İçeriğe atla

Deva Hamamı

Koordinatlar: 37°54′33″K 40°14′10″D / 37.90917°K 40.23611°D / 37.90917; 40.23611
Deva Hamamı
Hamamın içi
Harita
Genel bilgiler
TürHamam
Mimari tarzOsmanlı
ŞehirSur, Diyarbakır
ÜlkeTürkiye
Koordinatlar37°54′33″K 40°14′10″D / 37.90917°K 40.23611°D / 37.90917; 40.23611
Teknik ayrıntılar
MalzemeBazalt ve moloz

Deva Hamamı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir hamamdır. Eski bir söylentiye göre, kervandan kaybolan bir deve birkaç gün arandıktan sonra bu hamamda bulunduğu için Deve Hamamı olarak da bilinir.[1]

Tarihi ve mimarisi

1540 yılındaki Hüsrev Paşa vakfına ait olan, kaynaklardan adının Hamam-ı Kebir (Büyük Hamam) olduğu bilinen yapı 18.yy'dan beri vilayet salnamesindeki kayıtlardan anlaşıldığı gibi "Deve/Deva Hamamı" adını almıştır.[2] Deva Hamamı, 16. yüzyılda inşa edilmiştir.[3] Evliya Çelebi, 1655 yılındaki kenti ziyaretinde bu hamamdan "muallak minare kurbundaki hamam ferşinde ruhamları ve kubablarında billur camları gayet müsennadır." şeklinde bahsetmektedir.[2] 1815 yılında kente gelen Buckingham ise bu tarihte en büyük ve ferah hamamın Deva Hamamı olduğunu belirtmiştir.[2]

Dikdörtgen planlı olan Deva Hamamı'nın yapı malzemesi bazalt ve moloz taştır.[3] 500 metrekare alana sahiptir[1] ve iki girişi vardır.[2] Sekiz köşeli bir kubbesi mevcuttur ve kubbeye geçişler tromplarla sağlanmıştır.[3] Soğukluk yan yana iki kubbe ve yarım kubbeyle örtülmüştür.[3]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b "500 yıllık tarihi hamam dökülüyor!". Tigris Haber. 25 Mart 2019. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2020. 
  2. ^ a b c d Payaslı Oğuz, Gülin & Yıldırım, Mücahit. (2018). Tarihi Diyarbakır Deva Hamamı’nın Günümüz Durumu ve Yapısal Sorunları.
  3. ^ a b c d Özçelik, Metin (2011). Diyarbakır Merkez Maddi Kültür Varlıkları. Diyarbakır. s. 32. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ankara Roma Hamamı</span> Ankarada bulunan Roma hamamı

Ankara Roma Hamamı veya Caracalla Hamamı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Roma hamamıdır. Günümüzde Hacı Bayram Mahallesi sınırları içerisinde yer alan yapı, ilk katmanı Frigler dönemine kadar uzanan bir höyük üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Camii (Sinop)</span>

Sinop Alaeddin Camii, Sinop ilinde, şehir merkezinde yer alan Selçuklu devri yapısı.

<span class="mw-page-title-main">Sancaktar Hayrettin Camii</span> İstanbulda, Osmanlı İmparatorluğu döneminde camiye çevrilen bir manastır

Sancaktar Hayrettin Camii (Sancaktar Hayreddin Mescidi) ya da Azize Gastria Manastırı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde camiye çevrilen bir manastırdır. Bugün cami olarak kullanılan bölüm bir manastır kompleksinin yalnızca ayakta kalan küçük bir bölümü olduğu sanılmaktadır. Bu manastırın adının ne olduğu konusunda kesin kabul görmemiş değişik görüşler bulunmaktadır. Yapının Gastrion Manastırı'nın bir parçası olduğu düşünülse de, adı geçen manastırın fazla doğusunda olması nedeniyle bu görüş herkes tarafından kabul görmemektedir. İstanbul'da Komnenos ve Paleologos dönemi Bizans mimari yapıtlarının küçük bir örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Kalesi</span> Diyarbakırın Sur ilçesini çevreleyen şehir surları

Diyarbakır Kalesi veya Diyarbakır surları, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir yapı. İç kale ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Surlardaki ana girişler Dağ Kapı, Urfa Kapı, Mardin Kapı ve Yeni Kapı 'dır. Yaklaşık dokuz bin yıllık olan surlar, Çin Seddi'nin ardından dünyadaki en uzun ve geniş savunma duvarıdır. 2000'de yapıyı Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil eden UNESCO, 2015'te ise Dünya Mirası olarak tescil etti. Ayrıca Diyarbakır'ın çok eski yapısı olan Keçi Burcu da Sur ilçesinde yer almaktadır. Surlar, İç ve Dış Kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Paşa Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Fatih Paşa Camii, Türkiye'nin Diyarbakır şehrinde yer alan bir camidir. Şehrin ilk Osmanlı Valisi Bıyıklı Mehmed Paşa tarafından 1516-1520 tarihleri arasında inşa ettirilmiştir.

Deliller Hanı ya da Hüsrev Paşa Hanı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir handır. Deliller Hanı, 1603 tarihli bir vakfiyede Mardin Kapusu Menzil Hanı şeklinde adlandırılmaktadır. Günümüzde otel olarak işletildiği için Kervansaray Otel olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nebî Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Nebî Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. 15. yüzyılda Akkoyunlular döneminde yaptırılmış olan cami ayrıca Peygamber Camii olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Safa Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Safa Camii ya da bilinen diğer adıyla Parlı Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. Ayrıca Şeyh Safâ, İpariye, İparla, Palo adlarıyla da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Hadım Ali Paşa Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Hadım Ali Paşa Camii (Mizgefta Elî Pasha), Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. Aynı ada sahip mahallede yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Paşa Camii</span> Sur, Diyarbakırda cami

Hüsrev Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. Aynı ada sahip mahallede yer almaktadır. Divane Hüsrev Paşa tarafından yaptırılmıştır. Evliya Çelebi, 1655'te geldiği Diyarbakır'ın eserlerini anlatırken Hüsrev Paşa Camii'nin Mardin Kapısı yakınında kalabalık cemaate sahip "şirin" bir ibadet yeri olduğunu belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hazreti Süleyman Camii</span> Sur, Diyarbakırda cami

Hazreti Süleyman Camii ya da bilinen diğer adlarıyla Kale Camii, Nasiriyye Camii, Meşhed Camii veya Murtaza Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. İnaloğulları Beyliği tarafından inşa edilen cami ayrıca içerdiği türbe mezarlardan ötürü 27 Sahabe Türbesi olarak da bilinir. Günümüzdeki cami, İnaloğulları ve Osmanlı dönemlerinin izlerini taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meryem Ana Kilisesi</span> Diyarbakırda yer alan bir kilise

Meryem Ana Kilisesi ya da bilinen diğer adıyla Mor Yakup Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir kilisedir. Kilise, Ortodoks Süryanilere aittir. 3. yüzyılda yapıldığına inanılan kilise günümüze dek birkaç kez yanmış, yıkılmış ve defalarca onarım geçirmiştir.

Ali Paşa Medresesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir medresedir.

<span class="mw-page-title-main">Melek Ahmed Paşa Hamamı</span> Diyarbakırda yer alan bir hamam

Melek Ahmed Paşa Hamamı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir hamamdır. Hamam, kent kapıları yakınında bulunan br külliye hamamıdır. Günümüze sadece soyunmalık bölümü ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paşa Hamamı (Diyarbakır)</span> Diyarbakırda yer alan bir hamam

Paşa Hamamı ya da bilinen diğer adıyla Behram Paşa Hamamı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir hamamdır.

<span class="mw-page-title-main">Vahap Ağa Hamamı</span> Diyarbakırda yer alan bir hamam

Vahap Ağa Hamamı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir hamamdır.

Cincıklı Hamamı ya da Cemşid Ağa Hamamı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan bir hamamdı.

Çardaklı Hamam, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan bir hamamdır.

Kadı Hamamı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir hamamdır. Ayrıca İpariyye Hamamı ve Eşbek Hamamı olarak da bilinir.

Kadı Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan bir camidir. Akkoyunlu dönemine ait bir yapıdır.