Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.
Yapı ve Kredi Bankası veya kısaca Yapı Kredi, 1944 yılında İstanbul'da Kazım Taşkent tarafından kurulan Türkiye'nin perakende bankacılık odaklı ilk ulusal çaplı özel bankası.
Finans, para, döviz ve sermaye varlıklarının incelenmesi ve disiplinidir. Mal ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı ve tüketiminin incelenmesi olan ekonomi ile ilgilidir ancak ondan farklıdır. Kapsama dayalı olarak Finansal sistemlerde finansal faaliyetlere ilişkin disiplin, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı olarak ayrılabilir.
Credit Suisse, Merkezi Zürih, İsviçre'de bulunan banka ve finans şirketidir. 5 Temmuz 1856 yılında Alfred Escher'in Schweizerische Kreditanstalt'ı kurmasıyla meydana gelmiştir. Özelleştirilmiş hizmetlerin yanı sıra Credit Suisse, dünya genelinde tüm büyük finansal merkezlerde ofisleri bulunan dokuz küresel "bulge bracket" bankasından biridir. Yatırım bankacılığı, özel bankacılık, varlık yönetimi ve paylaşılan hizmetler gibi hizmetler sunmaktadır. Banka, sıkı banka-müşteri gizliliği ve bankacılık gizliliği ile bilinir. Finansal İstikrar Kurulu, Credit Suisse'i küresel sistemik öneme sahip bir banka olarak değerlendirmektedir. Credit Suisse, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) önde gelen bayilerinden biri ve döviz (Forex) piyasalarında da faaliyet göstermektedir.
Merkez bankası, bir ülkenin ya da ülkeler grubunun para politikasından sorumlu kurumdur. Merkez bankasının temel amacı para biriminin ve para arzının istikrarının sürdürülmesidir. Fakat merkez bankalarının bunun dışında bankacılık sektörünün son kredi mercii olmak, faiz haddinin kontrolü gibi görevleri de vardır. Bunun yanında merkez bankasının, bankalar ve diğer finansal kurumları, tedbirsizlik ve dolandırıcılığa karşı denetlemek gibi yetkileri de olabilir.
Mevduat bankası: Kendi nam ve hesabına mevduat kabul etmek ve kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye'deki şubeleri mevduat bankası olarak nitelendirilmektedir. Bankaların mevduat toplayabilmeleri için özel izin almaları gerekmektedir. Bu bankalar ticari bankalar olarak da adlandırılmaktadırlar. Bu bankaların asıl amacı kısa dönem içinde hızla mevduat toplamak ve bu mevduatları ekonomiye kredi şeklinde dahil ederek gelir elde etmektir. Nitekim mevduat bankaları işlemlerini diğer bankacılık türlerine nispeten daha kısa vadeli sürdürmektedirler. Ayrıca birçok farklı bankacılık ürününü müşterilere sunarak yelpazeyi sürekli geliştirmektedirler.
- Katılım bankası
- Yatırım bankası
- Kalkınma bankası
Bank Asya, Türkiye'de faaliyet gösteren devlet bankası. Altıncı özel finans kurumu olarak 24 Ekim 1996 tarihinde Altunizade'deki Merkez Şubesi ile faaliyetlerine başlamış ve 20 Aralık 2005 tarihinde "Müflis Asya Finans Kurumu Anonim Şirketi" olan şirket unvanı "Müflis Asya Katılım Bankası Anonim Şirketi" olarak değiştirilmiştir. 3 Şubat 2015 tarihinde TMSF, bankanın Gülen cemaati ile bağlantılı olması gerekçesiyle şirket yönetiminin %63'üne el koymuştur. 29 Mayıs 2015 tarihinde ise bankanın tamamı TMSF'ye devredilmiştir.
İslami bankacılık olarak adlandırılan sistem, aktivitelerini şeriatı esas alarak belirlemektedir. Şeriat, ödünç verilen paradan para kazanmayı yasaklamaktadır.
Türkiye'de faaliyet gösteren 62 banka bulunmaktadır. Bunlar; 33 mevduat bankası (3 adet devlet mevduat bankası, 30 adet yerli ve yabancı sermayeli özel mevduat bankaları, 1 adet TMSF'ye ait banka, 19 kalkınma ve yatırım bankası ve 9 katılım bankası şeklindedir.
Kuveyt Türk, 16.12.1983 gün ve 831/7506 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın tespit ettiği esaslara uygun olarak faaliyet göstermek üzere 1989 yılında Özel Finans Kurumu statüsünde kurulmuştur. Özel Finans Kurumları'nın faaliyetleri, 1999 yılında Bankacılık Kanunu kapsamına girinceye kadar geçen süreçte bir yanda Bakanlar Kurulu Kararı, diğer yanda Merkez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı'nın tebliğleri ile yürütülmüştür. 1999 yılı Aralık ayından itibaren diğer Özel Finans Kurumları gibi Kuveyt Türk de 4389 sayılı Bankacılık Kanunu'na tâbi hale gelmiştir. Mayıs 2006'da ünvanı, Kuveyt Türk Katılım Bankası AŞ olarak değişmiştir.
Azerbaycan Cumhuriyeti Merkezî Bankası, Azerbaycan'ın merkez bankasıdır. Bankanın merkezi başkent Bakü'dedir. 11 Şubat 1992 yılında kurulmuştur.
Bankpozitif, 2002 yılında TMSF tarafından satışa çıkarılan Toprak Yatırım Bankası A.Ş. hisselerinin yine aynı yıl kurulan C Faktoring A.Ş. tarafından satın alınmasının ardından, 2004 yılından itibaren Ankara ve İzmir'de kurumsal ve bireysel bankacılık hizmetleri veren bankadır.
Mısır Merkez Bankası, Mısır'ın merkez bankasıdır. 1961 yılında kurulmuş olup merkezi Kahire'de yer almaktadır.
Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası, İzmir İktisat Kongresi'nde alınan kararlar doğrultusunda 1925 yılında bir devlet bankası olarak kurulmuştur. 19 Nisan 1925 tarihli 633 sayılı kanunla, kurulan banka, 1 Mayıs 1925 tarihinde çalışmalarına başlamıştır. Banka, özel kesim tarafından yeni kurulacak sanayi ve madencilik kuruluşlarına kredi sağlamak, özel kesimle ortaklıklar kurmak ve devlete ait sanayi kuruluşlarını geçici olarak işletmek ve zaman içinde bu kuruluşları özel kesime devretmek amacıyla kurulmuş bir ilk kalkınma bankasıdır. Banka, Türkiye'de kamu kesiminin özel kesime kaynak aktarması sürecinin başlangıç düzenlemesi ya da kurumlaşması olarak görülebilir.
İngiltere Bankası, Birleşik Krallık'ın merkez bankasıdır ve çoğu modern merkez bankasının dayandığı modeldir. İngiliz Hükümeti'nin bankeri olarak 1694 yılında kurulan ve halen Birleşik Krallık Hükümeti'nin bankerlerinden biri olan banka, dünyanın en eski sekizinci bankasıdır. Kurulduğu 1694 yılından 1946 yılında Attlee bakanlığı tarafından kamulaştırılana kadar hissedarların özel mülkiyetindeydi.
Azerbaycan'daki finans sistemi, borçlanma ve borç verme ve varlıkların transferine ilişkin hükûmet politikası ve düzenlemelerinden oluşmaktadır. Sistem, bankalar, sigorta şirketleri, diğer finans kuruluşları, emeklilik sistemi, finansal piyasalar ve ödeme sistemlerinden oluşmaktadır.
Perakende bankacılık veya bireysel bankacılık, bir banka tarafından genel halka sağlanan finansal hizmetler'dir. Perakende olarak kabul edilen bankacılık hizmetleri, mevduat ve cari hesapların, ipoteklerin, kişisel kredilerin, banka kartlarının ve kredi kartlarının sağlanmasıdır. Bireysel bankacılık, işlevlerine göre yatırım bankası veya mevduat bankası'ndan farklıdır.
Özel banka bireysel ya da sınırlı ortaklar ile genel ortakların sahip olduğu bankalardır. Devlet bankası'ndan farklı olarak devlete ait değildir. Özel bankalar mevduat bankası, yatırım bankası olabilir.
Findeks veya kuruluşunda buna iştirak eden bankaların kendisine taktığı isim ile Kredi Kayıt Bürosu ya da bunun kısaltması ile tanınan KKB, 9 Türk Bankasının katılımı (Akbank, Denizbank, Garanti Bankası, Halkbank, İş Bankası, Şekerbank, Vakıfbank, Yapı Kredi ve Ziraat Bankası) ile 11 Nisan 1995 tarihinde Türkiye'de kurulmuş olan ve 2011 yılından itibaren bankalar, tüketici finansman şirketleri, leasing, faktoring ve sigorta şirketleri için Türkiye Bankalar Birliği TBB Risk Merkezi faaliyetlerini yürüten kuruluşlardan birisidir. Findeks, TBB Risk Merkezine vekaleten, üyesi olan 180 finansal kuruluşun veri toplama ve paylaşım hizmetlerini yerine getirir. Kuruluşundaki adı olan Kredi Kayıt Bürosu adı ile de tanınmaktadır. KKB, Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi'ne bağlı olup birliğin üyesidir. Şirketin KKB adını verdiği oluşum, Türkiye Cumhuriyeti'nin resmî bir kuruluşu değildir. Türkiye'nin önde gelen dokuz bankasının ortaklığında 11 Nisan 1995 tarihinde kurulmuştur.
Sina Bank, perakende, ticari ve yatırım bankacılığı hizmetleri sunan özel bir İran bankacılık kuruluşudur. Şirket, hükûmetin bankacılık sistemini özelleştirmesinin bir parçası olarak 1985 yılında kuruldu. Banka, Tahran'da kurulduğunda ülke çapında 1998 çalışanı ve 253 şubesiyle faaliyet gösteriyordu. Sina Bank, Tahran Borsası'nda işlem görmektedir ve şu anda İran'daki sekiz özel bankadan biridir. Banka şu anda İran'ın 64'üncü büyük şirketidir. 2007 yılında Sina Bank'ın başlangıç özsermayesi 10 Milyar IRR idi.
