İçeriğe atla

Devlet Duması Geçici Komitesi

4. Duma'daki Devlet Duması Geçici Komitesi üyeleri: (Oturanlar) Vladimir Lvov, Vladimir Rzevski, Sergei Shidlovskiy, Mikhail Rodzianko (Komite Başkanı), (ayaktakiler) Vasily Shulgin, İvan Dmitryukov, Boris Engelgardt (Petrograd garnizon komutanı), Aleksandr Kerenski, Mikhail Karaulov. (Rus İmparatorluğu, 1917)
3 Mart 1917'de kurulan ilk Geçici Hükûmet kabinesi.

Devlet Duması Geçici Komitesi (Rusça: Временный Комитет Государственной Думы), Rus Şubat Devriminin patlak vermesiyle 12 Mart 1917 (eski takvime göre 27 Şubat) tarihinde 4. Devlet Duması (15 Kasım 1912 – 6 Ekim 1917) milletvekilleri tarafından kurulan özel bir hükûmet yapılanmasıdır.

Geçici Hükûmetin Kuruluşu

Şubat 1917'de İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri ortaya çıktı. Sosyal Devrimciler ve Menşevikler, Sovyetlerde çoğunluğu ele geçirdi. Daha sonra da Devlet Duması Geçici Komitesi'nin kurulması için burjuvazi ile uzlaştılar. Devlet Duması Geçici Komitesi ile İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetlerin Yürütme Komitesi'nin Sosyal Devrimci ve Menşevik önderleri, Bolşeviklerden gizli olarak Geçici Hükûmet için anlaştılar. Böylece iktidar Sosyal Devrimci ve Menşevikler tarafından burjuvazi ile paylaşıldı. Ancak Geçici Hükûmet tek iktidar organı haline gelmedi, İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri de etkinliğini sürdürmeye devam etti. Böylece ikili bir iktidar yapısı ortaya çıktı.[1]

3 Mart tarihinde ilan edilen ilk Geçici Hükûmet kabinesinde, Komite üyelerinden Aleksandr Kerenski Adalet Bakanı, Aleksandr İvanoviç Konovalov Sanayi ve Ticaret Bakanı, Nikolay Vissarionoviç Nekrasov Ulaşım Bakanı, Vladimir Lvov ise Din işleri Bakanı olmuştur. Kerenski daha sonraki kabinelerde başbakanlık görevini de üstlenmiştir.

Geçici Hükûmetin Politikası

Geçici Hükûmet Şubat Devrimi'ni, halkın, ordunun yenilgisini protesto etmesi olarak açıklıyor, devrimin amacının savaşın zaferle sonuçlanana kadar devam edilmesi ve İstanbul'un ele geçirilmesi olduğunu iddia ediyordu. Burjuvanın yoğun etkisindeki Geçici Hükûmet, savaşın sürmesini bahane ederek ulusal birlik çağrısı yapıyor, sürmekte olan çeşitli toplumsal sorunların çözümlenmesinden kaçınıyordu. Örneğin 17 Mayısta toprak alım satımını geçici olarak durdurma kararı alınması gibi Sovyetler lehine bir adım atılırsa hemen ertesi hafta 24 Mayısta Birleşik Soylular Kurumu Konseyi'nin itirazı üzerine hemen geri adım atıyor, alım satım kısıtlamalarını kaldırıyordu. Geçici Hükûmetin ulusal sorunları çözme kaygısı ve çabası olmadığı ortaya çıkıp, sistemin değişimi için iktidar gücünün de yetedrli olmadığı belli olunca, desteği giderek azalan bir hükûmet haline geldi.

Komite Başkanı Mikhail Rodzianko, Vladimir Lenin tarafından "cellat" Pyotr Stolipin'in eski ajanı olarak nitelendiriliyordu.

Hükûmetin kabineyi birkaç kez yenilemesi, halkı kazanmaya yetmedi.[2]

Organizasyon

Şubat Devrimi sırasında askerlerin görünümü. Komitenin tutumu, Petrograd Sovyeti'nden farklı olarak, kışlaya dönmek isteyen askerlerin yanında yer almak oldu. (Haziran 1917)
Rusya'nın ilk parlamento binası olan Tauride Sarayı ve bahçelerinin 20. yüzyıl başlarındaki görünümü.
BakanMakam Görev süresi Parti
Mikhail Rodzianko
(1859–1924)		Devrimci Askerî Komite Başkanı 12 Mart 1917 –
15 Mart 1917 		Oktobristler
İsim Parti Notlar
Mikhail RodziankoOktobristDevrimci Askerî Komite Başkanı
Vasily Shulginİlerlemeci Rus MilliyetçileriGrup lideri
Vladimir LvovMerkez PartiDuma parti başkanı
İvan DmitryukovOktobrist(Sol kanat)
Sergei ShidlovskiyOktobristChairman of Progressive Bloc, leader of left Octobrists
Mikhail KaraulovBağımsızTauride Sarayı Komutanı
Aleksandr KerenskiTrudoviklerPetrograd Sovyeti Komite Yöneticisi
Aleksandr İvanoviç Konovalovİlerlemeci Parti
Vladimir Rzhevskyİlerlemeci Parti
A.A. Bublikov?İlerlemeci Parti[3]
Pavel MilyukovAnayasal Demokrasi Partisi (Kadetler)
Nikolay Vissarionoviç NekrasovAnayasal Demokrasi Partisi
Nikolay ChkheidzeMenşevikPetrograd Sovyeti Komite Yöneticisi
Vasily Anisimoff?MenşevikPetrograd Sovyeti Komite Yöneticisi
Boris EngelgardtBağımsızPetrograd Garnizon Komutanı

Kaynakça

  1. ^ "Yasal Çalışma Ve Bolveşik Partisi Deneyimi". Özgürlük Dünyası dergisi. Aralık 1994. 24 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2016. 
  2. ^ Kolektif (11 Nisan 2014). Alaattin Bilgi (Ed.). 1917 Sovyet Devrimi. 1 (3. bas.). Evrensel Basım Yayın. 23 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2016. 
  3. ^ "Encyclopedia of Marxism". 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bolşevizm</span> Devrimci Marksist ideoloji

Bolşevik, çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup. Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça çoğunluk anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Ekim Devrimi</span> Sovyetler Birliğinin kurulmasının yolunu açan, Lenin ve diğer devrimcilerin önderliğinde gerçekleştirilen devrim

Ekim Devrimi, Bolşevik Devrimi, Rus Devrimi ya da Büyük Ekim Sosyalist Devrimi, ayrıca bilinen adı ile Ekim Ayaklanması, Rusya’da Jülyen takvimine göre 25 Ekim 1917’de, Petrograd’daki geçici hükûmetin devrilerek iktidarın Lenin önderliğindeki Bolşeviklere geçmesini sağlayan ve Sovyetler Birliği’nin kurulmasına yol açan olaydır.

Sovyet, Çarlık Rusyası'nda 1905 Devrimi sırasında kurulan ve Ekim Devrimi'nden sonra Sovyetler Birliği'nin siyasal temelini oluşturan konseyler.

<span class="mw-page-title-main">Menşevik</span> SSCB öncesi Rusyada bir siyasi grup

Menşevikler Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisinin 1903 yılında yapılan 2. Konferansında Lenin ile Julius Martov arasında yaşanan fikir ayrılıkları sonucu partinin bölünmesi sonucu ortaya çıkan iki gruptan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Kerenski</span> Rus siyasetçi

Aleksandr Fyodoroviç Kerenski, Rus siyasetçi. 1917 Şubat Devriminden sonra Rus hükûmetinin üyesi, Temmuz ayından itibaren de Geçici Hükûmetin Başbakanı. Sosyalist Devrimci Parti (SR) üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi</span> Sovyetler Birliğini yöneten parti

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Nisan tezleri</span>

Nisan Tezleri, 1917 Şubat Devrimi ile Rusya'daki Çarlık rejiminin devrilmesi üzerine sürgünde bulunduğu İsviçre’den, Mühürlü Tren ile Rusya’nın başkenti Petrograd’a gelen Bolşevik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan açıklamalar. Tezler daha çok Rusya’nın içinde bulunduğu durumu tahlil etmekte ve Bolşevikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Julius Martov</span> Menşevik Lider

Julius Martov,, Yahudi asıllı Rus Menşevik lider. Martov'un Vladimir Lenin ve Lev Troçki ile yakın bir dostluğu vardı. Troçki onu "Demokratik Sosyalizmin Hamlet'i" olarak tanımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şubat Devrimi</span>

Şubat Devrimi, I. Dünya Savaşı sırasında 1917'de ortaya çıkan devrimci harekettir. Devrim, 1917'de Rusya'da gerçekleşen iki devrimden ilkiydi.

<span class="mw-page-title-main">Temmuz Günleri</span>

Temmuz Günleri, 1917 yılında Rusya’da Sankt-Peterburg şehrinde 3 - 7 Temmuz günleri arasında meydana gelen olayları anlatır. Olaylarda askerler ve sanayi işçileri Geçici Hükûmete karşı yoğun protesto gösterileri düzenlemişlerdir. Gösterilerin örgütlenmesinde bulunmamalarına rağmen Bolşevikler çoğu kendi parti sempatizanlarından oluşan gösterilere öncülük yapmaya çalışmışlar ve kontrol altına almaya çalışmışlardır. Geçici Hükûmete bağlı ordu birlikleri göstericileri ateş açarak dağıtmış ve Bolşeviklere karşı saldırılarda bulunmuşlardır. Bolşeviklerin lideri Lenin yeraltına çekilmiş ve çok sayıda Bolşevik önder tutuklanmıştır. Temmuz Günleri, Ekim Devrimi öncesinde Bolşeviklerin büyümesinde ve etkisinde bir düşüş dönemine karşılık gelir.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Çernov</span> Rus Politikacı

Viktor Mihailoviç Çernov Rus devrimci, SR partisinin kurucularından. Partinin teorik hattının oluşturulmasında önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Petrograd Sovyeti</span>

Petrograd Sovyeti veya tam adıyla Petrograd İşçi ve Asker Vekilleri Sovyeti, Sankt-Peterburg şehrinde 1917 Şubat Devrimi ile Çarlık Rusyasının dağılmasından sonra şehirde işçi ve cephedeki askerler tarafından kurulan temsil organı. Geçici Hükûmet ile sürekli rekabet hâlinde olmuş, Temmuz Günleri'nden sonra bastırılmış, Ekim Devrimi ile birlikte iktidar organı hâline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Geçici Hükûmet (Rusya)</span> Rusya’da Şubat Devriminin ardından Çar II. Nikolay’ın tahttan feragat etmesi üzerine kurulan ve ülkeyi yönetmeye çalışan hükûmet

Rusya Geçici Hükûmeti, Rusya'da Şubat Devriminin ardından Çar II. Nikolay’ın tahttan feragat etmesi üzerine kurulan ve ülkeyi yönetmeye çalışan hükûmet. Geçici Hükûmet, öne çıkan lideri ve başbakan Aleksandr Kerenski’den dolayı Kerenski Hükûmeti olarak da bilinir. Ekim Devrimi ile birlikte iktidarı alan Bolşevikler, Geçici Hükûmetin ve hükûmetin kurduğu Rusya Cumhuriyeti'nin yaklaşık sekiz aylık iktidarına son vermiştir.

Tüm Rusya Kurucu Meclisi, Rusya’da 1917 Ekim Devriminden sonra toplanan ve demokratik seçimlerle seçilmiş olan yasama organı. 5-6 Ocak 1918 günlerinde sadece 13 saat toplanabilmiştir. Sovyet iktidarını tanımayı reddettiği için Bolşevikler tarafından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Kalinin</span> Bolşevik devrimci

Mihail İvanoviç Kalinin, 1919-1946 yılları arasında Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı olmuş Bolşevik devrimci. 1926 yılından itibaren Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Politbüro üyesi olmuştur. SBKP Genel Sekreteri Josef Stalin’in yakın çalışma arkadaşı ve "Eski Bolşevik"tir.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Milyutin</span>

Vladimir Pavloviç Milyutin - Sovyet devlet adamı. İlk Sovyet hükûmetinde Tarım Halk Komiseri (bakanı) olarak görev yaptı. 1910 yılında Menşeviklerden ayrılarak RSDİP'nin Bolşevik kanadına katıldı.

<i>Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?</i> Lenin eseri

Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1917'de, Ekim Devrimi'nin hemen öncesinde yayınlanan eseri.

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 5. Konferansı veya Dördüncü Tüm-Rusya Konferansı, 21-27 Aralık 1908 tarihleri arasında Londra'ya bağlı Paris şehrinde toplanan Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDİP) beşinci konferansı.

<span class="mw-page-title-main">2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi</span>

2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 2. Tüm-Rusya İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri Kongresi, 7-9 Kasım 1917 tarihleri arasında Smolny Enstitüsü'nde toplanan ikinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. Kongre zamanında Kışlık Sarayı Bolşeviklerce ele geçirilmiş ve Geçici Hükûmet üyeleri tutuklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Bonç-Bruyeviç</span>

Vladimir Dmitriyeviç Bonç-Bruyeviç Sovyet siyasetçi, devrimci, tarihçi, yazar ve Eski Bolşevik. Vladimir Lenin'in kişisel sekreteriydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.