İçeriğe atla

Dimitrios Paleologos

Dimitrios Paleologos
Mora Despotu
Dimitrios'un üzerinde "Dimitrios, İsa Mesih'in sadık despotu, Porfirogennetos Paleologos" yazan mührü
Hüküm süresi1436–1460
Önce gelenKonstantin Paleologos
Doğum1407
Eş(ler)iZoe Paraspondyle
Theodora Asanina
Çocuk(lar)ıHelena Palaiologina
HanedanPaleologos Hanedanı
BabasıII. Manuil
AnnesiHelena Dragaš
İmza

Dimitrios Paleologos (Yunanca: Δημήτριος Παλαιολόγος, Dēmētrios Palaiologos; 1407–1470), Mora Despotluğu de facto 1436–1438 ve 1451–1460 ve de jure 1438–1451 despotu, daha önce 1422–1440 Limni, 1440–1451 Mesembria valisi. 1453 yılından Osmanlılara teslim olduğu 1460 tarihine kadar Bizans tacının yasal hak sahibidir.

Hayatı

Dimitrios Paleologos, Bizans İmparatoru II. Manuil ve karısı Helena Dragaš çiftinin küçük erkek çocuğudur. Anne tarafından büyükbabası Konstantin Dragaš'dır. Kardeşleri arasında imparatorlar VIII. İoannis ve XI. Konstantinos yanında Mora despotları II. Theodoros Paleologos ve Thomas Paleologos ile Selanik despotu Andronikos Paleologos bulunur.

Küçük erkek çocuk olarak hükmetmeyi beklemiyordu, fakat standart uygulamaya göre bir saray unvanı olan despot oldu. İhtirası imparatorluk ailesi ile ihtilafa düşmesine neden oldu. Babası İmparator II. Manuil Paleologos'den 1422 yılında Limni adasını almasına rağmen, orada yaşamayı reddetti ve 1423 yılında Kral Sigismund'un sarayına sığındı ve kardeşlerine karşı koruma talep etti. Bir yıldan daha fazla geçtikten sonra 1425 yılında gelecek on yıl huzur içinde yaşayacağı Limni'ye gitti.

Belki çok fazla güven telkin etmeyen geçmişi nedeniyle, 1437 yılında Katolik Kilisesi ile Ortodoks Kilisesi'ni birleştirme olasılığını arayan Basel-Ferrara-Florensa Konsili'ne katılmak için Ferrara'ya varan kardeşi imparator VIII. İoannis'un maiyetinin parçası oldu. Birleşmeye karşı çıkan Dimitrios, 1439 yılında konsil kararından önce imparatoru arkasında bırakarak eve döndü.

İmparatorun onayı olmadan eve dönmesinin cezası olarak Limni'yi geri vermeye zorlandı, bu 1440 yılında Karadeniz'de Mesembria'da bulunan daha uzak topraklar verilerek telafi edildi. 1442 yılında, başkente daha yakın ve daha stratejik Selymbria mülkünün kontrolü karşılığı, Osmanlılar ile ittifak yapıp onların sağladığı askeri destek ile Konstantinopolis'i kuşattı.[1] Bu çabası boşa çıktı ve Selymbria mülkü önce önce Konstantin Paleologos'a sonra II. Theodoros Paleologos'a geçti.

1450 yılında Mora Despotluğu'nun Dimitrios ile Thomas arasında bölünmesi

31 Ekim 1448 tarihinde, VIII. İoannis öldü, belirlenmiş varisi Konstantin Mora'daydı. Konstantinopolis'e yakın olmasını fırsat bilerek, Askerî darbe ile tacı kendi için almayı denedi. Ancak bu teşebbüsü anneleri Helena Dragaš'ın müdahalesi ile başarısız oldu. 1449 yılında yeni imparator XI. Konstantinos, Konstantinopolis'in yakınından onu uzaklaştırmak için Mora'nın yarısını verdi.

Osmanlı Sultanı II. Mehmed tarafından 29 Mayıs 1453 tarihinde İstanbul'un Fethi'nden sonra, Mora Bizans İmparatorluğu'nda arta kalan tek yer oldu. Başkentin düşüşü, Kantakuzinos ailesinin son üyelerinin özgür kalan bu son vilayetin yönetimini Paleologos'lardan almayı denemeleri için işaret oldu, I. Dimitrios Kantakuzinos'un torunu Manuil Kantakuzinos, Mora'da 1453 ile 1454 yılları arasında bir isyan başlattı. Ertesi yıl, Paleologos kardeşlerin kuvvetleri Osmanlı yardımıyla asi güçleri yok ettiler.Bu zaferden çok zaman geçmeden bu sefer Dimitrios ile Konstantin ile 1428 yılından beri Mora'yı yöneten kardeşi Thomas arasında bir iç savaş patlak verdi. Thomas, Dimitrios'u yerinden çıkartmaya yaklaşmışken, Dimitrios Osmanlı Sultanı II. Mehmed'in desteği ile 1460 yılında Mistra'yı kuşattı.

Osmanlılar, İtalya'ya kaçan Thomas ve ailesini kovaladıktan sonra, II. Mehmed Mora'yı "hiçbir ülkeyi yönetmeye muktedir bir adam" diyerek Dimitrios'a vermeyi reddetti. Hayatını Hadrianapolis sarayında geçirmesine izin verildi ve İmroz, Limni, Semadirek ve Taşoz adalarından vergi toplama imtiyazı verildi. II. Mehmed'in gözünden düştüğü 1467 yılına kadar onurlu bir esaret yaşadı. Sonra 1496 yılına kadar Dimetoka'ya sürgüne gönderildi. Tekrara saraya çağrıldı ama ertesi yıl boyunca hastalandı. Öldüğü 1470 yılından önce "David" ismiyle keşiş oldu. Karısı Theodora da Dimitrios'un ölümünden birkaç hafta sonra öldü.

Ailesi

Dimitrios Paleologos önce Zoe Paraspondyle (Mart 1436)[2] ile sonra Paulos Asanes'ın kızı Theodora Asanina (16 Nisan 1441)[3] ile evlenmiştir. İkinci karısından en az bir kızı olmuştur:

  1. Helena Palaiologina (ö. 1470 öncesi)[4] Sultan'ın Harem'ine alınmıştır.[5]

Popüler kültürdeki yeri

Kaynakça

Özel
  1. ^ Georgios Frantzis, 25, 1-3; translated in Marios Phillipides, The Fall of the Byzantine Empire: A Chronicle by George Sphrantzes, 1401-1477 (Amherst: University of Massachusetts, 1980), p. 53
  2. ^ Sphrantzes, 22.6; Phillipides, The Fall of the Byzantine Empire, p. 48
  3. ^ Sphrantzes, 24.9; Phillipides, The Fall of the Byzantine Empire, p. 52
  4. ^ Nicol, Donald MacGillivray (1992). The immortal emperor: the life and legend of Constantine Palaiologos, last emperor of the Romans. Cambridge [England]: Cambridge University Press. ss. 114. ISBN 0-521-89409-3. 
  5. ^ Karpat, Kemal H. (2002). Studies on Ottoman Social and Political History: Selected Articles and Essays (Social, Economic and Political Studies of the Middle East and Asia) (İngilizce). Brill Academic Publishers. ss. 597, 598. ISBN 90-04-12101-3. 
  6. ^ "TRT 1 - Mehmed: Fetihler SultanıSultan Mehmed". TRT 1. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2024. 
Genel
Dimitrios Paleologos
Doğumu: 1407
Resmî unvanlar
Önce gelen
Konstantin Paleologos		Mora Despotu
1451–1460 		Sonra gelen
Osmanlı İmparatorluğu tarafından
Mora Despotluğu fethedildi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">XI. Konstantinos</span> Son Bizans imparatoru

XI. Konstantinos Paleologos veya Dragaš Paleologos, 1449'dan 1453'te Konstantinopolis'in Düşüşü sırasında savaşta ölümüne kadar hüküm süren son Bizans imparatorudur. Konstantin'in ölümü, kökeni Büyük Konstantin'in 330 yılında Roma İmparatorluğu'nun yeni başkenti olarak Konstantinopolis'i kurmasına dayanan Doğu Roma İmparatorluğu'nun kesin sonu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Mora Despotluğu</span>

Mora Despotluğu 14. yüzyılın başından 15. yüzyılın ortalarına kadar var olmuş Mora Yarımadası'nın güneyinde Doğu Roma İmparatorluğu'na ait bir vilayetti. Genellikle Doğu Roma imparatorlarının vârisleri tarafından despot unvanıyla yönetilirdi. Başkenti Sparta yakınlarındaki Mystras şehriydi.

<span class="mw-page-title-main">V. İoannis</span> Bizans İmparatoru

V. İoannis Paleologos, Bizans imparatoru III. Andronikos ile Savoyalı Anna'nın oğludur. Anne tarafından dedesi Savoya Kontu V. Amadeus ve anneannesi onun ikinci karısı olan Brabantlı Maria'dır. V. İoannis 1341'de daha dokuz yaşında iken babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Matheos</span>

Matheos Asanis Kantakuzinos, 1353 ile 1357 arasında Bizans imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">VIII. İoannis</span>

VIII. İoannis Paleologos, VIII. İoannis 1416'da babası imparatorluk görevine başlarken ortak imparator olarak ilan edilmiş; 1425 ile 1448 arasında, tek Bizans imparatoru olarak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Manuil</span>

II. Manuil Paleologos, 1391 ile 1425 yılları arasındaki Bizans imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Paleologos Hanedanı</span> Aristokrat aile

Paleologos veya Palologoz Hanedanı, 1259-1453 arasında hüküm sürmüş Bizans hanedanı.

Georgios Frantzis, , geç dönem Bizans tarihçisi.

<span class="mw-page-title-main">Helena Dragaš</span>

Helena Dragaš (Sırpça: Јелена Драгаш, Jelena Dragaš; Bizans İmparatoru II. Manuil'un karısıdır. Rum Ortodoks Kilisesi tarafından Azize Hypomone ismi ile aziz ilan edilmiştir.

Eleni Kantakuzini, Bizans İmparatoru V. İoannis'un imparator eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Mistra</span> Mistra

Mistra, Mezistre veya Misehor, Mora Vakainamelerinde (kroniklerinde) Μυζηθράς Myzithras, kale için bir kasaba ve Lakonya, Mora'nın eski bir belediyesi. Yunanistan'da 2011 yılında gerçekleşen yerel idareler reformundan beri Sparta belediyesinin bir parçasıdır. Antik Sparta'nın yanında Taygetus dağında konumlanmıştır. 14 ve 15. yüzyıllarda Bizans Mora Despotluğu'na başkentlik ettiği dönem zenginlik ve kültürel bir yükseliş yaşamıştır. Şehirde yerleşim Osmanlı döneminde devam etmiştir ancak Batılı Seyyahlar yanlışlıkla burayı antik Sparta olduğunu düşünmüşlerdir. 1830larda burası terk edilip, yaklaşık sekiz kilometre doğusunda yeni kasaba Sparta inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Dragaš</span> Konstantin Dragaš

Konstantin Dejanović, Konstantin Dragaš olarak da bilinir, Sırp İmparatorluğunun düşmesinden sonra Osmanlı İmparatorluğu hükümdarlığı altında doğu Makedonya'da büyük bir vilayeti yönetmiş Dejanović Hanedanı'na mensup Sırp asildir. 1371 yılında yapılan Sırp aristokrasisinin büyük kısmının yok edildiği Çirmen Muharebesi'nden itibaren Osmanlı vasalı olan ağabeyi Jovan Dragaš'ın yerine geçmiştir. Kardeşlerinin kendi hükûmetleri vardı ve Nemanjić tarzı sikke bastırmışlardı. Kızı Helena Dragaš, Bizans İmparatoru II. Manuil ile 1392 yılında evlenmiştir. 17 Mayıs 1395 tarihinde Sırp önde gelen liderleri Stefan Lazarević ve Marko Mrnjavčević ile beraber Osmanlılara hizmet ederken Eflak'a karşı yapılan Rovine Muharebesi'nde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Theodoros Paleologos</span> Mora Despotu

II. Theodoros Paleologos ya da Palaeologus 1407'den 1443'e Mora'da ve o zamandan ölümüne kadar Selymbria'da despottur.

Helena Hatun ya da Helena Palaiologina, Mora Despotu Dimitrios Paleologos kızı ve Fatih Sultan Mehmed'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Andronikos Paleologos (II. Manuil'in oğlu)</span> Bizans valisi

Andronikos Paleologos ya da Andronicus Palaeologus Bizans prensi ve 1408 ile 1423 yılları arası despot (despotēs) unvanı taşıyan Selanik'in son valisi.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Paleologos</span> Mora despotu

Thomas Paleologos ya da Palaeologus, Mora despotu.

<span class="mw-page-title-main">Mora Seferi (1458)</span>

Mora Seferi, 1458 yılında II. Mehmed'in Mora Yarımadası'nı Osmanlı Devleti topraklarına katmak için düzenlediği iki askerî harekâtın birincisidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodoros Paleologos</span> Mora despotu

I. Theodoros Paleologos 1383'ten 24 Haziran 1407'deki ölümüne kadar Mora Despotu (despotēs) idi. İmparator V. İoannis'in oğlu olan Theodoros, Bizans İmparatorluğu'nun yönetimini gasp etmeye teşebbüs eden rakip Kantakuzinos ailesinin nihai yenilgisinden sonra Paleologos Hanedanı'ndan Mora'ya Despot olarak atanan ilk üyedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.