İçeriğe atla

Dimitar Vlahof

Dimitır Vlahof
Dimitır Vlahof Efendi'nin Osmanlı Mebusu olduğu dönemlerden.
Doğum1878
Kılkış, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1953
Belgrad, Yugoslavya
MeslekÖğretmen, politikacı
Tanınma nedeniOsmanlı Meclis-i Mebusan üyesi
İmza

Dimitır Vlahof Efendi (BulgarcaДимитър Янакиев Влахов; 1878, Kılkış - 1953, Belgrad), Makedonya ve Osmanlı tarihinde rol oynamış siyasetçi. Meclisi Mebusan'da Balkan sosyalizmini temsil ediyordu.[1]

İç Makedon Devrimci Örgütü sol kanat üyesi olan Dimitar Vlahof, Meclis-i Mebûsan I. dönem Selanik mebuslarındandır.

Yaşamı

1878 yılında Makedonya bölgesinin Kılkış şehrinde doğdu.

Almanya ve İsviçre'de kimya alanında öğrenim gördü, bu arada sosyalist çevrelere girdi. Eğitimini Sofya Üniversitesi'nde tamamladı. Selanik Bulgar Erkek Lisesi Öğretmeni iken 1903 yılında İlinden İsyanı gerçekleşti. Bu dönemde İç Makedon Devrimci Örgütü'nün sol kanadına katılan Dimitri Efendi Osmanlı idarecileri tarafından tutuklandı. Serbest kaldıktan sonra Kazanlık Kız okulunda öğretmenlik yaptı.[2]

Dimitır Vlahof Efendi

II. Meşrutiyet'in ilanından sonra yeniden Selanik Bulgar Erkek Lisesi'nde öğretmenliğe dönebildi.[2] Bir süre sonra Edirne'deki Bulgar okuluna atanınca öğretmenlikten ayrıldı, politikaya atıldı. İç Makedon Devrimci Örgütü'nün sol kanat üyeleri tarafından kurulan Federal Halk Partisi'ne katılan Vlahof, Meclis-i Mebûsan'a Selanik sancağından mebusu olarak seçildi. 1910 yılında Federal Halk Partisi'nin kapanması üzerine Avram Benaroya başkanlığındaki Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu'na üye oldu.[2] Mecliste Makedon köylü ve işçi sınıfının İttihat ve Terakki yönetiminden şikayetlerini dile getirdi. Ona asıl ün getiren konuşması, 1911 yılı bütçe müzakereleri sırasında yaptığı konuşmadır.[2] İki saat kadar süren konuşmasında hükûmetin mali ve iktisadi politikasını eleştirdi. Ayrıca bir başka oturumda Filistin'e Yahudi göçünü savunmak üzere kürsüye çıkmış; Yahudi akınını durdurmak isteyen Arap mebusların hazırladığı kanun tasarısına karşı çıkarak ülkeye göçmen gelmesini savunmuştur.[2]

Balkan Savaşları'ndan sonra Yunanlar tarafından Selanik'ten sürüldü. Bir süre Bulgaristan'ın Odessa konsolosluğunu yaptı.[2] I. Dünya Savaşı'nda Bulgar ordusunda sıhhiye subayı olarak görev yaptı.

1917 Ekim Devrimi'nde Kiev'de bulunan Vlahof, kentteki Makedon işçiler içinden Makedon Bolşevik Komünist grubu örgütlemekle uğraştı.[2]

1918-1935 yılları arasında çeşitli Balkan ve Avrupa ülkelerinde İç Makedon Devrimci Örgütü temsilcisi olarak bulundu. 1935'te Sovyetler Birliği'ne gitti. II. Dünya Savaşı sırasında Tito hareketine katıldı. Yugoslavya Federasyonu Başkanlığı katında Makedonya Devleti temsilcisi iken 1953 yılında öldü.

Kaynakça

  1. ^ Erdal, Serkan (2014). Osmanlı Devleti'nde Sosyalist Faaliyetler Üzerine Bazı Örnek İncelemeler (Doktora). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı. s. 117. 
  2. ^ a b c d e f g Adanır, Fikret. "Makedonya Sorunu ve Dimitır Vlahof'un Anılarında II. Meşrutiyet" (PDF). www.birikimdergisi.com/. Birikim dergisi, Sayı 9, Kasım 1975. 18 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Haziran 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İkinci Meşrutiyet</span> Osmanlı Devletinde ikinci anayasal monarşi dönemi (1908–1920)

İkinci Meşrutiyet, Osmanlı Anayasası'nın, 30 yıl askıda kaldıktan sonra, 23 Temmuz 1908'de yeniden ilan edilmesiyle başlayan ve Mebuslar Meclisinin Sultan Vahdettin tarafından 11 Nisan 1920'de tasfiyesi ile sona eren dönemdir. Bu dönemde parlamenter demokrasi, seçim, siyasi parti, askerî darbe ve diktatörlük olgularıyla tanışılmış, iki büyük savaş yaşanmış ve imparatorluğun dağılmasına tanık olunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi</span>

Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi, 1908 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Emanuel Karasu</span> Osmanlı avukat ve siyasetçi

Emanuel Karasu , Osmanlı İmparatorluğu vatandaşı olan Yahudi avukat ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi</span>

Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, 1914-1916 yılları arasında şeyhülislamlık yapmış, Osmanlı din ve siyaset adamı.

1877-1878 Osmanlı Meclis-i Mebusanı veya II. Meclis-i Mebusan Osmanlı Meclis-ı Umumisi'nin alt kanadı olan Meclis-i Mebusan'ın II. dönemidir. Meclis, 13 Aralık 1877 - 14 Şubat 1878 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Gotse Delçev</span> bulgar devrimciler

Georgi Nikolov Delçev 20. yüzyılın sonunda Osmanlı tarafından yönetilen Makedonya ve Trakya'da önemli bir devrimci kişilikti. Makedon halkı Georgi ismindeki insanları kısaca Gotse diye çağırdıklarından halk arasında daha çok "Gotse" diye bilinir. İç Makedon Devrimci Örgütü'nün önderlerinden biri olarak bilinir. Marksist felsefeden etkilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vasil Glavinov</span>

Vasil Glavinov, Osmanlı Devleti'nin Makedonya topraklarında sosyalist propagandanın öncüsü militan.

<span class="mw-page-title-main">İlinden İsyanı</span>

İlinden İsyanı veya İlinden-Başkalaşım İsyanı Ağustos-Kasım 1903 tarihleri arasında Makedonya'da Osmanlı İmparatorluğu'na karşı İç Makedon Devrimci Örgütü tarafından gerçekleştirilen bir isyandır.

<span class="mw-page-title-main">Yane Sandanski</span> Makedon devrimci

Yane Ivanov Sandanski veya Jane Ivanov Sandanski Bulgaristan ve Kuzey Makedonya'da ulusal kahraman olarak tanınan bir devrimci. Başlangıçta Yüksek Makedon-Edirne Komitesi'ne (YMEK) katıldı, ancak daha sonra İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'ne (İMDÖ) geçti. Serez bölgesinde İMDÖ'nün liderlerinden ve örgütün aşırı solcu kanadının başında yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nda sosyalizm</span>

Osmanlı İmparatorluğu'nda sosyalizm hareketi II. Meşrutiyet sonrasındaki siyasi atmosferde cereyan etmeye başladı. İmparatorluk zayıflayıp çöküş sürecine girdiğinde tıpkı Osmanlı liberalleri ve diğer düşünce akımlarına haiz olanlar gibi sosyalistler de "bu ülke nasıl kurtulur" sorusuna kendi içlerinde cevap aradılar. Çeşitli fikir cereyanlarında sosyalistler en zayıf görünümde olanlardı. İlk sosyalist parti olan Osmanlı Sosyalist Fırkası 1910 yılında kurulmuştu. İştirak dergisi sosyalistlerin fikirlerini beyan ettikleri bir dergiydi. Aynı zamanda sosyalizm eğiliminde kısa ömürlü birçok yayın organları da bulunmaktaydı. Dr. Refik Nevzat da Beşeriyet'i çıkardı.

<span class="mw-page-title-main">Balkan Federasyonu</span>

Balkan Federasyonu projesi, Yugoslavya, Arnavutluk, Yunanistan, Bulgaristan ve Romanya'yı birleştirerek Balkanlar'da bir ülke kurmaya yönelik sol görüşlü bir siyasi hareketti.

<span class="mw-page-title-main">Haris Vamvaka Efendi</span> Osmanlı Rum politikacı ve avukat

Haris Vamvaka Efendi, Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.

Nesim Mazliyah veya Masliyah Efendi, Osmanlı Yahudi hukukçu ve Meclis-i Mebûsan I.(3), II.(4) ve III.(5) dönem mebusu.

<span class="mw-page-title-main">Pançe Doref</span>

Pançe Doref Efendi, Bulgar avukat, halk figürü, diplomat ve tarihçidir, ilk Bulgar Osmanlı Çalışmaları uzmanlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Todor Pavlof</span> 1878 doğumlu Makedon asıllı Osmanlı ve Bulgar siyasetçi

Todor Pavlof Efendi, Bulgar diplomattır, İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'nün bir aktivistidir ve Bulgar Eksarhlığı'nda barış danışmanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hristo Dalçef</span>

Hristo Dalçef Efendi, Bulgar bir hukukçu ve Makedonya'dan tanınmış bir isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Stoyo Hacıyev</span> Bulgar asıllı Osmanlı siyasetçi

Stoyo Nikolov Hacıyev, İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'nün Bulgar aktivisti.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandır Buynov</span>

Aleksandır Buynov, Bujnov adlı bir Bulgar aktör ve İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'nün Bulgar aktivistidir.

Yordan Nikolof Efendi, ayrıca Belomorski takma adıyla tanınır, Makedonyalı bir Bulgar eğitimci ve Pirlepe'deki İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'nün aktivistidir.

<span class="mw-page-title-main">Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu</span> 20. yüzyıl başlarında Selanikte kurulan işçi federasyonu

Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu (Fransızca: Fédération Socialiste Ouvrière, Yahudi İspanyolcası: Federacion Socialista Laboradera Osmanlı İmparatorluğu'nun Selanik Vilayeti'nde Avram Benaroya liderliğindeki sosyalist bir örgüttür. Selanik'teki farklı milletlerden işçilerin tek bir işçi hareketi içinde birleştirilmesi girişimidir.