İçeriğe atla

Dhulbahante

dhulbahante
Dhulbahante (Derviş).

Dhulbahante (SomaliceDhulbahante, Arapçaدلبةنتئ), Somalililerin ana kabilelerinden biridir. Dhulbahante kabilesi Harti klanının bir parçası olup bu vasıtayla ülkenin en büyük klanı olan Darod klanına bağlanmaktadır.[1][2] Dhulbahanteler yoğunluklu olarak ülkenin kuzey kısmında bulunan Sul, Sanag ve Togdeyr[3] illerinde yaşamakta olup, Jubaland ve Kismayo'da da mevcudiyetleri bulunmaktadır.[4][5] Somali dışında Etiyopya'da yaşayan kabile üyeleri de bulunmaktadır.[6]

Kabile Britanya İmparatorluğu'na karşı silahlı direnişi ve 1899-1920 yılları arasında sömürgeci güçlere karşı yapılan savaşta Derviş Devleti'ne verdiği destek ile bilinmektedir.[7] Bu sebeple klan Darawiish (Derviş) lakabıyla özdeşleşmiştir.[8]

Kaynakça

  1. ^ "Somalia". minorityrights.org. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020. 
  2. ^ Lewis, Ioan M. "=A Pastoral Democracy: A Study of Pastoralism and Politics Among the Northern Somali of the Horn of Africa" (İngilizce). James Currey Publishers. 
  3. ^ Hoehne, Markus V. (2015). Between Somaliland and Puntland: Marginalization, Militarization and Conflicting Political Vision. Rift Valley Institute. s. 57. 
  4. ^ Bradbury, M. "PART IV KISMAYO: PEACE-MAKING" (PDF). Oxfam Library. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Eylül 2019. 
  5. ^ Elder, Claire; Yusuf, Zakaria (21 Mayıs 2013). "Jubaland in Jeopardy: The Uneasy Path to State-Building in Somalia". International Crisis Group. 11 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019. 
  6. ^ Bryden, Matt. "Report on Mission to Haud Area (REGION 5)". UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME. 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2019. 
  7. ^ De Vries, Lotje; Englebert, Pierre; Schomerus, Schomerus (21 Eylül 2018). Secessionism in African Politics: Aspiration, Grievance, Performance, Disenchantment. Springer. s. 96. 
  8. ^ Hoehne, Markus V. (2015). Between Somaliland and Puntland: Marginalization, Militarization and Conflicting Political Vision (PDF). Rift Valley Institute. ss. 78-79. 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Şubat 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Somali</span> Doğu Afrikada bir ülke

Somali, resmî olarak Somali Federal Cumhuriyeti ve komünist yönetimde önceki bilinen adıyla Somali Demokratik Cumhuriyeti olarak anılan, Doğu Afrika'da Afrika Boynuzu denilen coğrafî bölgede bulunan bir ülkedir. 1991’de Somali İç Savaşı'nın başlamasından beri devletin çoğu bölgesinde merkezî bir hükûmet kontrolü yoktur. Uluslararası olarak tanınmış Federal Geçiş Hükûmeti, ülkenin sadece küçük bir parçasını yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Somaliland</span> Somaliden tek taraflı bağımsızlık ilan eden ancak bağımsızlığı hiçbir ülke tarafından tanınmayan ülke

Somaliland, resmî olarak Somaliland Cumhuriyeti, Afrika Boynuzu'nda tanınmayan fiili bir egemen devlettir. Kuzeybatıda Cibuti, güneyde ve batıda Etiyopya ve doğuda Somali ile sınır komşusudur. İddia edilen bölgesi, 2021 itibarıyla yaklaşık 5,7 milyon sakinle 176.120 kilometrekarelik bir alana sahiptir. Başkent ve en büyük şehir Hargeisa'dır. Somaliland hükûmeti, kısa bir süre bağımsız olan Somaliland Devleti olarak 1960'tan 1991'e kadar Somali Vesayet Bölgesi ile birleşerek Somali Cumhuriyeti'ni oluşturan İngiliz Somaliland'ın halefi devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Khaatumo</span> Somalide bulunan özerk bir bölge

Khatumo, Somali Federal Cumhuriyeti'ni oluşturan özerk bölgelerden biri. Ülke topraklarının kuzeyini oluşturan eyaletin sınırları kesin olarak tespit edilemediğinden yüzölçümünün yaklaşık olarak 100.000 ile 150.000 km² arasında olduğu tahmin edilmektedir. Khatumo Özerk Bölgesi'nde yine kesin olmamakla birlikte 1.000.000 ile 1.500.000 arasında insan yaşadığı sanılmaktadır. Bölgenin başkenti aynı zamanda Sool idari biriminin de başkenti olan Taleh'dir.

<span class="mw-page-title-main">Somali Silahlı Kuvvetleri</span> Somalinin ülkeyi savunmakla görevli askeri grubu

Somali Silahlı Kuvvetleri, Somali Federal Cumhuriyeti'nin silahlı kuvvetleridir. Silahlı kuvvetler Cumhurbaşkanı'nın başkomutanlığında anayasal olarak ulusun egemenliği ile ülkenin bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü korumakla görevlidir.

<span class="mw-page-title-main">Garove</span> Somali bölgesi Puntlandın başkenti

Garove, Somali'nin Nugal ilinin merkezi ve Puntland'ın başkenti olan şehirdir. Şehir ülkenin kuzeydoğusunda Nugal Vadisi'nde yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2016 yılı itibarı ile 190,000'dir. Şehre Garove Uluslararası Havalimanı hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Burao</span>

Burao, Somali'nin Togdeyr ilinin merkezi olan şehirdir. Şehir ülkenin kuzeyinde yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2000 yılı itibarı ile 120,400'dür.

<span class="mw-page-title-main">Derviş Devleti</span>

Derviş Devleti, 20. yüzyılın başlarında günümüz Somali'de varlığını sürdüren Müslüman bir devlet.

<span class="mw-page-title-main">Varsangali Sultanlığı</span>

Varsangali Sultanlığı, kuzeydoğu ve kısmen güneydoğu Somali'de varlığını sürdüren bir sultanlıktı. Sultanlık, 13. yüzyılda kurulmuş olup bölgede kurulmuş en büyük sultanlıklardan biriydi ve en parlak döneminde Sanag bölgesi ve ülkenin kuzeydoğusundaki Bari bölgesinin bir kısmını içeriyordu. 1884'te Büyük Britanya, Varsangali Sultanlığı da dahil olmak üzere kuzey Somalili sultanlarla çeşitli antlaşmalar ile bölgede Britanya Somalisi adında himaye kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hüseyin Roble</span>

Muhammed Hüseyin Roble 23 Eylül 2020 - 15 Haziran 2022 tarihleri arası Somali Başbakanı olan politikacıdır. Siyasete başlamadan önce Uluslararası Çalışma Örgütü üyesi ve çevre mühendisi olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Jubaland</span>

Jubaland, Juba Vadisi veya Azania, Güney Somali'de bir Federal Üye Devlettir. Doğu sınırı, Jubba Nehri'nin 40–60 km doğusunda, Gedo'dan Hint Okyanusu'na kadar uzanırken, batı tarafı, sömürge döneminde Jubaland'dan oyulmuş olan Kenya'daki Kuzey Doğu Eyaletini çevreliyor.

<span class="mw-page-title-main">Geledi Sultanlığı</span>

Geledi Sultanlığı Gobroon Hanedanı olarak da bilinen, 17. yüzyıl sonları ve 19. yüzyıl boyunca Afrika Boynuzu'nun bazı kısımlarını yöneten bir Somali krallığıydı. Saltanat, Gobroon Hanedanı tarafından yönetildi. Ajuran Sultanlığı'nın çeşitli vasallarını yenen ve Gobroon Hanesi'ni kuran Geledi askeri İbrahim Adeer tarafından kuruldu. Hanedanı Sultan ardışık saltanatları altında doruk noktasına ulaştı Mahamud İbrahim Geledi ordu kurdu ve başarıyla püskürtüldü Oromo işgalini ve Sultan Yusuf Mahamud İbrahim'i başarıyla Geledi ekonomisini modernize edilerek sırasında Geledi gücünü konsolide, Bardera Fethi 1843 yılında, ve Umman İmparatorluğu'nun hükümdarı Said bin Sultan'dan haraç almaya devam edecekti. Geledi Sultanlarının güçlü bölgesel bağları vardı ve Swahili sahilinde Pate ve Witu Sultanlığı ile ittifaklar kurdular. Ticaret ve Geledi gücü, güçlü Sultan Ahmed Yusuf'un 1878'deki ölümüne kadar güçlü kalmaya devam edecekti. Saltanat nihayet 1908'de İtalyan Somaliland'ına dahil edildi ve 1910'da Osman Ahmed'in ölümüyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Somaliland pasaportu</span>

Somaliland pasaportu, tanınmayan Somaliland ülkesinin vatandaşlarına uluslararası seyahat için verilen pasaporttur. İlk kez 1996 yılında pasaport, 2014 yılında ise yeni küresel standartlar ve Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü'nün gereklilikleri doğrultusunda biyometrik pasaport çıkarıldı. Tanınmayan bir pasaport olan yeni pasaport, sahtecilikle mücadelede daha iyi güvenlik ve büyük etkinlik sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Somaliland'ın vize politikası</span>

Somaliland'ın vize politikası yasaya göre, tüm ülkelerin vatandaşlarının Somaliland'ı ziyaret etmek için vize almaları gerekir. Somaliland ve Somali'nin tamamen farklı vize politikaları bulunmaktadır ve Somaliland yetkilileri Somali tarafından verilen ulusal vizeleri tanımamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Puntland başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Puntland Başkanı (Somali) Somali Puntland Eyaleti'nin hükümet başkanıdır Başkan, Puntland hükümetini temsil ediyor. Puntland cumhurbaşkanlığı ofisi, 1 Ağustos 1998'de Somali Puntland Eyaleti'nin ilanıyla kuruldu. Puntland'ın ilk cumhurbaşkanı Abdullahi Yusuf Ahmed'di. Mevcut ofis sahibi, 8 Ocak 2019'dan bu yana 6. cumhurbaşkanı Said Abdullah Deni'dir.

<span class="mw-page-title-main">Said Abdullah Deni</span> Puntlandın Görevdeki Başkanı

Said Abdullahi Deni 1966 veya 1967 doğumlu, Saeed Deni olarak da bilinir, Puntland'ın şu anki başkanıdır.

Darod, en büyük Somali klanıdır. Bu klanın atası, daha çok Darood olarak bilinen Şeyh Abdimul Rahman Bin Isma'il al-Jabarti idi. Klan, öncelikle Afrika Boynuzu'nun zirvesine ve çevresine, Oromia'ya kadar Somali hinterlandına ve Kenya - Somali sınırının her iki tarafına yerleşiyor.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Haçı Nur</span> Puntlandın geçici başkanı  (öldü 2019)

Yusuf Hacı Nur Somalili bir siyasetçi ve avukattı. Ayrıca Puntland Hükümeti Adalet Şefi. Puntland'ın Başyargıcıydı.

<span class="mw-page-title-main">Abdul Zamad Ali Şire</span> Puntland eski Başkan Yardımcısı

Abdisamad Ali Shire veya Abdul Zamad Ali Şire Puntland'ın eski Başkan Yardımcısıydı. 8 Ocak 2009'dan 8 Ocak 2014'e kadar Somali ordusunda da görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İshak soykırımı</span>

İshak Soykırımı, aynı zamanda Hargeisa soykırımı olarak da bilinmektedir, Siad Barre diktatörlüğü altındaki Somali Demokratik Cumhuriyeti tarafından Somaliland Bağımsızlık Savaşı sırasında 1987 ve 1989 yılları arasında İshak sivillerine yönelik sistematik, devlet destekli soykırımdır. Bu katliamda hayatını kaybeden sivillerin sayısının çeşitli kaynaklara göre 50.000 ila 100.000 arasında olduğu tahmin edilirken, yerel raporlar toplam sivil can kaybının 200.000 olduğunu tahmin edilmektedir. Soykırım aynı zamanda Somali Cumhuriyeti'nin ikinci ve üçüncü büyük şehirleri olan Hargeisa'nın ve Burao'nun yerle bir edilmesini ve tamamen yok edilmesini de içeriyordu. Başta İshak kabilesinden olmak üzere bölgedeki 500.000 Somalilinin ölümüne sebep olmuştur, "Afrika'da kaydedilen en hızlı ve en büyük zorunlu insan hareketlerinden biri" olarak tanımlanan ve o dönemde (1988) dünyanın en büyük mülteci kampının kurulmasıyla sonuçlanan olayda, 400.000 kişi daha topraklarından kaçarak Etiyopya'daki Hartasheikh sınırını mülteci olarak geçti. Yıkımın boyutu Hargeisa'nın 'Afrika'nın Dresden'i ' olarak bilinmesine yol açmıştır. Cinayetler Somali İç Savaşı sırasında meydana gelmiş ve "unutulmuş bir soykırım" olarak anılmıştır.

Jijiga Muharebesi, Etiyopya İmparatorluğu ile Derviş Devleti arasında 5 Mart 1900 tarihinde gerçekleşen bir savaştır.