Diş hekimi

Diş hekimi, diş doktoru veya diş tabibi,^[1] diş hekimliği mesleğini icra eden, ağız, diş ve dudaklardan oluşan ağız boşluğu ve çevre dokularının hekimidir. İnsan sağlığına ilişkin olarak dişlerin, diş etlerinin ve bunlarla doğrudan bağlantılı olan ağız ve çene dokularının sağlığının korunması, hastalıklarının ve düzensizliklerinin teşhisi ve tedavisi ve rehabilite edilmesi ile ilgili her türlü mesleki faaliyeti icra etmeye yetkilidir. Her yıl 22 Kasım günü ''Türk Diş Hekimleri Günü''; 6 Mart günü ''Dünya Diş Hekimleri Günü'' olarak kutlanır.

Bu mesleği icra etmek isteyen kişiler 5 yıllık bir süreçten oluşan diş hekimliği eğitimi alarak yüksek lisans diplomasına sahip olmalıdır. Bu diploma olmaksızın diş hekimliği yapmak "tebabetin icrası" kanunlarıyla hapis cezası gerektiren bir şarlatanlık suçudur. 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'un 30. maddesi şöyledir: "Türkiye Cumhuriyeti dahilinde diş hekimliği sanatını icra ve diş tabibi unvanını taşıyabilmek ve bu mesleği icra edebilmek için lisans diplomasının Türkiye'de bulunan üniversitelerin diş hekimliği fakültelerinden almış olması gerekmektedir."

Diş hekiminin diplomasının yabancı bir ülkeden alınmış olması halinde ise diplomanın Yükseköğretim Kurulu tarafından, Yurt Dışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği uyarınca denkliğinin kabul edilmesi ve lisans denklik belgesinin Sağlık Bakanlığı tarafından tescil edilmesi gerekmektedir.

Diş hekimliği fakültesini bitirerek diş hekimliği yapmaya hak kazanan kişi ağız, diş ve çevre dokulara her türlü müdahaleyi yapmaya yetkin kişidir. Bunun yanı sıra 9 uzmanlık dalı olan diş hekimliğinin herhangi bir dalını seçerek yalnızca o dal üzerine hekimlik de yapabilir.

Diş hekimliği dalları klinik ve preklinik olan temel branşlar olarak ikiye ayrılır.

1. Anatomi ana bilim dalı: Baş ve boyun anatomisi başta olmak üzere tüm vücudun organ ve yapılarını inceleyen bilim dalı.

2. Fizyoloji ana bilim dalı: Organ ve dokuların işleyişini inceler. Oral Fizyoloji ise ağız, diş ve çevre dokuların işleyişini inceler.

3. Histoloji ve Embriyoloji ana bilim dalı: Organ ve dokuları mikroskobik düzeyde ve anne karnından itibaren gelişimlerini inceler. Oral Histoloji ve Embriyoloji ise bunu ağız, diş ve çevre dokuları açısından inceler.

4. Patoloji ana bilim dalı: Hastalıklı doku ve organları mikroskobik düzeyde inceler. Oral Patoloji ise bunu ağız, diş ve çevre dokular açısından irdeler.

5. Mikrobiyoloji ana bilim dalı: Vücudumuzun doğal ve hastalık yapan florasını inceler. Oral Mikrobiyoloji ise ağız, diş ve çevre dokuların doğal ve hastalık yapan florasını inceler.

6. Biyokimya ana bilim dalı: Vücudumuzdaki sistemlerin hangi biyokimyasal olaylarla ve nasıl işlediğini inceler. Oral Biyokimya ise ağız, diş ve çevre dokuların biyokimyasını inceler.

7. Farmakoloji ana bilim dalı: Hastalıkların tedavisi sırasında kullanılan ilaçları inceler. Oral Farmakoloji ise ağız, diş ve çevre dokuların hastalıklarının tedavisinde kullanılan ilaçları inceler.

8. Tıbbi Biyoloji ve Genetik ana bilim dalı: İnsan biyolojisini ve genetiğini inceler.

9. Biyofizik ana bilim dalı: İnsan biyolojisindeki ilkelerin fiziksel temellerini anlatır.

10. Biyoistatistik ana bilim dalı: Sağlık bilimlerinin istatistiğidir.

11. Epidemiyoloji ana bilim dalı: Toplumdaki hastalık, kaza ve sağlıkla ilgili durumların dağılımını, görülme sıklıklarını ve bunları etkileyen faktörleri inceleyen bir çalışma alanıdır.

12. Halk Sağlığı ana bilim dalı: İnsanların sağlıklı olabileceği koşulların sağlanmasında toplum ihtiyaçlarını karşılamayı amaç edinen bilim dalıdır.

13. Tıbbi Deontoloji ve Etik ana bilim dalı: Tıp mesleğinin icrasında uyulması gereken ahlaki kuralları irdeler.

Bu branşlarda diş hekimleri hastalıkların tanısı, tedavisi, tedavide kullanılan yöntemler ve materyalleri araştırırlar.

1. Oral Diagnoz ve Radyoloji ana bilim dalı: Ağız, diş ve çevre dokularının hastalıklarının belirtilerini, tanı koyma yöntemlerini ve bunların güvenilirliğini inceleyen bilim dalıdır.

2. Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi ana bilim dalı: Ağız, diş ve çevre dokularda görülen hastalıkları (kist, tümör vb.), oluşumlarını, çene eklemi sorunlarını ve ağız içerisinde cerrahi müdahale gerektiren tüm işlemleri, kullanılan yöntemleri ve maddeleri inceleyen bilim dalıdır.

3. Ortodonti ana bilim dalı: Dişlerin ve çenelerin birbirleriyle ilişkilerini, kapanışlarını, diş anestezisi, diş protezi, diş implantı, braket, dişlerin ve çenelerin gelişimini hareketlerini inceler, dişsel ve iskeletsel bozuklukların tedavisini, kullanılan yöntemleri ve maddeleri inceleyen bilim dalıdır.

4. Pedodonti ana bilim dalı: Çocukların ağız, diş ve çevre dokularında ortaya çıkan sorunları, çürük önleyici yöntemleri, diş tedavilerini ve bu tedavilerde kullanılan materyalleri inceleyen bilim dalıdır.

5. Protetik Diş Tedavisi ana bilim dalı: Diş dizisindeki ya da ağız içindeki yumuşak dokularda oluşan kayıpların oluşturduğu konuşma, işlev ve kötü görüntünün yarattığı sorunları, bunların protezlerle tedavi yöntemlerini, tedavide kullanılan materyalleri inceleyen bilim dalıdır. Aynı zamanda eklem ve çenenin kapanış hareketlerini (oklüzyon) incelemektedir.

6. Restoratif diş hekimliği ana bilim dalı: Dişlerde çürük, kırık vb. nedenler oluşan madde kaybının tedavi yöntemlerini ve dişleri çürükten korumak için kullanılan materyalleri, diş dolgusu, amalgam'ı inceleyen bilim dalıdır.

7. Periodontoloji ana bilim dalı: Dişi çevreleyen (sement, periodontal ligament, alveol kemiği ve diş eti) yapılarda oluşan hastalıkların teşhisi, bu hastalıkların önlenmesi, mevcut hastalıkların tedavilerini, tedavi sonucu elde edilen sağlığın uzun süre korunması için yapılması gerekenleri inceleyen bilim dalıdır.

8. Endodonti ana bilim dalı: Diş pulpasını ilgilendiren hastalıklar ve bunların tedavilerini inceleyen bilim dalı.

9. Oral Patoloji ana bilim dalı: Ağız ve çevresi hastalıkların tanısı ve ayırıcı tanısını yapan, sistemik hastalıkların maksillofasiyal bölgedeki etkilerini inceleyen bilim dalı.

• Oral ve maksillofasiyel cerrahi
• Diş hekimliği tarihi
• Estetik diş hekimliği
• Diş anatomisi
• Diş eti çekilmesi