İçeriğe atla

Diş hekimliği tarihi

1964 yılında İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nin bulunduğu yapı (Beyazıt Meydanı): Günümüzde Kütüphane olarak kullanılmaktadır.

Diş hekimliği tarihi; diş hekimliğinin tarihsel gelişimini incelemektedir. Diş hekimliği tarihi ile ilgili en eski kayıtlara Mısır'da rastlanmaktadır.İmhotep bilinen ilk hekimdir. MÖ 2700 yıllarında Mısır'da yaşadığı kabul edilmektedir. İmhotep'in yaşadığı dönemde Mısır'da hekimler göz hekimi, barsak hekimi, diş hekimi… gibi branşlara ayrılmışlardır.

Bilinen ilk diş hekimi Hesi-Re yalnızca diş hekimi değil aynı zamanda Krallığın Bekçisi gibi 13 resmi unvana sahip oldukça yetkin bir hekimdi.

Mısırlılar pek çok konuda olan gözlem ve deney merakını diş hekimliğinde de göstermişlerdi. Apse drenajı yapmışlar, çağdaş diş hekimliğinde köprü olarak ifade ettiğimiz uygulamanın ilk deneyicileri olmuşlardı. Hatta Ebers Tıp Papirüsü içindeki bilgiler göstermektedir ki ağız ve çenenin cerrahisi ile ilgilenmişler, “sabah kahvaltısında ağız temizliği yapılmalıdır, ağız temizliği diş temizliği demektir.” gibi ifadeler kullanmışlardır.

Diş hekimliği Mısır'lıların ilgisini çektiği kadar Mezopotamya uygarlıklarının da ilgisini çekmekteydi. Ancak Hammurabi yasaları dolayısı ile Mezopotamya'da gerek diş gerek tıp branşlarının cerrahisi çok fazla gelişmemiştir. Çünkü Hammurabi yasaları hekimlere yasal sorumluluk koyan tarihin ilk yasalarıdır.

Hammurabi yasaları'nda diş hekimliği ile ilgili konulara 2 madde ile değinilmiştir.

Yasa 200: Eğer bir kişi kendisiyle aynı sınıftaki bir kişinin dişine zarar verirse onun da dişi çekilir.

Yasa 201: Eğer bir kişi kendinden daha alt sınıftaki bir kişinin dişine zarar verirse 166 gr. gümüş öder

Aynı yıllarda Çinliler dünya tarihinin bilinen en eski tıp eseri olan Nei-Ching'i yazmışlardır. Çinliler ağız hastalıklarını; iltihapsal hastalıklar, yumuşak doku hastalıkları, diş çürükleri olmak üzere 3'e ayırmaktalardı. Çinliler diş hekimliğine katkılarını sadece bu eserle yapmamış yüzyıllar sonra 15.yüzyılda çağdaş anlamdaki ilk diş fırçasını yapan ulus olarak diş hekimliği tarihine geçmişlerdir. Amalgamla dişlerin doldurulması fikri de Çinlilere aittir.

Amerika kıtasında yer alan topraklar üzerinde hüküm sürmüş olan İnkalar, Aztekler ve Mayalar daha çok doğaüstü güçlerle diş tedavisi yapmaya çalışmışlardır. Savaşçı bir toplum olan Aztekler, saç telini kullanarak şimdiki cerrahi dikişlere benzeyen dikişler atmışlardır. Bu eski uygarlıkların önemli yönleriden biri de ağız sağlıklarına verdikleri özel önem vermişlerdir.

MÖ 2000 yıllarına gelindiğinde ise Hipokrat'la beraber Yunanistan'da bu yıllarda Cos adasında ilk tıp okulunun açılması ile çağdaş tıbbın temelleri atılmıştır. Yunanistan'daki gelişmeler Romalıları, Etrüskleri ve İtalyanları etkilemiştir.

MS 7. ve 15. yüzyıllar arasında diş hekimliğindeki en büyük gelişmeler Müslüman ülkelerde olmuştur. İslamiyetin temizlik ve ağız sağlığına verdiği önemin bu bilimin gelişmesindeki en önemli etken olarak görülmektedir.Müslümanlar'ın günde dişlerini en az bir kere misvak ile fırçalamak zorunlulukları vardı ve ağız bakımına önem verdiği halde ağız kokusu gitmeyen kişinin eşi bunu sebep göstererek boşanabilmekteydi. Tabari, Razi, Ali bin Abbas, Zehravi, İbn-i Sina, Abdüllatif, Hekim Ahmedi, Akşemsettin, Sabuncuoğlu gibi Türk ve İranlı Müslüman hekimler tıbbın ve diş hekimliğinin gelişmesine bu dönemde büyük katkı sağlamışlardır.

16. yüzyılda İtalyan düşünür, matematikçi, kâşif, anatomist Leonardo da Vinci'nin buluşları ve kan dolaşımının bulunması ile beraber Avrupalılar tıbbın tüm branşlarında hızla gelişme göstermişlerdir. 18.yüzyıldan sonra Birleşik Devletlerde yapılan çalışmaların da etkisi ile diş hekimliği branşlaşmaya başlamış ve 20. yüzyıl başında tamamen branşlara ayrılmış bir bilim dalı olmuştur.

19. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devletinde belgesiz diş hekimliğinin yapılması yasaklanmıştır. 18 Kasım 1908'de tıp fakültesinin açılmasının ardından 22 Kasım 1908'de diş hekimliği fakültesinin de açılması kararı alınmıştır. İlk dekan Cemil TOPUZLU yönetiminde bir kadro oluşturulmuş ve 1500 lira ile Darülfünun Osmanlı Tıp Fakültesi Dişçi Mektebi kurulmuştur. Cumhuriyetin ilanından sonra İstanbul Üniversitesi kurulduğunda da bu okul tıp fakültesinden ayrılmış ve İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi adını almıştır. Ardından da 22 Kasım'ın içinde bulunduğu hafta Toplum Ağız Diş Sağlığı haftası olarak kutlanmasına karar verilmiştir.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tıp</span> hastalıkların teşhisi, tedavisi ve önlenmesi için çalışma alanı

Tıp, bir hastaya bakma, teşhis, prognoz, önleme, tedavi, yaralanma veya hastalıklarının palyasyonunu yönetme ve sağlığını geliştirme bilimi ve uygulamasıdır. Tıp, hastalıkların önlenmesi ve tedavisi yoluyla sağlığı korumak ve iyileştirmek için geliştirilen çeşitli sağlık uygulamalarını kapsar. Çağdaş tıp, yaralanma ve hastalıkları teşhis etmek, tedavi etmek ve önlemek için biyomedikal bilimleri, biyomedikal araştırmaları, genetiği ve tıbbi teknolojiyi, tipik olarak farmasötikler veya cerrahi yoluyla, ancak aynı zamanda psikoterapi, harici ateller ve traksiyon, tıbbi cihazlar, biyolojikler ve iyonlaştırıcı radyasyon gibi çeşitli tedaviler yoluyla uygular.

<span class="mw-page-title-main">Cerrahi</span> medikal uzmanlık

Cerrahi, ilaçla ya da başka tedavi yöntemleriyle iyileştirilemeyen hastalıkların, yaralanmaların, vücuttaki yapı bozukluklarının ameliyatla onarılmasına ya da hastalıklı organı kesip çıkararak iyileştirilmesine dayanır. Tıbbın en eski dallarından biridir. Cerrahide bilgi ve becerinin bir arada bulunmasından dolayı hem bilim hem sanat olarak kabul edilir. Genellikle lokal anestezi veya genel anestezi altında uygulanmaktadır. Ameliyatı alan kişi tipik olarak bir kişidir, ancak aynı zamanda insan olmayan bir hayvan da olabilir.

<span class="mw-page-title-main">İmhotep</span>

İmhotep, Antik Mısır'da mimar, yazar, hekim, mucit, mühendis, heykeltıraş, astronom ve firavun Zoser'in veziri olan efsanevi kişi.

<span class="mw-page-title-main">Aile hekimliği</span> tıbbi uzmanlık dalı

Aile hekimliği, bir tıp disiplinidir. Diğer tıp branşları gibi kendine özgü bir eğitimi, uygulaması ve araştırma konuları bulunan, dahili tıp bilimleri içinde değerlendirilebilinen klinik bir branştır. Çocuk, genç ve yaşlı tüm bireylere hem koruyucu hem de tedavi edici sağlık hizmetleri sunan bir tıp uzmanlık dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Diş hekimi</span> ağız ve diş sağlığıyla ilgilenen hekim, diş doktoru

Diş hekimi, diş doktoru veya diş tabibi, diş hekimliği mesleğini icra eden, ağız, diş ve dudaklardan oluşan ağız boşluğu ve çevre dokularının hekimidir. İnsan sağlığına ilişkin olarak dişlerin, diş etlerinin ve bunlarla doğrudan bağlantılı olan ağız ve çene dokularının sağlığının korunması, hastalıklarının ve düzensizliklerinin teşhisi ve tedavisi ve rehabilite edilmesi ile ilgili her türlü mesleki faaliyeti icra etmeye yetkilidir. Her yıl 22 Kasım günü ''Türk Diş Hekimleri Günü''; 6 Mart günü ''Dünya Diş Hekimleri Günü'' olarak kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Diş hekimliği</span> ağız ve diş sağlığı alanında çalışmalar yapan tıp dalı

Diş hekimliği ağız boşluğunun dentisyonu ve oral mukozasının yanı sıra başta maksillofasiyal bölge olmak üzere çevresindeki ve ilişkili dokuların ve yapıların hastalıklarını, rahatsızlıklarını ve bozukluklarını çalışan, teşhis eden, önleyen ve tedavi eden tıp dalıdır. Halk arasında sadece dişlerle ilişkilendirilmesine rağmen diş hekimliğinin alanı dişlerle sınırlı olmayıp temporomandibular eklem ve diğer destekleyici kas, lenf, sinir, damar ve anatomik yapılar da dahil olmak üzere kraniyofasiyal kompleksin diğer elemanlarını da barındırır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi</span>

İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, İstanbul Üniversitesine bağlı olup Türkiye'nin ilk diş hekimliği fakültesidir. Elli yıldan uzun bir süre diş hekimliği eğitimi veren tek kurum olarak görev yapmıştır. Dolayısıyla, çağdaş Türk diş hekimliğinin başlaması ve gelişmesinde birincil temel rol oynamıştır. 1908 yılında kurulan Darülfunun Osmanlı Tıp Fakültesi Dişçi Mektebi'nin devamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Asklepios</span> Yunan Mitolojisinde Tıbbın ve Sağlığın Tanrısı

Asklepios, Yunan Mitolojisi'nde tıbbın ve sağlığın tanrısı. Apollon ve Koronis'in oğludur. Tıp sanatlarının iyileştirici yönünü temsil edem Asklepios'un kızları; Hygieia, Iaso, Akeso, Aglæa ve Panakea olmakla beraber aynı zamanda birçok erkek çocuğu da bulunmaktadır.

Çene Cerrahı, Türkiye 'de Diş hekimliği Fakültesinden Diş Hekimi olarak mezun olduktan sonra, Ağız, Diş, Çene Hastalıkları ve Cerrahisi Anabilim dalında uzmanlık eğitimi alarak uzman sıfatını kazanan kişilerdir. Çene cerrahları, Ağız boşluğu, dişler, çene kemikleri ve yüzdeki komşu dokularının cerrahi işlemlerini gerçekleştiriler. Bu cerrahi müdahalelerin başlıcaları; tümör ve kist ameliyatları, çene kırıkları, diş çekimi, gömülü ve zorlu diş çekimleri, endodontik cerrahi, ekstraoral-intraoralapse drenajı, ortodontik ameliyatlar, rekonstrüktif çene-yüz cerrahisi, implant cerrahisi, TME hastalıkları tedavisi ve cerrahisi, Ağız hastalıkları teşhis ve tedavileri, Laser cerrahisi.

Şarlatanlık, tıp hekimliği, diş hekimliği, veteriner hekimlik veya eczacılık üzerine herhangi bir eğitim ve lisansı olmadığı hâlde bu meslekleri icra eden sahtekârlar için kullanılan bir hukuk terimidir. Bilir geçinen, kendi bilgi ve niteliklerini veya mallarını överek karşısındakini kandıran, dolandıran kimseler için kullanılan bir sıfattır.

Kırıkkale Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, 2002 yılında kurulmuş olup, 2007-2008 eğitim-öğretim yılında eğitime başlamıştır. Fakülte; Oral Diagnoz ve Radyoloji, Restoratif Diş Tedavisi, Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi, Protetik Diş Tedavisi, Periodontoloji, Endodonti, Pedodonti ve Ortodonti Anabilim Dallarından oluşmaktadır. Klinik hizmetler Kırıkkale ve çevre illere verilmektedir. Araştırma faaliyetleri devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Veteriner hekim</span> hayvan hastalıklarını tedavi eden uzman, doktor

Veteriner hekim ya da eski adıyla baytar, veteriner tıp uygulamalarını uzmanlıkla yapan ve insan harici hayvanların üremelerinin engellenmesi veya arttırılmasına, beslenmelerine, hastalıklarına, rahatsızlıklarına ve yaralanmalarına uzmanlıkla müdahale eden, koruyucu hekimlik uygulamalarıyla hastalıkları ve bozuklukları daha oluşmadan önleyen, hayvan hastalıklarının ve parazitlerin kontrol altına alınması için araştırmalar ve uygulamalar yapan, yaptığı çalışmalarla insan sağlığına da hizmet eden bir tıp mensubu. Veteriner fakültesinden mezun olarak ve ülkelere göre değişen şartları yerine getirerek unvan alırlar.

Karadeniz Teknik Üniversitesi bünyesinde bulunan Trabzon ilindeki ilk ve tek diş hekimliği fakültesidir. 16 Haziran 2003 tarihinde Trabzon'da kurulmuştur. Fakülte bünyesinde Ağız Diş Çene Hastalıkları ve Cerrahisi, Protetik Diş Tedavisi, Ortodonti, Pedodonti, Diş Hastalıkları ve Tedavisi, Oral Diagnoz ve Radyoloji, Endodonti ve Periodontoloji Anabilim Dalları bulunmaktadır. Diş Hekimliği Fakültesine 2006-2007 öğretim yılında eğitime başlanmıştır. 2018 yılı itibarıyla Fakülteden 457 diş hekimi mezun olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tıp tarihi</span> Tıbbın zaman içerisindeki gelişimi

Tıp tarihi, toplumların antik çağlardan günümüze, insan ve hayvan sağlığı ile ilgili olayları değerlendirirken neden-sonuç ilişkilerini görebilme, geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği de öngörebilme becerisi kazanılmasını amaçlayan bir bilim dalıdır. Erken dönem tıbbi gelenekler içerisinde Antik Mısır ve Babil'den de bilgiler içermekte ve antik Yunanların teşhis, prognoz ve ileri düzey tıp etiği hakkında açıklamalara da yer verilmektedir.

Uzman veteriner hekim: veteriner tıp alanlarından birinde uzman unvanını almış veteriner hekim.

Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir eğitim ve araştırma hastanesiydi. 2019 yılında, tüm personel ve tıbbi ekipmanlarıyla birlikte Ankara Bilkent Şehir Hastanesi'ne taşınarak kapatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Spor hekimliği</span> spor ve sporun etkileri ile ilgili tıp dalı

Spor hekimliği, fiziksel uygunluk ile spor ve egzersizle ilgili yaralanmaların tedavisi ve önlenmesi ile ilgilenen bir tıp dalıdır. Her ne kadar spor takımları uzun yıllar boyunca takım hekimleri çalıştırmış olsalar da, spor hekimliğinin ayrı bir sağlık dalı olması geç 20. yüzyılda ortaya çıkmıştır.

Tıpta Uzmanlık Eğitimi veya Tıp ihtisası, mezuniyet sonrası tıp eğitiminin bir aşamasıdır. Tıp eğitimini başarı ile tamamlayan hekimler Tıpta Uzmanlık Sınavına (TUS) girerek yapacakları tercih doğrultusunda sınav sonuç sıralamalarına göre bir eğitim programına yerleştirilirler ve eğitimleri sonrasında uzman hekim ünvanını alırlar. TUS yılda iki defa ve YDUS yılda en az bir defa olmak üzere ÖSYM tarafından sıralama esasına dayanan mesleki bilgi sınavı şeklinde yapılır

Melih Tahsinoğlu, Türk patoloji uzmanıdır. Dünya tıp ve diş hekimliği literatürüne tanıttığı bir çene tümörü olan “Ameloblastik dentinosarkoma” ile tanınmıştır.

Uzman hekim; herhangi bir tıp dalında normal tıp eğitiminin üzerine eğitim görme ve bu daldaki sınavları tamamlayanlara verilen ünvandır. Aynı şekilde diş hekimliğinde de uzman diş hekimi kavramı mevcuttur.