İçeriğe atla

Diadem yılanı

Diadem yılanı
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Squamata
Familya:Colubridae
Alt familya:Colubrinae
Cins:Spalerosophis
Tür: S. diadema
İkili adlandırma
Spalerosophis diadema
(Schlegel, 1837)
Sinonimler
  • Coluber diadema
    —Schlegel, 1837
  • Zamenis diadema
    —Günther, 1858
  • Spalerosophis diadema
    —Schmidt, 1930[2]

Diadem yılanı (Spalerosophis diadema), Colubridae familyasının Spalerosophis cinsine dahil, Kuzey Afrika, Batı ve Orta Asya'ya özgü bir yılan türüdür.[2][3]

Özellikleri

İsrail'de bir Spalerosophis diadema

Diadem yılanın boyu ortalama 180 cm uzunluğa ulaşabilir. İri bir gövdeye sahiptir ve vücudu genel olarak Zamenis cinsine mensup yılanların vücut yapısına benzer. Göz bebekleri yuvarlak olup vücudunu kaplayan pullar vücut ortalarına kadar az çıkıntılı, gövde ortasından kuyruğa doğru olan kısımlarda çıkıntılıdır. Sırt bölgesinin rengi genel olarak sarımsı kahverengi ve açık kahverengi tonlarında olup, bunun yanında yeşilimsi ve gri renkler de görülebilir. Sırtta koyu renkli büyük benekler bulunur. Bu benekler baş ve ense kısmında da görülür. Ventral bölgesi genellikle sarımsı beyazdır, ancak nadiren küçük siyahımsı noktalar bulunur.[2][4]

"Diadem" İngilizcede "taç, hükümdarlık" anlamına gelir. Başın üzerinde gözlerden başlayıp dışa doğru, kaşı andıran, bariz, siyah veya açık-koyu kahverengi, bir çift simetrik çapraz leke (şerit) görülür. Bu sebeple diadem yılanı olarak adlandırılır. Yetişkin yılanlardaki bu şeritler keskinleşir ve sıklıkla parçalara ayrılır.[2] Diadem yılanı zehirli olarak bilinen bir türdür, ancak bu zehir sadece küçük kemirgenler, kuşlar gibi küçük avlarda etkili olup, insan üzerinde etkili olmadığı için, insanlar açısından hayati risk oluşturmaz.[2]

Coğrafi dağılım

Dağılım alanı Kuzeybatı Afrika'da Senegal, Moritanya, Batı Sahra ve güney Fas bölgelerinden başlar, doğuya doğru Nijer, Cezayir, güney Tunus, Libya, Mısır ve kuzey Sudan'a kadar uzanır.[1] Batı Asya'da Sina Yarımadası'ndan (Mısır) kuzeye Levant bölgesi boyunca İsrail, Ürdün, Lübnan, Suriye ve Türkiye'nin güneyine (Şanlıurfa ili) uzanır.[5] Batı Asya'daki diğer dağılmlar Irak, İran, Suudi Arabistan, Yemen, Umman ve Birleşik Arap Emirlikleri devletlerini kapsar.[1] Orta Asya'da Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan ve güney Kazakistan'da yayılış gösterir, ayrıca Afganistan ve batı Pakistan'da dağılım alanları bulunur.[1][2]

Yaşam alanı

Diadem yılanı genellikle kurak ve yarı kurak alanlarla ilişkili bir türdür,[1] Tercih ettikleri habitatlar genellikle kumlu, taşlı ve killi çöller, dağlık bölgeler, seyrek bitki örtüsüne sahip kuru nehir yatakları, hafif ağaçlı yamaçlar, vahalar ve kuru ekili arazilerde bulunur. Deniz seviyesinden yaklaşık 2200 metre yüksekliğe kadar görülebilir.[1][2]

Alt türler

Diadem yılanın bilinen 3 alt türü vardır.[2][3]

  • Spalerosophis diadema cliffordii (Schlegel, 1837) – Fas, Mısır ve İsrail (Tip yeri: Trablus, Libya )
  • Spalerosophis diadema diadema (Schlegel, 1837) – Hindistan, Pakistan (Tip yeri: Bombay yakını, Hindistan)
  • Spalerosophis diadema schirazianus (Jan, 1865) – Batı İran'daki Zagros Dağları ve Buşher bölgesi, doğudan güney Türkmenistan'dan Afganistan, Pakistan ve Hindistan (Tip yeri: Şiraz, İran)

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f Els J., Al Johany A.M.H., Amr Z.S.S., Baha El Din S., Böhme W., Geniez P., Tuniyev S., Orlov N.L., Ananjeva N.B., Cogălniceanu D., Lymberakis P., Avci A., Aghasyan A., Tuniyev B., Andrén C., Wilkinson J., Üzüm N., Podloucky R., Kaya U., Mateo J.A., Hraoui-Bloquet S., Wilms T., Wagner P., Borkin L., Milto K., Golynsky E., Rustamov A., Munkhbayar K., Nuridjanov D., Dujsebayeva T. & Shestopal A. (2021). "Spalerosophis diadema". IUCN Kırmızı Listesi. 2021: e.T164593A1059945. doi:10.2305/IUCN.UK.2021-1.RLTS.T164593A1059945.en. 5 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2023. 
  2. ^ a b c d e f g h "Spalerosophis diadema (SCHLEGEL, 1837)". The Reptile Database. J. Craig Venter Institute. 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2023. 
  3. ^ a b "Spalerosophis diadema". Bütünleştirilmiş Taksonomik Bilgi Sistemi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2023. 
  4. ^ Boulenger GA (1893). Catalogue of the Snakes in the British Museum (Natural History). Volume I., Containing the Families ... Colubridæ Aglyphæ, part. London: Trustees of the British Museum (Natural History). (Taylor and Francis, printers). xiii + 448 pp. + Plates I-XXVIII. (Zamenis diadema, pp. 411-413).
  5. ^ "'Ender görülen Diadem yılanı Urfa'da görüntülendi". Ajans Balıklıgöl. 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2023. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Jan G (1865). "Prime linee d'una fauna della Persia occidentale ". pp. 342–357. In: De Filippi F (1865). Note di un viaggio in Persia nel 1862. Milan: G. Daelli. 369 pp. (Periops parellellus var. schiraziana, new variety, p. 356). (in Italian).
  • Marx H (1959). "Review of the colubrid snake genus Spalerosophis ". Fieldiana Zoology 39: 347–361.
  • Schlegel H (1837). Essai sur la physionomie des serpens. Partie Générale. xxviii + 251 pp. AND Partie Descriptive. 606 + xvi pp. Amsterdam: M.H. Schonekat. (Coluber diadema, new species, pp. 146–147 in Partie Générale AND p. 148 in Partie Descriptive). (Coluber cliffordii, new species, pp. 148–149 in Partie Générale AND pp. 163–164 + Plate VI, figures 13 & 14 in Partie Descriptive). (in French).
  • Schmidt KP (1930). "Reptiles of Marshall Field North Arabian Desert Expeditions, 1927–1928". Field Museum of Natural History Zoological Series 17 (6): 221-230 + Plate II. (Spalerosophis diadema, new combination, pp. 226–227).
  • Smith MA (1943). The Fauna of British India, Ceylon and Burma, Including the Whole of the Indo-Chinese Sub-region. Reptilia and Amphibia, Vol. III.—Serpentes. London: Secretary of State for India. (Taylor and Francis, printers). xii + 583 pp. (Coluber diadema, pp. 173–175).

İlgili Araştırma Makaleleri

Muhtarophis barani veya Amanos yılanı, Colubridae familyasında bulunan Muhtarophis cinsine bağlı bir yılan türüdür. Türkiye'ye de bulunan Amanos Dağlarına özgüdür ve 2007 yılında tanımlanmıştır.

<i>Python sebae</i>

Python sebae, Python cinsine bağlı bir yılan türüdür. Sahra Altı Afrika'ya özgüdür. Afrika'nın en büyük yılan türlerindendir.

<i>Agkistrodon contortrix</i>

Agkistrodon contortrix, Bakır kafalı çıngıraklı yılan veya mokasen yılanı, Kuzey Amerika'da bulunan bir Agkistrodon türüdür.

<i>Dispholidus typus</i>

Dispholidus typus Sahraaltı Afrika'nın yerlisi olan göreli küçük zehirli bir kırbaç yılanıdır. Geçmişte birkaç tür ve alt tür tanımlanmış olsa da boomslang cinsindeki tek türdür. Yılanın adı Afrikaanca ve Felemenkçede "ağaç yılanı" anlamına gelir. Yılanın, Dispholidini oymağını oluşturan Thelotornis, Thrasops, Rhamnophis ve Xyelodontophis cinslerinin üyeleri ile yakından ilişkili olduğu düşünülmektedir.

<i>Rhabdophis</i>

Rhabdophis Colubridae ailesinden bir yılan cinsidir. Başlıca Güneydoğu Asya'da bulunur. Cinse ait türler çok zehirli olup insan ölümlerine sebep olmaktadır. Boyları 100 cm'ye kadar çıkabilir. Nadiren de olsa 150 cm'yi aştıkları da olur.

<i>Aparallactus</i>

Aparallactus, Aparallactinae altfamilyasına bağlı bir hayvan cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Himalaya boz ayısı</span>

Himalaya boz ayısı, Himalaya kızıl ayısı, isabelline ayısı veya Dzu-Teh olarak da bilinir, kahverengi ayının bir alt türü ve kuzey Afganistan, kuzey Pakistan, kuzey Hindistan, batı Çin ve Nepal'de yaşayan ayı türü. Bu bölgelerdeki en büyük memelidir ve erkekleri 2,2 m (7 ft) uzunluğa ulaşırken, dişileri biraz daha küçüktür. Bu ayılar hepçildirler ve kış aylarında kış uykusuna yatarlar. Himalaya boz ayısı, Boz ayıların bir türü olarak IUCN tarafından nesli tükenme tehlikesi Asgari endişe altındaki türler sınıflandırılırken, bu alt türler son derece tehlikededir.

Crossobamon eversmanni veya yaygın adıyla tarak parmaklı kertenkele, Asya'da yaşayan bir geko türüdür ve Gekkonidae familyasına ait bir kertenkeledir.

<span class="mw-page-title-main">Hemşin yılanı</span>

Hemşin yılanı veya bilimsel adıyla Natrix megalocephala, kırbaç yılanıgiller familyasından zehirsiz bir yılan türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas yılanı</span>

Kafkas yılanı (Zamenis hohenackeri), kırbaç yılanıgiller familyasından zehirli olmayan bir yılan türüdür. Tür, Batı Asya ve Orta Doğu'ya endemiktir.

<span class="mw-page-title-main">Darevski engereği</span>

Darevski engereği veya bilimsel adıyla Vipera darevskii, küçük bir zehirli engerek türüdür. Türkiye'nin Artvin ve Ardahan illeri ve Kuzeybatı Ermenistan'da görüldüğü rapor edilmiştir. Ayrıca muhtemelen Güney Gürcistan'da da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Colubrinae</span>

Colubrinae, Colubridae familyasına bağlı bir sürüngen altfamilyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mahmuzlu yılan</span> Yılan türü

Mahmuzlu yılan, Boagiller familyasının Türkiye'de bulunan tek yılan türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya yılanı</span>

Avusturya yılanı, Colubridae familyasından zehirsiz bir yılan türüdür ve Avrupa'nın büyük bir kısmı, Küçük Asya ile Orta Asya'ya kadar yayılış gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Ev yılanı</span> Yılan türlerinden biri

Ev yılanı, Colubridae familyasına bağlı zehirsiz bir yılandır. Yaşam Kataloğuna göre Zamenis situla türünün bilinen bir alt türü yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı yılan</span>

Kırmızı yılan, Colubridae familyasına bağlı zehirsiz bir türüdür. Batı Asya'da görülür ve görünüş olarak en yakın akrabası olan Hazer yılanına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Sikkeli yılan</span>

Sikkeli yılan, Colubridae familyasına bağlı zehirsiz bir yılan türüdür. güneydoğu Avrupa, kuzeydoğu Afrika, Batı ve Orta Asya'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kedi gözlü yılan</span> yılan türü

Kedi gözlü yılan, Colubridae familyasınına dahil Akdeniz ve Kafkasya bölgelerine özgü zehirli bir türdür.

<span class="mw-page-title-main">Eskülap yılanı</span>

Eskülap yılanı, Colubridae familyasının Zamenis cinsinde buluan Avrupa ve Batı Asya'ya özgü zehirsiz bir yılan türüdür. Eskülap yılanı, antik Yunan, Roma ve İlirya mitolojisindeki rolü ve türetilmiş sembolizmi nedeniyle kültürel ve tarihi öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ok yılanı</span>

Ok yılanı ya da İnce yılan, Colubridae familyasının Platyceps cinsinde buluan zehirsiz bir yılan türüdür. Yaşam Kataloğuna göre Platyceps najadum türünün bilinen 4 alt türü vardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.