İçeriğe atla

Didache

On iki havari (Puşkin Müzesi)

Didache ya da Havarilerin öğretileri, kimin tarafından yazıldığı belirlenemeyen erken Hristiyanlık döneminden kalma, çoğunlukla birinci yüzyılın sonlarına tarihlenen bir metindir.[1] Aşağı yukarı inciller ile aynı tarihlerde yazılmış olan Didache'nin Suriye coğrafyasında yazıldığı düşünülmektedr. Didache, Kilise'nin en Eski Yasasıdır.

İçerik

Yaşam ve ölüm yollarını öğreten, kısaca kilise düzeninden söz eden, vaftiz, oruç, dua ve dirilişe yer veren, hizmetkarları ve peygamberleri anlatan, kıyametle son bulan sorunlu bir eserdir.[2]

  • Didache, Kilise'nin en Eski Yasasıdır. İlk dönemlerin Hristiyanlığına ait en çok ayin bilgi taşayan bir yapıttan gelmiştir. Özet olarak "Didache" Kilise yasalarına ayin talimatlarını kapsayan bir el kitabının gerçek müsveddesi diye tanımlanabilir.

"Şu şekilde şükredin, ilkin kutsal kase için. Ey Pederimiz, kulun Mesih aracılığı ile bize tanıtmış olan kulun Davut'un kutsal asması için sana şükrediyoruz; yüzyıllar boyunca şan senin olsun.

Sonra da kırılan ekmek için. Ey Pederimiz, kulun Mesih'in aracılığı ile bize açıkladığın yaşam ve bilgi için sana şükrediyoruz. Yüzyıllar boyunca şan senin olsun. Kırılan bu ekmek dağlarda dağılmışken toplandıktan sonra nasıl ki tek oldu, aynı şekilde Kilise dünyanın hudutlarından Kralığında bir araya gelsin. Çünkü yüzyıllar boyunca şan senin, güç İsa Mesih'indir.

Rab'bin adına vaftiz olanlardan başka hiç kimse senin Efkaristiya'dan yemesin ve içmesin..."[3]

  • Didache özellikle Hristiyan okurlara alçakgönüllü olmayı tembihlemektedir.
  • Son bölümlerine doğru Didache okurlarına, "kendinize Rab'bin gözünde değerli episkoposlar ve gözetmenler atayın. Bu kişiler alçakgönüllü, açgözlü olmayan, gerçek ve onaylanmış adamlar olsunlar, çünkü sizin için peygamberlik ve öğretmenlik hizmetini sürdürecekler. Peygamber ve öğretmen olmalarının yanı sıra, onurlu adamlar oldukları için onları küçümsemeyin" der.[4]

Kaynakça

  1. ^ Cross, edited by F.L. (2005). The Oxford dictionary of the Christian Church (3rd rev. bas.). Oxford: Oxford University Press. s. 482. ISBN 978-0192802903
  2. ^ Kutsal Kitap Sözlüğü. Kitab-ı Mukkades Şirketi. 2016. s. 369. 
  3. ^ Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Hakkı Demirel - Peder Luigi İannitto. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. ss. 9-10. 
  4. ^ Hristiyan İlahiyatının Hikayesi. Roger E. Olson. Haberci Basın Yayın Dağıtım Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. 2020. ss. 45-46. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Teslis</span> Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsün­den oluşan Tanrı inancını ifâde eden kavram

Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır. Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia). Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin "Baba'dan çıkıp gelmiş" "Oğul aracılığıyla" ve "Kutsal Ruh'un gücüyle" gerçekleştiğini kanıtlar.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiyeli Klement</span> Düşünür ve Felsefeci

İskenderiyeli Klement, gerçek adı Titus Flavius Klemens olan Hristiyan düşünür.

<span class="mw-page-title-main">Bede</span>

Bede, Anglosakson dünyasının ilk tarih yazarı, teolog, tarihçi ve kronoloğu. Batılı kaynaklarda çoğunlukla Muhterem Bede olarak geçer. Hristiyanlıkta her yıl 25 Mayıs, "Aziz Bede Günü" olarak kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi</span> Mormonluğun en büyük mezhebi

İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi, yaygın bilinen adıyla Mormonluk, 6 Nisan 1830 tarihinde Joseph Smith, Jr. aracılığıyla ABD'nin New York eyaletinde kurulmuştur. Sonrasında kilise üyeleri gördükleri baskılardan dolayı Batı'ya göç etmişler ve Utah eyaletine gelmişlerdir. 24 Temmuz 1847 tarihinden itibaren ise Brigham Young öncülüğünde, günümüzde halen eyaletin başkenti konumundaki Salt Lake City kurulmaya başlanır. Günümüzde de Kilise'nin merkezi bu şehirde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Markion</span> 2. Yüzyıl Hristiyan Teolog

Sinoplu Markion, erken dönem Hristiyan teoloğu. Roma Kilisesi'nin öğretilerine alternatif farklı görüşler öne süren ve MS 2. yüzyıl sonlarında etkili olan Markion Roma'daki kilisesi tarafından Sapkın (Heretik) kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hoşea</span>

İbranice İncil'de Hoşea, aynı zamanda Oşe olarak da bilinir, Beeri'nin oğlu, İsrail'de MÖ 8. yüzyılda yaşamış bir peygamberdi ve Hoşea Kitabı'nın baş yazarıydı. İkinci Tapınak döneminde Nevi'im'in son kitabını oluşturan toplu yazıları Yahudi Tanah'ta toplanıp tek bir kitapta toplanan, ancak Hristiyanlıkta Eski Ahit olarak incelenen On İki Küçük Peygamber'in ilkidir. Hoşea genellikle bir "kıyamet peygamberi" olarak görülüyor, ancak onun yıkım mesajının altında bir restorasyon vaadi vardı. Talmud onun neslinin en büyük peygamberi olduğunu iddia eder. Hoşea'nın hizmet süresi yaklaşık altmış yıla kadar uzanıyordu ve o, kendi zamanında İsrail'in yazılı kehanet bırakan tek peygamberiydi.

<span class="mw-page-title-main">Hierapolisli Papias</span>

Papias, antik döneminde Hristiyan bir piskopos.

<span class="mw-page-title-main">Barnabas İncili</span> 16. yüzyılda yazılmış psödoapokrif incil

Barnabas İncili, Müslüman bakış açısıyla, yaklaşık olarak 16. yüzyılın son çeyreğinde yazıldığı düşünülen psödoapokrif incildir. İsa’nın öğrencilerinden Barnabas tarafından yazıldığı iddia edilir.

<span class="mw-page-title-main">Polikarp</span> İzmirde görev yapmış Hristiyan piskopos

Polikarp, Smyrna'da görev yapmış Hristiyan piskopos ve Havarisel Baba. Havari Yuhanna'nın öğrencisi ve Kilise Babası. Yortusu 23 Şubat'tır.

<span class="mw-page-title-main">İlk Clemens mektubu</span>

İlk Clemens (Klemes/Klement) mektubu, Erken Hristiyanlık döneminde I. Clemens tarafından MS 100 civarında Hristiyan Romalı cemaatten, Korint'teki Hristiyan cemaate Grekçe yazılmış bir mektuptur. Yeni Ahit'in bir parçası olmayan mektubun, Erken Hristiyanlık döneminde sıklıkla okunduğu bilinmektedir ve bu nedenle Havariler Çağı'nı anlamak için önemli bir kaynaktır.

<span class="mw-page-title-main">Hermas'ın Çobanı</span> MS 150de kim olduğu bilinmeyen Hermas isimli bir Hristiyan tarafından kaleme alınmış bir Erken Hristiyanlık metni

Hermas'ın Çobanı, MS 150'de kim olduğu bilinmeyen, Havarisel Baba olarak kabul edilen Hermas isimli bir Hristiyan tarafından kaleme alınmış önemli bir Erken Hristiyanlık metnidir. Eser ikinci yüzyılın başlarından günümüze dek gelen Yunanca kaleme alınmış bir çalışmasıdır. Özellikle Lyonlu İreneus ve İskenderiyeli Klemens tarafından külliyat olarak kararlaştırıp kanonize edildiğinde tam olarak Yeni Ahit metinleri arasından seçilmemişlerdi.

<span class="mw-page-title-main">Antakyalı İgnatius</span>

Antakyalı İgnatius, Antakya piskoposu. Trajan'ın yönetimi sırasında Roma'da şehit düşmüştür. İkinci yüzyıl Hristiyanları arasında önemli bir yere sahip olup, saygın ve itibarlı bir kişiliğe sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Ambrosius</span>

Milano'lu Ambrosius Kilise Babası ve Doktoru, Milano piskoposu.

<span class="mw-page-title-main">Efrem</span>

Nusaybinli Efrem ya da Süryani Efrem, Süryani diyakon, din öğretmeni, mistik ve Kutsal Kitap yorumcu. Aziz olarak hürmet gösterilir, 1920 yılından itibaren Katolik kilisesi tarafından Kilise Doktoru olarak tanınmaktadır. Yortusu 18 Hazirandır ve 28 Ocaktır.

<span class="mw-page-title-main">Antakyalı Teofilos</span>

Antakya’lı Teofilos,, II yüzyıl, Antakya Episkoposu, Yunan Apolojet ve Kilise Babası. Yortusu 13 ekimdir.

<span class="mw-page-title-main">Romalı Hipolit</span>

Romalı Hipolit,, Hristiyan apolojet ve iman şehidi. Yortusu 13 Ağustos, 30 ocak.

Sardisli Melito, apolojet, teolog, Kutsal Kitap uzmanı idi. İzmir yakınlarındaki Sardis’in piskoposu ve erken Hristiyanlıktaki büyük otoritelerden birisi. Yortusu 1 Nisandır.

Antakya Kateşistik Okulu, İskenderiye Kateşistik Okulu ile birlikte geç ilk çağın Kutsal Kitap tefsiri ve teoloji eğitiminin iki büyük merkezinden birisiydi. Bu grubun bu ismi almasının sebebi geleneğin Antik Roma imparatorluğunun büyük şehirlerinden birisi olan Antakya'da kurulmuş olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rozari</span> Hristiyan Tespihi

Rozari, aynı zamanda Katolik-Dominikan Rozarisi olarak da bilinir. Öncelikle Katolik Kilisesi'nde kullanılan bir dizi veya bileşen duayı saymak için kullanılan fiziksel düğüm veya boncuk dizisini (tespih) ifade eder.