İçeriğe atla

Devrimci Mahkeme

Devrimci Mahkeme
Tribunal révolutionnaire

Devrim Mahkemesi'nin bir oturumu
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi10 Mart 1793
Kapanış tarihi31 Mayıs 1795
TürüMahkeme
BağlılığıUlusal Konvansiyon
AdresParis Parlementosu, Paris

Devrimci Mahkeme (Tribunal révolutionnaire, Gayri resmi olarak Halk Mahkemesi) [1] Fransız Devrimi sırasında Ulusal Konvansiyon tarafından siyasi suçluların yargılanması için kurulan bir mahkemeydi. Ekim 1793'te Terör Hükümdarlığı'nın en güçlü motorlarından biri haline geldi.[2][3][4]

1791'in başlarında savunma özgürlüğü standart haline geldi, herhangi bir vatandaşın diğerini savunmasına izin verildi.[5][6] Yetkililer başından beri bu deneyden endişe duyuyorlardı. Derasse, bunun Meclis'teki avukatların "toplu intiharı" olduğunu belirtti.[7][8] Aralık 1791'e gelindiğinde milletvekilleri yargıçları, jüriyi ve savcıları seçme yetkisini kendilerine verdi.[9] 15 Şubat 1792'de Savcılar Mahkemesi, Maximilien Robespierre'nin savcı olarak görevlendirilmesiyle kuruldu. 10 Nisan'da Robespierre görevinden vazgeçmeye karar verdi ve dergi yayınlayan sıradan bir vatandaş oldu.[10] Diğer Jakobenlerle birlikte, dergisinin beşinci sayısında, Paris'te şehri, özgürlüğü savunmak için en az 20 veya 23.000 adamdan oluşan bir devrimci ordu kurulması [11] önerisinde bulundu.[12] şehri savunmak, kesimlerde düzeni sağlamak ve üyeleri demokratik ilkeler konusunda eğitmek Jean-Jacques Rousseau'dan ödünç aldığı bir fikirdi.[13]

Mahkeme, Fransa'nın dört bir yanından karşı-devrimci suç iddialarına ilişkin davaları dinleyecekti ve on iki kişilik bir jüriden oluşuyordu. Mahkemeye gönderilecek mahkûmların listeleri halk komisyonu tarafından hazırlanıp revize edildikten sonra Genel Güvenlik Komitesi ve Kamu Güvenliği Komitesi tarafından ortaklaşa imzalandı.[14]

5 Eylül 1793'te Konvansiyon, "terörün günün gündemi olduğunu" ilan etti ve Devrim Mahkemesi'ni, ele aldığı davaların sayısının büyük ölçüde artırılabilmesi için eş zamanlı dört daireye ayırdı. Ayrıca Mahkemedeki tüm jüri üyelerinin doğrudan Kamu Güvenliği Komitesi veya Genel Güvenlik Komitesi tarafından atanması gerektiğine karar verdi. Bu, Toulon'daki isyancıların şehri İngilizlere teslim ettiği ve Paris'te birkaç gün süren isyan haberlerinin ardından geldi.[15]

Mahkemeye getirilen ilk davalardan biri, mahkemenin en ünlü beraatına yol açtı. 13 Nisan 1793'te Girondin milletvekilleri Jean-Paul Marat'a karşı suçlamada bulundu. En önemlisi, bu, o zamana kadar Konvansiyon üyelerinin yararlandığı dokunulmazlıktan feragat edilmesini içeriyordu (Marat'ın kendisi de vekildi). Marat'a karşı açılan dava çökmekle kalmadı, aynı zamanda davasının açılmasından iki gün sonra Paris Komünü üyeleri, önde gelen 22 Girondin'e karşı Mahkeme'ye dava açarak buna karşılık verdi. Bu dava reddedildi, ancak Konvansiyon üyelerinin Mahkeme tarafından yargılanabilmesi ilkesi önemliydi ve sonuçta Girondin liderlerinin Ekim 1793'te yargılanıp idam edilmesine yol açtı.[16][17][18]

Konvansiyon üyeleri Jean-Marie Collot d'Herbois'e 23 Mayıs'ta ve Maximilien Robespierre'ye 25 Mayıs 1794'te düzenlenen suikast girişimlerinin ardından, 10 Haziran'da Prairial Kanunları kabul edildi. Devrim Mahkemesindeki bu duruşmalar üç günle sınırlandı.[19] Ayrıca Devrim Mahkemesi'nin tanık çağırmasını veya savunma avukatına izin vermesini de engellediler. Jüri tamamen suçlamaya ve sanığın kendi savunmasına dayanarak mahkûm edecek veya beraat edecekti. Dahası, yeni yasalar Mahkemeyi yalnızca iki olası kararla sınırlandırıyordu. Bu, beraat veya ölümdü.[20] Son olarak kanun, aynı konuyla ilgili daha önce yapılmış tüm mevzuatı iptal etti. Açıkça belirtilmese de, bu durum, o zamana kadar kendilerini acil tutuklamadan koruyan Sözleşme üyelerinin dokunulmazlığını ortadan kaldırdı ve Sözleşme'nin, üyelerinden herhangi birinin mahkemeye gönderilmesi yönünde oy kullanmasını gerektirdi.[21]

Temmuz 1794'te Robespierre'in devrilmesinin ardından bazı insanlar Devrim Mahkemesi'nin kaldırılmasını bekledi ancak bu gerçekleşmedi. Termidor Tepkisi'nden sonraki beş gün içinde Konvansiyon 478 siyasi mahkûmu serbest bıraktı, ancak genel af yönündeki popüler taleplere rağmen 8.000 kişi hala hapiste kaldı.[19] 1 Ağustos 1794'te Prairial Kanunları yürürlükten kaldırıldı, bu da şüphelilere karşı ispat yükünün bir kez daha iddia makamına ait olduğu anlamına geliyordu. Kısa bir süre sonra, Devrim Mahkemesi'ndeki tüm yargıçlar değiştirildi ve yerel gözetim komitelerinin sayısı azaltıldı, böylece artık Paris'te yalnızca on iki ve başkentin dışındaki her bölgede bir tane bulunacaktı.[19] Ancak Şüpheliler Kanunu yürürlükte kaldı.

Devrimci Mahkeme, Termidor Konvansiyonu tarafından Terör Hükümdarlığı'nda aktif rol alan siyasi liderleri yok etmek için bir araç olarak kullanıldı. 16 Aralık 1794'te Jean-Baptiste Carrier ölüm cezasına çarptırıldı ve idam edildi.[19] 6 Mayıs 1795'te, Devrim Mahkemesi'nin eski Başkanı Martial Herman, eski Başsavcı Fouquier-Tinville ve Devrim Mahkemesi'nin on dört eski jüri üyesi mahkûm edildi ve ertesi gün giyotinle idam edildi.[19] Terör Devri ile bağlantılı olanların çoğu ortadan kaldırıldıktan sonra, Devrim Mahkemesi nihayet 31 Mayıs 1795'te kapatıldı.[19]

Kaynakça

  1. ^ David Andress (ed.), The Oxford Handbook of the French Revolution, Oxford University Press, 2015, p. 447.
  2. ^ Kamu malı Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "madde adı gerekli". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press. 
  3. ^ Jean-Baptiste Fleuriot-Lescot
  4. ^ Rouillac. "ARCHIVES DE CHÂTEAUX, AUTOGRAPHES DOCUMENTS HISTORIQUES - Mardi 08 mars 2016 à Tours". www.rouillac.com (Fransızca). 20 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  5. ^ Journal des États généraux convoqués par Louis XVI, 28 septembre 1791
  6. ^ Nicolas Derasse, "Les défenseurs officieux : une défense sans barreaux", Annales historiques de la Révolution française [Online], 350 | octobre-décembre 2007, Online since 01 January 2011, connection on 04 December 2021. DOI:10.4000/ahrf.11230
  7. ^ Derasse, N. (2012).
  8. ^ "H.Leuwers (2012) Defence in writing". 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  9. ^ "1790–1792 by Étienne Cabe, p. 38". 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  10. ^ H. Leuwers (2014) Robespierre, p. 211
  11. ^ Haydon & Doyle 2006.
  12. ^ "Le Défenseur de la Constitution n° 5 (1792)". 24 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  13. ^ Snyder, Claire R. (1999). Citizen-Soldiers and Manly Warriors: Military Service and Gender in the Civic Republican Tradition. Rowman & Littlefield Publishers. ss. 46, 55. ISBN 978-0-7425-7353-6. 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  14. ^ Chisholm 1911.
  15. ^ Ruth Scurr (2007). Fatal Purity: Robespierre and the French Revolution. Henry Holt and Company. ISBN 978-0-8050-8261-6. 
  16. ^ M A Kennedy; Michael L. Kennedy (2000). The Jacobin Clubs in the French Revolution, 1793–1795. Berghahn Books. s. 18. ISBN 978-1-57181-186-8. 
  17. ^ Lisa Rosner; John Theibault (2015). A Short History of Europe, 1600–1815: Search for a Reasonable World. Routledge. s. 363. ISBN 978-1-317-47792-1. 
  18. ^ David P. Jordan (2013). Revolutionary Career of Maximilien Robespierre. Simon and Schuster. s. 152. ISBN 978-1-4767-2571-0. 
  19. ^ a b c d e f Nevin, Louis (1989). Chronicle of the French Revolution. Londra: Longman. ISBN 0-582-05194-0. 
  20. ^ Schama, Simon (1989). Citizens. Londra: Penguin. s. 707. ISBN 0-14-008728-1. 
  21. ^ Thompson, J.M. (1988). Robespierre. Londra: Blackwell. s. 508. ISBN 978-0631155041. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jean-Paul Marat</span> Fransız siyasetçi (1743-1793)

Jean-Paul Marat, Fransız siyaset teorisyeni, bilim insanı ve hekim. Fransız Devrimi sırasında gazeteci ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Georges Jacques Danton</span> Fransız devrimci (1759 – 1794)

Georges Jacques Danton, Fransız Devrimi'nin en önemli kişiliklerinden biri olan avukat ve politikacı. Devrimin başlangıcındaki rolü tartışmalı olan Danton'u; birçok tarihçi "Fransız monarşisinin yıkılmasında ve Birinci Fransız Cumhuriyeti'nin kuruluşunda baş güç" olarak tanımlıyor.

<span class="mw-page-title-main">Terör Dönemi (Fransa)</span>

Terör Dönemi ya da Terör Saltanatı, Birinci Fransız Cumhuriyeti'nde, Fransız Devrimi'nin ardından on ay süreyle iktidarı ele geçiren Jakobenlerin yürüttüğü, devrim karşıtlarının yargılandığı ve Paris'te bir dizi idam dalgasının görüldüğü kanlı dönemdir. Önde gelen Jakobenler; Robespierre, Mirabeau, Marat, Saint-Just ve Danton'dur. Cumhuriyet ilan edildikten sonra, geri dönülmesini kesinlikle önlemek için önde gelen bu Jakobenler birlikte 21 Ocak 1793'te kralı "vatana ihanet suçlaması" ile giyotinle idam edilmesini sağladı. Ayrıca devrim mahkemelerinde karşı devrimci olarak görülen ve iç düşman etiketi yapıştırılan halk yığınları giyotine yollanmış ve daha sonra da bu durumu yaratanlar kendi başlarını giyotine vermiş, bu dönem boyunca ülkeye paranoya hâkim olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jakobenler</span> Fransız Devrimi ertesinde Fransaya yaklaşık bir yıl süreyle egemen olan Fransız siyasi partisi

Anayasa Dostları Derneği veya sonraki adıyla Jakobenler Derneği, Özgürlük ve Eşitliğin Dostları veya 1792'den sonra yaygın olarak bilinen adıyla Jakoben Kulübü veya kısaca Jakobenler, Fransız Devrimi sırasındaki en etkili siyasi dernektir. Fransız Devrimi ertesinde Fransa'ya yaklaşık bir yıl süreyle egemen olan ve devrimden çok daha fazla kanın, çoğu politik sebeplerden olmak üzere, döküldüğü Terör Dönemi'ne neden olmuş Fransız politik oluşumudur.

Club des Cordeliers, Fransız İhtilali döneminin başlarında Jakobenlerin saflarında bulunan Georges Danton, Jean-Paul Marat, Camille Desmoulins, Jacques-René Hébert gibi bu grubun en önde gelen isimlerinin Paris sokaklarında baş gösteren terör olaylarından sonra Jakobenlerden ve dolayısıyla Maximilien de Robespierre'den ayrılıp kurdukları örgütün adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jean Baptiste Carrier</span> Fransız devrimci (1756 – 1794)

Jean Baptiste Carrier, Vendée Savaşı sırasında Nantes'de karşı devrimcilere karşı acımasız tutumuyla ünlenen radikal devrimci Komutan ve Avukat.

<span class="mw-page-title-main">Maximilien Robespierre</span> Fransız avukat, devrimci ve siyasetçi (1758-1794)

Maximilien de Robespierre ya da Maximilien Robespierre, (6 Mayıs 1758 – 9 Thermidor, Yıl II [28 Temmuz 1794]) 6 Mayıs 1758'de Arras'ta doğan ve 10 Thermidor Yılı II'de Paris'te Devrim Meydanı'nda giyotinle idam edilen Fransız avukat ve siyasetçidir. Fransız Devrimi'nin önde gelen isimlerinden biriydi ve dönemin en tartışmalı figürlerinden biri olmaya devam etmektedir.

Hébertistler, Fransız devrimci Jacques-René Hébert ile ilişkilendirilen radikal devrimci siyasi grup. Fransız Devrimi sırasındaki Terör Döneminde iktidarda bulunmuş ve önemli bir rol oynadıktan sonra tasfiye edilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Mutlak Varlık Kültü</span> Fransız Devrimi sırasında devlet dini

Mutlak Varlık Kültü veya Yüce Varlık Kültü, Fransız Devrimi sırasında Maximilien Robespierre tarafından Fransa'da kurulan bir Klasik teizm biçimidir. Yeni Fransız Cumhuriyeti'nin devlet dini olması ve Roma Katolikliği ile rakibi Akıl Kültü'nün yerini alması amaçlandı. Robespierre'in düşüşünden sonra desteksiz kaldı ve 1802'de Birinci Konsül Napolyon Bonapart tarafından resmen yasaklandı.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte Corday</span> Fransız yazar (1768-1793)

Charlotte Corday olarak bilinen Marie-Anne Charlotte de Corday d'Armont, Fransız suikastçı. 1793'te, Devrimi radikalleştirmek ve terörü yaymak ile suçladığı Jacobin lideri Jean-Paul Marat'ın suikastı nedeniyle giyotin ile idam edildi. Marat, Corday'ın sempati duyduğu Girondinlerin siyasi tasfiyesinde önemli bir rol oynamıştı. Marat tıbbi banyosunda bıçaklandıktan sonra Marat'ın cesedini gösteren Jacques-Louis David'in Marat'ın Ölümü tablosunda tasvir edildi. 1847'de yazar Alphonse de Lamartine, Corday'a ölümünden sonra l'ange de l'assassinat takma adını verdi.

<span class="mw-page-title-main">Montagnardlar</span>

La Montagne, Fransız Devrimi sırasında etkinlik gösteren siyasi bir gruptu. Parti üyelerine Montagnardlar denmekteydi bu isimlendirme Fransız Devrimi Ulusal Meclis'in en yüksek sıralarında oturmalarından kaynaklanmaktaydı. Dağlılar olarak da adlandırılmaktadırlar. Jakobenlerin içerisinden çıkmış bir oluşumdur.

<span class="mw-page-title-main">Augustin Robespierre</span> Fransız siyasetçi (1763-1794)

Augustin Bon Joseph de Robespierre veya Genç Robespierre; Fransız avukat, siyasetçi ve Fransız Devrimi'nin liderlerinden Maximilien Robespierre'in küçük kardeşidir. Siyasî görüşleri ağabeyininkilere benziyordu. Ağabeyi 9 Thermidor'da tutuklandığında, Genç Robespierre de tutuklanmak için gönüllü oldu ve Maximilien ile 20 destekçisiyle birlikte giyotinle idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Konvansiyon</span>

Ulusal Konvansiyon ya da Nasyonal Konvansiyon, iki yıllık Ulusal Kurucu Meclis ve bir yıllık Yasama Meclisinden sonra Fransız Devrimi sırasında oluşturulan bir parlamentoydu. 10 Ağustos 1792'deki büyük ayaklanmayla, devrim sonrası kurulan anayasal monarşiyi tamamen ortadan kaldırarak cumhuriyet rejimiyle yönetilen ilk Fransız hükûmetiydi. Konvansiyon, 20 Eylül 1792'den 26 Ekim 1795'e kadar tek kademeli bir meclis olarak toplandı.

<span class="mw-page-title-main">Maximilien Robespierre'in Düşüşü</span>

9 Thermidor Darbesi veya Maximilien Robespierre'in Düşüşü Maximilien Robespierre'in Fransız cumhuriyetçi takvimi'ne göre 8 Thermidor'un II. Yılında Ulusal Konvansiyon'daki konuşması, ertesi gün tutuklanması ve sonrasında 10 Thermidor Yıl II'de öldürülmesiyle devam eden olaylar dizisine verilen isimdir. 26 Temmuz 1794 günü yaptığı konuşmasında Robespierre, Ulusal Konvansiyon içinde iç düşmanların, komplocuların ve iftiracıların varlığından bahsetti fakat herhangi bir isim vermekten kaçındı. Bu Robespierre'in Meclis içerisinde yeni bir tasfiye hazırlayacağından korkan milletvekillerini alarma geçirdi. Ertesi gün Robespierre'in komploculardan biri olarak ihbar edeceği Jean-Lambert Tallien Meclisi kendi yanına çekip Robespierre'in tutuklanmasını sağladı. Robespierre bir sonraki gün, önceki sene kral XVI. Louis'in idam edildiği Devrim Meydanı'nda giyotin ile idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Georges Couthon</span> Fransız avukat ve siyasetçi (1755 – 1794)

Georges Auguste Couthon Fransız Devrimi sırasında Yasama Meclisi'nde milletvekili olarak görev yapmasıyla tanınan bir Fransız siyasetçi ve avukattı. Couthon 30 Mayıs 1793 tarihinde Kamu Güvenliği Komitesi'ne seçilmiştir. Yakın çalışma arkadaşları Maximilien Robespierre ve Louis de Saint-Just ile birlikte komite içinde, Terör Döneminde 1794 yılında tutuklanıp idam edilene kadar iktidarı elinde tutan gayri resmi bir üçlü yönetim oluşturdu. Mason olan Couthon, suçlanan karşı devrimcilerin idam sayısında keskin bir artıştan sorumlu olan 22 Prairial Yasası'nın geliştirilmesinde önemli bir rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Kamu Güvenliği Komitesi</span>

Kamu Güvenliği Komitesi (Fransızca: Comité de salut public), Fransız Devrimi'nin şiddetli bir aşaması olan Terör Dönemi sırasında geçici hükûmeti ve savaş kabinesini oluşturan Ulusal Konvansiyon'un bir komitesiydi. Ocak 1793 başında oluşturulan Genel Savunma Komitesi'ne ek olarak, Kamu Güvenliği Komitesi 6 Nisan 1793'te Ulusal Konvansiyon tarafından oluşturuldu. Yeni cumhuriyeti dış ve iç düşmanlarına karşı korumak, Birinci Koalisyon Savaşı ve Vendée İsyanı'yla mücadele etmekle görevlendirildi. Bir savaş önlemi olarak komiteye silahlı kuvvetler, yargı ve yasamanın yanı sıra konvansiyonun yürütme organları ve bakanları üzerinde geniş denetim ve idari yetkiler verildi.

<span class="mw-page-title-main">22 Prairial Yasası</span>

22 Prairial Yasası, 10 Haziran 1794'te yürürlüğe girmiştir. Georges Couthon tarafından önerilmiş ancak aynı dönem siyasetçisi Laurent Lecointre'e göre Robespierre tarafından yazılmış gibi görünmektedir. Kamu Güvenliği Komitesi bu yasayı kullanarak yargı sürecini iddianame ve kovuşturma şeklinde basitleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Marie Collot d'Herbois</span> Fransız sinema oyuncusu ve yazar (1749 – 1796)

Jean-Marie Collot d'Herbois, Fransız aktör, oyun yazarı, tiyatro yönetmeni, siyasetçi ve devrimcidir. Ulusal Konvansiyon'da Paris'ten Dağ milletvekili ve Terör Dönemi sırasında aktif olan Kamu Güvenliği Komitesi üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Genel Güvenlik Komitesi</span>

Genel Güvenlik Komitesi (Comité de sûreté générale), Fransız Devrimi sırasında polis teşkilatı olarak görev yapan Fransız Ulusal Konvansiyonu'nun parlamento komitesiydi. Ekim 1792'de Konvansiyonun bir komitesi olarak kurulan komite, Devrimci Cumhuriyeti iç düşmanlardan korumak için tasarlandı. Kamu Güvenliği Komitesi ile birlikte Terör Hükümdarlığını denetledi. Genel Güvenlik Komitesi, vatana ihanet ihbarlarını soruşturmakla görevli yerel polis komitelerini denetledi ve şüphelileri yargılanmak ve muhtemelen giyotinle infaz edilmek üzere Devrim Mahkemesi'ne sevk etme yetkisine sahip kurumlardan biriydi. 1794'te komite, Maximilien Robespierre'nin 9 Thermidor'da tutuklanması ve infazına dahil oldu. 4 Kasım 1795'te Ulusal Konvansiyonun sona ermesiyle birlikte Genel Güvenlik Komitesi feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">Thermidor Gericiliği</span> Fransız Devriminde Robespierrein düşüşünün ardından yeni yönetimin kurulması arasındaki dönem, liberalleşme, sağcılık gericilik ve Jakobenlerin tasfiyesiyle bilinmektedir.

Fransız Devrimi tarihyazımında Thermidor Gericiliği, 27 Temmuz 1794'te Maximilien Robespierre'in devrilmesi ile 2 Kasım 1795'te Fransız Yönetiminin göreve başlaması arasındaki dönem için kullanılan ortak terimdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.