İçeriğe atla

Devlet Halk Dansları Topluluğu

Devlet Halk Dansları Topluluğu (DHDT), 1975 yılında Türkiye'de devlet eliyle kurulmuş bir profesyonel dans topluluğudur.

Ülkeyi -özellikle yurtdışında- temsil etmek üzere kurulan topluluk, geleneksel Anadolu halk danslarını bale ile sentezler ve geniş bir hareket korosu ile sahneye taşır. 1980’li yıllarda birçok amatör halk oyunu derneğine, okul topluluklarına, mahalli topluluklara model oluşturmuş ve dönemin sahneleme çalışmalarını etkilemiştir.

Arka plan

Ulus-devletlerin inşa süreçleriyle birlikte dünyada halk danslarına yönelik ilgi artmış; 20. yüzyılın ortalarında birçok ülkede ulusal halk dansı toplulukları kurulmuştur. 1937'de Sovyetler Birliği’nde Igor Moiseyev’in kurduğu Moiseyev Dans Topluluğu, diğer ülkelerdeki topluluklara model oluşturan bir sahneleme estetiği geliştirdi: Bale eğitimli dansçıların oluşturduğu, tek vücutmuşçasına hareket eden kabalık bir dansçı topluluğu, ülkenin farklı bölgelerinden halkların danslarını kusursuz bir senkronizasyonla icra etmesi.[1] 1975 yılında Türkiye'de kurulan Devlet Halk Dansları Topluluğu, Moiseyev’in takipçilerinden birisidir.[2]

Kuruluşu

Devlet Halk Dansları Topluluğu, Turizm ve Tanıtma Bakanlığının çağrısı üzerine 18-23 Eylül 1973 tarihleri arasında toplanan ilim adamları, ilgili kuruluş yetkilileri ve folklor uzmanlarının bakanlığa başka ülkelerdeki halk dansları topluluklarının bir benzerini önerisi üzerine kuruldu. Hazırlık çalışmaları için Halk Dansları Sanat Kurulu adına bir kurul oluşturuldu. Bu kurulun çalışmaları sonunda DHDT'nin resmî kuruluşu 17 Mart 1975 tarihinde gerçekleşti.[3] Stajyer dansçı elemanların alınması ile halk dansları çalışmaları başladı. Stajyerlerin sekiz bölgenin danslarını öğrenmesinin ardından Duygu Aykal, Oytun Turfanda, Oya Aruoba, Duygu Varlıer gibi bale koreografları sahne için düzenlemeler yaptı.

Topluluk ilk temsilini 7-13 Mayıs 1976 tarihleri arasında Ankara Büyük Tiyatro’da verdi. Topluluk, kurulduğu ilk yıllarda, bir devlet kurumu olarak yurtiçinde ve yurtdışında Türkiye'yi temsil etti. 1988 yılında da Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’ne bağlanan topluluk, kadrosuna yaklaşık 80 kişiyi kattı.[1]

Topluluğun repertuvarı 1980’li yıllarda genişledi. Oya Aruoba’nın düzenlediği Köçekçe ile Duygu Aykal’ın 1983 yılında repertuvara dahil ettiği Çiftetelli, dönemin önde gelen koreografileridir.[1] Topluluk TRT kanallarında yayınlanan gösterileriyle 1980'li ve 1990'lı yıllarda çok sayıda izleyiciye ulaştı. Stilize dans sahneleri yüzünden yöresel dansların “bozulduğu” iddiasıyla çeşitli eleştiriler aldı.

2008 yılında topluluğa bağlı Amatör Gençlik Halk Dansları Topluluğu kuruldu.

Kaynakça

  1. ^ a b c Kurt, Berna (1 Nisan 2013). ""Türk Ulusu"nun Dans Yoluyla Temsili: Devlet Halk Dansları Topluluğu". Folklor/Edebiyat. 19 (73): 9-22. ISSN 1300-7491. 
  2. ^ Kızmaz, İlke (1 Haziran 2015). "Halk Danslarında Profesyonelleşme; Öncü bir Örnek Olarak Moiseyev Ekolü". Yaratıcı Drama Dergisi. 10 (2): 147-154. ISSN 1305-8177. 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  3. ^ "Tarihçe". Devlet Halk Dansları Topluluğu web sitesi. 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bale</span> bir dans türü

Bale, İtalyan Rönesansı döneminde, mim sanatçılarının tiyatro ve gösterilerdeki dansları ile temelleri İtalya’da atıldıktan sonra, Fransa ve Rusya da gelişen, belli figürlere, adım atışlara dayalı bir dans ve müzikli gösteri türüdür. Dünya çapında yayılarak yaygın bir dans türü haline gelmiş ve birçok başka dansı etkilemiştir.

Merih Bahar Çimenciler, Türk balerin ve koreograf.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Nureyev</span> Sovyet doğumlu balet dansçısı ve kareografyacı

Rudolf Hamit oğlu Nuriyev, SSCB'li balet.

<span class="mw-page-title-main">Klasik bale</span>

Klasik bale, kökeni 17. yüzyıl Fransız saray balesine dayanan, kuralları belirgin, estetiğe dayalı bir dans formudur.

<span class="mw-page-title-main">Alexandra Danilova</span>

Aleksandra Dionisyevna Danilova, başbalerin. ABD balesine hem klasik Rus, hem de çağdaş Diaghilev repertuvarlarının geleneklerini ve eğitimini getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ninette de Valois</span>

Dame Ninette de Valois,, İrlanda doğumlu İngiliz dansçı, koreograf.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde dans</span>

Sankt-Peterburg’daki İmparatorluk Bale Okulu, Sovyet Devrimi’nden sonra Leningrad Kirov Dans Okulu’na dönüştü ve Sovyet balesinin birçok ünlü dansçısı bu eğitim kurumundan yetişti. Niçinski’den Nureyev’e, Pavlova’dan, Plitsetskaya’ya dek birçok ünlü yıldızın yer aldığı Bolşoy Bale Topluluğu, gerek klasik bale yapıtlarında, gerekse çağdaş Sovyet bestecilerinin eserlerinde büyük başarı sağladı ve dünya ölçüsünde ünlendi. Aynı süreçte Sibirya’dan Ukrayna’ya dek 100’ü aşkın halkın folklorundan derlenen halk oyunları, gerek özgün biçimleri, gerekse çağdaş dans ilkeleri anlayışına göre yapılan koreografik biçimleriyle çok sayıda dans topluluğunun repertuvarını oluşturdu. Bu konuda öncü çalımalarıyala Moiseyev Halk Dansları Topluluğu, ülke içinde olduğu gibi, dünya ölçüsünde de yaygın bir beğeni kazandı.

Mehmet Balkan Türk balet, koreograf.

Oytun Turfanda Türk balet ve bale koreografı.

<span class="mw-page-title-main">Vecihi Ofluoğlu</span>

Vecihi Ofluoğlu, Türk Pantomim sanatçısı, oyuncu, yönetmen, öğretim üyesi.

Hatice Duygu Aykal, Türk balerin ve koreograf.

<span class="mw-page-title-main">Michel Fokine</span> Rus balet (1880-1942)

Mikhail Fokine Bale sanatında çığır açmış, Rus koreograf ve balet.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Balesi</span> Priştinede bale topluluğu

Kosova Balesi, Priştine'de modern ve klasik danslar sergileyen bale topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Balesi</span>

Kiev Balesi, 27 Ekim 1867 kurulmuş, Kiev'de yerleşik bale topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Bolşoy Balesi</span>

Bolşoy Balesi, Moskova'daki Bolşoy Tiyatrosu'nda yerleşik dünyaca ünlü bale topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Suhişvili Gürcü Ulusal Balesi</span>

Suhişvili Gürcü Ulusal Balesi ya da Gürcü Ulusal Balesi Gürcistan'daki ilk profesyonel devlet dans kuruluşu. 1945 yılında Gürcistan SSC döneminde Iliko Suhişvili ve Nino Ramişvili tarafından kuruldu ve başlangıçta Gürcistan Devlet Dans Topluluğu olarak adlandırıldı. Bu kuruluş sayesinde, Gürcü ulusal dans oyunları ve müziği dünyanın birçok yerinde tanındı.

Tevfik Akbaşlı, Türk besteci.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Devlet Opera ve Balesi</span> Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren bir sanat topluluğu

Ankara Devlet Opera ve Balesi veya kısaca Ankara DOB; Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı olarak faaliyet gösteren bir sanat topluluğudur. Repertuvar kapsamında yıl boyunca çeşitli konser, opera, bale ve modern dans etkinlikleri gerçekleştirir. Devlet Opera ve Balesi bünyesindeki il müdürlükleri arasında bir sezonda en çok temsil veren ve en çok izleyici sayısına ulaşan topluluktur.

Türkiye'de bale eğitimi resmî olarak, 1948'de İngiliz balerin Ninette de Valois'nin Yeşilköy Bale Okulu'nu İstanbul'da kurması ile başlamıştır; ancak ülkedeki bale sanatının geçmişi Osmanlı İmparatorluğu döneminde 16. yüzyılda İstanbul'da Venedik Balyosu'nun evinde düzenlenen bale gösterisine kadar gider.

<span class="mw-page-title-main">Can Bezirganoğlu</span>

Can Bezirganoğlu, Türk balet.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.