İçeriğe atla

Dibaltum Muharebesi

Dibaltum Muharebesi 377 yazında Roma ordusu ile Gotlar, Hunlar ve Alanlar arasında yapıldı. Savaş Trakya'daki Dibaltum şehrinin dışında gerçekleşti ve Got zaferiyle sonuçlandı.

Arka plan

Saturninus, Koca Balkan Dağları'ndaki tüm askerleri geri çekme emri verdikten sonra Gotlar Mezya'dan Trakya'ya geçtiler ve kırları talan etmeye başladılar. Müttefikleri Hunlar ve Alanlarla birlikte Got güçleri, Marcianopolis bölgesini terk etti ve yeni ganimet arayışıyla güneye giderek Dibaltum şehrine yaklaştı.[1]

Tribunum scutariorum (Muhafızlar komutanı) Barzimeres,[1] diğer generallerle birlikte Gotlarla savaşmak için Dibaltum dışında kamp kurmak üzere doğudan Trakya'ya gönderildi.[2] Roma ordusu, bir scutarii,[3] cornuti ve diğer piyade birimlerinden oluşuyordu.

Savaş

Gotlar gece için kamp kuran Romalıları şaşırttı,[1] ve Barzimeres orduyu hızla savaş düzenine çekti.[4] Romalılar Gotlara, onları geri çekilmeye zorlamak için saldırdı. Savaş akşama kadar sürecekmiş gibi görünüyordu.[3] Savaşa geç katılan büyük bir süvari kuvveti Roma ordusunu kuşattı ve ezdi. Bir sonraki çarpışmada Barzimeres öldürüldü, Equitius, cura palatii (Saray Mareşali) ele geçirildi[5] ve Roma ordusunun çoğu yok edildi.

Sonrası

Gotlar, Hunlar ve Alanlar Dibaltum'u yağmaladı[6] General Frigiderus'a saldırmak için Beroea'ya yürüdüler, ancak izciler işgalcileri tespit etti ve Frigiderus derhal İllirya'ya çekildi[3] Equitius daha sonra esaretten kaçmayı başardı.[5]

Kaynakça

Atıflar
  1. ^ a b c Hughs (2013), p. 170
  2. ^ Boeft et al. (2017), pp. 150-151
  3. ^ a b c Coombs-Hoar (2015), pp. 62-63
  4. ^ Taylor (2016), p. 93
  5. ^ a b Boeft et al. (2017), p. 152
  6. ^ Dikov (2015)
Genel
  • Philological and Historical Commentary on Ammianus Marcellinus XXXI. BRILL. 2017. 
  • Eagles in the Dust: The Roman Defeat at Adrianopolis AD 378. Pen and Sword. 2015. 
  • Dikov (15 Ağustos 2015). "Archaeologists Unearth Odd Early Byzantine Fortress Tower in Ancient Roman City Deultum in Bulgaria's Debelt". Archaeology in Bulgaria. 19 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2021. 
  • Imperial Brothers: Valentinian, Valens and the Disaster at Adrianople. Pen and Sword. 2013. 
  • Roman Empire at War: A Compendium of Roman Battles from 31 B.C. to A.D. 565. Pen and Sword. 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Attila</span> Hun Türkü hükümdar

Attila, Hun topluluklarının hükümdarı olduğu 434 tarihinden, 453'teki ölümüne kadar Hun İmparatorluğu hükümdarıdır. Hükümdarlığı sırasında İmparatorluğunu dönemin Avrupasının büyük bölümünü kaplayacak şekilde genişletti. Öldüğü zaman idaresi altındaki topraklar batıda Cermanya, doğuda Ural Nehri, kuzeyde Baltık Denizi ve güneyde Karadeniz'e kadar uzanıyordu. Attila, imparatorluğun başında olduğu zaman diliminde Hunların yanı sıra, birçok Cermen ve İranlı kabileye, Ostrogotlara, Bulgarlara ve Alanlara da önderlik etti.

<span class="mw-page-title-main">Hun İmparatorluğu</span> Orta Çağda kurulmuş, çeşitli etnik gruplardan oluşmuş bir konfederasyon

Batı Hun İmparatorluğu ya da Avrupa Hun İmparatorluğu, 376 yılında başlayan çeşitli akınlarla Avrupa'daki Hun etkisinin artmasının kuruluşuna zemin hazırladığı, 434 ile 469 yılları arasında hüküm süren Hun kavimlerinin birleşmesi ile oluşmuş bir bozkır konfederasyonu.

<span class="mw-page-title-main">Cermenler</span> bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanyada MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk

Cermenler, bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanya'da MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk veya bu halktan olan kimse.

<span class="mw-page-title-main">Vizigotlar</span> Cermen kabilesi Gotların en büyük iki kolundan birisi ve en iyisidir

Vizigotlar büyük bir Cermen kabilesi olan Gotların en büyük iki kolundan biridir. MS 370 yılından itibaren Kavimler Göçü ile beraber hareket eden en önemli topluluklardandır. Batı Roma İmparatorluğunun çökmesinden sonra Batı Avrupa tarihinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Flavius Aetius</span> Romalı general

Flavius Aëtius (391-454), döneminin önemli generallerindendir. Son dönemlerinde imparatorun bile Romalı olmadığı Batı İmparatorluğu'nda İngiliz tabiri ile "Last True Roman" olarak sıfatlandırılan gerçek bir Romalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Uldız</span>

Uldız veya Uldin, Hun İmparatorluğunun Balamir'in yerine geçen hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Valens</span> 364-378 yılları arasında Doğu Roma imparatoru

Flavius Iulius Valens (Latince: Imperator Caesar Flavivs Ivlivs Valens Avgvstvs) 364-378 yılları arasında Doğu Roma imparatoru. İmparatorluğun doğusu kendisine abisi I. Valentinianus tarafından verilmişti. Zaman zaman Son Gerçek Romalı olarak da anılan Valens Roma İmparatorluğu'nun çöküşünü başlatan Hadrianapolis Muharebesi'nde yenilmiş ve öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Katalon Muharebesi</span> Hunlar ile Batı Roma İmparatorluğu arasında yaşanmış bir muharebe

Katalon Muharebesi ya da Catalaunum Muharebesi, 20 Haziran 451'de Romalı general Flavius Aetius ile Vizigotlar'ın kralı I. Theodoric'in liderliğindeki koalisyon ordusu ve Attila tarafından komuta edilen Hun ordusu ve vasalları arasında gerçekleşen mücadeledir. Koalisyon ordusunun çoğunluğunu Cermen foederati oluşturmuş olmasına karşın, Katalon Muharebesi Batı Roma İmparatorluğu'nun son büyük askeri operasyonlarından biriydi. Savaşın stratejik sonucunun ne olduğu günümüzde de hala tartışılmaktadır. Romalılar, Hunların Galya'da hakimiyet kurma girişimini durdurdu. Bununla birlikte Hunlar, Galya'nın büyük bölümünü başarılı bir şekilde yağmaladı ve Romalılarla Vizigotların ordularına oldukça ciddi zararlar verdiler. Attila muharebenin ardından iki yıl içerisinde öldü ve Hun İmparatorluğu, 454'teki Nedao Muharebesi'nin kaybedilmesi ile beraber dağıldı.

Bessas, Bizanslı general. Trakyalı olup aslen Got (Cermen) kökenlidir. I. Justinianus dönemi savaşlarında oynadığı aktif rolle tanınır. Sasani Devleti ile yapılan İberya Savaşı'nda ve Belisarius'un komutası altında katıldığı Gotlar Savaşı'yla ünlenmiştir. Ancak Belisarius'un İtalya'dan çekilmesinin ardından tekrar toplanan Gotlar ile giriştiği mücadeleyi kaybedince 546 yılında Roma düşmüş, Bessas da bu başarısızlığın en büyük sorumlusu olarak görülmüştür. Mahçubiyet içinde Doğu'ya dönen General, ilerleyen yaşına rağmen Lazika Savaşı'nda, komutan olarak görevlendirilmiştir. Petra şehrinin geri almasıyla itibarını kurtarsa da, devamında sergilediği başıboş tavırlar yüzünden Justinianus tarafından görevden alınmış ve Abaskya'ya sürgüne gönderilmiştir.

Sena Gallica Muharebesi, İtalyanın Adriyatik sahillerinde Bizans İmparatorluğu ile Ostrogotlar Krallığı filosu arasında 535 ile 554 arası Gotlar Savaşı sırasında 551 yılının sonbaharında gerçekleşen Deniz Muharebesidir. Bu savaş, Gotların Romalılara kaşı denizde kısa süren öne geçişinin sonu, Narses liderliğinde gerçekleşen savaşta Bizans'ın yeniden dirilişinin başlangıcı kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Jordanes</span> Latince eser veren Got tarihçi ve yazar

Jordanes, ayrıca Jordanis yazılır ya da, daha seyrek, Jornandes, 6. yüzyıl Got asıllı Bizanslı bürokrat, hayatının sonraki bölümünde tarih konusuna yönelmiştir.

Bouzes ya da Buzes I. Justinianus hükümdarlığında Sasani İmparatorluğu'na karşı savaşlarda hizmet etmiş bir Doğu Roma (Bizans) generali.

<span class="mw-page-title-main">Bucellarii</span>

Bucellarii Geç Antik Çağ'da Roma İmparatorluğu'nda kullanılan eskort birlikleri oluşumudur. Flavius Aetius ve Belisarius gibi yüksek rütbeli askerler veya sivil memurlar tarafından istihdam edilirlerdi. Kelime, bu birlikler tarafından yenen ve buccellatum denilen ekmek tayınlarından türetilmiştir. Bucellarii terimi, İmparator Honorius'un hükümdarlığı sırasında yaygın olarak kullanıldı.

Utus Muharebesi veya Utus Savaşı, Doğu Roma İmparatorluğu ile Attila liderliğindeki Hunlar arasında Bulgaristan'ın Vit Nehri (Bulgarca: Вит; Latince: Utus) kıyılarında cereyan eden savaştır. Doğu Roma ile Hunlar arasında bilinen kanlı meydan savaşlarının sonuncusudur. Attila'nın Utus savaşı seferberliği ve sonrasında gelişen olaylarla ilgili bilgiler yetersiz olmakla birlikte Roma kaynaklarında konuyla alakalı bazı pasajlar mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Fiesole Muharebesi (406)</span> muharebe

Fiesole Muharebesi, Batı Roma İmparatorluğu'nun Gotlar tarafından istilasının bir parçası olarak MS 406'da yapıldı. General Flavius Stilicho, Pollentia ve Verona savaşlarında Vizigotları püskürttükten sonra, Radagais liderliğinde Floransa'ya saldıran yeni bir Vandal ve Got saldırısıyla karşılaştı. Stilicho nihayetinde Hunlu Uldız ve Goth Sarus'un desteğiyle Fiesole'deki işgalcileri yendi. Radagaisus savaştan sonra idam edildi ve ordusundan sağ kalanlar I. Alarik'e kaçtı.

<span class="mw-page-title-main">Roma İmparatorluğu'nun sınırları</span>

İmparatorluğun tarihi boyunca değişkenlik gösteren Roma İmparatorluğu'nun sınırları, askeri yollar ve bunlarla bağlantılı kaleler, doğal sınırlar ve imparatorluğun ötesindeki ülkeler ile topraklarını birbirinden ayıran insan yapımı tahkimatların bir birleşimi olarak oluşturuldu.

<span class="mw-page-title-main">Gotlar Savaşı (376-382)</span>

376 ve 382 yılları arasında Doğu Roma İmparatorluğu'na karşı yapılan Gotlar Savaşı ve özellikle Hadrianapolis Muharebesi, Roma İmparatorluğu tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak görülür ve Batı Roma İmparatorluğu'nun nihai yıkılışında önemi hala tartışılsa da Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşünü gören ertesi yüzyılda gerçekleşecek bir dizi olayın ilkidir. Roma İmparatorluğu ile yapılan birçok Got Savaşlarından biriydi.

Chelchal Bizans İmparatorluğu'nda korgeneral olarak görev yapmış bir Hun komutanıydı.

337-361 Pers-Roma savaşları, 337 ve 361 yılları arasında Roma İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşen bir dizi askeri çatışmadır. Bunlar, rakip güçler arasında Ermenistan ve İberya sınır krallıklarındaki nüfuz konusunda uzun süredir devam eden rekabetin ve II. Şâpûr'un Arap seferinden sonra imparatorluklar arasındaki önceki savaşı sonlandırmış Nisibis Barış Antlaşması olumsuz şartlarını iptal etme arzusunun bir sonucudur. II. Constantius yönetimindeki Romalılar birçok kanlı karşılaşmada yenildikleri halde Şâpûr kesin bir zafer elde edemedi.

<span class="mw-page-title-main">Roma Kuşatması (537-538)</span> Romada muharebe

Gotlar Savaşı'nın sürdüğü sırada 2 Mart 537 - 12 Mart 538 tarihleri arasında toplamda bir yıl dokuz ay süren Roma Kuşatması, Bizanslılar tarafından başarıyla savunmasıyla sonuçlandı.