İçeriğe atla

Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü

Koordinatlar: 39°56′18.29″K 32°51′11.42″D / 39.9384139°K 32.8531722°D / 39.9384139; 32.8531722
Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi16 Haziran 1949 (75 yıl önce) (1949-06-16)[1]
TürüKamu kurumu
BağlılığıKültür ve Turizm Bakanlığı
Adresİstiklal Cad. Çirmen Sokak II. Evkaf Apt. No.:8 Ulus, Ankara
Yıllık bütçe₺494.548.000 (2022)[2]
Yönetici(ler)
Web sitesidevtiyatro.gov.tr

Devlet Tiyatrosu, Devlet Konservatuvarı Tatbikat Sahnesi’nin bir aşaması olarak, 16 Haziran 1949 tarihinde, "Devlet Tiyatro ve Operası" adıyla kurulmuştur. Konservatuvar’ın kurulduğu 1936 yılından 1947 yılına kadar, Tiyatro Bölümü’nü Alman tiyatro sanatçı ve yöneticisi Carl Ebert yönetmiştir. 1940 yılında, "Tiyatro ve Opera Tatbikat Sahnesi" kuruldu.

Tarihçe

Devlet Tiyatrolarının Ankara'daki genel müdürlük binası

1940'lar

  • 1947 Mart'ında Türkiye'den ayrılan Carl Ebert’in yerine, Tatbikat Sahnesi’nin yöneticiliğine Muhsin Ertuğrul getirildi. 27 Aralık 1947’de Küçük Tiyatro, 2 Nisan 1948’de Büyük Tiyatro açıldı.
  • 10 Haziran 1949 günü çıkarılan "Devlet Tiyatro ve Operası’nın Kuruluş Yasası", 16 Haziran'da yürürlüğe girdi. Muhsin Ertuğrul, Devlet Tiyatro ve Opera Genel Müdürlüğü'ne getirildi.
  • Devlet Tiyatrosu, 1 Ekim 1949 akşamı Küçük Tiyatro'da Cevat Fehmi Başkut’un “Küçük Şehir”, Büyük Tiyatro'da Johann Wolfgang von Goethe’nin Faust adlı oyunlarıyla açıldı. 20 Kasım 1949’da, Devlet Tiyatrosu’nun ilk çocuk oyunu "Yıldız Ece" sahneye konuldu.

1950'ler

  • 1950 - 1951 mevsimi sonunda Devlet Tiyatro ve Operası Genel Müdürlüğü'ne Cevat Memduh Altar getirildi. 1954 yılında Genel Müdürlük görevine yeniden Muhsin Ertuğrul atandı.
  • Üçüncü Tiyatro, 4 Şubat 1956'da Garson Kanin’in "Dünkü Çocuk", Oda Tiyatrosu 5 Ekim 1956'da Jan de Hartog'un "Bir Yastıkta" adlı oyunlarıyla açıldı.
  • 28 Eylül 1957'de açılan Bursa Ahmet Vefik Paşa Tiyatrosu’nda, 30 Eylül’de Celâl Esat Arseven’le Selah Cimcoz’un "Üçüncü Selim”, İzmir Devlet Tiyatrosu'’nda 1 Ekim'de John Boynton Priestley’in “Haftabaşı” adlı oyunlarıyla, devamlı oyunlara başlandı. 25 Ağustos 1958'de Devlet Tiyatro ve Operası Genel Müdürlüğü'ne Cüneyt Gökçer getirildi. Yeni Sahne 4 Ekim 1960'ta Albert Camus’nun "Caligula", Altındağ Tiyatrosu 27 Mart 1964'te Nazım Kurşunlu’nun “Merdiven” adlı oyunlarıyla açıldı.

1960'lar

1970'ler

  • 1971 Temmuz'unda Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, yeni kurulan Kültür Bakanlığı’na bağlandı.
  • 1 Ekim 1971’de Lillian Hellman’ın “Küçük Tilkiler”i Bursa Devlet Tiyatrosu’nun, 26 Ekim 1971’de Strati Karra’nın “Gece Bekçileri” adlı oyunu İzmir Devlet Tiyatrosu'nun kendi yerleşik kadrolarıyla sahneledikleri ilk oyunlar oldu.
  • 29 Mayıs 1978'de Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne Ergin Orbey getirildi.
  • 1970'te yandıktan sonra onarımı tamamlanan Kültür Sarayı'na, 1977 - 1978 sezonunun sonunda, Atatürk Kültür Merkezi adı verildi. 1978 yazında İstanbul Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü kuruldu. Devlet Tiyatrosu, 9 Ekim 1978'de Büyük Salon'da William Shakespeare’in "Othello"su ile oyunlarına başladı.
  • Atatürk Kültür Merkezi’nin Oda Tiyatrosu, 15 Kasım 1978’de Dinçer Sümer’ in “Eski Fotoğraflar”ıyla açıldı. Devlet Tiyatrosu’nun yerleşik kadrosuyla ilk oyunu Ergun Sav’ın 7 Nisan 1979’da sahnelenen “Pof’la Paf” adlı çocuk oyunu oldu.
  • 28 Aralık 1979'da Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne Cüneyt Gökçer getirildi.

1980'ler

1990'lar

  • 4 Nisan 1990'da Ankara’da İrfan Şahinbaş Atölye Sahnesi açıldı. Deneme sahnesi olarak kullanılmak amacıyla açılan sahnede, Batı Almanya’dan gelen konuk Ruhr Tiyatrosu Jean-Paul Sartre’ın “Mezarsız Ölüler” adlı oyununu sahneledi.
  • 14 Şubat 1992'de, Mehmet Ege Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne getirildi. 1 Nisan 1992'de Bozkurt Kuruç, Bölge İdare Mahkemesi'nin kararıyla görevine döndü.
  • 14 Ekim 1992'de, Genel Müdürlüğe Yücel Erten atandı.
  • 27 Mart 1993'te Antalya Devlet Tiyatrosu, Haldun Taner’in yazdığı “Sersem Kocanın Kurnaz Karısı”yla açıldı.
  • Ankara’da Kamyon Tiyatrosu uygulaması, 27 Nisan 1993’te Kızılcahamam Lisesi’nin bahçesinde, Sönmez Atasoy’un “Yedi Köyün Yargıcı” adlı çocuk oyunuyla başladı.
  • 6 Ocak 1994'te Atatürk Kültür Merkezi'nde William Shakespeare'in “Hamlet”ini sahneleyerek açılan Birim Tiyatro Atölye Sahnesi, daha sonra Aziz Nesin Sahnesi adını aldı.
  • Yücel Erten, Genel Müdür seçimine aday olacağı için 7 Şubat 1994'te görevinden ayrıldı. 8 Şubat 1994’te Tamer Levent, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nü vekaleten yürütmekle görevlendirildi.
  • Kültür Bakanlığı’nın talimatıyla yapılacak eğilim yoklaması için kararlaştırılan 14 Şubat 1994 günü Prof. M. Bozkurt Kuruç Genel Müdürlüğe Danıştay kararı ile başladı. Tüm kurum çalışanlarının oylarıyla seçildikten sonra Bakanlık tarafından önerilen Tamer Levent, 25 Mart 1994’te ataması yapılarak Genel Müdürlük görevine başladı.
  • Prof. M. Bozkurt Kuruç, Danıştay kararıyla 1 Ağustos 1994’te Genel Müdürlük görevine döndü.
  • Ankara’da Mahir Canova Sahnesi, 7 Nisan 1995’te Orhan Asena’nın “Candan Can Koparmak” adlı oyunuyla açıldı.
  • İzmir Bornova Belediyesi Uğur Mumcu Kültür ve Sanat Merkezi 7 Mart 1997'de Necati Cumalı’nın yazdığı “Gömü”yle açıldı.
  • Sivas Devlet Tiyatrosu, 26 Kasım 1997’de Atatürk Kültür Merkezi’nde Ferdi Merter’in “Seviyorlardı Yaşamı” adlı oyunuyla açıldı.
  • Van Devlet Tiyatrosu, 9 Aralık 1997'de Recep Bilginer’in “Sarı Naciye” adlı oyunuyla açıldı.
  • 12 Aralık 1997'de Erzurum Devlet Tiyatrosu, Ergun Sav’ın “Can Bebek” oyunuyla yerleşik düzene geçti.
  • Konya Devlet Tiyatrosu, 19 Aralık 1997'de Refik Erduran’ın yazdığı “Tamirci”yle açıldı.
  • Sivas Devlet Tiyatrosu 2 Mart 1998’de Athol Fugart-John Kani-Winston Ntskona’nın yazdıkları “Ada” adlı oyunla, Cumhuriyet Üniversitesi Oda Tiyatrosu’nda da oyun sahnelemeye başladı.
  • 24 Ağustos 1998 tarihinde K. Lemi Bilgin Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne atandı ve bu görevi 09 Aralık 1999 tarihine kadar sürdürdü.
  • 26 Şubat 1999 - 22 Eylül 1999 tarihleri arasında Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne vekaleten İ. Rahmi Dilligil atandı. Dilligil 09 Aralık 1999 tarihinde ise asaleten Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’ne atandı.

2000'ler

  • 06 Şubat 2001 tarihinde Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne vekaleten Faruk Günuğur atandı.
  • 24 Ağustos 2001 tarihinde Danıştay kararı ile K. Lemi Bilgin Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne atandı.
  • 22 Ağustos 2005 tarihinde Mine Acar vekaleten Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne atandı.
  • 23 Mayıs 2007 tarihinde Lemi Bilgin, mahkemede açtığı davayı kazanarak, yeniden Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü görevine getirildi.
  • 18 ve 24 Aralık 2008'de art arda Malatya ve Elazığ Devlet Tiyatroları kuruldu.
  • Genel Müdür Lemi Bilgin 31 Mayıs 2013 tarihinde görevden alındı. Yerine Mustafa Kurt vekaleten atandı.
  • 17 Ekim 2014 tarihinde Mustafa Kurt görevinden istifa etti.[4] Bu göreve Nejat Birecik 22 Ekim 2014 tarihinde vekaleten, 12 Ocak 2017 tarihinde ise asaleten atandı.[5][6]
  • 3 Ocak 2018 tarihinde Mustafa Kurt, genel müdür olarak atandı.[7]
  • 11 Ağustos 2023 tarihinde oyuncu Tamer Karadağlı genel müdür olarak atandı.[8]
  • 25 Ekim 2023 tarihinde Kayseri Devlet Tiyatrosu, William Shakespeare'in "Bahar Noktası" oyunuyla yerleşik düzene geçti.[9]
  • 08 Ocak 2024 tarihinde Türk Telekom, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü 'İstanbul Devlet Tiyatrosu' ile iş birliği yaparak 'Erişilebilir Tiyatro' projesini başlattı.[10]

Yurt genelinde Devlet Tiyatroları

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ekim 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  3. ^ 11 Ağustos 2023 Tarihli ve 32276 Sayılı Resmî Gazete (PDF). T.C. Resmî Gazete. 11 Ağustos 2023. s. 19. 10 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  4. ^ "DT'de dikiş tutmuyor". Cumhuriyet. 17 Ekim 2014. 19 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2014. 
  5. ^ "Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Nejat Birecik oldu". Sabah. 22 Ekim 2014. 21 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2014. 
  6. ^ Güneysu, Selda. "Necat Birecik'e 'asalet' geldi". www.cumhuriyet.com.tr. Cumhuriyet gazetesi, 13 Ocak 2017. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2017. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2018. 
  8. ^ 11 Ağustos 2023 Tarihli ve 32276 Sayılı Resmî Gazete (PDF). T.C. Resmî Gazete. 11 Ağustos 2023. s. 19. 10 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  9. ^ "MSN". www.msn.com. 19 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  10. ^ "Erişilebilir sanat". Erişilebilir Sanat. Türk Telekom. 17 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2024. 
  11. ^ "Kayseri Devlet Tiyatrosu'nun Kuruluş Tamamlandı, İdari Kadro Onaylandı". Kayseri ana haber (İngilizce). 28 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2023. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başar Sabuncu</span> Türk yazar, yönetmen, çevirmen, sahne tasarımcısı ve oyuncu

Fuat Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Muhsin Ertuğrul</span> Türk oyuncu, yönetmen ve yapımcı (1892–1979)

Muhsin Ertuğrul, Türk tiyatro sanatçısı, yönetmen, oyuncu ve yapımcı.

Işıl Kasapoğlu, Türk tiyatro oyuncusu ve yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Kenter</span> Türk oyuncu ve tiyatrocu (1928–2019)

Yıldız Kenter, tam adıyla Ayşe Yıldız Kenter Güngör, Türk oyuncudur. Aynı zamanda Devlet Sanatçısı ve UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Asena</span> Türk tiyatro yazarı

Orhan Asena, Türk oyun yazarı, şair, çocuk hastalıkları hekimidir.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, Osmanlı İmparatorluğu döneminde (1914) Dârülbedâyi adıyla kurulmuş olan tiyatro 1934 yılında İBB Şehir Tiyatroları adıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi bütçesine bağlanan bir tiyatro kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Kenan Işık</span> Türk oyuncu ve sunucu (1947–2024)

Kenan Işık veya tam adıyla Yusuf Kenan Işık, Türk oyuncu, sunucu ve gazetecidir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Devlet Tiyatrosu</span> Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne bağlı olarak Ankarada hizmet veren yerel tiyatro topluluğu

Ankara Devlet Tiyatrosu; Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne bağlı olarak faaliyet gösteren yerleşik bir tiyatrodur.

<span class="mw-page-title-main">Nilüfer Kent Tiyatrosu</span>

Nilüfer Belediyesi Kent Tiyatrosu (NKT), Bursa'nın Nilüfer ilçesinde Nilüfer Belediyesi'ne bağlı faaliyet gösteren şehir tiyatrosu.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Devlet Tiyatrosu</span>

İstanbul Devlet Tiyatrosu, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne bağlı resmî bir tiyatro kurumudur.

Elazığ Devlet Tiyatrosu, Aralık 2008'de Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak sürekli turne sahnesi olarak açılmıştır. Devlet Tiyatroları'nın 60. yılına yaklaşırken 60. sahne hedefiyle açtığı Malatya, Samsun ve Çorum Devlet Tiyatrolarıyla birlikte en yeni bölge tiyatrolarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Devlet Tiyatrosu</span>

İzmir Devlet Tiyatrosu, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü bünyesinde İzmir'de faaliyet gösteren bölge müdürlüğüdür. Nisan 1957'de İzmir'de faaliyete geçmiştir. Ancak, Ankara Tatbikat Sahnesi'nin 1944'ten itibaren başlayan turneler düzenlemiştir. 1949'da çıkarılan Devlet Tiyatro ve Operasının Kuruluş Yasası çıktıktan sonra, Tatbikat Sahnesi bu sefer İzmir'e, "devlet tiyatrosu" adı altında turnelere gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Adana Devlet Tiyatrosu</span> Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne bağlı olarak Adanada hizmet veren yerel tiyatro topluluğu

Adana Devlet Tiyatrosu, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne bağlı yerleşik bölge tiyatrolarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Konya Devlet Tiyatrosu</span>

Konya Devlet Tiyatrosu, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren yerleşik bölge tiyatrolarından biridir.

Erzurum Devlet Tiyatrosu, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren yerleşik bölge tiyatrolarından biridir.

Sivas Devlet Tiyatrosu, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren yerleşik bölge tiyatrolarından biridir. 26 Kasım 1997'de Ankara Devlet Tiyatrosu oyuncusu Ferdi Merter'in yazıp yönettiği "Seviyorlardı Yaşamı" adlı oyun ile yerleşik olarak oyunlarını sahnelemeye başlamıştır.

Gaziantep Devlet Tiyatrosu, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren bölge tiyatrolarından biridir. 30 Ekim 2003 tarihinde Nâzım Hikmet'in Kuvay-i Milliye adlı oyunu ile düzenli turne sahnesi olarak perdelerini açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Müjdat Gezen Tiyatrosu</span> İstanbulda yerleşik kurum

Müjdat Gezen Tiyatrosu, İstanbul'da yerleşik bir özel Müjdat Gezen Sanat Merkezi bünyesine bağlı kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Tepebaşı Deneme Sahnesi</span>

Tepebaşı Deneme Sahnesi, İstanbul’da, yanan Tepebaşı Dram Tiyatrosu’ndan kalan marangozhanede İstanbul Şehir Tiyatroları bünyesinde 1975-1983 arasında hizmet veren tiyatro.

Ömer Naci Topçu, Türk tiyatro oyuncusu, eğitimci, oyun yazarı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.