
Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

Yat-Kha vokalist/gitarist Albert Kuvezin'in öncülüğündeki Tuvalı bir müzik grubudur. Müzikleri Tuva geleneksel müziği ve rock müziği, ek olarak Kuvezin'in kendine özgü kargyraa gırtlak şarkıcılığı tarzı kanzat kargyraanın birleşimidir.

Albert Kuvezin ve ; 27 Kasım 1965, Kızıl) — Tuvalı gitarist ve kargıraa höömeycisi yani boğaz şarkıcısı veya gırtlak şarkıcısıdır.

Enrique Miguel Iglesias Preysler, Grammy ve Latin Grammy sahibi şarkıcı, aktör, model ve söz yazarı. Dünya çapında 70.000.000'dan fazla albümü satmıştır. Bu da onu dünyada en çok satan İspanyol şarkıcılarının arasına sokmuştur.

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

Tuvalar veya Tıvalar, Rusya'nın Tuva Cumhuriyeti'nde ve Moğolistan'ın kuzeyinde yaşayan bir Türk halkıdır. Dilleri Türk dilleri'nin Sibirya grubu'na ait Tuvaca'dır. Toplam nüfusları 350.000 civarındadır. Tuvalara bazı dönemlerde Soyon, Sayan, Soyot, Uranhay adları verilmiştir. Boy esasında ise Tuvaların Kırgız boyundan bazıları da Tuvaların Uygur boyundan olduğu bilinmektedir. Üst kimlik olarak Tuva adı benimsenmiştir. Moğolistan'da yaşayan Duhalar Tuvaların ayrıksı kabilesidir.

Cynthia Ann Stephanie Lauper veya bilinen adıyla Cyndi Lauper, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve aktristir. Lauper 2008'e kadar yayımladığı 40'ın üzerinde single ve 11 albüm ile dünya çapında 25 milyonun üzerinde satış başarısı yakaladığı gibi 1985'te en iyi yeni sanatçı dalında Grammy ödülünü kazanmıştır, "She's So Unusual" albümü de en iyi albüm tasarımı dalında Grammy ödülü almıştır. Lauper ayrıca 13 kez Grammy Ödülleri'ne, 2 kez Emmy Ödülleri'ne, 2 kez Amerikan Müzik Ödülleri'ne, 7 kez Amerikan Video Ödülleri'ne ve 18 kez MTV ödüllerine aday olarak gösterilmiştir. Lauper 1991'den beri David Thornton ile evlidir ve 19 Kasım 1997 tarihinde ilk oğulları Declyn Wallace Thornton Lauper dünyaya geldi.
Huun-Huur-Tu Rusya'nın Moğolistan ile arasındaki Türk soylu Tuva bölgesinden çıkmış bir müzik topluluğudur.

Samagaltay Tuva Türkçesi: Самагалта́й — Tıva Cumhuriyeti Tes-Hem İli'nin idari merkezi. Nüfus 3,5 bin kişidir. Tıva Devleti eski başkentidir.
İsrail, İsveç'in başkenti Stockholm'de gerçekleştirilen 2000 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılan yirmi dört ülkeden biri idi. İsrail'i temsil eden müzik grubu PingPong, tıpkı önceki iki yılda olduğu gibi ülkenin kamusal yayın kuruluşu İsrail Yayın Kurumu (IBA) içerisinde oluşturulan on kişilik bir komite tarafından seçildi. Ahal Eden, Guy Asif, Roy Arad ve Yifat Giladi isimli dört üyeden oluşan grup "Sameyah" (Mutlu) isimli şarkı ile 7 puan toplayarak yarışmada yirmi ikinci oldu.

Höömey, Tıva Türklerinin ve dolaydaki Türk ve Moğol toplumlarının boğazdan söyledikleri müzik tarzı. Türkçede uluslararası literatürdeki yaygın kullanımla "Hömey" olarak da söylenir.

Radik Viktoroğlu Tülüş, - Tıva Türklerinden ve Tuva Cumhuriyetinde yaşayan höömeyci, şarkıcı, besteci, sanatçı. Üyer müzik bölüğünün kurucusudur. Yat-Ha müzik bölüğünün önceden üyesidir 2006 yılından beri Hün Hürtü (Huun-Huur-Tu)| müzik bölüğünün höömeycisidir. Tıva Cumhuriyetinin ünlü sanatçısıdır.
Ketil Stokkan, Norveçli şarkıcı. Norveçli pop grubu Zoo'da vokalist olmuştur.

Çirgilçin, 1996 yılında Tıva'da gelenekçi müzisyenlerce kurulmuş müzik grubu. Sahnede höömey adlı boğaz şarkısının da söylenmesi müziğe ayrı bir güzellik katar.
Tıva Halk Hömeycisi — Tıva ulusal müzik sanatı "höömey"de(boğazdan şarkı söyleme sanatı) onursal bir unvandır. Unvan, Kar Amacı Gütmeyen Kamu Kuruluşu olan "Tıva Cumhuriyeti Höömey Söyleyen Boğaz Sanatçıları Birliği", Tuva Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı ve Tuva Cumhuriyeti Hükûmeti'nin kararı ile Tuva Cumhuriyeti Başkanı Kararnamesi ile atanır.
Tıva Ulusal Orkestrası — Sibirya'nın güney ucunda yer alan Tıva Cumhuriyeti'nin gelişmiş tarihini yansıtır. Yüzyıllar boyunca Tıva, Çin ve Moğol imparatorluklarının bir işgal alanı olmuştur. Din başta olmak üzere Moğolistan ile birçok kültürel bağı paylaşmaktadır. Tıva, 1944 yılında Sovyetler Birliği'ne işgaline maruz kaldı ve Tıva şimdi Rusya Federasyonu'nun içinde özerk cumhuriyettir.

Şınaa sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

Blind Willie Johnson Amerikalı bir gospel blues şarkıcısı, gitarist ve evangelistti. 1927 ve 1930 yılları arasında tamamladığı çığır açan kayıtları -toplamda otuz şarkı- güçlü "göğüs sesi" şarkı söyleme, slide gitar becerileri ve nesiller boyu müzisyenleri etkileyen özgünlüğün bir kombinasyonunu sergiliyor. Johnson'ın plakları iyi satılmış olsa da, bir sokak sanatçısı ve vaiz olarak, yaşamı boyunca çok az serveti oldu. Hayatı kötü bir şekilde belgelendi, ancak zamanla, Samuel Charters gibi müzik tarihçileri Johnson ve beş kayıt seansından daha fazla şey ortaya çıkardı.
Anna-Maria Hefele, Alman difoni şarkıcısıdır. Hefele, Münih yakınlarındaki Grafing'den.
Batzorig Vaanchig, Moğol gırtlak şarkıcısıdır. İlk olarak, Moğolistan'da bir dağın tepesinde "Chinggis Khaanii Magtaal" adlı şarkıyı söylediği bir video ile dikkat çekti. Daha sonra gırtlak şarkıcılığı yeteneklerini kullanarak daha fazla Moğol halk şarkısı söyledi.