İçeriğe atla

Dikey entegrasyon

Yatay entegrasyonu gösteren ve dikey entegrasyonla karşılaştıran bir şema.

Dikey entegrasyon, bir şirketin tedarik zincirinin entegre olduğu ve o şirkete ait olduğu bir düzenlemeyi ifade eder. Genellikle tedarik zincirinin her üyesi farklı bir ürün veya (pazara özgü) hizmet üretir ve ürünler ortak bir ihtiyacı karşılamak için birleşir. Bir şirketin birbiriyle ilişkili birkaç öğe ürettiği yatay entegrasyonla tezat oluşturuyor. Dikey entegrasyon, tedarik zincirinin büyük bölümlerini yalnızca ortak bir mülkiyet altında değil, aynı zamanda tek bir şirkete de getiren yönetim tarzlarını tanımlamıştı.

Firmanın ürününü üretmek için ihtiyaç duyduğu malzemeleri ve ürünü satmak için ihtiyaç duyduğu pazarı güvence altına aldığı için dikey entegrasyon ve genişleme arzu edilir. Eylemleri rekabete aykırı hale geldiğinde ve açık bir pazarda serbest rekabeti engellediğinde dikey entegrasyon ve genişleme istenmeyen hale gelebilir. Dikey entegrasyon, bekletme sorununu önlemenin bir yöntemidir. Dikey entegrasyon yoluyla üretilen bir tekele dikey tekel denir.

Konuyla ilgili yayınlar

  • Bramwell G. Rudd, 2014, "Courtaulds and the Hosiery & Knitwear Industry," Lancaster, PA:Carnegie.
  • Joseph R. Conlin, 2007, "Vertical Integration," in The American Past: A Survey of American History, p. 457, Belmont, CA:Thompson Wadsworth.
  • Martin K. Perry, 1988, "Vertical Integration: Determinants and Effects," Chapter 4 in Handbook of Industrial Organization, North Holland.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kurumsal kaynak planlaması</span> kurumun kaynaklarını verimli şekilde kullanacak şekilde planlaması

Kurumsal kaynak planlaması ya da işletme kaynak planlaması, işletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken işgücü, makine, malzeme gibi kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan bütünleşik yönetim sistemlerine verilen genel addır. Kurumsal kaynak planlaması (KKP) sistemleri, bir işletmenin tüm veri ve işlemlerini bir araya getirmeye veya bir araya getirilmesine yardımcı olmaya çalışan ve genelde kullanımı kolay olan sistemlerdir. Klasik bir KKP yazılımı işlem yapabilmek için bilgisayarın çeşitli yazılım ve donanımlarını kullanır. KKP sistemleri temel olarak değişik verilerin saklanabildiği bütünleşik bir veritabanı kullanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Adidas</span> Almanya merkezli giyim markası

Adidas, dünyanın en büyük spor eşyası üreticilerinden birisidir. Adını kurucusu Adolf (Adi) Dassler'den almıştır. Adolf Dassler, 1920'lerde Nürnberg yakınlarındaki Herzogenaurach şehrinde daha sonra Puma'nın kurucusu olan ortağı ve abisi Rudolf Dassler ile ayakkabı üretmeye başlamıştır. 2005 yılında 3,1 milyar Euro'ya İngiliz rakibi Reebok'ı satın alır. 2006 yılı içinde NBA ile resmî forma ve aksesuar üretimi için anlaşma imzalar.

İşletmeden işletmeye ya da sıkça kullanılan İngilizce business-to-business ibaresinin kısaltılmış şekli olan B2B, şirketler arası pazarlama ya da satış uygulamalarına verilen addır. B2B genellikle işletmeden tüketiciye satış (B2C) ve tüketiciden tüketiciye satış ile karşılaştırılır. Son yıllarda e-B2B türü de yaygınlaşmıştır. Elektronik Ticaret Koordinasyon Kurulu (ETKK) Hukuk Çalışma Grubu’nun 8 Mayıs 1998 tarihli raporunda elektronik ticaret; “bireyler ve kurumların, açık ağ ortamında internet ya da sınırlı sayıda kullanıcı tarafından ulaşılabilen kapalı ağ ortamlarında internet, yazı, ses ve görüntü şeklindeki sayısal bilgilerin işlenmesi, iletilmesi ve saklanması temeline dayanan ve bir değer yaratmayı amaçlayan ticari işlemlerin tümünü ifade etmektedir.” şeklinde tanımlanmıştır.

  1. Daha iyi müşteri tatmini ve desteği
  2. Yeni ürün ve hizmetlerin pazara hızla sunulması
  3. Daha iyi servis
  4. Daha iyi alış ve satış işlemleri
  5. Daha az işletim maliyeti
  6. Daha az üretim maliyeti
  7. Daha düşük stok maliyeti
<span class="mw-page-title-main">Grundig</span>

Grundig, özellikle büyük savaş yılları sonrasında dünyanın en büyük radyo üreticisi olarak ismini duyurmuştur. 1945 yılında Max Grundig tarafından kurulan şirket, ilk etkinliklerine Almanya'daki lamba üreticilerinin ürünlerini test ederek başlamıştır. Ardından farklı üreticilerin ürettiği lambaları kullanarak ürettiği radyoları ilk önce Almanya çapında dağıtmaya başladı. Grundig kuruluşundan yaklaşık 10 sene sonra dünyanın en önemli radyo üreticilerinden birisi haline gelmişti. Gene bu yıllarda ilk televizyonları da üretmeye başlayan şirketin altın çağı 1970'lerin sonu ile 1980'lerin başıdır. Bu yıllarda aldığı çeşitli patentlerle yeni ürünler piyasaya sürmeyi başaran şirket daha sonraki yıllarda özellikle uzakdoğu yapımı ürünlerle rekabet edemez hale gelmiştir. Bu rekabet altında araştırma geliştirme etkinliklerine aktarılan kaynakların azalması ile ürün yelpazesini genişletememesi pazar payının daha da düşmesi sonucunu getirmiştir. 1990'lar ve 2000'li yıllarda karanlık çağlarını yaşayan şirket, 2004 yılında İngiliz Alba ve Beko tarafından ortak olarak satın alınmıştır. Hâlâ üretimine devam etmekte olup, geçmişte referans gösterilecek kalitede ürünler üretirken bugün pazara daha rekabetçi ürünler sürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lojistik</span> kaynak akışının yönetimi

Lojistik ya da nakliye; ürün, hizmet ve insan gibi kaynakların, ihtiyaç duyulan yerde ve istenen zamanda temin edilmesi için bir araç olarak tanımlanabilir. Herhangi bir pazarlama veya üretim organizasyonunun lojistik destek olmadan başarılması çok zordur. Lojistik; nakliye, envanter, depolama, malzeme idaresi ve ambalajlama bilgilerinin birleştirilmesini kapsar. Lojistik işletme sorumluluğu, ham maddenin coğrafi konumlanması, sürecin işletilmesi ve ihtiyaçların mümkün olan en düşük maliyetle karşılanarak işin bitirilmesidir. Lojistik yönetimi, tedarik zinciri yönetimi ve tedarik zinciri mühendisliği'nin bir parçasıdır

Tam Zamanında, üretimi ve verimliliği artırmak için geliştirilen envanter stratejisidir. Yapılan tüm üretim işlemleri ve buna bağlı alt maliyetleri en aza indirmek amacıyla zaman kriterlerini de göz önünde tutan üretim türü Japon Kanban sisteminin türevlerindendir. JIT, Toyota Motor Company'nin Başkan Yardımcısı Taiichi Ohno (1982) tarafından geliştirilmiştir ve 1970'lerin sonlarında Japonya'daki diğer şirketlere yayılmıştır. 1980'lerin başında, JIT, Batı ve Asya ülkelerinde çok popüler bir üretim yeniliği haline gelmiştir. Üretim sürecindeki tüm israfı ortadan kaldırma ve üretim sürecini iyileştirerek diğerlerine üstünlük sağlama fikrine dayanan sürekli üretim iyileştirme yaklaşımıdır. Üretim esnasında bir sonraki işlemin üretimini de göz önünde tutarak iş sırasını belirlemektedir. Depolama işleminde sipariş verme seviyesine gelindiğini ve bu noktadan sonra siparişin karşılanması gerektiğini bildiren bu strateji sayesinde en verimli depo hacmi ve üretim devamlılığı sağlanmaktadır. Kısaca just in time (JIT) ihtiyaç kadar talebi, mükemmel kalite ile kalansız olarak bir an önce üretmek ve istendiği zamanda doğru yere nakletmektir. Envanterin oldukça önemli bir odak noktası haline gelmesinin, sermaye israfına yönelik bariz potansiyel dışında başka bir iyi nedeni daha vardır. Yalın üretim yöntemlerinin geliştiği dönemde şirketler çeşitli boyutlarda daha rekabetçi hale gelmiştir ve bu kritik boyutlardan biri de teslimat hızıdır. Little yasası olarak bilinen bir ilişki, envanter ve zamanı şu şekilde ilişkilendirir:

<span class="mw-page-title-main">Ticaret</span> mal veya hizmet değişimi ya da anlaşması

Ticaret, malların/ürünlerin üretim sürecinden tüketimine kadar geçen zamanda, ekonomik değer taşıyan başka nesneler ile değiştirilmesi, alışı ve satışı anlamında kullanılmaktadır. Ticaretin insanlık tarihindeki ilk şekli takastır. Takas yöntemi ile, mal ve hizmetler birbiri karşılığında değiş tokuş edilir. Günümüzde ise artık değişim aracı olarak para kullanımının keşfedilmesi insanlık tarihinin erken dönemlerine dayanmaktadır. Pek çok tarihçi ticaretin, iletişimin doğuşunu takiben takas yöntemiyle başlamış olduğunu düşünmektedir.

1981 yılında Boston/ABD'da faaliyetlerine başlayan Progress Software Corporation, Progress Software'in Kuzey Amerika, Latin Amerika, EMEA ve Asya-Pasifik bölgelerinde hizmet veren dört karargâhı ile tüm dünyadaki müşterilerine oldukça geniş bir yelpazede ürün ve destek hizmeti sunmaktadır. Progress Software, 1989 yılından beri Türkiye'de Servodata distribütörlüğün de hizmet vermektedir.

Şirket birleşmesi, bir şirketin başka bir şirketi satın alması ya da birden çok şirketin aynı çatı altında bir araya gelmesi durumudur. Çeşitli sebeplerle, farklı, aynı ya da benzer sektörlerdeki şirketler, birbirleri ile birleşebilir ve pazardaki konumlarını değiştirebilirler.

Tedarik zinciri ya da lojistik ağı, ürün(ler) ya da hizmet(ler)in tedarikçiden müşteriye doğru hareket(ler)ini kapsayan ve bu süreç içerisindeki örgütler, insanlar, teknoloji, faaliyetler ve kaynaklar sistemlerinin bütününe verilen isimdir. Tedarik zinciri faaliyetleri sürecinde, doğal kaynaklar, hammaddeler ve bileşenler, nihai ürün haline getirilir ve son müşteriye teslim edilir. Teorik olarak tedarik zinciri sisteminde, kullanılmış ürünler, artık değerin geridönüşümü uygun olduğu herhangi bir noktada, tedarik zincirine yeniden girebilirler. Tedarik zincirleri, değer zincirlerine bağ vardır.

<span class="mw-page-title-main">TEKEL</span> Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri

TEKEL, Türkiye Cumhuriyeti'ne ait tütün, alkollü içki ve tuz şirketiydi. 1925'te parastatal bir şirket olan Régie'den kamulaştırılmıştır. Yabancı bir ortak ve Osmanlı konsorsiyumu olan Régie, "La Société de la Régie co-interestée des tabacs de l'Empire Ottoman"ın kısaltmasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Süpermarket</span> 2010 yılı ölçümlerine göre Türkiyede gıda perkendesinde toplam süpermarket sayısı 10 bin 154 adetti.

Süpermarket ya da hipermarket, insanların temel ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmış perakendelerin genel adıdır. Süpermarket ve hipermarketlerde gıda ürünlerinin dışında hızlı tüketim malları (FMCG), hırdavat ürünleri, mobilya, medya, züccaciye, elektronik eşya, kozmetik, sağlık, tütün ürünleri ve alkollü ürünler de satılabilmektedir. Süpermarketlerin kendi antrepoları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kamçı etkisi</span>

Kamçı etkisi, tedarik zincirinde tahminlerin verimsizliğini tarif eden bir dağıtım kanalı olgusudur. Tedarik zincirinde, müşteri ihtiyaçlarının maksimum seviyelere ulaştığı durumların envanterde yaratacağı büyük dalgalanmaları ifade eder. Bu kavram ilk olarak Jay Forrester ‘ın Industrial Dynamics (1961) kitabında ortaya atılmıştır, bu sebeple Forrester etkisi olarak da bilinir. Kamçı etkisi ismiyle anılmasının sebebi, kamçının salınım sırasında genliğinin artarak devam etmesidir. Dalga kaynağından uzaklaştıkça, dalga desenindeki sapmalar artmaktadır. Benzer şekilde, yapılan tahminlerin doğruluğu tedarik zincirinde yukarılara çıkıldıkça azalır. Örneğin perakende sektöründe, birçok tüketici ürününde tüketim miktarları oldukça tutarlıdır. Ancak bu sinyal, tüketici satın alma alışkanlıklarından uzaklaştıkça daha kaotik ve beklenmedik hale gelebilir.

Windows Server ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dikey tarım</span> modern tarım türü

Dikey tarım ürünleri dikey yığılı katmanlarda ürün yetiştirme uygulamasıdır. Hidroponik, aquaponik ve aeroponik gibi topraksız tarım tekniklerini ve bitki yetiştirmeyi en uygun yapmayı hedefleyen kontrollu-ortam tarımını birleştirir. Dikey tarım sistemlerini barındıran bazı yaygın kullanılan yapı seçenekleri arasında binalar, nakliye konteynerleri, tüneller ve terk edilmiş maden galerileri sayılabilir.

Tedarik işletme yönetiminde daha fazla işleme veya malların yeniden satışı (ticaret) için malzeme satın alma ve tedarik lojistiği ile ilgilenen şirketlerde operasyonel bir işlevdir.

<span class="mw-page-title-main">Yatay entegrasyon</span>

Yatay entegrasyon, bir şirketin tedarik zincirinin aynı bölümünde mal veya hizmet üretimini artırması sürecidir. Bir şirket bunu dahili genişleme, satın alma veya birleşme yoluyla yapabilir.

Cuisinart, Conair Corporation'a ait Amerikan ev aletleri markasıdır. Şirket, 1971 yılında Carl Sontheimer tarafından ABD pazarına elektrikli mutfak robotu getirmek için kuruldu. "Mutfak robotu", 1973'te Chicago'da bir yemek fuarında tanıtılan ilk modeldi. "Cuisinart" adı "mutfak robotu" ile eş anlamlı hale geldi. Aynı zamanda "mutfak" ve "sanat"ın bir portmantoudur.

<span class="mw-page-title-main">Denel</span>

Denel SOC Ltd, 1992 yılında kurulmuş olan Güney Afrika devletine ait bir havacılık ve askeri teknoloji holdingidir. Şirket, Armscor'un Güney Afrika Ulusal Savunma Gücü (SANDF) için tedarik ajansı olması amacıyla Armscor'un üretim iştiraklerinin ayrılması ve üretim bölümlerinin Denel altında bölümler olarak bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur. Denel, Rooivalk saldırı helikopteri, Umkhonto dikey fırlatılan hava savunma füzesi ve Mokopa tandem savaş başlıklı tanksavar güdümlü füzesi gibi bir dizi önemli ürün geliştirmiştir. Denel, daha düşük fiyatlarla karşılaştırılabilir kalitede ürünlere sahip olmasına rağmen, alıcı çekmekte zorlanmış ve önemli uluslararası sözleşmeler imzalamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rekabet (ekonomi)</span>

Ekonomide rekabet, farklı ekonomik firmaların, pazarlama karmasının unsurlarını değiştirerek sınırlı olan malları elde etmek için çekiştiği bir senaryodur. Klasik ekonomik düşüncede rekabet, ticari firmaların yeni ürünler, hizmetler ve teknolojiler geliştirmesine neden olur, bu da tüketicilere daha fazla seçenek ve daha iyi ürünler sunar. Pazarda ürün alternatifleri ne kadar fazla olursa, rekabet olmaması (tekel) ya da az rekabet olması (oligopol) durumunda fiyatın ne olacağına kıyasla, ürünlerin fiyatları tipik olarak o kadar düşük olur.