İçeriğe atla

Deve güreşi

Hindistan'da deve güreşine ait bir minyatür, 1680

Deve güreşi, genellikle Ege (Selçuk, Germencik, Muğla, Denizli), Marmara (Balıkesir, Çanakkale) ve Akdeniz (Burdur, Isparta, Antalya) bölgelerinde düzenlenen ve Yörük kültürüyle ilişkili olan güreşlerdir. Deve güreşleri, açık meydanlarda yapılır. En son deve güreşi sahası Yenipazar'da inşâ edilmiştir.

Deve güreşleri, tek hörgüçlü dişi "yoz" develer ile "buhur" adı verilen çift hörgüçlü erkek develerin çiftleşmesinden meydana gelen ve "Tülü" adı verilen erkek develer arasında yapılır. Bu develer yalnızca güreş için "Savran" denilen deve bakıcıları tarafından yetiştirilir. Güreş develeri tıpkı atlarda olduğu gibi soya dayalı olarak seçilir. Güreşçi olacak Tülüler'in güreşçi develerin kanından olmasına özen gösterilir.

Deve güreşleri Ayak, Orta, Başaltı ve Baş olmak üzere dört boyda yapılır ve galibiyetler; kaçırtarak, bağırtarak veya yıkarak elde edilir. Develer tıpkı diğer güreşlerde olduğu gibi pehlivan olarak adlandırılır ve cazgır tarafından anons edilirler. Deve güreşleri genellikle kış aylarında yapılır. Söz gelimi İzmir, Manisa ve Aydın’daki güreşlerin yapılış tarihleri 7 Aralık ve 15 Mart tarihleri arasındadır.

Türkiye'de geleneksel olarak sürdürülen deve güreşlerinin ilk defa 19. yüzyılda Aydın'ın Germencik ilçesine bağlı Hıdırbeyli köyünde yapıldığı söylenmektedir. Ancak, Münis Armağan’ın "Batı Anadolu Tarihinde İlginç Olaylar" adlı kitabının "Develerin Sonu" bölümünde II. Mahmut döneminde Tire ve civarında deve güreşlerinin yapılmakta olduğu belirtilmektedir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güreş</span> Boğma türü tekniklerini içeren dövüş sporu formu

Güreş, uygulayıcılarının birbirlerine vurmaksızın rakiplerini yenmeye çalıştıkları bir dövüş sporu türü. Güreş tarihteki en eski sporlardan biridir ve zamanla farklı stil ve formları geliştirilmiştir. Güreş genellikle dövüş sanatları arasında değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Deve</span>

Deve, devegiller (Camelidae) familyasının Camelus cinsini oluşturan iki evcil hayvan türünün ortak adı. Develer yük çeki ve binek hayvanı olarak kullanıldığı gibi, yünü, sütü, derisi ve eti için de beslenir. Yalnızca evcil türleriyle tanınan bu hayvanların yabanıl atalarından bu yana pek az değişikliğe uğradığı sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çift hörgüçlü deve</span> çift toynaklı memeli türü

Çift hörgüçlü deve Orta Asya'nın çöllerine özgü iri bir çift toynaklıdır. Aynı zamanda dünyada kalan iki-üç deve türünden biridir. Yabani çift hörgüçlü deve de ayrı bir tür sayılmaktadır. Çift hörgüçlü deve daha uzun tüyleri ve iki hörgüçü ile hecin devesinden ayırt edilir.

<span class="mw-page-title-main">Devegiller</span> çift toynaklı familyası

Devegiller (Camelidae), çift toynaklılar takımı içerisinde topuktabanlılar (Tylopoda) alt takımındaki tek hayatta olan familya.

<span class="mw-page-title-main">Deve yarışı</span>

Deve yarışı, Suudi Arabistan, Bahreyn, Ürdün, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Avustralya ve Moğolistan'da popüler olan ve kökü bedevi aşiretlerine dayanan bir spor. Profesyonel deve yarışı, at yarışı gibi organizasyon şeklinde düzenlenirken, turizm açısından da ülkeye bir çekicilik katar. Yarışmalarda dişi develer tercih edilir. Yarışlarda develer, 65 km/s hıza kadar çıkabilirken hızlarını bir saat boyunca 30 km/s kadar koruyabilirler.

Dünya Güreş Şampiyonası Dünya Güreş Birliği tarafından organize edilmektedir. Erkekler grekoromen turnuva 1904 yılında başladı. Erkekler serbest turnuva 1951 yılında başladı ve kadın şampiyonası ilk 1987 yılında başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Melez deve</span>

Melez deve, tek ve çift hörgüçlü develerin melezlenmesi ile elde edilir. En önemli melezlerden biri Tüylü veya Tülü devedir. Tüylü devenin erkeğine Besrek, dişisine Maya denir. Soğuk bölgelerde kullanılan bu develer tek hörgüçlü ve uzun tüylüdür. Maya ile çift hörgüçlü erkek devenin geriye melezlenmesinden elde edilen çift hörgüçlü Tavsi deve, Besrek ile tek hörgüçlü dişi devenin geriye melezlenmesinden elde edilen ve özellikle Aydın ile Adana arasındaki Yörükler tarafından yetiştirilen kısa tüylü Teke devesi, dişi Teke ile Buhur erkeğin geriye melezlenmesinden elde edilen Kerteles devesi, Maya ile tek hörgüçlü erkek devenin geriye melezlenmesinden elde edilen Yeğen devesi öbür önemli melezlerdir.

Erkekler grekoromen 120 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 13 Eylül'de Türkiye'de İstanbul'da Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler grekoromen 96 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 12 Eylül'de Türkiye'de İstanbul'da Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler grekoromen 84 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 12-13 Eylül'de Türkiye'de İstanbul'da Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler serbest 120 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 17-18 Eylül'de Türkiye'de İstanbul'da Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler serbest 96 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 16-17 Eylül'de Türkiye'de İstanbul'da Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler serbest 84 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 16-17 Eylül'de Türkiye'de İstanbul'da Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler serbest 74 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 16-17 Eylül'de Türkiye'de İstanbul'da Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler serbest 66 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 17-18 Eylül'de Türkiye'de İstanbul'da Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler serbest 60 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 16-17 Eylül'de Türkiye'nin İstanbul kentinde Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler serbest 55 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 17-18 Eylül'de Türkiye'de İstanbul'da Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler grekoromen 66 kg, 2011 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 11-12 Eylül tarihlerinde Türkiye'nin İstanbul kentindeki Sinan Erdem Spor Salonu'nda düzenlenen bir güreş yarışmadır.

Erkekler serbest 84 kg, 2010 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 11-12 Eylül 2010 tarihlerinde Rusya'nın Moskova kentinin Olimpik Stadyum'unda düzenlenen bir güreş yarışmasıdır.

Erkekler grekoromen 84 kg, 2007 Dünya Güreş Şampiyonası'nda yer alan ve 18-19 Eylül 2007 tarihinde Azerbaycan'ın Bakü kentinin Haydar Aliyev Spor ve Fuar Kompleksi'nde düzenlenen bir güreş yarışmasıdır.