İçeriğe atla

Deterjan

Çamaşır deterjanı

Deterjan ya da arıtıcı[1], petrol türevlerinden elde edilen, temizleme ve arıtma özelliği bulunan, toz, sıvı veya krem durumunda olabilen temizlik maddelerine verilen genel addır. Deterjanın sözlükteki tam karşılığı kir sökücü olup sabun dışındaki temizleyicilerin tümünü kapsar. Yüzey aktif özelliği nedeniyle temizleme işlerinde kullanılan, içinde yardımcı kimyasal maddeler de bulunduran karışımlara deterjan denilmektedir.

Çoğu ev ortamında, deterjan terimi kendi başına çamaşır deterjanı veya bulaşık deterjanı (veya bulaşık temizleyicisi) ile ilgilidir.

Tarihi

İlk deterjanı 1917 yılında Alman kimyager Charles Frederick Gunther buldu. Gunther, naftalini alkilleştirerek elde ettiği maddeyi sülfonlamış ve böylece ilk deterjanın aktif maddesini elde etmiştir. Bunu sonraki yıllarda özellikle Alman kimyacıların araştırmaları takip etmiş ve 1932 yılında Henkel'in Fewa ve Procter & Gamble'ın Dreft markalarıyla piyasaya çıkardığı yağ alkolü sülfatı bazlı deterjanlar ilk deterjanlar olarak tarihe geçmiştir.

Bugün batıda üretilen deterjanların %50-60'ı endüstride ve temizlik amacıyla büyük kuruluşlarda, %25-30'u temizlik amacıyla evlerde ve geri kalanı kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinin formülasyonlarında kullanılmaktadır.

Deterjan katkı maddeleri

  • Kompleksleştiriciler
  • Ağartıcılar ve Stabilizatörler
  • Korozyon önleyiciler
  • Optik beyazlatıcılar
  • Kolloidal taşıyıcılar
  • Köpük ayarlayıcılar
  • pH ayarlayıcılar
  • Dolgu maddeleri (nem çekiciler ve topaklamayı önleyiciler)
  • Dezenfektanlar
  • Parfüm
  • Ovucular, enzimler ve diğer aktif madde katkıları
  • Boraks (Kompleksleştirici çeşidi olup çok düşük bir etkiye sahiptir, çamaşır sodası ya da yemek sodası çok daha fazla etkili olacaktır.)

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çamaşır suyu</span> Temizlik ürünü

Çamaşır suyu, genellikle etken madde olarak sodyum hipoklorit (NaClO) içeren ağartma, temizlik ve hijyen amacıyla kullanılan kimyasal maddedir.

<span class="mw-page-title-main">Çamaşır makinesi</span>

Çamaşır makinesi, çamaşır yıkamak için kullanılan bir beyaz eşyadır. Bu terim çoğunlukla kuru temizleme veya ultrasonik temizleyiciler yerine su kullanan makineler için kullanılır. Kullanıcı, makinenin kullandığı suya sıvı veya toz hâlinde satılan çamaşır deterjanı ekler.

<span class="mw-page-title-main">Yüzey aktif madde</span>

Yüzey aktif madde suda veya sulu bir çözeltide çözündüğünde yüzey gerilimini etkileyen kimyasal bileşik. Yüzey aktif maddeler aynı zamanda iki sıvı arasındaki yüzeylerarası gerilimi de etkiler. Yüzey aktif maddenin İngilizce karşılığı olan surface active agent sözcüklerinin harflerinden oluşan bir kısaltma olan surfactant (surfaktan) kelimesi de yüzey aktif madde yerine kullanılır. Su içerisinde kendi kendine "oto-organize" olabilen yüzey aktif maddeler suyu seven (hidrofilik) ve suyu sevmeyen (hidrofobik) kısımlardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Bulaşık makinesi</span>

Bulaşık makinesi, evlerde bulaşıkları daha hızlı ve ekonomik olarak yıkamak, yaşam standardını artırmak için üretilmiş bir makinedir.

<span class="mw-page-title-main">Çamaşır topu</span>

Çamaşır topu ; çamaşır yıkamada deterjan yerine önerilen bir üründür. Topların üreticileri genellikle ürünlerinin nasıl çalıştığı konusunda pseudoscientific (sözdebilimsel) iddialar ileri sürerler ve faydaları konusunu abartırlar.

<span class="mw-page-title-main">Henkel</span> Alman şirket

Henkel AG & Company, KGaA, bünyesinde deterjan, boya, parfüm vb. ürünler üreten birçok markayı bulundururan, merkezi Almanya'nın Düsseldorf kentinde bulunan çok uluslu şirket.

<span class="mw-page-title-main">Ariel (marka)</span> Çamaşır deterjanı markası

Ariel, Procter & Gamble şirketine ait çamaşır deterjanı markalarından biri. El yıkama ve çamaşır makinesi için tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fairy</span>

Fairy, Procter & Gamble şirketine ait bulaşık temizleyicisi markasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alo (marka)</span> Procter & Gamble tarafından üretilen çamaşır deterjanı

Alo, Procter & Gamble şirketine ait deterjan markalarından biri. Elde yıkama ve çamaşır makinesi deterjanları mevcuttur. Türkiye'de "Alo" olarak tanınan markanın orijinal ismi Tide'dir.

<span class="mw-page-title-main">Dreft</span>

Dreft Procter & Gamble şirketine ait deterjan markalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Calgon</span>

Calgon Reckitt Benckiser'e ait su yumuşatma, banyo ve güzellik ürünlerinin tescilli markasıdır. Orijinal ürün, toz halinde sodyum heksametafosfattan oluşmaktaydı. Madde su içinde kalsiyum iyon ve diğer bazı katyonlar ile kompleks oluşturdu. Bu, istenmeyen tuzların oluşumunu ve bu katyonların sabun veya diğer deterjanların etkileriyle karışmasını önledi. Adı "calsium gone" ifadesinden türetilmiş bir portmanteau idi. Başlangıçta banyo ve temizlikte genel kullanım için terfi ettirilmiş, orijinal kompozisyondan ayrılan türev ürünler ortaya çıkarmıştır. Bugün, Calgon su yumuşatıcı, fosfatlara göre atık su arıtımında daha az sorunlu olan zeolit ve polikarboksilat aktif bileşenler içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çamaşır deterjanı</span>

Çamaşır deterjanı çamaşır yıkamak için eklenen bir tür deterjan veya temizlik maddesidir. En yaygın kullanılan leke çıkarma ürünlerinden biridir. Deterjan hâlâ toz halinde satılırken, sıvı deterjanlar 1950'lerde piyasaya sürülmesinden bu yana birçok ülkede büyük pazar paylarını almaktadır. El yıkama ve çamaşır makinesi için mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Bulaşık temizleyicisi</span> Bulaşık temizleyicisi bulaşık yıkamak için kullanılan bazik bir deterjandır.Cildi tahriş etmez ancak cilde çok fazla temas ettirilmesi gerekir. Bulaşık temizleyicileri yüksek oranda köpük oluşturan bir karışımdır.

Bulaşık temizleyicisi bulaşık yıkamada kullanılan bir deterjandır. Genellikle, cilt tahrişi düşük olan yüzey aktif maddelerin yüksek oranda köpük yaratan bir karışımıdır ve esas olarak lavabo veya kasede tabak, bardak, çatal bıçak takımı ve mutfak malzemesi yıkamak için kullanılır. Birincil kullanımının yanı sıra bulaşık yıkama, kabarcık oluşturma, yağdan etkilenen bulaşıkların yıkanması ve temizlenmesi gibi çeşitli gayri resmi uygulamalara da sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Çamaşır deterjanı kapsülü</span> Temizlik Malzemeleri

Çamaşır deterjanı kapsülleri , yüksek konsantrasyonda çamaşır deterjanı, yumuşatıcı ve çözülebilir paketler içine alınmış diğer çamaşır ürünleri içeren ürünlerdir. Bu paketlerin önemli markaları arasında Arm & Hammer, Purex, Ariel, Persil ve Alo deterjanı (Tide) bulunuyor. İlk kez Şubat 2012'de Procter & Gamble tarafından Tide Pod'lar olarak tanıtıldıklarında popüler oldular. Çamaşır deterjanı paketlerinin kimyası, sıvı deterjanlarla aynıdır. Suda çözünebilen poşet tipik olarak polivinilalkolden (PVA) veya PVA türevinden yapılır. Formüller benzer olmasına rağmen, bir deterjan paketinin sıvıları, sıvı deterjanlarda% 50'ye kıyasla% 10 su içerebilir. Procter & Gamble, Salvo tabletlerini piyasaya sürdüğünde, çamaşır sekmeleri orijinal olarak 1960'larda sıkıştırılmış granüler formunda tanıtıldı. 1990'larda Unilever ve Henkel, Batı Avrupa'da satılan benzer bir çamaşır deterjanı paket ürününü piyasaya sürdü. Bu ürünler bazen Amerika Birleşik Devletleri yıkayıcılarında tamamen çözülmedi. 2005 yılında, Cot'n Wash, Inc., Dropps markası altında sıvı birim dozlu çamaşır kapsüllerini piyasaya sürmüştür. 2012 yılında Procter & Gamble, Tide Pod'lar olarak bir sıvı tablet ürününü piyasaya sürdü. 2017'nin sonlarında, Tide'nin çamaşır deterjanı kapsüllerini tüketen internet fenomenileri Twitter'da popüler hale getirildi. Bir şirket, yenilebilir çoğaltma "bölmeleri" yapmaya başladı. Bu memler aslında insanların kameraya bakmalarını sağladı. Kapsüllerin yutulması bazı durumlarda ölüme neden olabilirdi. MonoSol, Tide dahil markaların kullandığı, çamaşır ve bulaşık temizleyicisi ambalajlarında kullanılan, yaklaşık olarak 250 milyon dolarlık satış yapan ve pazarın yaklaşık yüzde 90'ını kontrol eden ürünlerden biridir. Ürün soğuk suda çözünecek şekilde tasarlanmıştır. Pazar araştırmacısı Nielsen Holdings'e göre, çamaşırhane kapsüllerinin 7 milyar dolarlık çamaşır deterjanı satışlarının yaklaşık % 15'ini oluşturduğu tahmin ediliyor. Çamaşır podları, toz ve sıvı deterjanların israfını azaltmak için bir yol olarak ilan edildi. Büyük yükler için çoğu marka, üç bölüme kadar öneren Tide ile iki kapsül önermektedir. Deterjan bölmeleri, eşdeğer çamaşır yükleri için sıvı deterjandan önemli ölçüde daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Bulaşık deterjanı</span>

Bulaşık deterjanı bulaşık makinesinde bulaşık yıkamak için yapılmış bir deterjandır. Bulaşık deterjanı, bulaşıkları yıkamak için yapılan sıvı bulaşık temizleyicisinden farklıdır.

Bir çamaşır yumuşatıcı, çamaşır makinesinde durulama devresi sırasında tipik olarak çamaşırlara uygulanan bir maddedir. Çamaşır deterjanı ve çamaşır suyunun aksine, kumaş yumuşatıcıları bir çeşit arıtma yardımısı olarak kabul edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Sunlight (marka)</span>

Sunlight, 1884 yılında İngiliz şirketi Lever Brothers tarafından tanıtılan bir ev sabunu, deterjan ve bulaşık temizleyicisi markasıdır. Dünyanın ilk ambalajlanmış, markalı çamaşır sabunu oldu. Unilever ; Henkel Sun Products tarafından pazarlanır. Giysilerin yıkanması ve genel ev kullanımı için tasarlanan ürünün başarısı, şirketin işçileri Port Sunlight için köy ismine yol açtı. Sabun formülü, erken iş ortağı olan William Hough Watson adında bir Bolton kimyacısı tarafından icat edildi. Watson'un sürecinde, donyağı yerine palm yağı gibi gliserin ve bitkisel yağlar kullanarak yeni bir sabun oluşturdu. William Lever ve erkek kardeşi James Darcy Lever, Watson'un sabun buluşuna yatırım yaptı ve ilk başarı, babasının marketinde kesilmiş, sarılmış ve markalı sabun kalıpları sunmaktan geldi. Bu, ev hanımı için erken emek tasarrufu sağlayan bir üründü. Önceden olduğu gibi, ticari olarak üretilen sabun uzun çubuklarda satın alındı. Marka nihayetinde doğal olarak elde edilen sabunlardan ziyade sentetik olarak üretilen deterjanlardan yapılan modern ürünlerle tamamlandı.

Somat bir bulaşık deterjanı markasıdır ve Düsseldorf-Holthausen merkezli Henkel'in bulaşık yıkama ürünleri için bir markadır. Marka, stratejik iş bölümü "Yıkama ve Deterjanlar"ın bir parçasıdır. Somat şu anda Almanya, Avusturya, İsviçre, İtalya, Fransa, Doğu Avrupa ve Türkiye'de dağıtılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çamaşır konuları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, çamaşır konularının bir listesidir. Çamaşırhane, giysilerin ve nevresimlerin yıkanması, temizlenmesi ve kurutulmasıdır. Çamaşır yıkama işlemleri genellikle bir ev veya apartman binasında, ev odasında veya alanda yapılır.

Procter & Gamble (P&G), dünya çapında pazarlanan birçok markaya sahip bir Amerikan tüketim malları şirketidir.