İçeriğe atla

Digorlar

Digorlar
(Дигорæнттæ)
Oset halkları (B. A. Kaloev'e göre[1][2]).
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Rusyatahmini 100.000
Diller
Osetçe: Digor ve İron lehçesi, Rusça
Din
Sünni İslam[3]

Digorlar (Digor lehçesi: дигорон[4] - digoron, pl.: дигорӕ, дигорӕнттӕ - digoræ, digorænttæ; İron lehçesi: дыгурон - dyguron, pl.: дыгур, дыгурæттæ - dygur, dygurættæ) Osetlerin alt grubudur. Doğu İran dili Osetçe'nin Digor lehçesini konuşurlar. SSCB, bu lehçeyi 1937'ye kadar ayrı bir dil olarak kabul etmiştir. Digor lehçesi, 1932 yılından beri Osetçenin ayrı bir lehçesi olarak kabul edilir. Osetçenin diğer lehçesi İron'u konuşanlar Digor lehçesini anlamaz, ama Digorlar, Oset halkının resmi dili olarak kabul edilen ve okullarda öğretilen İron lehçesini anlarlar. 2002 Rusya nüfus sayımında kendini Digorlu olarak kabul eden 607 kişi kaydedilmiştir,[5] ama 2010 nüfus sayımında sayıları 223'e düşmüştür.[6] Lehçeyi konuşan 100.000 kişinin olduğu tahmin edilmektedir.[7] Digor lehçesini konuşan çoğu kişi kendini Oset kabul etmektedir. Digorlar genellikle Vladikavkaz'ın Digor, İraf, Mozdok rayonlarında ve Kuzey Osetya-Alanya, Kabardino-Balkarya, Türkiye ve Suriye'de yaşamaktadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Archived copy". 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2017. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2020. 
  3. ^ Minahan, James (2012). Miniature Empires: A Historical Dictionary of the Newly Independent States. New-York: Routledge. s. 211. ISBN 1-57958-133-1. 
  4. ^ Камболов, Тамерлан Таймуразович (2006). Очерк истории осетинского языка. Владикавказ: Ир. s. 410. 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2020. 
  5. ^ "Russian Census 2002: Population by ethnicity" (Rusça). 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2014. 
  6. ^ "Russian Census 2010: Population by ethnicity" (PDF) (Rusça). 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Nisan 2014. 
  7. ^ "Digor in Russia". Joshua Project. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Polonyalılar</span> Polonya halkından veya bu halkın soyundan olan kimse

Polonyalılar veya Lehler, ortak bir tarihi, kültürü paylaşan, Lehçe dilini konuşan ve Polonya'da doğmuş veya sonradan vatandaşı olup, kültüre adapte olmuş kişilerin bulunduğu topluluk. Polonyalıların Polonya'daki nüfusu, 37.394.000 olarak tahmin edilmektedir. Bunların yalnızca 36.522.000 kadarı Lehçe konuşandır. Avrupa, Amerika ve Avustralasya'da geniş bir Polonyalı diasporası bulunmaktadır. Günümüzde Polonyalıların en yoğun olduğu Polonya kentleri Varşova ve Silezya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Rusça</span> Doğu Slav dili

Rusça, Hint-Avrupa dil ailesinin Slav dilleri koluna bağlı bir dil. Rusça, Belarus ve Ukrayna dilleri ile yaşayan üç Doğu Slav dilinden biridir. Yaklaşık 260 milyon konuşanı olan Rusça dünyanın en çok konuşulan dillerinden biri olup Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova (Gagavuzya) ile kısmî olarak tanınan Abhazya, Güney Osetya, Transdinyester'de resmî dil statüsündedir. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biri ve Uluslararası Uzay İstasyonu'nun İngilizce ile birlikte kullanılan iki dilinden biridir. Orta Asya, Kafkasya, Ukrayna ve kısmen Baltık devletlerinde lingua franca olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Osetya</span> kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet

Güney Osetya veya Nisan 2017 tarihinde kabul edilen resmî adıyla Güney Osetya Cumhuriyeti - Alanya Devleti Kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet. Sovyetler Birliği'ne bağlı Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bünyesinde kurulmuş Güney Osetya Otonom Oblastı topraklarında yer alır.

Kafkas dilleri, Kafkasya'da yaşayan halklarının konuştuğu dillere verilen genel addır. Kafkasya'nın yerli dilleri, birbirlerinden köken açısından bağımsız kabul edilen Kuzeydoğu, Kuzeybatı ve Güney Kafkas dil aileleridir. Buna ek olarak Hint-Avrupa, Türk, Moğol ve Sami dilleri de Kafkasya'da konuşulan diğer dil aileleridir.

İnguşlar, Kuzey Kafkas halklarından biridir. Büyük çoğunluğu Rusya Federasyonu'na bağlı İnguşetya’da yaşar. Günümüzde İnguşların büyük çoğunluğu, Müslümandır ve Çeçence ile yakın akraba bir dil olan İnguşça konuşurlar. İnguşlar, Sovyet döneminde Çeçen-İnguşya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti içinde Çeçenlerle bir arada yaşıyorlardı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Çeçenlerden ayrılarak İnguş Cumhuriyeti adı ile ayrı bir cumhuriyet oldular.

<span class="mw-page-title-main">Osetçe</span>

Osetçe, Kafkasya’da yaşayan Osetlerin konuştuğu Doğu İran dilleri grubundan bir dildir. Asıl olarak Rusya içindeki Kuzey Osetya-Alanya’da ve Gürcistan’da Güney Osetya’da konuşulur. Osetçe konuşan toplam kişi sayısı 700.000 kadardır. Bu nüfusun yaklaşık yüzde yirmisi, Gürcistan’ın değişik bölgelerinde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Osetya-Alanya</span> Rusya Federasyonunda bir bölge

Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti (Rusça: Республика Северная Осетия - Алания

<span class="mw-page-title-main">Osetya</span>

Osetya, Kafkasya'da bulunan bir bölge.

<span class="mw-page-title-main">Osetler</span> Kafkasyada Yaşayan İrani etnik grup

Osetler, Osetya'nın yerli bir etnik grubu olan İranî bir ulustur. Oset, Gürcülerin bu halka verdiği isimdir. Osetlerse kendilerine İron, ülkelerineyse İrişton derler. Osetlerin çoğunluğu Rusya'ya bağlı Kuzey Osetya'da ve Gürcistan'la yaşanan savaştan sonra Rusya tarafından bağımsızlığı tanınan Güney Osetya'da yaşamaktadır. Dilleri Hint-Avrupa dil ailesinin İrani Diller koluna bağlı Osetçedir.

Altayca veya Altay Türkçesi, Türk dillerinin Sibirya grubunda yer alan bir dildir. Rusya içindeki Altay Cumhuriyeti'nin resmî dilidir. Altayca, 1948 yılına kadar Oyrot dili (ойрот) olarak adlandırılmıştır. Rusya'nın 2010 nüfus sayımı verilerine göre dil yaklaşık 55.000 kişi tarafından konuşulmaktadır.

Telengitler (Rusça: Теленги́ты ve телесы — Rusya'nın denetimindeki bir Türk ülkesi Altay Cumhuriyeti'nde yaşayan bir Güney Sibiryalı Türk halkıdır. Altay Türklerini oluşturuan topluluklar arasında geçer. Dilleri Altayca'nın bir lehçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Beluçça</span>

Beluçça, Hint-Avrupa dil ailesinin İran dilleri koluna ait bir dildir. İran'ın güneydoğusunda Sistan ve Belucistan, Pakistan'ın güneybatısında Belucistan eyaletleri, Afganistan'ın güney bölgelerinde ve Türkmenistan'da konuşulmaktadır. Ethnologue'a göre,8,8 milyon konuşanı olan dilin konuşurlarının 6.28 milyonunun Pakistan'da yaşadığı düşünülmektedir. İsa öncesinde Hazar ve komşu bölgelerinde hüküm süren Pers ve Med uygarlıkları ile bağı olan bir dildir. Hint-Avrupa dil ailesine bağlı bir kuzeybatı İran dili olan Beluçça aynı gruptan olan Farsçayla yakından ilişkilidir. Günümüzde Pakistan, Belucistan, doğu İran ve Afganistan'da konuşulmaktadır. Afganistan'da bazı bölgelerde halkın çoğunluğunun konuştuğu bölgesel dillerden biridir. Yoğun olarak konuşulduğu bölgeler için üçüncü resmi dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Digora</span>

Digora, Rusya'nın Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti'ne bağlı Digora rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, Ursdon Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2020 yılı itibarıyla 10.089'dur.

Dvallar Gürcülerin etnografik bir koludur. Büyük Kafkas Dağları'nın her iki cephesinde de yaşamış olan Dvallar, Daryal ve Mamison Vadileri'nin arasında yaşamaktaydı. Bu tarihi bölge günümüzde büyük ölçüde Güney Osetya sınırları içerisindedir. Dvalların yaşadığı tarihi bölgenin küçük bir kısmı ise Kuzey Osetya-Alanya, Rusya ve tarihi Raça-Hevi bölgelerinin sınırları içerisindedir. Dvalların konuştuğu dille ilgili üç farklı görüş vardır: Nah dilleri, Osetçe ve Gürcüce.

Kerekler, Çukçi-Kamçatka halklarına mensup Rusya'da bir etnik gruptur. 2010 nüfus sayımına göre, Rusya'da Kerek olarak kayıtlı sadece 4 kişi vardı. 20. yy'da Kerekler Çukçiler tarafından asimile edildi.

Vaso (Vasili) İvanoviç Abayev etnik olarak Oset bir Sovyet dilbilimci.

Magomet İzmayloviç İsayev Rus Esperantist, çevirmen ve dilbilimci. En çok İran dilleri ve Esperanto üzerine yaptığı çalışmalarla dikkat çekmiştir.

Negidaller Habarovsk Krayı'nın içinde bulunan Amgun Nehri ve Amur Nehri kıyılarında yaşayan Tunguz kökenli insanlardır.

Digor Osetçesi İran dillerinin Doğu İran dilleri grubunda yer alan Osetçenin Digorlar tarafından konuşulan lehçesidir. Digor Osetçeci Kuzey Osetya'nın batısında, Digora ve Chikola gibi yerlerde ve Kabardino-Balkarya'da konuşulmaktadır. Osetçenin bir diğer lehçesi olan İron Osetçesine göre daha az sayıda kişi tarafından konuşulmaktadır.

İron Osetçesi İran dillerinin Doğu İran dilleri grubunda yer alan Osetçenin Kuzey Osetya-Alanya ve Güney Osetya'da konuşulan lehçesidir. İron Osetçesi, Digor Osetçesi'nin standart formunun 1939'da lağvedilmesiyle birlikte Osetçenin standart formu olarak kabul edilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.