İçeriğe atla

Dietilen glikol

Dietilen glikol
Skeletal formula of diethylene glycol
Ball-and-stick model of the diethylene glycol molecule
Adlandırmalar
2,2′-Oksidietanol[1]
2,2′-Oksibis(etan-1-ol)
2-(2-Hidroksietoksi)etan-1-ol
Etilen diglikol
Diglikol
2,2′-Oxksibisetanol
2,2′-Oksidietanol
3-Oksa-1,5-pentandiol
Dihidroksi dietil eter
Digenos
Digol
Tanımlayıcılar
CAS numarası
3D model (JSmol)
ChEBI
ChemSpider
ECHA InfoCard100.003.521 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
KEGG
UNII
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1S/C4H10O3/c5-1-3-7-4-2-6/h5-6H,1-4H2 
    Key: MTHSVFCYNBDYFN-UHFFFAOYSA-N 
  • InChI=1/C4H10O3/c5-1-3-7-4-2-6/h5-6H,1-4H2
    Key: MTHSVFCYNBDYFN-UHFFFAOYAK
  • OCCOCCO
Özellikler
Molekül formülüC4H10O3
Molekül kütlesi106,12 g/mol
Görünüm renksiz sıvı
Yoğunluk1,118 g/mL
Erime noktası-10,45 °C (13,19 °F; 262,70 K)
Kaynama noktası244 ila 245 °C (471 ila 473 °F; 517 ila 518 K)
Çözünürlük (su içinde) karışır
Tehlikeler
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler yanıcı, orta düzeyde zehirli
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS02: AlevlenirGHS06: ZehirliGHS07: Zararlı
NFPA 704
(yangın karosu)
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
LD50 (medyan doz)
2 — 25 g/kg (oral, sıçan)
Benzeyen bileşikler
Benzeyen dioller
etilen glikol, trietilen glikol
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Dietilen Glikol (DEG), formülüne sahip organik bileşik. Bu zehirli, neredeyse kokusuz, renksiz, tatlı ve higroskopik sıvı birçok ilaçta kontaminasyona neden olup pek çok ölüme neden olmuştur. Dört karbonlu etilen glikol dimeridir. Su, alkol, aseton, eter ve etilen glikolde tam çözünür.[2]

Zehirli ürünlerin nedeni propilen glikolün kontaminasyonu veya propilen glikolden ucuz olduğu için yerine kullanılıp karıştırılmasıdır.

Genelde kimyasal sentezler için öncül veya çözücü olarak kullanılır.

Sentez

Etilen oksitin bölümsel hidrolizi ile üretilebilmektedir.

Zehirlenme

Dietilen glikol yutulduğunda hızlıca emilir, metabolizması genel olarak karaciğerde gerçekleşir ve 2-hidroksietoksiasetik asite (HEAA) metabolize olur ve bu ortaya çıkan metabolik ürün de hızlıca yok edilir. Toksititenin asıl mekanizması tam olarak bulunamamıştır ancak araştırmalar toksititeye büyük ölçüde HEAA'nın neden olduğunu göstermektedir. Yutulduktan sonra metabolik asidoz ve böbrek yetmezliğine neden olur müdahale edilmez ise ölümcüldür. Hasta stabilize edilmiş olsa bile nörolojik hasarlara neden olabilir ve kimi zaman ölümcüldür. Dietilen glikolün ölümcül dozu tam olarak bulunamamıştır ancak zehirlenmelere bakılarak ölümcül dozun 1ml/kg söylenebilir. Zehirlenme durumunda hastanın durumunun daha iyi olması, semptomların bazılarını geciktirmek ve prognozu iyileştirmek için fomepizol veya etanol verilir. Hayatta kalıp böbrek hasarı oluşan kişiler diyalize bağlı yaşarlar.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Diethylene glycol (CHEBI:46807)". 23 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2024. 
  2. ^ Schep LJ, Slaughter RJ, Temple WA, Beasley DM (2009). "Diethylene glycol poisoning". Clin Toxicol. 47 (6). ss. 525-35. doi:10.1080/15563650903086444. PMID 19586352. 
  3. ^ Schep, Leo J.; Slaughter, Robin J.; Temple, Wayne A.; Beasley, D. Michael G. (1 Temmuz 2009). "Diethylene glycol poisoning". Clinical Toxicology. 47 (6): 525-535. doi:10.1080/15563650903086444. ISSN 1556-3650. PMID 19586352. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antibiyotik</span> bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde ve önlenmesinde kullanılan ilaç

Antibiyotik, bakterilere karşı aktif olan bir tür antimikrobiyal maddedir. Bakteriyel enfeksiyonlarla savaşmak için en önemli antibakteriyel ajan türüdür ve antibiyotik ilaçlar bu tür enfeksiyonların tedavisinde ve önlenmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bakterileri öldürebilir ya da büyümelerini engelleyebilirler. Sınırlı sayıda antibiyotik de antiprotozoal aktiviteye sahiptir. Antibiyotikler soğuk algınlığı veya gribe neden olan virüsler gibi virüslere karşı etkili değildir; virüslerin büyümesini engelleyen ilaçlar antibiyotik yerine antiviral ilaçlar veya antiviraller olarak adlandırılır. Mantarlara karşı da etkili değildirler; mantarların büyümesini engelleyen ilaçlara antifungal ilaçlar denir.

<span class="mw-page-title-main">Zehirlenme</span> Kimyasal bir maddenin canlı üzerindeki patolojik etkisidir

Zehirlenme, kimyasal bir maddenin canlı organizma üzerindeki patolojik etkisidir. Görece küçük miktarlarda kimyasal ya da biyokimyasal etki gösteren zehir, süresi ve ağırlığı değişebilen bir hastalık haline ya da ölüme yol açar. Adli tıp uzmanları, zehirlenme olgularını 3 orijine ayırarak inceler:

  1. Kaza
  2. İntihar
  3. Cinayet
<span class="mw-page-title-main">Aspirin</span> ağrı, ateş ve iltihaplanmayı azaltmak için kullanılan bir ilaç

Asetilsalisilik asit (ASA) olarak da bilinen aspirin, ağrı, ateş ve/veya inflamasyonu azaltmak için ve antitrombotik olarak kullanılan nonsteroid antiinflamatuar bir ilaçtır (NSAID). Aspirinin tedavi etmek için kullanıldığı spesifik inflamatuar durumlar arasında Kawasaki hastalığı, perikardit ve romatizmal ateş yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Metanol</span> basit alkol

Metanol ya da metil alkol (CH3OH ya da kısaca MeOH), en basit yapılı alkoldür. Geçmişte odunun damıtılması ile elde edildiğinden odun alkolü ya da odun ruhu denir. Günümüzde metanol, karbonmonoksit ile hidrojenin yüksek basınç altında yüksek sıcaklıklara maruz bırakılması ile üretilir. Renksiz, uçucu, hafif alkol kokulu, suyla tamamen karışan bir sıvıdır. Metanol, sıklıkla kullanılan iyi bir çözücü ve yakıttır.

<span class="mw-page-title-main">Parasetamol</span> ateş düşürücü ve ağrı kesici özelliklere sahip kimyasal bileşik

Parasetamol, ateş ve hafif ila orta şiddette ağrı tedavisinde kullanılan opioid olmayan analjezik ve antipiretik bir ajandır. Reçetesiz satılan yaygın bir ilaçtır ve yaygın marka isimleri arasında Tylenol ve Panadol bulunmaktadır.

Kloroform veya triklorometan, CHCl
3
formülüne sahip bir organik bileşiktir. Oda sıcaklığında kolay buharlaşan, hoş kokulu, renksiz, yanıcı olmayan ağır bir sıvıdır. Çözücü olarak sıkça kullanılır. PTFE (Teflon) ve bazı soğutucuların üretiminde kullanılmak için bol miktarlarda üretilir.

<span class="mw-page-title-main">Virüs</span> canlı ve ya cansız arası mikroskobik enfeksiyon etkeni

Virüs, sadece canlı hücreleri enfekte edebilen ve böylece replike olabilen mikroskobik enfeksiyon etkenleri. Virüsler; hayvanlardan ve bitkilerden, bakterilerin ve arkelerin de içinde bulunduğu mikroorganizmalara kadar her türlü canlı şekillerine bulaşabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Çiçek hastalığı</span> ortadan kaldıran insan hastalığı

Çiçek hastalığı veya smallpox Orthopoxvirus cinsine ait olan variola virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Doğal olarak ortaya çıkan son vaka Ekim 1977'de teşhis edilmiş ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 1980 yılında hastalığın küresel olarak yok edildiğini onaylayarak çiçek hastalığını yok edilen tek insan hastalığı haline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Opioid</span> psikoaktif kimyasal madde

Opioidler, haşhaş bitkisinde bulunan doğal maddelerden türetilen veya onları taklit eden bir ilaç sınıfıdır. Opioidler, ağrı kesici de dahil olmak üzere çeşitli etkiler üretmek için beyinde çalışır. Bir madde sınıfı olarak, morfin benzeri etkiler üretmek için opioid reseptörleri üzerinde etki gösterirler.

<span class="mw-page-title-main">Kusma</span> mide içeriğinin tipik olarak ağız yoluyla, istemsiz ve zorla dışarı atılması

Kusma, mide içeriğinin ağızdan ve bazen de burundan istemsiz ve güçlü bir şekilde dışarı atılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kolşisin</span> kimyasal bileşik

Kolşisin (colchicine) gut ve Behçet hastalığı'nın tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Gut hastalığında NSAID'lere veya steroidlere göre daha az tercih edilir. Kolşisin ayrıca perikardit ve ailevi Akdeniz ateşi tedavisinde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yılan ısırığı</span> Yılan Isırığı ve etkileri

Yılan ısırığı veya yılan sokması, yılanın dişleri ile sebep olduğu yaralanmadır. Yılanlar çoğu zaman avlarını ısırırlar, ancak sık görülmese de, genellikle savunma amaçlı olarak insanları ısırdıkları da olur. Çoğu yılan zehirsizdir ve avlarını genellikle zehir kullanmadan boğarak öldürürler. Bununla birlikte zehirli yılanlar -Antarktika haricinde- her kıtada bulunur.

Metil bromür, diğer adıyla bromometan, CH3Br formülüne sahip bir organobrom bileşiktir. Bu renksiz, kokusuz, yanıcı olmayan gaz hem endüstriyel hem de biyolojik olarak üretilmektedir. Dört yüzlü bir şekle sahiptir ve tanınmış bir ozon tabakasına zarar veren kimyasaldır. 2000'li yılların başında çoğu ülke tarafından aşamalı olarak kullanımdan kaldırılana kadar yaygın olarak bir pestisit olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İzopropil alkol</span>

İzopropil alkol (IUPAC ismi: propan-2-ol), CH3CH(OH)CH3 (bazen i-PrOH şeklinde de temsil edilir) kimyasal formülüne sahip organik bileşik. Renksiz ve yanıcıdır. Güçlü bir kokusu vardır. Alkol karbon atomunun diğer iki karbon atomuna ve propil grubunun hidroksil grubuna bağlı olduğu bu bileşik -bazen (CH3)2CHOH şeklinde de gösterilir- ikincil alkolün en basit örneğidir. 1-propanol'ün yapısal izomeridir. Evsel ve endüstriyel alanda çeşitli kullanımları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Karbon tetraklorür</span> CCl4, geçmişte çözücü ve yangın söndürücü olarak kullanılmış bileşik

Karbon tetraklorür ya da tetraklorometan, CCl4 formülüne sahip bir klorokarbon. Kokusu Kloroforma benzeyen, renksiz, yanıcı olmayan, sudan ağır bir sıvıdır. Suda çözünmezken birçok organik çözücü içinde çözünür. Geçmişte soğutucu gazların üretiminde, yangın söndürücülerde lav lambalarında, temizlik malzemesi ve kurt düşürücü olarak yaygın bir şekilde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Etilen glikol</span>

Etilen glikol ya da 1,2-etandiol, (CH2OH)2, bir diol türüdür. Esas olarak iki amaçla, poliester elyaf üretiminde hammadde olarak ve antifriz formülasyonları için kullanılır. Kokusuz, renksiz, viskoz, tatlı tada sahip olup orta düzeyde toksiktir.

<span class="mw-page-title-main">Kalsiyum oksalat</span> oksalatın kalsiyum tuzu

Kalsiyum oksalat veya kireç oksalat, oksalatın kalsiyum tuzudur. Tüm formlar renksiz veya beyazdır. Monohidrat şekli, bitkilerde rafitler olarak bilinen zarf şeklindeki kristalleri oluşturur. Mineral whewellit adıyla doğada bulunur. Daha nadir bulunan dihidrat ve trihidrat formları da vardır. Kalsiyum oksalatlar, insan böbrek taşlarının önemli bir bileşenidir. Bira fabrikalarında kullanılan kaplarda oluşan bir ölçek olan bira taşında da kalsiyum oksalat bulunur.

Metal zehirlenmesi veya metal toksisitesi; belirli metallerin belirli biçim ve dozlarda yaşam üzerindeki zehirleyici etkisidir. Birtakım metaller, zehirli çözünür bileşikler oluşturduklarında zehirlidir. Birtakım metallerin biyolojik bir rolü yoktur, başka bir deyişle yaşam için zorunlu (esansiyel) minerallerden değildir veya belirli bir türevdeyken zehirlidir. Söz konusu metalin kurşun olması durumunda, kurşunun ölçülebilir herhangi bir miktarının sağlık üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Metal zehirlenmesinin genellikle ağır metaller ile anlamdaş olduğu düşünülür, ancak berilyum ve lityum gibi daha hafif metaller de belirli durumlarda zehirli olabilir. Bütün ağır metaller özellikle zehirli değildir ve demir gibi bazı metaller canlıda çok önemli bir yer tutar. Metal zehirlenmesinin tanımı, anormal derecede yüksek dozlarda zehirli etki gösteren eser elementleri de kapsayabilir. Metal zehirlenmesinin tedavisi için şelasyon tedavisi bir seçenek olabilir; bu yöntem, metalleri vücuttan uzaklaştırmak için şelasyon ajanlarının uygulanmasını içine alan bir tekniktir.

Evcil hayvanların karşılaştığı bazı yaygın toksin kaynakları arasında bazı bitkiler, insan ilaçları ve kozmetikler, temizlik ürünleri ve hatta bazı yiyecekler yer almaktadır.

Chlamydia felis, kedileri enfekte eden Gram negatif, zorunlu hücre içi bakteriyel bir patojendir. Dünya çapında evcil kediler arasında endemiktir ve öncelikle kedi konjonktiva iltihabına, rinit ve solunum problemlerine neden olur. C. felis mideden ve üreme yolundan alınabilir. İnsanlarda C. felis ile zoonotik enfeksiyon bildirilmiştir. FP Pring ve FP Cello suşları kromozom dışı bir plazmide sahipken FP Baker suşu yoktur. FP Viyolonsel farelerde ölümcül hastalık üretirken FP Baker yapmaz. Bir zayıflatılmış FP Baker suşu ve bir zayıflatılmış 905 suşu, kediler için canlı aşılar olarak kullanılır.