İçeriğe atla

Devrim (otomobil)

Devrim
Genel Bakış
ÜreticiEskişehir Demiryolu Fabrikası (TÜLOMSAŞ)
Üretim yıl(lar)ı1961
MontajDevrim
Gövde ve Şasi
KaroserBinek
Teknik Özellikler
Motor10 Adet Motor :
4 adet A4L tipi
3 adet A4T tipi
3 adet B3T tipi
Silindir Sayısı : 4
Dört zamanlı
Silindir Çapı : 81 mm
Strok : 100 mm
Sıkıştırma Oranı : 6,8 : 1
Silindir Hacmi : 2070 cm³
Azami Motor Devri : 3600 devir/dk
Kapasite50 HP (A4L), 60HP (A4T), 70HP (B3T)
ŞanzımanA tipi (3 adet) B tipi (4 adet)
Maksimum hız135 km/saat
Yakıt sistemiKarbüratörlü, Yandan (A4L) ve Üstten Sübaplı (A4T ve B3T)
Uzunluk4500 mm
Genişlik1800 mm
Yükseklik1550 mm
Boş ağırlık1250 kg
Rekabet Tarihi
Fabrikadaki bilgi plakası

Devrim, Türkiye'de tasarlanan ve üretilen ilk otomobil. 1961 yılında, dönemin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in talimatıyla, Eskişehir Demiryolu Fabrikası'nda, 129 günde üretildi.[1]

Otomotiv Endüstrisi Kongresi

15 Mayıs 1961'de Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından Otomotiv Endüstri Kongresi açıldı. Cemal Gürsel açılış konuşmasında şunları söyledi:

(...) Tarımı da yenileyeceğiz, ama sadece ot satarak bir şey elde etmek mümkün değil! Bir gemi dolusu pamuk karşılığında zar zor 7-8 otobüs alabiliriz. Bir gemi dolusu pamuğu kaldırmak için ne kadar çaba harcamanız gerektiğini bilmektesiniz. Bu nedenle sanayi gereklidir. Dengeli bir tempo ile sanayileşmeliyiz. Bu kesin bir gerekliliktir. "Sektörümüz yok mu?" Evet var, ama öyle dağınıklar ki hepsi bir yönde çalışacak şekilde düzenlenmeli. Otomotiv endüstrisi söz konusu olduğunda, modern bir ülke kendi ulaşım araçlarını üretmelidir. Günümüz dünyasında ulaşım araçları ekonomide önemli bir yer tutmaktadır. Kendi ulaşım araçlarımızı üretmeliyiz, kendi araçlarımızla taşınmalıyız. İlk olarak, bazı parçaları yapmak zorundayız; sonra, iyileştirme ile bunların% 70-80'ini oluşturmalıyız. Bazı insanlar Türkiye'de otomobil üretmenin imkansız olduğunu söylüyor. Bu düşünce kara zihinlerin ürünüdür. Türkiye'nin de bizi bu şekilde teşvik eden birçok sanayi kolu var. (...)

Kongreden sonra Gürsel, ülkenin gereksinimlerini karşılayan bir prototip motor ve otomobil üretme talimatını verdi. Bu prototipler zamanın en iyi arabalarıyla karşılaştırılacak, eksiklikler tespit edilecek ve Türkiye'de mümkün olan en iyi otomobili üretmek için proje geliştirme çalışmaları yapılacaktır.

Devrim'in tasarımı ve üretimi

1961'de Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, çeşitli şirketlerde çalışan 24 mühendise, tamamen Türkiye'de tasarlanmış ve üretilmiş bir otomobil üretmesini emretti. 29 Ekim 1961'deki Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında gösterilecekti. Eskişehir'deki atölyede 130 günlük aceleci işten sonra, daha sonra TÜLOMSAŞ fabrikasını oluşturacak mühendisler, otomobilin dört prototipini yapmayı başardılar. Biri siyah, diğerleri krem rengindeydi. Otomobil Devrim olarak adlandırıldı.

Program son derece sıkıydı; Bununla birlikte, ikisi krem diğer ikisi siyah renkli dört araba tamamlanabildi. Otomobiller Cumhuriyet Bayramı kutlamaları için Ankara'ya gönderildi. Siyah arabanın cilası Ankara trenindeyken yapıldı. Kömürle çalışan lokomotifin bacasından çıkacak kıvılcımların yaratacağı güvenlik tehdidi sebebiyle araçlara sadece manevra yapabilecek kadar benzin konmuştu. Motor performansını artırmak için sıkıştırma oranı artırıldığından, motorları motor vuruntusu olmadan çalıştırmak için yüksek oktanlı benzin gerekiyordu. Yüksek oktanlı benzin o zamanlar sadece Ankara'da mevcuttu. Kutlamalar gününde, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tören için yakıt ikmali yapılmadan önce siyah araca bindi. Yaklaşık yüz metre ilerledikten sonra araç durdu. Sonra Başkan siyah arabadan indi ve arkada (daha önce benzini doldurulmuş olan) krem renkli arabaya bindi ve onunla Anıtkabir'e gitti. İki araba daha sonra törensel koşuları sorunsuz tamamladı. Ertesi gün gazete manşetleri "Devrim 100 metre gitti ve durdu." şeklinde yazılmıştı ve araba uzun yıllar alay konusu oldu.

Devrim, muhtemelen otomobillerin prototipleri olduğu ve üretim sürecinin iyi belgelenmediği için seri üretime geçmedi, üretim aşamasından sadece birkaç teknik çizim kaldı. Başka bir olası neden, 1961 yılında Türkiye'de otomobil talebinin sınırlı olması ve bu nedenle yeni bir otomobil markasının seri üretim, dağıtım, bayilik hizmetleri, bakım hizmetleri ve yedek parça üretimini uygulanabilir bir şekilde gerçekleştirmeyi zorlaştırmasıydı.

Bununla birlikte, İstanbul'daki Otosan fabrikası 1959 yılında Ford Motor Company ve Koç Holding'in ortak girişimi olarak kuruldu ve Türkiye'nin ilk seri üretim otomobil markası Anadol, 1966'da Anadol A1'in seri üretimine başladı.

Teknik Ekip

Yönetim Grubu

  • Y. Müh. Emin Bozoğlu - TCDD Genel Müdür Yardımcısı
  • Y. Müh. Orhan Alp - TCDD Fabrikalar Dairesi Başkanı
  • Y. Müh. Hakkı Tomsu - TCDD Cer Dairesi Başkanı
  • Y. Müh. Nurettin Erguvanlı - TCDD Cer Dairesi Başkan Yardımcısı
  • Y. Müh. Mustafa Ersoy - Eskişehir Demiryolu Fabrikası Müdürü
  • Y. Müh. Celal Taner - Adapazarı Demiryolu Fabrikası Müdürü
  • Y. Müh. Mehmet Nöker - Ankara Demiryolu Fabrikası
  • Y. Müh. Hüsnü Kayaoğlu - TCDD Genel Müdürlük Müşaviri
  • Y. Müh. Necati Peköz - TCDD Genel Müdürlük Müşaviri

Tasarım Grubu

  • Y. Müh. Nurettin Erguvan
  • Y. Müh. Ercan Türer
  • Y. Mimar Kemal Elagöz

Motor Şanzıman Grubu

  • Y. Müh. Mehmet Nöker
  • Y. Müh. Gültekin Sabuncuoğlu
  • Y. Müh. Salih Kaya Sağın
  • Y. Müh. Rıfat Serdaroglu
  • Y. Müh. Şecaattin Sevgen
  • Y. Müh. Kemalettin Vardar
  • Y. Müh. Şahin Karadağ

Karoseri Grubu

  • Mak. Müh. Celal Taner
  • Y. Müh. Faruk Akyol
  • Y. Müh. Samim Özgür
  • Y. Müh. Salih Kaya Sağın
  • Y. Müh. Hamdi Tahıllıoğlu
  • Y. Müh. Ferdi Mertcan Keskin

Süspansiyon ve Fren Grubu

  • Mak. Müh. Hamit İşeri
  • Y. Müh. İsmet Özkan
  • Y. Müh. Mustafa Seyrek

Elektrik Donanımı

  • Y. Muh. Hasan Dinçer
  • Latif Dinçer

Döküm İşleri

  • Metalurjist İsmail Sıdal

Satın alma İşleri ve Maliyet Hesapları

  • Y. Müh. Yavuz Yücel

Kaynak Grubu

  • Mak. Müh. Halil Kaya Gedik

Ayrıca bakınız

  • "Devrim Arabaları", Devrim'in öyküsünü anlatan film. (2008)
  • "Devrim Otomobili Belgeseli", Anadolu Üniversitesi İletişim Fakültesi tarafından çekilmiş belgesel. (1997) (video) 17 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • "DEVRİM - Devrim Arabaları Belgeseli", Yönetmen Sevcan Aytaç tarafından çekilmiş belgesel. (2006) (video)
  • "Yarım Kalan Devrim Rüyası / Cumhuriyet Dönemi Endüstrileşme Maceramız", Prof. Dr. Mehmet Şimşek tarafından yazılmış kitap (2008)
  • "Yarım Kalan Devrim", Devrim Arabaları hakkında TRT tarafından çekilmiş belgesel. (2008) (video) 10 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Anadol

Kaynakça

  1. ^ "Devrim Arabası". www.eskisehir.gov.tr. 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  • "Başarı mı, fiyasko mu?" Salih Kaya Sağın Mühendis ve Makina Dergisi'nin 310. sayısı, 1985 (pdf)
  • "Türkiye'de Otomotiv Sanayiinin Tarihçesi" Cemal Üner Mühendis ve Makina Dergisi'nin 166. sayısı Şubat 1971 (pdf)
  • "Devrim arabalarının tasarım boyutu" Arif Özver Ergin TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Bülteni'nin 68. Sayısı, Ocak 2009 (pdf) 22 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (html) 1 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • "Türkiye'de otomobil yapılamaz iddiası Devrim'le çürütüldü" Milliyet Gazetesi'nin 30 Ekim 1961 tarihli sayısı, sf. 3 (html) 9 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • "Devrim namus davamızdı, 75’ime geldim öfkem geçmedi" Ayşegül Akyarlı Güven'in Kemalettin Vardar'la yaptığı söyleşi. Hürriyet Gazetesi'nin 22 Kasım 2008 tarihli sayısı (html)
  • "Cemal Paşa bile Devrim'e sırtını döndü" Referans Gazetesi'nden Müge Akgün'ün Kemalettin Vardar'la yaptığı söyleşi. Hürriyet Gazetesi'nin 25 Ekim 2008 tarihli sayısı (html) 14 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • "Umutlar benzin ile tükendi" Mahmut Kiper'in Cumhuriyet Gazetesi'nde yayınlanan makalesi (pdf) 19 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • "Devrim’in en genç mühendisi Vardar Aydınlık’a konuştu" Kemalettin Vardar'la yapılan, 20.02.2012 tarihli Aydınlık Gazetesi'nde yayınlanan söyleşi. (html)(pdf)
  • "Türklerin otomobil yapamayacağı iddiası bir yanıltma" Anadolu Ajansı'ndan Adem Demir'in Kemalettin Vardar'la yaptığı söyleşi. (html) 14 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • "Devrim'in mühendislerinden Vardar'ın son röportajı: Neden stop ettiği belli değildir". DHA'nın Kemalettin Vardar'la yaptığı söyleşi. (html) 28 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otomobil</span> yolcu veya yük taşımak üzere tasarlanmış, motorlu ve tekerlekli kara ulaşım aracı

Otomobil, yolcu veya yük taşımak üzere tasarlanmış, motorlu ve tekerlekli kara ulaşım aracı. Otomobil, yakıtla çalışan bir motor sayesinde hayvan gücü kullanılmadan, itmeden veya çekmeden hareket edebilen ve üzerindekileri de taşıyabilen bir taşıttır. Halk arasında -ve bundan sonra bu maddede de- "araba" olarak isimlendirilir ve bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Gürsel</span> 4. Türkiye cumhurbaşkanı (1961–1966)

Cemal Gürsel, Türk asker ve devlet adamı. 27 Mayıs Darbesi sonrası oluşturulan Millî Birlik Komitesi başkanı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin dördüncü cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Formula 1</span> Tek kişilik, açık tekerlekli otomobil yarışlarının en yüksek düzey organizasyonu

Formula 1 ; Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA) tarafından onaylanmış, tek koltuklu açık tekerlekli araba'lar için en yüksek uluslararası yarışlar dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">Anadol</span> Türkiyenin ilk otomobil markası

Anadol, Türkiye'de seri olarak üretilen ilk otomobil markasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Volvo</span> İsveçli otomotiv firması

Volvo, tır, otobüs, otomobil, iş makinesi, deniz motoru ve endüstriyel motor üreten firma. Volvo Cars ise 1999'da İsveçli Volvo Group tarafından Ford Motor Company'ye, ardından 2010 yılında Çinli Geely'ye satılan ve sadece binek araba ve SUV üreten bir otomobil markasıdır. Bunun dışında Volvo Group, uçak endüstrisinden finans sektörüne kadar geniş bir alanda faaliyet gösteren bir holdingdir. Şu an Holdingin Volvo Cars, Mack, Mack Defense, Renault Trucks, Arquus, ACMAT, Panhard, Renault Trucks Defense, UD Trucks vE Commercial Vehicles, Volvo Buses, Nova Bus, Prevost Car, Volvo Trucks, Volvo Defense, Volvo Construction Equipment, Blaw-Knox, SDLG, Terex Trucks, Volvo Financial Services, Volvo Penta kuruluşları ve Volvo müzesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Makine mühendisliği</span> Mühendislik

Makine mühendisliği, mekanik sistemlerin tasarım, analiz, imalat ve bakımı için mühendislik fiziği ve mühendislik matematiği ilkelerini malzeme bilimi ile birleştiren bir mühendislik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz</span> Alman otomobil markası

Mercedes-Benz, 1926 yılında Karl Benz'in şirketi Benz & Cie. ve Gottlieb Daimler'in şirketi Daimler Motoren Gesellschaft'in birleşmesi sonucu kurulmuş otomotiv ve motor markası. Almanya'nın Stuttgart şehrinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Buharlı otomobil</span> Buhar motorundan güç alan otomobil

Buharlı otomobil. Karayolunda kullanılmak üzere tasarlanmış ısı enerjisini mekanik enerjiye çeviren dıştan yanmalı motor olan buhar makinesinın verdiği enerji ile hareket eden tekerlekli kara taşıtı, buhar enerjili otomobil.

<span class="mw-page-title-main">Carl Benz</span>

Karl Friedrich Benz, Alman makine mühendisi ve motor tasarımcısıdır.

Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi A.Ş. veya kısaltmasıyla TÜLOMSAŞ, Eskişehir merkezli, TCDD'nin bağlı ortaklığında 1986-2020 arası faaliyet gösteren lokomotif üreticisi anonim şirket. Tüm faaliyetleri 2020'de kurulan TÜRASAŞ bünyesine dahil edilerek varlığına son verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türk otomotiv sanayii</span>

Türkiye’de ilk otomobil üretme girişimi 1929’da Ford tarafından İstanbul serbest bölgede denenmiş montaj hattı kurulmuş fakat 1930’lu yıllardaki ekonomik kriz ortamı içinde gelişim gösteremeden sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Porsche 962</span>

Porsche 962, Le Mans 24 Saat de dahil olmak üzere birçok spor otomobil yarışında galibiyetler kazanan Porsche yapımı yarış otomobili.

<i>Devrim Arabaları</i> 2008 yapımı Türk filmi

Devrim Arabaları, Tolga Örnek'in yazıp yönettiği dram türündeki 2008 yapımı Türk filmi. 1961 yılında yapılan Devrim adlı otomobilin üretimini ve bu esnada projede çalışanların yaşadıklarını konu almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Otomotiv endüstrisi</span> Motorlu araçları tasarlayan, geliştiren, üreten ve pazarlayan iş sektörüdür

Otomotiv endüstrisi, terim anlamı olarak, motorlu taşıtları tasarlayan, geliştiren, üreten ve pazarlayan iş sektörüdür. 2007 yılı itibarıyla, tüm dünyada 73 milyondan fazla motorlu araç üretildi. Otomotiv sanayii, tüm sanayileşmiş ülkelerde ekonominin lokomotifi olarak kabul edilmektedir. Sektörün ekonomideki sürükleyici-lokomotif etkisinin nedeni, diğer sanayi dalları ve ekonominin diğer sektörleri ile olan çok yakın ilişkisidir. Otomotiv sanayii demir-çelik, petro-kimya, lastik gibi temel sanayi dallarında başlıca alıcı ve bu sektörlerdeki teknolojik gelişmenin de sürükleyicisidir. Turizm, altyapı ve inşaat ile ulaştırma ve tarım sektörlerinin gerek duyduğu her çeşit motorlu araçlar sektör ürünleri ile sağlanmaktadır. Bu sektördeki değişimler, ekonominin tümünü yakından etkilemektedir. Otomotiv sektörü Motorlu Taşıt Aracı üreten bir sanayidir. Dünyada toplam motorlu taşıt seri üretiminin yaklaşık %70'ini otomobil üretimi oluşturmaktadır. Türkiye'de de bu oran geçerlidir. Otomobil üretimi, diğer motorlu taşıtlara göre çok daha yüksek adetlerde yapılır. Bu suretle otomobil üretimi, güçlü bir yan sanayiini oluşturarak diğer taşıtların üretimine de destek olur. Bu nedenle otomobil üretimi, otomotiv sanayiinin temelidir..

<span class="mw-page-title-main">Otomotiv mühendisliği</span>

Otomotiv mühendisliği, taşıt mühendisliğinin bir koludur, makine mühendisliği, elektrik mühendisliği, elektronik mühendisliği, yazılım mühendisliği ve güvenlik mühendisliği dallarının tasarımda ve üretimde ortak olarak çalışmasıyla yapılır. Motosikletler, otomobiller, otobüsler ve kamyonlar otomotiv mühendisliğinin ana uğraş alanlarıdır.

Warszawa, Leh otomobil markasıdır. 1951 ila 1973 yılları arasında Polonya'nın başkenti Varşova'daki FSO tarafından üretilmiştir. SSCB üretimi GAZ M-20 Podeba modelinin lisansıyla üretime başlanmış, ilerleyen yıllarda araç üzerinde çeşitli geliştirmeler yapılmış; bu model esas alınarak pikap ve van gibi modelleri de üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Russo-Balt</span>

Russo-Balt, Rus otomobil markası, Rus-Baltik vagon fabrikasında üretilirdi.

Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii A.Ş., kısaca TÜRASAŞ, 4 Mart 2020 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 2186 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı gereğince TCDD'nin bağlı ortaklıkları olan TÜLOMSAŞ, TÜDEMSAŞ ve TÜVASAŞ'ın birleştirilmesi ile kurulan Ankara merkezli iktisadi devlet teşekkülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Makine sanayi</span>

Makine sanayi veya makine endüstrisi, tarım, ulaşım, savunma gibi alanlarda ekonomik faaliyet gösteren sanayi kolları için makine imalatı ve bakım ihtiyaçlarını karşılayan temel endüstri sektörüdür. Geleneksel olarak ağır sanayi alanında hizmet veren bu sektör, günümüz serbest piyasalarında iş yapan şirketler tarafından hafif sanayinin bir parçası olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bertha Benz</span>

Bertha Benz, Alman otomobil öncüsü ve mucittir. Girişimciliği, teknik desteği ve finansal taahhüdü sayesinde kocası Carl Benz tarafından Benz Patent-Motorwagen'ın icat edilmesinin ön koşullarını yarattı. Uzun mesafeli yolculuklarda otomobilin ulaşım aracı olarak ilk defa uygunluğunu kanıtladı. 5 Ağustos 1888'de uzun mesafeli otomobil kullanan ilk kişi oldu. Bertha Benz Patent-Motorwagenı yolda denedi, fren balatasını icat etti ve 105 km'lik yolculukta aracın birkaç pratik sorununu da çözdü. Böylece Bertha, Benz Patent-Motorwagen'a dünya çapında dikkat çekti ve şirketin ilk satışını gerçekleştirdi.