İçeriğe atla

Digital Research

Digital Research, Inc.
TipÖzel
EndüstriYazılım
Kuruluş1974
KurucuGary Kildall Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Feshedilme1991
Genel merkezi
Pacific Grove, California
,
ÜrünDerleyiciler
işletim sistemleri
grafiksel kullanıcı arayüzleri
Web sitesidigitalresearch.biz

Digital Research (orijinal ismi: Intergalactic Digital Research) Dr. Gary Kildall tarafından CP/M işletim sistemi ve yan ürünlerinin geliştirilmesi ve pazarlanması için kuruldu. Mikrobilgisayar döneminin ilk büyük yazılım şirketiydi.

8080/Z80 işlemcili mikrobilgisayarlar için geliştirdiği CP/M ile başlayan işletim sistemleri serisi, MS-DOS ve MS Windows'un gelecekte olacağı gibi, döneminin de-facto standardı oldu. Novell, işletim sistemi pazarına girmek için bu şirketi 1991 yılında satın aldı. DR ürün yelpazesi, orijinal CP/M işletim sistemi ve çeşitli yan ürünlerinden (MS-DOS uyumlu DR-DOS ve çok kullanıcılı MP/M) oluşuyordu.

Firma 1980 yılında; Ürettiği Intel 8086/8088 işlemcili bilgisayarlar için genel kullanım amaçlı işletim sistemi arayan IBM firmasını, küçük bir şirket olarak görmesinden dolayı reddetmiştir.[1]

Kendi işletim sistemlerini destekleyen platformlar için C, Pascal, COBOL, Forth, PL/I ve BASIC gibi programlama dillerinin derleyici ve yorumlayıcı larını da geliştirdi. GKS grafik standardının mikrobilgisayar versiyonunu GSX adıyla üretti ve bunu GEM GUI çalışmalarında temel aldı. GEM GUI programları ve GSX tabanlı DR-DRAW'dan oluşan uygulama programları daha az bilinir.

Digital Research, birden fazla kullanıcının aynı anda aynı bilgisayarda DOS programlarını çalıştırabildikleri "Multiuser DOS" yardımcı programını geliştirmiştir.

CP/M'nin ilk kullanım tarihi olan Aralık 1974 tarihinden, ticari bir marka olarak ilk kullanıldığı 15 Kasım 1976 öncesine kadar geçen sürede CP/M, "Control Program/Monitor" ifadesinin kısaltması idi. Daha sonra, "Control Program for Microcomputers" oldu. Bu isim değişikliği, Kildall ve aynı zamanda iş ortağı olan eşinin, CP/M ve Intel-kontratlı PL/M derleyicisi projelerini kişisellikten çıkartıp daha ciddi bir ticari girişime dönüştürme çabalarının küçük bir parçasıydı. "microcomputer"'da yer alan "micro" tutarlı bir marka ismiydi (Control Program for Microcomputers, Programming Language for Microcomputers, Microsoft'un Xenix'i ile rekabet eden Microport Unix).

IBM ve Microsoft firmalarının daha sonra kişisel bilgisayarları kendi ürünleriyle eşanlamlı yapmayı başardıkları gibi Kildall'lar kendi markalarını, müşterinin zihninde mikrobilgisayarlar ile eşanlamlı hale getirme niyetindeydiler.

Kaynakça

  1. ^ "MS-DOS'un Tarihi". web.archive.org. 3 Ocak 2012. 3 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Unix</span>

UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinelerden tek işlemcili, basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir. Fakat özellikle kararlı yapısı ve çok kullanıcılı-çok görevli yapısıyla çok işlemcili sunucularda adeta standart haline gelmiştir ve özellikle akademik dünyada iş istasyonları üzerinde çok yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. UNIX, Interdata 7/32, VAX ve Motorola 68000 arasında hızla yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">DOS</span> bilgisayarlar için ufak ve basit işletim sistemi

DOS, bilgisayarlar için ufak ve basit bir işletim sistemi türü olup, ana görevi disket ve sabit disk gibi saklama ortamlarının yönetimidir.

<span class="mw-page-title-main">Macintosh</span> dizüstü ve masaüstü bilgisayarlara yönelik geliştirilen işletim sistemi

Macintosh, kısaca Mac olarak bilinen ve adını McIntosh Amerikan 1949 ses firmasından alan patent sorunu yaşamamak için Macintosh olarak yazılan, kişisel bilgisayar üreten Apple Computer Inc.'in bir ürünüdür. Ürün yelpazesi 1984 yılında başlamış ve piyasada fare ve grafik arayüz kullanan ilk başarılı bilgisayar serilerinden biri olmuştur. Bu başarıdan dolayı, 1986 yılından itibaren şirketin Lisa, Apple II, Apple III gibi yelpazeleri sonlandırılıp tüm bilgisayarları Macintosh serisi altında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">MS-DOS</span> 1980li yıllarda kişisel bilgisayar işletim sistemi

MS-DOS, Microsoft firmasının geliştirdiği bir DOS sistemidir. 1980'li yıllarda PC uyumlu platformlar üzerinde kullanılan en yaygın işletim sistemiydi. 1990'lı yılların ortalarından 2000 yılına kadarki en popüler işletim sistemleri olan Windows 9x ailesinin temeli olarak kullanıldı. Masaüstü bilgisayarlardaki popülerliğini, zamanla Windows NT mimarisi kullanan yeni nesil Windows işletim sistemlerine bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">QDOS</span>

QDOS Seattle Computer Products (SCP) şirketinin Intel 8086 işlemcili makinaları için 1980 yılının ortalarında Tim Paterson tarafından dört ayda yazılmış 16-bit işletim sistemidir. 8086 assembly kodu ile yazılmış yaklaşık 4000 satırdan oluşan, CP/M işletim sisteminin API'leriyle uyumlu QDOS 0.10 sürümü Temmuz 1980′de tamamlandı. Daha sonra SPC 1980 Eylül'de QDOS'un ismini, 86-DOS olarak değiştirerek dağıtıma başladı.

Seattle Computer Products (SCP), Seattle, Washington'daki bir bilgisayar donanım firmasıydı. Tim Paterson'un, S-100 tabanlı hafıza kartlarındaki hataları düzeltmek için Haziran 1978 tarihinde iş başı yaptığı firmadır.

Tim Paterson, Amerikalı bilgisayar programcısı. MS-DOS işletim sisteminin temeli olan QDOS'u yazan kişidir.

<span class="mw-page-title-main">CP/M</span>

CP/M Intel 8080/85 ve Zilog Z80 işlemcili mikrobilgisayarlar için Digital Research şirketinin kurucusu Gary Kildall tarafından geliştirilmiş 8-bit işletim sistemi. CP/M, DOS olarak bilinen disk tabanlı işletim sistemlerinin atasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Windows 2.0</span> 1987 yılında piyasaya sürülen ve MS-DOS üzerinde yükselen Windows sürümü

Windows 2.0 Microsoft'un MS-DOS adlı işletim sistemi üzerinde oluşturduğu grafik arayüz (GUI) içeren işletim sistemi ailesi Windows'un ikinci sürümüdür. Microsoft'un meşhur Word ve Excel yazılımları, ilk kez bu işletim sistemi üzerinde kullanılmaya başlanmıştır. Aynı zamanda bu sürüm, ciddi bir biçimde MacOS'a benzemekle suçlandı. Apple 1988 yılında Microsoft ve Hewlett-Packard'a lisanslı Macintosh yazılımını ve/veya yazılımın öğelerini izinsiz kullanmak suçlamasıyla dava açtı.

<span class="mw-page-title-main">Windows 1.0</span> 1985te piyasaya sürülen ve MS-DOS üzerinde yükselen ilk Windows sürümü

Windows 1.0, Microsoft'un MS-DOS adlı işletim sistemi üzerinde oluşturduğu grafik arayüz (GUI) içeren işletim sistemi ailesi Windows'un ilk sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Windows 3.0</span> 1990 yılında piyasaya sürülen ve MS-DOS üzerinde yükselen Windows sürümü

Microsoft'un MS-DOS adlı işletim sistemi üzerinde oluşturduğu grafik arayüz (GUI) içeren işletim sistemi ailesi Windows'un üçüncü sürümüdür.İlk olarak 22 Mayıs 1990 tarihinde piyasaya sürülmüştür. Windows ailesinin ilk başarılı sürümü olarak tanınır. Başlıca rakipleri Apple Macintosh ve Commodore Amiga'dır.

Windows, Microsoft tarafından PC'ler için geliştirilen bir işletim sistemi. İlk kez 1983'te IBM marka bilgisayarlarda kullanılmak amacıyla MS-DOS üzerinde çalışan grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI) olarak piyasaya sürüldü. Microsoft'un modellediği GUI Apple'ın Mac OS'tan sonra bilinen ilk Arayüz Yöneticisidir. 1980'lerden günümüze çok büyük değişimler geçirmiş olan Windows zaman içerisinde kendi başına bir işletim sistemi olmuş, NT çekirdeğine geçmiş ve ortaya bugün -sunucu sistemleri hariç- işletim sistemi pazarının %90'ını kontrol eden işletim sistemi çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mikroişlemci</span> ana işlem biriminin fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tümdevrede birleştiren programlanabilir sayısal elektronik bileşen

Mikroişlemci, işlemci olarak da bilinen, merkezî işlem biriminin (CPU) fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tüm devrede (IC) birleştiren programlanabilir bir sayısal elektronik bileşendir.

<span class="mw-page-title-main">IBM PC-DOS</span> işletim sistemi

IBM PC DOS, IBM Personal Computer Operating Disc System 'in kısaltması, IBM PC ve ardılları/uyumlu sistemler için geliştirilmiş tarihi bir işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Unix benzeri</span>

Unix benzeri işletim sistemi, resmi bir UNIX markası olmamasına karşın Unix sistemine benzer şekilde çalışan işletim sistemleridir. Unix benzeri bir yazılım, Unix komut ve kabuğuna benzer işlevlere sahiptir. Bu terimin kullanımı için bir standart yoktur ve bir yazılımın veya işletim sisteminin Unix benzeri olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı üzerine farklı görüşler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Metin tabanlı kullanıcı arayüzü</span> bir metin ekranına çıktı vermeye veya onu kontrol etmeye dayalı arabirim türü

Metin tabanlı kullanıcı arayüzü, metinsel kullanıcı arayüzü veya terminal kullanıcı arabirimi olarak da adlandırılır, grafik kullanıcı arayüzlerinin (GUI) icadından bir süre sonra ortaya çıkan ve onu grafik kullanıcı arayüzünden ayırt etmek için türetilen yeni bir terimdir. TUI'de bilgisayar grafikleri metin kipinde görüntülenir. Gelişmiş bir TUI, GUI'ler gibi tüm ekran alanını kullanabilir ve fare ve diğer girişleri kabul edebilir.

<span class="mw-page-title-main">Tek-kartlı bilgisayar</span>

Tek kartlı bilgisayar (SBC), tüm bilgisayar elemanlarını tek bir kart üzerinde barındıran bilgisayar türüdür.

<span class="mw-page-title-main">GEM (masaüstü ortamı)</span>

Graphics Environment Manager (GEM) ("Grafik Ortamı Yöneticisi"), Digital Research tarafından geliştirilen bir pencereleme sistemidir. 1985 yılında Intel 8088 ve Motorola 68000 mikroişlemcilerinde DOS işletim sistemi ile kullanılmak üzere oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gary Kildall</span>

Gary Arlen Kildall, Amerikalı bilgisayar bilimcisi ve mikrobilgisayar girişimcisi.

<span class="mw-page-title-main">IBM PC compatible</span>

IBM PC uyumlu bilgisayarlar, bilgisayar devi IBM'in orijinal IBM PC, XT ve AT bilgisayarlarına benzer ve aynı yazılımı ve genişleme kartı'larını kullanabilir. Bu tür bilgisayarlar PC klonları, IBM klonları veya IBM PC klonları olarak adlandırılmıştır. IBM 2005 yılında kişisel bilgisayar bölümünü Çinli teknoloji şirketi Lenovo'ya sattıktan sonra artık kişisel bilgisayar satmadığı için "IBM PC uyumlu" terimi artık yalnızca tarihsel bir tanımlamadır. "PC" tanımı, kişisel bilgisayar tarihi'nin çoğunda kullanıldığı gibi, genel olarak "kişisel bilgisayar" anlamına değil, çağdaş bir IBM PC'nin çalıştırabildiği aynı yazılımı çalıştırabilen bir x86 bilgisayar anlamına gelmektedir. Bu terim başlangıçta 1980'lerin başında mevcut olan Apple II, TRS-80 ve Commodore 64 gibi çeşitli ev bilgisayarı sistemlerinin aksine kullanılmıştır. Daha sonra bu terim öncelikle Apple'ın Macintosh bilgisayarlarına karşıt olarak kullanılmıştır.