İçeriğe atla

Dişlenk Hüseyin Paşa

Dişlenk Hüseyin Paşa (ö. 1627); Anadolu ve Halep beylerbeyi görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Hayatının ilk yılları hakkında bilgi yoktur. Kalenderoğlu’nun başlattığı ayaklanmanın ilk yıllarında Anadolu beylerbeyi olarak isyanı bastırmakla görevlendirilse de başarılı olamadı.[1]

1607 yılında görevden alındığı görülen Hüseyin Paşa, Kuyucu Murad Paşa’nın Celali isyancılarını yok etme amacıyla düzenlediği sefere katıldı. Halep’in 5 Kasım 1607’de isyancıların elinden alınmasıyla birlikte Halep beylerbeyi olarak atandı. 6 Ağustos 1608’de gerçekleşen Göksun Yaylası Muharebesi’nde Kalenderoğlu Mehmed ve Kara Said önderliğindeki Celalilerin yenilgiye uğratılmasından sonra serdar olarak kaçan Celalileri yakalamakla görevlendirildi.[2]

Bu tarihten sonra uzun bir süre kaynaklarda Hüseyin Paşa’dan bahsedilmemektedir. 1625 yılında Balıkesir, Aydın ve Saruhan taraflarında yaşanan Cennetoğlu isyanının bastırılmasını sağlamıştır.[3]

Abaza Mehmed Paşa’nın başına buyruk hareketine son vermek ve Safevi tehdidi altındaki Ahıska’ya yardıma gitmek amacıyla sadrazam Damat Halil Paşa 1627 kışında sefere çıktığında, Hüseyin Paşa’da Anadolu ve Halep’ten asker toplayarak sefere katılmakla görevlendirildi. Hüseyin Paşa, Ağustos ayı dolaylarında Ahıska üzerine giderken Erzurum yakınlarına geldiğinde Abaza Mehmed kendisini yakalamak için tuzak kurulduğundan şüphelenerek önlem aldı ve Erzurum’a giren yeniçerileri öldürttü. Hüseyin Paşa durumun kendisi için iyi bir hal almadığını sezerek Diyarbakır’a dönüşe geçmişken, Ilıca'dan Diyarbakır’a giden yol üzerindeki boğaz girişinde konakladığında Abaza Mehmed’in pususuna düştü ve çatışmada boynundan aldığı yara nedeniyle ağır yaralandı. Abaza Mehmed onu yanında Erzurum’a götürürken de öldü.[4]

Kabri, Erzurum’daki Ebu İshak Kazeruni Türbesi’nde bulunmaktadır.[5]

Kaynakça

  1. ^ İlgürel, Mücteba (2001). "Kalenderoğlu Mehmed". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt 24. Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 256-257. 9 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2022. 
  2. ^ Gül, Abdülkasim (2015). "Kuyucu Murad Paşa" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Bölümü–Yüksek Lisans Tezi. atauni.edu.tr. ss. 72-81. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mart 2022. 
  3. ^ dergi kaynağı|soyadı1= Aksoy|ad1= Sema|yıl= 2021|başlık= Rum Mehmed Paşa’nın Faaliyetleri Ve Muhallefâtı |dergi= Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı–Yüksek Lisans Tezi|cilt= |sayı= |sayfalar=8-11|yayıncı= acikerisim.klu.edu.tr/|doi= |url= http://acikerisim.klu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.11857/1566/690850.pdf?sequence=1%7Cerişimtarihi= 24 Mart 2022|arşivurl= https://web.archive.org/web/20220324104455/http://acikerisim.klu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.11857/1566/690850.pdf?sequence=1%7Carşivtarihi= 24 Mart 2022|ölüurl=hayır}}
  4. ^ Tan, Bünyamin (2017). "Ali Cevâd'ın Celâlî Âbâza Mehmed Paşa Biyografisi". Külliyat-Osmanlı Araştırmaları Dergisi, 2. DergiPark. ss. 56-81. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2022. 
  5. ^ dergi kaynağı|soyadı1= Özdemir|ad1= Taner|yıl= 2011|başlık= Erzurum Mahallelerindeki Ortaçağdan Kalma Tarihi Eserler (V.XV. Yüzyıllar Arası)|dergi= Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Bölümü–Yüksek Lisans Tezi |cilt= |sayı= |sayfalar=35|yayıncı= atauni.edu.tr |doi= |url= https://www.atauni.edu.tr/yuklemeler/661bd3e4841775edff63e135841a75c0.pdf 24 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |erişimtarihi= 24 Mart 2022|arşivurl= |arşivtarihi= |ölüurl=hayır}}

İlgili Araştırma Makaleleri

Abaza Siyavuş Paşa, II. Süleyman saltanatında, 23 Eylül 1687 - 2 Şubat 1688 tarihleri arasında beş ay dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Köprülü ailesi damadıdır.

<span class="mw-page-title-main">Abaza Mehmed Paşa</span>

Abaza Mehmed Paşa (1576-1634), Osmanlı veziri, valisi, devlet adamı, kumandanı ve aynı zamanda isyancı lideri. Celali isyanları diğer birçok liderleri gibi hem Osmanlı Devleti'nin yüksek kademelerinde görev aldı, hem de Osmanlı Devleti'ne karşı bayrak açtı.

Z Vitamini, Hüseyin Nihal Atsız tarafından 1959'da yazılan bir romandır. Büyük Doğu dergisinde tefrika edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çoban Mustafa Paşa</span> I.Selimin kızı Hafsa Sultanın eşi

Çoban Mustafa Paşa,, Osmanlı İmparatorluğu'nda kapıcıbaşı, vezir ve beylerbeyi görevlerinde bulunan devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Tiryaki Hasan Paşa</span> Kanije Savunmasını yaparak ün alan Osmanlı paşası (1521 - 1611)

Tiryaki Hasan Paşa, Kanije Savunması'nı yaparak ün alan Osmanlı paşası.

Kuyucu Murad Paşa, I. Ahmed döneminde 11 Aralık 1606 - 5 Ağustos 1611 arasında sadrazam olmuş bir Osmanlı devlet adamıdır. 1585 Tebriz Seferi esnasında Safevilere esir düşmüştür. 1607-1608 yılları arasında 100 yıllık celali isyanlarını sona erdirmiştir. Bu süre içinde öldürdüğü toplam celali isyancı sayısının 60.000 civarında olduğu tahmin edilmektedir.

İbşir Mustafa Paşa IV. Mehmed saltanatında 28 Ekim 1654 - 11 Mayıs 1655 tarihleri arasında altı ay on dört gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Mihaloğlu Mehmed Bey (Ö.1422) Akıncı ailesi Mihaloğullarından Gazi Mihal Paşa'nın oğlu.

Nasuhpaşazade Hüseyin Paşa, Osmanlı devlet adamı.

Sarı Kenan Paşa , vezirlik ve kaptan-ı deryalık görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Erzurum Kuşatması (1628)</span>

Erzurum Kuşatması, Hüsrev Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Abaza Paşa ayaklanmasının merkezi Erzurum'u alarak isyanı sonlandıran harekâtı.

Abaza isyanları, Osmanlı İmparatorluğunun duraklama dönemindeki isyanların bir parçasıdır. Osmanlı Padişahı I. Mustafa döneminden, IV. Murad zamanına kadar uzanır. İsyanlar çığ gibi büyümüş ve başladığı tarihten, 1632 yılında IV. Murad'ın mutlak saltanatının başlamasına kadar bastırılamadı.

Dalgıç Ahmed Paşa, Osmanlı Osmanlı asker, devlet adamı, sedefkar ve saray başmimarıdır.

Sofu Sinan Paşa , beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Fazlı Paşa ya da Damat Fazlullah Fazlı Paşa (?-1658); beylerbeyi ve Kaptan-ı deryalık görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Sarı Hüseyin Paşa (?-1683?); beylerbeyi görevinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Suyolcu Ali Paşa ; vezir ve beylerbeyi görevinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Boynuyaralı Mehmed Paşa ya da diğer lakabıyla Boynueğri Mehmed Paşa, IV. Mehmed saltanatında Nisan 1656 - 14 Eylül 1656 tarihleri arasında kısa süre sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Sokulluzade Hasan Paşa,, sancakbeyi, beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır. Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa’nın en büyük oğludur.

Kayserili Halil Paşa veya Maraşlı Halil Paşa, 17 Kasım 1616-18 Ocak 1619 tarihleri arasında, I. Ahmed saltanatının son döneminde, I. Mustafa'nın ilk saltanatında ve II. Osman saltanatının ilk döneminde iki yıldan biraz fazla bir süre ve daha sonra IV. Murad saltanatı döneminde 1 Aralık 1626-6 Nisan 1628 tarihleri arasında bir buçuk yıla yakın bir süre olmak üzere, iki kez toplam üç yıl yedi ay yedi gün sadrazamlık yapmış devlet adamıdır.