İçeriğe atla

Devlet Olağanüstü Hal Komitesi

Devlet Olağanüstü Hâl Komitesi
Государственный комитет по чрезвычайному положению (ГКЧП)
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi19 Ağustos 1991
Kapanış tarihi22 Ağustos 1991
TürüGeçici hükûmet
Yönetici(ler)

Devlet Olağanüstü Hâl Komitesi (RusçaГосударственный комитет по чрезвычайному положению (ГКЧП), Gosudarstvenni komitet po çrezvıçaynomu polojeniyu, GKÇP) veya Sekizli Çete,[1] 19 ve 22 Ağustos 1991 tarihleri arasında Ağustos darbesi sırasında Sovyet hükûmeti, Komünist Parti ile KGB'den oluşan sekiz üst düzey yetkililerinden oluşan bir gruptu. Darbe başarısızlıkla sonuçlanmış olup geçici hükûmet 22 Ağustos günü dağılmış ve darbeciler daha sonra Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi'nde yargılanmıştır.

Üyeler

Darbe başarısızlıkla sonuçlanınca Pugo yakalanmamak için intihar etmiş olup diğer yedi üye ise tutuklanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Obolensky, Georges (2013), Forever Russian: Memoirs of a Vagabond Prince, AuthorHouse, s. 152, ISBN 1481714767, 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 6 Mayıs 2016, [...] a group of military brass and Communist Party hardliners, calling themselves the 'State Emergency Committee,' (later to be known as 'the gang of eight') attempted a coup d'état. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği</span> Avrasyada hüküm sürmüş eski bir federasyon (1922–1991)

Sovyetler Birliği, resmî adıyla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (Rusça:

<span class="mw-page-title-main">KGB</span> Sovyetler Birliğinin istihbarat ve gizli servisi

KGB, Devlet Güvenlik Komitesi, Sovyetler Birliği'nin istihbarat ve gizli servisidir. İlk olarak 1918 yılında Çeka adıyla kurulan teşkilat pek çok kez isim değişikliğine maruz kalmış ve son olarak 13 Mart 1954'te KGB adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Boris Yeltsin</span> Rusyanın ilk devlet başkanı (1991–1999)

Boris Nikolayeviç Yeltsin, Rusya'nın ilk başbakanı ve devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Kırgızistanın sovyetler birliği dağılmadan önceki adı

Kırgız Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, bugünkü Kırgızistan'ın 1991'deki SSCB'nin dağılmasından önceki ismi. Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Çarlık rejiminin 1917 Ekim Devrimi ile yıkılmasından sonra kurulan Sovyetler Birliği'ne bağlı 15 cumhuriyetten biridir.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyetler Birliğine bağlı özerk devlet

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, diğer ismiyle Özbekistan SSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi. Cumhuriyet, 1924 yılında kuruldu. 1991 yılında Özbekistan Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilan ederek Sovyetler Birliği'nden ayrıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi</span> Sovyetler Birliğini yöneten parti

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Ahromeyev</span>

Sergey Fyodoroviç Ahromeyev, Sovyet asker, Sovyetler Birliği Kahramanı 1982, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">1991 Sovyetler Birliği darbe girişimi</span> Sovyetler Birliği hükûmeti üyesi bir grup tarafından yapılan başarısız darbe girişimi

1991 Sovyetler Birliği darbe girişimi, Sovyetler Birliği hükûmeti üyesi bir grubun ülkede denetimi Sovyet Cumhurbaşkanı Mihail Gorbaçov'dan alma teşebbüsüdür. Darbeciler Sovyetler Birliği Komünist Partisinin sol kanadında yer almakta ve Gorbaçov'un reform programının çok ileri gittiğini düşünerek yeni imzalanacak olan birlik antlaşmasının ülkenin sonunu getirdiğine kanaat getirmişlerdi. Darbe sadece 3 gün sürdükten sonra Gorbaçov tekrar iktidara dönse de olay Sovyetler Birliği'ndeki dengeleri altüst edecek ve hem ülkenin hem de SBKP'nin sonunu getirecektir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği başbakanları listesi</span> Vikimedya madde listesi

Sovyetler Birliği Başbakanı, Sovyetler Birliği'ndeki hükûmet başkanının resmi olmayan adıdır. Bu makamın resmi adı, farklı yıllarda farklı şekilde olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin dağılması</span> Sovyetler Birliğinin dağılması

Sovyetler Birliği'nin dağılması, 25 Aralık 1991 tarihinde Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov'un istifa etmesinin ardından Sovyetler Birliği'ni teşkil eden cumhuriyetlerin bağımsızlığını kazanmalarıyla 26 Aralık 1991'de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağıldığı olaydır.

<span class="mw-page-title-main">Geçici Hükûmet (Rusya)</span> Rusya’da Şubat Devriminin ardından Çar II. Nikolay’ın tahttan feragat etmesi üzerine kurulan ve ülkeyi yönetmeye çalışan hükûmet

Rusya Geçici Hükûmeti, Rusya'da Şubat Devriminin ardından Çar II. Nikolay’ın tahttan feragat etmesi üzerine kurulan ve ülkeyi yönetmeye çalışan hükûmet. Geçici Hükûmet, öne çıkan lideri ve başbakan Aleksandr Kerenski’den dolayı Kerenski Hükûmeti olarak da bilinir. Ekim Devrimi ile birlikte iktidarı alan Bolşevikler, Geçici Hükûmetin ve hükûmetin kurduğu Rusya Cumhuriyeti'nin yaklaşık sekiz aylık iktidarına son vermiştir.

Boris Karloviç Pugo Letonya asıllı komünist ve Sovyet siyasetçidir. Alexander Nevsky Nişanı sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Ustinov</span>

Dmitri Fyodoroviç Ustinov, Kızıl Ordu komutanı ve Sovyetler Birliği Mareşali. 1976 yılından ölümüne kadar Sovyetler Birliği Savunma Bakanı olarak görev yaptı.

Lev Voronin, bir Sovyet Rusya yetkilisi. 1989 ile 1990 yılları arasında Sovyetler Birliği 'nin Başbakan Yardımcısı ve Bakanlar Kurulu Birinci Başkan Yardımcısı oldu. Voronin, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bir bankacı olarak çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Milyutin</span>

Vladimir Pavloviç Milyutin - Sovyet devlet adamı. İlk Sovyet hükûmetinde Tarım Halk Komiseri (bakanı) olarak görev yaptı. 1910 yılında Menşeviklerden ayrılarak RSDİP'nin Bolşevik kanadına katıldı.

<span class="mw-page-title-main">1991 Sovyetler Birliği referandumu</span>

Sovyetler Birliği'nde 1991 Referandumu, 17 Mart 1991'de Sovyetler Birliği’nin korunması için yapılan referandum. Referandumda halka "eşit ve egemen cumhuriyetlerin yenilenmiş federasyonu olarak Sovyetler Birliği’nin korunmasını uygun görüyor musunuz?" sorusu yöneltilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Devlet Konseyi</span>

Sovyetler Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Devlet Konseyi veya kısaltmayla SSCB Devlet Konseyi (Rusça: Государственный Совет СССР veya Devlet Sovyeti, Sovyetler Birliği'nde Ağustos 1991 Sovyetler Birliği darbe girişimi sonrası 5 Eylül 1991'de kurulan devlet sovyeti. Konseyin üyeleri Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov ile birlikte tüm Sovyet cumhuriyetlerinin en üst düzey yetkilileri idi. Darbe girişimi sonrasında o dönemki yasalara göre devlet başkanı Gorbaçov'un yerini alacak Başkan Yardımlığı kurumu lağvedildi. Konsey Halk Komiserleri Konseyi Başkanı'nı seçme yetkisine sahipti.

Sovyet gizli polis teşkilatlarının zaman içinde devamlılıkları vardı. Ekim Devriminden sonra Vladimir Lenin'in 20 Aralık 1917 tarihli kararıyla oluşturulan ilk gizli polise "Çeka" (ЧК) adı verildi. Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında KGB'nin ardılı konumundaki Rusya Federal Güvenlik Servisi'nde çalışanlar hâlâ gayriresmî olarak Çekist olarak adlandırılmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Kryuçkov</span>

Vladimir Aleksandroviç Kryuçkov, Sovyet devlet adamı. Sovyetler Birliği İstihbarat ve Devlet Güvenlik Komitesi KGB'nin 1988-1991 yıllarında görev yapmış başkanı. Politbüro üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Valentin Pavlov</span> Sovyet yetkilisi ve Rus bankacı (1937-2003)

Valentin Sergeeviç Pavlov ; 27 Eylül 1937 - 30 Mart 2003), Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Rus bankacı olan bir Sovyet görevlisiydi. Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası olan Moskova şehrinde doğdu. Pavlov siyasi kariyerine 1959'da Maliye Bakanlığı'nda başladı. Daha sonra Brejnev döneminde, Devlet Planlama Komitesi'nin Mali Dairesi başkanı oldu. Pavlov, Mihail Gorbaçov Dönemi'nde Devlet Fiyatlar Komitesi Başkanlığına atandı ve daha sonra Nikolay Rıjkov'un ikinci hükûmetinde Maliye Bakanı oldu. Sovyetler Birliği Başbakanı olarak Rıjkov'un yerine hükûmet başkanı olarak atandı.