı tek tanrılı bir dindir.

Hindistan'da çeşitli dinî inanç ve uygulamalar ile bulunur. Hindistan'da laiklik, bütün dinlerin devlet tarafından eşit bir şekilde muamele görmesi demektir. Hindistan, 1976'da anayasa değişikliği ile laik devlet olmuştur. Hint altkıtası, Hristiyanlık ve İslam haricindeki dünyanın dört büyük dininin doğduğu yerdir, bunlar; Hinduizm, Budizm, Jainizm ve Sihizm. Hindistan tarihi boyunca din, ülkenin kültürünün önemli bir parçası olmuştur. Dinsel çeşitlilik ve dini hoşgörü, hem yasayla hem de gelenekle ülkede kurulmuştur; Hindistan anayasası, din özgürlüğünün temel bir hak olduğunu ilan etmiştir.

Hollanda'da din, ağırlıklı olarak 20. yüzyıla kadar Hristiyanlıktı. Dinsel çeşitlilik devam etmekle birlikte, 20. yüzyılın sonu ve 21. yüzyılın başlarında Hristiyanlık toplumda azalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Taiping Krallığı</span>

Taiping Gök Krallığı, daha sonra Göksel Krallık veya Göksel Hanedan olarak kısaltıldı, Çin'de tanınmayan bir devletti ve 1851'den 1864'e kadar Hong Xiuquan tarafından Qing hanedanının devrilmesini destekleyen Hristiyan-Shenik teokratik mutlak monarşiydi. Başkenti Tianjing'deydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.