İçeriğe atla

Dilbilgisel sayı

Dilbilgisel sayı, sayı ayrımlarını ("bir", "iki" veya "üç veya daha fazla" gibi) ifade eden isimler, zamirler, sıfatlar ve fiil anlaşmalarını içeren bir dilbilgisi kategorisidir. Bazı dillerde ikili, üçlü ve küçük sayı veya başka düzenlemeler de bulunmaktadır.

Sayım ayrımları genellikleişaretli isim veya zamirlerin göndergelerinin gerçek sayısına karşılık gelir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerice</span> Azerbaycanın resmî dili olan Türk dili

Azerice, Azerbaycanca veya Azerbaycan Türkçesi, Türk dilleri dil ailesinin Oğuz grubu içerisinde yer alan ve bir Türk halkı olan Azerilerin ana dilini oluşturan dil. En çok konuşucusu İran Azerbaycanı'nda bulunan dil, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin resmî dilidir. Rusya'ya bağlı özerk bir cumhuriyet olan Dağıstan'ın ise resmî dilleri arasında yer alır.

Akadca, Doğu Sami dillerine ait Antik Mezopotamya'da, özellikle Asur ve Babil imparatorluklarında kullanılmış ölü dil. Dil, kayda geçmiş ilk Sami dili olup, aslen soysal açıdan akraba olmadığı Sümerce için kullanılmış çivi yazısı ile yazılmıştır. Akadca ismini Akad İmparatorluğu'nun başkenti Akad şehrinden almıştır. Bir izole dil olan Sümerce ve Akadcanın birbirleri üzerindeki karşılıklı etkileşimleri, bu iki dilin bir dil birliği içerisinde sınıflandırılmasına yol açmıştır.

Eski Türkçe, Türk yazı dilinin ilk dönemidir. Dönem Orhun Türkçesi ve Eski Uygur Türkçesi olmak üzere iki altdönemde incelenir. Orhun Türkçesinin kesin tarihlere dayandırılabilir ilk belgesi olan ve VIII. yüzyılın ortalarına tarihlenen Orhun Yazıtlarından Uygur Türkçesinin tarihe karıştığı XIII. yüzyıla değin sürer. Doğu Asya'dan Doğu Avrupa'ya dek önemli bir coğrafyada konuşulduğu anlaşılmaktadır. İlk dönemlerinde yabancı etkilerden epey uzak ve dönemin diğer dillerine göre oldukça yalın olduğu, Uygur çağında git gide zenginleştiği ve yabancı dillerden etkilendiği anlaşılmaktadır. Dil XIII. yüzyılda ölse de türlü Türk toplulukları tarafından yazı dili olarak kullanıldığı XVII. yüzyıla tarihlenen Altun Yaruk nüshasından anlaşılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çuvaşça</span> Türk dili

Çuvaşça, Rusya'nın orta kesiminde, Ural Dağları’nın batısında konuşulan çağdaş dönem Türki dillerden biridir. Türk dillerinin Ogur-Bolgar grubu öbeğinden varlığını korumuş tek dilidir. Çuvaşça, Çuvaşların anadili ve Çuvaşistan’ın resmî dilidir. Yaklaşık iki milyon kişi tarafından konuşulur. 2002 verilerine göre Çuvaşistan’da bu dili konuşan nüfusun % 92 etnik olarak Çuvaş, % 8’i ise başka etnik kökenlidir. Çuvaşça, okullarda eğitim dili olmasına ve medyada kullanılmasına karşın, Rusçanın yaygın kullanımından dolayı tehlike altında olan bir dildir.

Zamir veya adıl, cümlede varlıkların adları yerine kullanılabilen ve adların yerine getirdiği bütün işlevleri yerine getirebilen ad soylu sözcük. Ben, sen, o, biz, siz, onlar; kendim, kendin, kendi, kendimiz, kendiniz, kendileri; bu, şu, o; kim, ne ve biri gibi kelimeler, sıklıkla zamir olarak kullanılır. Türkçede herhangi bir sözcüğü zamir olarak adlandırmak yanlış olur çünkü pek çok ad soylu sözcük gibi zamirler de cümlede ayrı görevlerde kullanılabilir:

Sıfat ya da ön ad; isimlerin ya da diğer sıfatların önüne gelerek onları miktar, sıra, konum, renk, biçim, bıraktığı izlenim gibi çeşitli yönlerden tanımlayan, tarif eden kelime türüdür. Sıfat ile nitelediği veya belirttiği ismin oluşturduğu kelime grubuna "Sıfat Tamlaması" denir. Her sıfat, bir Sıfat Tamlaması kurar. Sıfatın olduğu heryerde aynı zamanda Sıfat Tamlaması'ndan da sözedilir. Sıfat Tamlaması'nın çeşitleri yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Udmurtça</span>

Udmurtça konuşanlar Udmurtya, Başkurdistan, Tataristan, Mariy El, Perm Krayı, Kirov ve Sverdlov oblastında bulunmaktadır. Resmî dil olarak Udmurtya'da geçerlidir. Ayrıca Finceyle yakından akrabadır. Besermanlar ve Udmurtların ana dilidir.

İsim soylu kelimeler; cümlede isim gibi davranabilen, bazıları ismin hâllerini alabilen veya isim yerine kullanılan, fiil bildirmeyen kelimeler. Türkçedeki isim soylu kelimeler şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Macoupin County</span> Illinois eyaletinde bölge

Macoupin ili veya Macoupin County Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 44,967'dir. İlin merkezi Carlinville şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Çatal Tren İstasyonu</span> Bayındır, İzmirde bir tren istasyonu

Çatal Tren İstasyonu, İzmir'in Bayındır ilçesi Buruncuk Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">McDonough County</span> Illinois eyaletinde bölge

McDonough ili veya McDonough County Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 27,238'dir. İlin merkezi Macomb şehridir

<span class="mw-page-title-main">Dodge ili, Georgia</span> Georgia eyaletinde bölge

Dodge ili veya Dodge County Amerika Birleşik Devletleri'nin Georgia eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 19,925'dir. İlin merkezi Eastman şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Warren County, Illinois</span> Illinois eyaletinde bölge

Warren ili veya Warren County Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 16,835'tir. İlin merkezi Monmouth şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Lee County, Illinois</span> Illinois eyaletinde bölge

Lee ili veya Lee County Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 34,145'dir. İlin merkezi Dixon şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Mercer County, Illinois</span> Illinois eyaletinde bölge

Mercer ili veya Mercer County Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 15,699'dur. İlin merkezi Aledo şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Pike County, Illinois</span> Illinois eyaletinde bölge

Pike ili veya Pike County Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 14,739'dur. İlin merkezi Pittsfield şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Washington County, Illinois</span> Illinois eyaletinde bölge

Washington ili veya Washington County Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 13,761'dir. İlin merkezi Nashville şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Menard County, Illinois</span> Illinois eyaletinde bölge

Menard ili veya Menard County Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 12,297'dur. İlin merkezi Petersburg şehridir.

Sivil özgürlükler, liberal hükûmetlerin yasama ya da adli yorum yoluyla tanıdığı garantileri ve özgürlükleridir. Terimin kapsamı ülkeler arasında farklılık gösterse de, sivil özgürlükler vicdan özgürlüğü, basın özgürlüğü, din özgürlüğü, ifade özgürlüğü, toplantı ve gösteri özgürlüğü, güvenlik ve özgürlük hakkı, gizlilik hakkı ile kanun ve gerekli süreç çerçevesinde eşit muamele görme hakkı, adil yargılanma hakkı ve yaşam hakkı içerebilir. Diğer sivil özgürlükler mülk edinme hakkı, kendini savunma hakkı ve bedensel dürüstlük hakkını içerir. Sivil özgürlükler ve diğer özgürlük türleri arasındaki ayrımlarda, pozitif özgürlük ve haklar ile negatif özgürlük ve haklar arasında ayrımlar bulunmaktadır.

Dilbilgisel kişi, bir durumda katılımcıya/katılımcılara yapılan gösterimsel göndermeler arasındaki dilbilgisi ayrımıdır. Genellikle ayrım, konuşmacı, muhatap ve diğerleri arasındadır. Bir dilin şahıs zamirleri seti, biçimbirim kişisi tarafından tanımlanır, ancak diğer zamirler tanımlamaz. Birinci kişi konuşmacıyı, ikinci kişi konuşulan kişi veya kişileri ve üçüncü kişi yukarıda sayılmayan her şeyi içerir. Ayrıca sıklıkla fiilleri ve bazen isimleri veya iyelik ilişkilerini etkiler.