İçeriğe atla

Dieter Henrich

Dieter Henrich
Tam adıDieter Henrich
Doğumu5 Ocak 1927(1927-01-05)
Marburg, Almanya
Ölümü17 Aralık 2022 (95 yaşında)
Münih, Almanya
ÇağıÇağdaş felsefe
BölgesiBatı felsefesi
OkuluAlman idealizminin canlanması[1]
KurumuMünih Üniversitesi
Berlin Üniversitesi
Heidelberg Üniversitesi
Harvard Üniversitesi
Columbia Üniversitesi
İlgi alanlarıÖznellik felsefesi, felsefe tarihi, estetik
Önemli fikirleriMax Weber'in Epistemolojisinin Birliği  · Epistemik öz-ilişki  · Fichte'nin orijinal içgörüsü  · Kantçı safsata
Etkilendikleri
Etkiledikleri
  • Manfred Frank, Lorenz Bruno Puntel, Panagiotis Kondylis, Richard Velkley, Robert Pippin
İmzası

Dieter Henrich (5 Ocak 1927, Marburg – 17 Aralık 2022, Münih),[2] Alman yazar ve filozof. Alman idealizmi geleneğinde çağdaş bir düşünür olan Henrich, "Alman İdealizminin kapsamlı ve son derece yenilikçi çalışmaları ve sistematik öznellik analizleri" ile "ileri Alman felsefi ve teolojik tartışmalarını önemli ölçüde etkilemiş" olan "bugün Almanya'daki en saygın ve en sık atıfta bulunulan filozoflardan birisi" olarak kabul edilir.[3]

Yaşamı ve kariyeri

Henrich, 5 Ocak 1927'de Marburg, Almanya'da doğdu. 1946-1950 yılları arasında Marburg, Frankfurt ve Heidelberg'de felsefe okudu. Doktora tezini 1950 yılında Hans-Georg Gadamer danışmanlığında Heidelberg'de tamamladı. Tezinin başlığı Die Einheit der Wissenschaftslehre Max Webers (Max Weber'in Epistemolojisinin Birliği) idi. Münih, Berlin ve Heidelberg üniversitelerinde profesör olarak görev yapan Henrich, aynı zamanda Harvard ve Columbia gibi Amerika Birleşik Devletleri'ndeki üniversitelerde misafir profesör olarak yer almıştır.

Felsefi çalışmaları

Henrich, 1973'te Alman İdealizmi üzerine verdiği konferansta Amerikalı izleyicilere Alman felsefesindeki çağdaş akımları tanıttı. Verdiği derslerinde Alman idealizmi ile çağdaş felsefi tutumlar arasındaki sürekliliği gösteren Kant ve Hegel Arasında kavramıyla gösterdi.[4] Henrich şu fikri ortaya attı: Ben düşünceler ("epistemik öz ilişki" olarak da adlandırdığı şey [Das wissende Selbstverhältnis]) bir nesneler dünyasının varlığına dair bir inancı ima eder.[5]

Johann Gottlieb Fichte'nin, kendini yansıtma eyleminden bağımsız olarak, benliğin kendisiyle önceden tanışmış olması gerektiği fikrini tanımlamak için "Fichte'nin orijinal içgörüsü" terimini tanıttı.[6] Henrich, Fichte'nin aşkın özneyi ilkel bir benlik olarak gördüğünü ve faaliyetini kendini yansıtmadan önce tanımladığını belirtti.[7] Ayrıca, Immanuel Kant'ın benliği saf öz-yansımaya dayandırma girişimini tanımlamak için "Kantçı yanılgı" terimini tanıttı ve öz-yansıma anını öz-bilincin orijinal kaynağı olarak ortaya koydu (ayrıca bakınız yansıtıcı öz-bilinç).[8]

Ölümü

Henrich, 17 Aralık 2022'de Münih, Almanya'da yaşlılığa bağlı doğal nedenlerden 95 yaşında öldü.

Ödülleri

  • 1995: Friedrich Hölderlin Ödülü, Tübingen Üniversitesi
  • 1999: İnsancıl Mektuplar Doktoru, ilahiyat onursal derecesi, Münster Üniversitesi
  • 2003: Stuttgart Şehri Hegel Ödülü
  • 2002: İnsancıl Mektuplar Doktoru, ilahiyat onursal derecesi, Marburg Üniversitesi
  • 2004: Uluslararası Kant Ödülü, ZEIT-Stiftung
  • 2005: İnsancıl Mektuplar Doktoru, felsefe onursal derecesi, Jena Üniversitesi
  • 2006: Almanca Dil Ödülü
  • 2006: Bavyera Maximilian Bilim ve Sanat Nişanı
  • 2008: Dr. Leopold-Lucas-Ödülü, Tübingen Üniversitesi[9]
  • 2008: Kuno-Fischer-Preis, University of Heidelberg

Önemli eserleri

  • Die Situation der Historie und Max Webers Methodenlehre aus: Archiv für Philosophie 1949 3; 400–409.
  • Die Einheit der Wissenschaftslehre Max Webers. Tübingen (J.C.B. Mohr). 1952.
  • Hegel im Kontext. Frankfurt: Suhrkamp, 1971.
  • Der Grund im Bewußtsein. Untersuchungen zu Hölderlins Denken (1794/95). Stuttgart: Klett-Cotta, 1992. 3-608-91613-X (2. erw. Aufl. 2004)
  • The Unity of Reason: Essays on Kant's Philosophy, Harvard University Press, 1994. 0-674-92905-5
  • Versuch über Kunst und Leben. Subjektivität – Weltverstehen – Kunst. München: Carl Hanser, 2001. 3-446-19857-1
  • Fixpunkte. Abhandlungen und Essays zur Theorie der Kunst. Frankfurt: Suhrkamp, 2003. 3-518-29210-2
  • (with David S. Pacini) Between Kant and Hegel: Lectures on German Idealism. Harvard University Press, 2003. 0-674-00773-5
  • Grundlegung aus dem Ich. Untersuchungen zur Vorgeschichte des Idealismus. Tübingen – Jena 1790–1794. Frankfurt: Suhrkamp, 2004. 3-518-58384-0
  • Die Philosophie im Prozeß der Kultur. Frankfurt: Suhrkamp, 2006. 978-3-518-29412-3
  • Endlichkeit und Sammlung des Lebens, Mohr Siebeck, 2009 978-3-16-149948-7

Kaynakça

  1. ^ Redding, Paul: "German Philosophy" 17 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Monash University).
  2. ^ Dieter Henrich mit 95 Jahren gestorben 18 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)
  3. ^ Freundlieb, Dieter (2003). Dieter Henrich and Contemporary Philosophy: The Return to Subjectivity. Routledge. s. 206. ISBN 978-0-7546-1344-2. 
  4. ^ "Between Kant and Hegel — Dieter Henrich, David S. Pacini". www.hup.harvard.edu (İngilizce). 18 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2021. 
  5. ^ Freundlieb, Dieter (2003). Dieter Henrich and Contemporary Philosophy: The Return to Subjectivity. Routledge. s. 61. ISBN 978-0-7546-1344-2. 
  6. ^ Dieter Henrich. "Fichte's Original Insight", Contemporary German Philosophy 1 (1982), 15–52 (translation of Henrich, Dieter (1966), "Fichtes ursprüngliche Einsicht", in: Subjektivität und Metaphysik. Festschrift für Wolfgang Cramer edited by D. Henrich und H. Wagner, Frankfurt/M., pp. 188–232).
  7. ^ Judith Rebecca Norman, The Idea of Intellectual Intuition from Kant to Hegel, University of Wisconsin–Madison, p. 95.
  8. ^ Michael Ferber (ed.), A Companion to European Romanticism, John Wiley & Sons, 2008, p. 108.
  9. ^ Henrich, Dieter (2009). Endlichkeit und Sammlung des Lebens. Tübingen: Mohr Siebeck. s. 149. ISBN 978-3-16-149948-7. 20 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2022. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Theodor W. Adorno</span> Alman filozof ve toplumbilimci (1903 – 1969)

Theodor W. Adorno, , Alman felsefeci, toplumbilimci, bestekâr ve müzikbilimci.

<span class="mw-page-title-main">Georg Wilhelm Friedrich Hegel</span> Alman filozof

Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Alman filozof.

Rudolf Carnap 1935'ten önce Avrupa'da, sonrasında Amerika'da etkin olan Alman filozof. Viyana Çevresinin önemli bir üyesi ve mantıksal olguculuğun bir destekçisiydi. "Yirminci yüzyıl filozofları arasında bir dev" sayılmaktadır.

Alman felsefesi, 18. yüzyıl sonu ve 19. yüzyıl başlarından itibaren belirgin bir ağırlık kazanan, bir bakıma felsefenin yurdu hâline gelen Alman felsefe geleneğini ya da başka bir açıdan farklı felsefi eğilimlere sahip olan Alman felsefecilerinin bütünlüğünü ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Johann Gottlieb Fichte</span> Johann Gottlieb Fichte, ünlü Alman düşünürü. Felsefedeki en önemli kavrayışı, temel çıkış noktası kendi özgürlük anlayışıdır

Johann Gottlieb Fichte, ünlü Alman düşünürü. Felsefedeki en önemli kavrayışı, temel çıkış noktası kendi özgürlük anlayışıdır.

Gottfried Wilhelm Leibniz Ödülü, kısa adıyla Leibniz Ödülü, Alman Araştırma Topluluğu 'nun Alman bilim insanlarını desteklemek amaçlı verdiği ödüldür. Adını Alman polimat, filozof ve bilim insanı Gottfried Wilhelm Leibniz (1646-1716)'den alan Leibniz Ödülü, 1986'dan beri, Almanya'daki bir araştırma kurumunda veya yurt dışındaki bir Alman araştırma kurumunda çalışan bireylere veya araştırma gruplarına yılda en fazla on ödül verilmektedir. Almanya'daki en önemli araştırma ödülü olarak kabul edilir. Ödül ilk defa Alman Araştırma Topluluğu başkanı Eugen Seibold tarafından yürürlüğe konulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Christoph Eucken</span>

Rudolf Christoph Eucken Alman felsefeci. Eserlerinde insan ve tin ilişkisi üzerinde yoğunlaştı. 1908'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Eserleri özellikle ABD ve İngiltere'de çok dikkat çekmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Niklas Luhmann</span>

Niklas Luhmann, Alman sosyolog. Yönetim uzmanlığı ve sosyolojik sistem kuramının önde gelen düşünürü. 70 kitap ve 400'e yakın makale yazan Luhmann, hukuk, ekonomi, politika, sanat, din, ekoloji, kitle iletişim araçları ve aşk gibi çok çeşitli konuları incelemiştir. Önceleri Talcott Parsons'tan etkilenen Luhmann kısa zamanda kendi sosyal sistem teorisini geliştirmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alman idealizmi</span>

Alman idealizmi, Almanya'da 1780'lerde gelişmeye başlayan romantizm ve Aydınlanma Çağı ile yakından alakalı felsefi bir akımıdır. 19. yüzyılın başlarına kadar süren bu akım Immanuel Kant'ın 1780'ler ve 1790'lardaki çalışmaları ile gelişmiştir. Kant sonrası dönemi Kant sonrası idealizm ya da kısaca Kant sonrası idealizm olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Alman kültürü</span>

Almanya genellikle das Land der Dichter und Denker diye anılır. Alman kültürü, Almanya'nın ulus devlet olarak doğmasından çok önceleri ortaya çıkmıştır ve Almanca konuşulan tüm coğrafyayı etkisi altına almıştır.

Walter Arnold Kaufmann,, öncelikle Nietzsche'yi İngilizceye tercüme ederek ün kazanmış bir Alman-Amerikalı filozoftur.

Peter Frederick Strawson, Britanyalı filozof, gündelik dil felsefesinin en önemli temsilcilerinden olan çağdaş düşünür. 1968-1987 yılları arasında Oxford Üniversitesi'nde Waynflete metafizik felsefesi profesörü olarak çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Kıta felsefesi</span>

Kıta felsefesi, Avrupa'daki 19. ve 20. yüzyıl felsefe geleneklerini tanımlamakta kullanılan terim. 20. yüzyılın ikinci yarısında anadili İngilizce olan filozoflar tarafından, analitik felsefenin dışında kalan görüş ve düşünceler için kullanılmaya başlanmıştır. Kıta felsefesi, şu akımları içinde barındırır: Alman idealizmi, fenomenoloji, varoluşçuluk, yorumsama, yapısalcılık, postyapısalcı felsefe, Fransız feminizmi, Frankfurt Okulu'nun eleştirel teorisi ve Batı Marksizmi ile psikoanalitik teorinin ilgili alanları.

<span class="mw-page-title-main">Thilo Marauhn</span>

Thilo Marauhn Alman uluslararası hukuk bilimcisi ve akademisyen. Almanyanın Giessen kentinde bulunan Justus-Liebig-Üniversitesinin Hukuk Fakültesinde Kamu Hukuku ve Uluslararası Hukuku dalında profesörlük görevini sürdürüyor ve Hessen Barış ve Uyuşmazlık Araştırma Vakfı Leibniz Enstitüsünde bulunan uluslararası hukuk araştırma grubunu yönetiyor.

Anton Alexander von Werner, Prusya Krallığı'nda yaşamış Alman ressam.

Heinz Heimsoeth Alman felsefe tarihçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Adolph Diedrich Kindermann</span>

Adolph Diedrich Kindermann, Alman ressam ve fotoğrafçı.

<span class="mw-page-title-main">Georg Jellinek</span> Alman kamu hukuku avukatı (1851-1911)

Georg Jellinek, Alman kamu hukuku avukatı. Avusturya kökenli olduğu ve Avusturya'da kamu hukuku için örnek bir isim olduğu iddia edilir.

<span class="mw-page-title-main">Biedermeier</span> 1815-1848 arasında Almanya ve Avusturyada egemen olan sanatsal üslup

Biedermeier, Viyana Kongresi sonu, 1815 ile 1848 yılları arasında Alman Konfederasyonu topraklarında gelişen bir sanat akımı. Temelde burjuva zevk ve sanat anlayışına uyum gösteren biedermeier, bilhassa mobilya ve resim alanında kendisini göstermiştir.

Elif Özmen Alman filozof. Giessen Justus Liebig Üniversitesinde pratik felsefe profesörüdür.