Seçici serotonin geri alım inhibitörleri majör depresif bozukluk, anksiyete bozuklukları ve diğer psikolojik bozuklukların tedavisinde antidepresan olarak kullanılan bir ilaç grubudur. Yan etkilerinin az olması, etkinlikleri ve tolere edilebilirlikleri nedeniyle sıklıkla depresyon ve diğer birçok psikiyatrik bozukluk için birinci basamak ilaçlar olarak kullanılırlar.
Melatonin, genellikle geceleri epifiz bezi tarafından salgılanan bir hormondur ve uzun süredir uyku-uyanıklık döngüsünün kontrolü ile ilişkilendirilmektedir. Bir besin takviyesi olarak, genellikle jet lag veya vardiyalı çalışma gibi kısa süreli uykusuzluk tedavisi için kullanılır ve genellikle ağızdan alınır. Bununla birlikte, bu amaçla kullanım için faydalı olup olmadığı kesin olarak kanıtlanmamıştır. 2017'de yapılan bir araştırmada melatonin kullanımıyla uyku başlangıcının altı dakika daha çabuk gerçekleştiğini, ancak toplam uyku süresinde hiçbir değişiklik olmadığı tespit edildi.
Anksiyolitik anksiyeteyi azaltan ilaçlara verilen isimdir. Anksiyolitik ilaçlar, anksiyete bozukluklarına bağlı psikolojik ve fiziksel semptomların tedavisinde kullanılmaktadır.
Antidepresanlar, majör depresif bozukluk gibi bazı duygudurum bozukluklarını, bazı anksiyete bozukluklarını ve bazı kronik ağrı durumlarını tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır. Antidepresanların yaygın yan etkileri arasında ağız kuruluğu, kilo alımı, baş dönmesi, baş ağrısı, cinsel işlev bozuklukları ve duygusal körelme bulunur. Antidepresanlar, çocuklar, ergenler ve genç yetişkinler tarafından alındığında intihar düşüncesi ve davranışı riskinde artışa neden olabilir. Antidepresanların özellikle ani bir şekilde kesilmeleri sonucunda, antidepresan yoksunluk sendromu ortaya çıkabilir.
Hidrokodon ağrıyı tedavi etmek ve öksürük kesici olarak kullanılan bir opioiddir. Ağızdan alınır.
Benzonatat, öksürük ve hıçkırık semptomları için kullanılan bir ilaçtır. Ağızdan alınır. On yaşın altındaki kişilerde kullanılması önerilmez. Etkiler genellikle 20 dakika içinde başlar ve sekiz saate kadar sürer.
Vortioksetin, majör depresif bozukluğu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Etkinlik, diğer antidepresanlarınkine benzer olarak görülmektedir. Ağızdan alınır. Türkiye'de Brintellix markası altında satılmaktadır.
Meclizine, taşıt tutması ve baş dönmesini (vertigo) tedavi etmek için kullanılan bir antihistamindir. Ağızdan alınır. Etkiler genellikle bir saat içinde başlar ve bir güne kadar sürer.
Keppra markası altında satılan Levetirasetam, epilepsi tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Fokal, miyoklonik veya tonik-klonik nöbetler için kullanılır Ağız yoluyla veya damara enjeksiyon yoluyla alınır.
Dihidromorfinon olarak da bilinen hidromorfon, orta ila şiddetli ağrıyı tedavi etmek için kullanılan bir opioiddir. Tipik olarak, uzun süreli kullanım sadece kansere bağlı ağrı için önerilir. Ağız yoluyla veya damar, kas veya deri altına enjeksiyon yoluyla kullanılabilir. Etkiler genellikle yarım saat içinde başlar ve beş saate kadar sürer.
Tramadol, orta ila orta şiddetli ağrıyı tedavi etmek için kullanılan bir opioid ağrı kesici ilaçtır. Hızlı salımlı bir formülasyonda ağızdan alındığında, ağrının hafiflemesi genellikle bir saat içinde başlar. Enjeksiyon yoluyla da kullanılabilir. Parasetamol (asetaminofen) ile kombinasyon halinde veya ULTRACET gibi daha uzun etkili formülasyonlar olarak satılabilir.
Nortriptilin, depresyon, nöropatik ağrı, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), sigarayı bırakma ve anksiyete tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Birçok antidepresanda olduğu gibi, tedaviye başlayan 18-24 yaşındaki kişilerde artan intihar eğilimi nedeniyle depresyon ve diğer psikiyatrik bozuklukları olan gençler için kullanımı sınırlı olabilir. Nortriptilin, DEHB ve sigarayı bırakmak için daha az tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Ağızdan alınır.
Trazodon, bir antidepresan ilaçtır. Majör depresif bozukluğu, anksiyete bozukluklarını ve uyku güçlüklerini tedavi etmek için kullanılır. İlaç ağızdan alınır.
Ropinirol, Parkinson hastalığını ve huzursuz bacak sendromunu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Parkinson hastalığında dozun etkiye göre ayarlanması gerekir ve tedavi aniden kesilmemelidir. Ağızdan alınır.
Lioresal markası altında satılan baklofen, omurilik yaralanması veya multipl skleroz gibi kas spastisitesini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Yaşamın sonuna yakın hıçkırık ve kas spazmları için de kullanılabilir. Ağız yoluyla veya omurilik kanalına pompa ile alınır.
Vilazodon, majör depresif bozukluğu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Ağızdan alınır.
Lisdeksamfetamine, yetişkinlerde orta-şiddetli tıkanırcasına yeme bozukluğunun yanı sıra beş yaşın üzerindeki kişilerde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunu (DEHB) tedavi etmek için kullanılan uyarıcı bir ilaçtır. Lisdeksamfetamin ağızdan alınır. Etkileri genellikle 2 saat içinde başlar ve 14 saate kadar sürer. Birleşik Krallık'ta, çocukların tedavisi için genellikle metilfenidattan daha az tercih edilir.
Proklorperazin, mide bulantısı, migren ve anksiyeteyi tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Anksiyete için daha az tercih edilen bir ilaçtır. Ağız yoluyla, makattan, damara enjeksiyonla veya kas içine enjeksiyon yoluyla alınabilir.
Tizanidin, omurilik yaralanması veya multipl skleroz nedeniyle olan kas spastisitesini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Etkinlik, baklofen veya diazepam'a benzer görünmektedir. Ağızdan alınır.
Buspiron, öncelikle anksiyete bozukluklarını, özellikle yaygın anksiyete bozukluğunu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Ağızdan alınır ve etki göstermesi dört hafta kadar sürebilir.
