İçeriğe atla

Diem (dijital para birimi)

Diem (dijital para birimi)
Diem'in logosu
Denominasyon
Simge
Gelişim
Beyaz kitapDiem whitepaper
Kod deposugithub.com/diem/diem
Programlama lisanıRust
Geliştirici(ler)Diem Association
LisansApache Lisansı[1]

Diem (eski adıyla Libra), Amerikan sosyal medya şirketi Meta, Inc. tarafından önerilen izinli bir blok zinciritabanlı ödeme sistemidir. Plan ayrıca bir kripto para birimi olarak uygulanan özel bir para birimini de içermektedir.

Para birimi ve ağ henüz mevcut değil ve yalnızca başlangıç sevisyesinde deneysel kodu yayımlandı.[2] Başlangıçta lansmanın 2020'de yapılması planlanmıştı.[3]

Proje, para birimi ve işlemler, ödeme, teknoloji, telekomünikasyon, çevrimiçi pazar, risk sermayesi şirketlerinden ve kar amacı gütmeyen kuruluşlardan oluşan bir üyelik organizasyonu olan Diem Association'a yönetilecek ve kriptografik olarak emanet edilecektir.

Proje eskiden Libra olarak biliniyordu ve adı Aralık 2020'de "Diem" olarak değiştirildi.[4]

Tarihi

Morgan Beller, 2017'de Facebook'ta kripto para birimi ve blok zinciri üzerinde çalışmaya başladı ve başlangıçta Facebook'un blok zinciri girişimi üzerinde çalışan tek kişiydi.[5]

Facebook başkan yardımcısı David A. Marcus, Facebook Messenger'dan Mayıs 2018'de yeni bir blok zinciri bölümüne taşındı.[6] Facebook'ta Marcus'un sorumlu olduğu bir kripto para birimi planladığına dair ilk raporlar birkaç gün sonra ortaya çıktı.[7] Şubat 2019 itibarıyla, proje üzerinde çalışan 50'den fazla mühendis bulunmaktadır.[8]

Facebook'un bir kripto para birimi çıkarmayı planladığı ilk kez Mayıs 2019'da ortaya çıkardı.[9] O zamanda "GlobalCoin" veya "Facebook Coin" olarak bilinmekteydi.[10]

Proje, Libra adıyla 18 Haziran 2019'da resmen duyuruldu.[11][12] Paranın yaratıcıları Morgan Beller, David Marcus ve Kevin Weil (Novi'nin Ürün Başkan Yardımcısı) olarak listelenmiştir.[5] Paranın ilk sürüm 2020 için planlandı.[13]

15 Temmuz 2019'da Facebook, tüm yasal endişeler karşılanana ve Libra "uygun onaylara" sahip olana kadar para biriminin piyasaya sürülmeyeceğini duyurdu.[14]

Facebook İcra Kurulu Başkanı Mark Zuckerberg, 18 Eylül 2019'da "en iyi" Demokrat Senato liderleriyle yaptığı toplantıda, milletvekillerine Libra'nın, önce Amerika Birleşik Devletleri düzenleyicilerinden onay almadan dünyanın hiçbir yerinde başlatılamayacağını söyledi.[15]

Ekim 2019'da birçok şirket Libra Ortaklığından ayrıldı: PayPal 4 Ekim 2019'da,[16] eBay, Mastercard, Stripe, Visa ve Mercado Pago 11 Ekim'de[17][18] ve 14 Ekim'de Booking Holdings ayrıldı.[19]

Financial Times tarafından yayımlanan Kasım 2020 raporuna göre Libra, kripto para biriminin çoklu para birimi olması yerine ABD doları tarafından bire bir desteklenmesini sağlayacak zayıflatılmış bir plan başlatacak. Gazete ayrıca kripto para biriminin artık Latince "gün" anlamına gelen Diem olarak adlandırılacağını bildirdi.[20]

Aralık 2020'de Libra, Diem olarak; Libra Ortaklığı, Diem Ortaklığı olarak yeniden adlandırıldı. Yeni para biriminin Ocak 2021'de piyasaya sürülmesi beklenmektedir. Aralık 2020 itibarıyla Diem Ortaklığının 27 üyesi bulunmaktadır.[20]

Ayrıca bakınız

  • Beenz - İnternet çapında dijital para biriminde daha önceden denenmiş bir girişim
  • Facebook Credits
  • Flooz - İnternet çapında dijital para biriminde daha önceden denenmiş bir girişim
  • Bitcoin - bugün kullanımda olan ve en büyük piyasa değerine sahip kripto para birimi

Kaynakça

  1. ^ "Libra Software License". Github. 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "I Tried Using Facebook's Libra Blockchain. It Didn't Work". Bloomberg News. 20 Haziran 2019. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Facebook's Calibra cryptocurrency wallet launches in 2020". Engadget. 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Libra cryptocurrency project changes name to Diem to distance itself from Facebook". The Verge (İngilizce). 1 Aralık 2020. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020. 
  5. ^ a b "Meet Morgan Beller, the 26-year-old woman behind Facebook's plan to make its own currency". CNBC Tech. 20 Temmuz 2019. 20 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2019. 
  6. ^ "Facebook is creating a mysterious blockchain division". The Verge. 8 Mayıs 2018. 8 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2019. 
  7. ^ "Facebook reportedly plans to launch its own cryptocurrency". The Verge. 11 Mayıs 2018. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2019. 
  8. ^ Popper (28 Şubat 2019). "Facebook and Telegram Are Hoping to Succeed Where Bitcoin Failed". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 5 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2019. 
  9. ^ Andriotis (2 Mayıs 2019). "Facebook Building Cryptocurrency-Based Payments System". The Wall Street Journal. 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2019. 
  10. ^ Social Media Monopolies and Cryptocurrencies: Facebook's Proposed Coin. 18 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cybersecurity, Privacy, & Networks eJournal. Social Science Research Network. (SSRN). Accessed June 19, 2019.
  11. ^ Isaac (18 Haziran 2019). "Facebook Plans Global Financial System Based on Cryptocurrency". The New York Times. 19 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2019. 
  12. ^ Constine (18 Haziran 2019). "Facebook announces Libra cryptocurrency: All you need to know". TechCrunch. 4 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  13. ^ "Facebook Unveils Libra Cryptocurrency, Sets Launch For 2020". NPR.org (İngilizce). 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  14. ^ Bain (16 Temmuz 2019). "Facebook Says Libra Won't Launch Until Regulators Satisfied". Bloomberg News. 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 
  15. ^ Romm (19 Eylül 2019). "Facebook's Mark Zuckerberg seeks to reassure wary lawmakers about Libra, elections in rare D.C. trip". The Washington Post. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2019. 
  16. ^ "PayPal withdraws from Facebook's libra cryptocurrency". CNBC (İngilizce). 4 Ekim 2019. 4 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019. 
  17. ^ "Facebook's libra cryptocurrency coalition is falling apart as eBay, Visa, Mastercard and Stripe jump ship". CNBC (İngilizce). 11 Ekim 2019. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. 
  18. ^ "Facebook's Libra Association crumbling as Visa, Mastercard, Stripe, and others exit". The Verge (İngilizce). 11 Ekim 2019. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. 
  19. ^ "Libra Loses a Quarter of Its Members as Booking Holdings Exits". Bloomberg. 14 Ekim 2019. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2019. 
  20. ^ a b Morse (1 Aralık 2020). "Facebook's controversial cryptocurrency gets a new name: Diem". CNET. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kripto para</span> İşlemleri güvence altına almak ve mülkiyet transferini doğrulamak için defter üzerinde kriptografi kullanan dijital değişim aracı

Kripto para veya kısaca kripto, bir değişim aracı olarak çalışmak üzere, işlemleri güvence altına almak için matematiğin bir dalı olan kriptografi kullanılarak tasarlanmış bir dijital unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal dövizdir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir.

Airdrop, bir kripto para belirteci veya paranın, genellikle ücretsiz olarak çok sayıda dijital cüzdana dağıtılmasıdır. Airdrop'lar öncelikle dikkat çekmenin ve yeni takipçiler kazanmanın bir yolu olarak uygulanmakta, bu da daha büyük bir kullanıcı tabanı ve daha geniş bir para kullanımı ile sonuçlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">AmbaCoin</span>

AmbaCoin, Kamerunlu ayrılıkçı Ambazonya bölgesinin resmi kripto para birimi. Bir AmbaCoin 25 sent (USD) ve 140 CFA frangı etmektedir. Para biriminin, ayrılıkçı bölgenin "zengin doğal kaynakları" ile desteklendiği söylenmektedir. AmbaCoin 2018'de piyasaya sürüldü piyasaya arzı Aralık 2018'den 2019'a kadar sürdü. Ambazonya hükûmeti, tüm kazancın bağımsızlıklarına ve insani yardıma gideceğini iddia etmektedir. Kamerunlu ayrılıkçılar CFA frangı yerine kripto para birimi kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bitcoin Cash</span> Bitcoin çatalı bir kripto para birimi

Bitcoin Cash, Bitcoin'in bir çatalı olan Kripto para. Bitcoin Cash, 2017 yılında oluşturulan bir spin-off ürün veya altcoin.

Bitcoin Magazine, Bitcoin ve dijital para birimlerini kapsayan orijinal haber ve basılı dergi yayımcılarından biridir. Bitcoin Magazine 2012'de yayımlanmaya başladı. Vitalik Buterin, Mihai Alisie ve topluluğun diğer üyeleri tarafından ortaklaşa kuruldu. Şu anda Nashville, Tennessee'deki BTC Inc'e aittir ve onun tarafından işletilmektedir.

JPM Coin, Şubat 2019'da kurumdan kuruma hizmet amacıyla hizmet vereceği açıklanan büyük banka JP Morgan Chase tarafından planlanan dolar destekli bir kripto para birimidir (stabilcoin).

KodakCoin, fotoğraf lisanslama ödemeleri için planlanan, fotoğrafçı odaklı bir blok zinciri kripto para birimidir. Kripto para birimi, Kodak ve RYDE Holding Inc. arasında bir marka lisans sahibi sözleşmesi kapsamında geliştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cardano (kripto para platformu)</span> Kripto Para

Cardano, akıllı sözleşmeler için halka açık bir blockchain platformu çalıştırmayı amaçlayan bir kripto para birimi ağı ve açık kaynaklı bir projedir. Cardano'nun dahili kripto para birimine ADA denir. Projenin gelişimi Zug, İsviçre merkezli Cardano Vakfı tarafından denetlenmektedir.

Verge, işlem yapan katılımcıların konumunu ve İnternet Protokolü (IP) adresini gizleyerek tamamen anonim işlemler sunmayı amaçlayan açık kaynaklı, merkezi olmayan bir kripto para birimidir. Verge, XVG sembolü ile kripto para borsalarında işlem görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dash (kripto para birimi)</span> Altcoin

Dash, açık kaynaklı bir kripto para birimidir. Bitcoin protokolünden çatallanan bir altcoindir. Aynı zamanda, "ana düğümler" adı verilen, kullanıcılarının bir alt kümesi tarafından yönetilen, merkezi olmayan bir özerk organizasyondur (DAO). Para birimi, izlenemeyen işlemlere izin verir.

<span class="mw-page-title-main">Firo (kripto para birimi)</span>

Eskiden Zcoin olarak bilinen Firo, kullanıcıları için Bitcoin gibi diğer kripto para birimlerine kıyasla daha yüksek gizlilik sağlamak için kriptografiyi kullanmayı amaçlayan bir kripto para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Coinye</span>

Coinye, eski adıyla Coinye West, West'in projeyle hiçbir ilişkisi olmamasına rağmen, Amerikalı hip hop sanatçısı Kanye West'e benzer bir figürün maskot olarak kullanılması sonucu ticari marka ihlali davasına karışan ve artık kullanılmayan scrypt tabanlı kripto para birimidir. Proje, West'in kendilerine karşı ticari marka ihlali davası açmasının ardından orijinal geliştiricileri tarafından terk edildi.

<span class="mw-page-title-main">TRON (kripto para birimi)</span>

TRON, TRX olarak bilinen, sisteme özgü bir kripto para birimine dayalı, Blockchain tabanlı merkezi olmayan bir işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Nxt</span>

Nxt, anonim yazılım geliştiricisi BCNext tarafından 2013 yılında başlatılan açık kaynaklı bir kripto para birimi ve ödeme sistemidir. İşlemler için fikir birliğine varmak için hisse ispatı kullanılır çünkü sabit bir para tedariki vardır ve Bitcoin'in aksine madencilik yoktur. Nxt, özellikle uygulama ve finansal hizmetlerin oluşturulabileceği değişken bir platform olarak tasarlandı.

<span class="mw-page-title-main">Binance</span>

Binance, çeşitli kripto para birimlerinin alım satımı için bir platform sağlayan bir kripto para borsasıdır. Ocak 2018 itibarıyla Binance, işlem hacmi açısından dünyanın en büyük kripto para borsası oldu.

İlk para arzı teklifi - kripto para birimleri kullanan bir finansman türüdür. Bu yöntem genellikle bir toplu finansman biçimi olarak nitelendirilir ancak kamu yatırımına meyilli olmayan özel bir ICO da mümkündür. Bir ICO'da, yatırımcılara yasal ödeme aracı veya Bitcoin veya Ethereum gibi diğer kripto para birimleri karşılığında spekülatif veya "belirteçler" ("paralar") şeklinde belirli bir miktarda kripto para satışı gerçekleşir. ICO'nun finansman hedefi karşılandığında ve proje başarıyla başlatıldığında, gelecekteki işlevsel para birimi olarak muhtelif belirteçler oluşturulur.

<span class="mw-page-title-main">Kripto para birimleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kripto para, işlemleri güvenceye almak için kriptografi yani şifreleme kullanan, çalışma şekli nakite alternatif bir değişim aracı olarak tasarlanmış bir dijital varlık, bir sanal unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal döviz’dir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir. Kripto para birimleri geleneksel anlamda para birimi olarak kabul edilmez ve bunlara emtia, menkul kıymetler ve para birimleri olarak sınıflandırma da dahil olmak üzere çeşitli işlemler uygulanmış olsa da, kripto para birimleri genellikle ayrı bir varlık sınıfı olarak görülür. Ancak, geleneksel para birimlerine kıyasla, kripto paralar, altın veya gümüş gibi fiziksel bir mal tarafından desteklenmez ve değerleri, kullanıcı ve yatırımcıların kabul ve kullanım seviyelerine ve piyasa koşullarına göre belirlenir.

USD Coin (USDC), ABD dolarına sabitlenmiş; Ethereum, Stellar, Algorand, Solana, Tron ve Hedera Hashgarph sisteminde çalışan sabit kripto para birimidir. USD Coin, Circle tarafından kurulan ve kripto para borsası Coinbase ve Bitcoin madencilik şirketi Bitmain'den üyeleri içeren Centre adlı konsorsiyum tarafından yönetilmektedir.

Blok zincirinde çatal kavramı çeşitli şekillerde tanımlanır:

Yatırımcıların geleneksel para birimleri veya diğer dijital para birimleri gibi diğer varlıklar için kripto para birimleri ve dijital para birimleri ticareti yapmasına olanak tanıyan platformlardır. Borsalar, dijital para birimleri veya kripto para birimleri karşılığında kredi kartı ödemelerini, banka havalelerini veya diğer birçok ödeme şekillerini kabul edebilir. Bir kripto para borsası, genellikle alış-satış işlemleri için işlem komisyonu olarak alan veya eşleşen bir platform olarak sadece üyelik ücreti alan bir piyasa yapıcı olabilir.