İçeriğe atla

Desdemona

Desdemona (/ˌdɛzdəˈmnə/ ) William Shakespeare’in Othello (c. 1601-1604). isimli oyununda yer alan bir hayali karakter. Desdemona, çok güzel bir Venedikli genç kızdır ve Venedik senatörü babasını hayal kuraklığına uğratarak Othello ile evlenir. Othello, bir Mağribi’dir ve Desdemona’dan yaş olarak büyüktür. Kocası Venedik Cumhuriyeti'nin hizmetinde Kıbrıs'a gönderildiğinde Desdemona da ona eşlik eder. Orada, kocası, Iago tarafından Desdemona’nın onu aldattığına inandırılır ve son perdede, eşi tarafından öldürülür.

Rol, yüzyıllar boyunca önemli aktrisleri kendine çekmiştir ve İngiltere’de tiyatro sahnesinde görünen ilk aktris Margaret Hughes tarafından profesyonel olarak canlandırılma ayrıcalığına sahip olan ilk roldür. (Bundan önce kadın karakterler genç erkekler tarafından canlandırılıyordu.)

Performans geçmişi

8 Aralık 1660'ta Thomas Killigrew'un yeni King's Company'si Vere Street tiyatrosunda Othello'yu sahneledi ve Margaret Hughes Desdemona'yı canlandırdı.(muhtemelen ilk kez profesyonel bir aktris İngiltere'de halka açık bir sahneye çıktı.) 6 Şubat 1669'da Samuel Pepys tarafından görülen Othello performansında da Desdemona'yı canlandırdı. Pepys, 11 Ekim 1660'ta Kokpit'te Othello'nun bir performansı için hazır bulundu ve günlüğüne şunları kaydetti: "yanımda oturan güzel bir bayan, Desdemona'nın boğulduğunu görmek için seslendi."[1]

On sekizinci yüzyılda, oyun bazen kahramanın trajik asaletini yükseltmek için kesildi. Örneğin Bell'in oyunculuk versiyonu, Desdemona'nın ölümünden önce Emilia ile yaptığı konuşma da dahil olmak üzere birkaç anı atladı - Bells'in versiyonunda ölüm boğularak değil bıçaklanarak gerçekleştiriliyordu.[1]

Dante Gabriel Rossetti: Desdemona'nın Ölüm Şarkısı

On dokuzuncu yüzyılda, oyunun oyuncularının hayatlarındaki perde arkası olaylar ile Othello şok edici ve sansasyonel bir ün kazandı. Örneğin Charles Kean, 1825'te acı bir boşanma yaşadı ve 1833'te oyunun bir performansının ardından çöktü ve kısa bir süre sonra öldü. Edwin Forrest, zina nedeniyle boşanma davası açmış, ancak kendisi suçlu bulunarak nafaka ödemesine hükmedilmişti. Rolde yer alan Amerikalı siyahi aktör Ira Aldridge, beyaz bir kadınla evlendi. Bu tür olaylar oyunun sarsıcı ve sansasyonel itibarını geliştirdi ve Tommaso Salvini'nin vahşi ve şehvetli performansı onu sadece güçlendirdi. Onun yorumunda, Desdemona'nın ölümü özellikle şiddetli bir olaydı. Dramanın itibarını daha da artıran Sarah Siddons, Anna Mowatt ve Ellen Terry'nin hepsi de kadınsı masumiyetin melodramatik rolünü oynayan ve tepeye kadar çıkan performanslarıydı.[1]

1839'da Samuel Phelps ve William Charles Macready, Haymarket Tiyatrosu'nda Othello ve Iago rollerinde Desdemona rolünde Helen Faucit ile dönüşümlü olarak yer aldılar. 1881'de Ellen Terry, Londra'daki Lyceum Tiyatrosu'nda Edwin Booth ve Henry Irving ile Othello ve Iago rollerinde dönüşümlü olarak rol aldı. Yapım büyük bir sanatsal ve finansal başarıydı.[1]

Yirminci yüzyılda Peggy Ashcroft, 1930'da Londra'daki Savoy Tiyatrosu'nda Paul Robeson'ın karşısındaki karakteri oynadı ve Uta Hagen, 1943'te New York'taki Shubert Tiyatrosu'nda Margaret Webster'ın yapımında Robeson'un karşısındaki rolü oynadı[1]

Sinema

1951 film versiyonunda, Suzanne Cloutier , Orson Welles'in karşısında Desdemona'yı canlandırdı. Film, 1952 Cannes Film Festivali'nde Büyük Altın Palmiye ödülünü kazandı.

Bir 1966 İngiliz film versiyonunda, Maggie Smith , Laurence Olivier'in karşısındaki bu karakteri oynadı. Film, bir Shakespeare film uyarlamasına verilen en fazla Akademi Ödülü adaylığı rekorunu elinde tutuyor. Maggie Smith ve başrol oyuncuları Olivier, Frank Finlay (Iago) ve Joyce Redman (Emilia) oyunculuk dallarında Oscar'a aday gösterildi.

1995 film versiyonunda, Irène Jacob , Laurence Fishburne'un karşısındaki Desdemona karakterini oynadı.

1999 Edinburgh Film Festivali sırasında, Othello'yu oynayan Adil Hussain, Desdemona'yı oynayan Kristen Jain'e aşık oldu. Senaryoya göre onu "öldürmek" yerine, seyirciyi şok edici bir biçimde ona sıkıca sarıldı, böylece perdeleri hemen indirilmeye zorladı. Sonunda sekiz yıl sonra, 2007'de evlendiler.[2] O'da (2001) Julia Stiles, çağdaş bir lisede geçen Othello'nun bir versiyonunda Desdemona'ya dayanan bir karakter oynadı. Keeley Hawes'in Desdemona "Dessie" Brabant rolünde yer aldığı, 2001 yapımı bir İngiliz televizyon filmi de, John Othello (Eamonn Walker ) ve Ben Jago'yu (Christopher Eccleston ) yüksek rütbeli Metropolitan Polis memurları olarak resmederek aksiyonu güncelledi. 2006 yılında Othello'nun Bollywood versiyonu olan Omkara, Dolly Mishra (Desdemona) Kareena Kapoor tarafından canlandırıldı.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Shakespeare, William. Four Tragedies: Hamlet, Othello, King Lear, Macbeth. Bantam Books, 1988.
  2. ^ "Bollywood's anti-hero". 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Laurence Olivier</span> İngiliz yapımcı, yönetmen, oyuncu (1907–1989)

Laurence Kerr Olivier, Baron Olivier, Oscar, Altın Küre, BAFTA ve dört Emmy ödüllü İngiliz tiyatro ve sinema yönetmeni, oyuncusu ve yapımcısı. Birçok kişi tarafından Anglofon dünyada, 20. yüzyılın en büyük oyuncusu olarak kabul edilmektedir.

<i>Othello</i>

Othello, William Shakespeare'in yazdığı trajedilerden biri ve aynı zamanda oyunun baş erkek kahramanıdır. Shakespeare'in bu oyunu Cinthio tarafından yazılan "Moor of Venice" adlı kısa hikâyesine dayanarak, yaklaşık 1603 yılında yazdığı sanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Michael Emerson</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Michael Emerson, Amerikalı oyuncudur. 2001 yılında The Practice dizisindeki rolü ile ve 2006-2009 yılında Lost dizisindeki Benjamin Linus rolü ile Emmy ödülü kazandı. Diğer bilinen rolü Testere filmindeki Zep Hindle rolüdür. Son olarak Person of Interest adlı TV dizisinde Harold Finch karakterini canlandırmıştır.

Gürkan Uygun, Türk tiyatro, dizi ve film oyuncusudur. Kurtlar Vadisi serisinde 9 yıl boyunca canlandırdığı Memati Baş karakteriyle tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Maggie Smith</span>

Dame Margaret Natalie Smith, CH DBE, İngiliz tiyatro ve sinema oyuncusu. Geniş ve çeşitli bir kariyere sahip olan oyuncu altmış yılı aşkın bir süredir sahne, film ve televizyonda yer almıştır. Smith, 50'nin üzerinde filmde görünmüş ve İngiltere'nin en çok tanınan oyuncularından biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Imelda Staunton</span>

Imelda Mary Philomena Bernadette Staunton, İngiliz aktris ve şarkıcı. Kraliyet Dramatik Sanatlar Akademisi'nde eğitim gördükten sonra Staunton, kariyerine 1976'da repertuar tiyatrosunda başladı ve ardından Birleşik Krallık'ta çeşitli tiyatro yapımlarında yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Paul Robeson</span> Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı (1898 – 1976)

Paul LeRoy Bustill Robeson, ABD'li bas bariton ses sanatçısı, oyuncu, atlet, yazar, insan hakları savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">Peggy Ashcroft</span>

Dame Peggy Ashcroft, , İngiliz oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Edith Evans</span> İngiliz oyuncu (1888-1976)

Dame Edith Mary Evans, DBE İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusudur. Özellikle İngiltere'deki sahne performansları ile tanınmaktadır. Bunun yanı sıra pek çok filmde rol almış, üç kez Akademi Ödülleri'nde aday gösterilmiş ve birer kez BAFTA ve Altın Küre Ödülleri'nin sahibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Toby Stephens</span> İngiliz oyuncu

Toby Stephens, İngiliz tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusudur. Hollywood ve Bollywood yapımlarında rol almıştır. Genellikle bir James Bond filmi olan Die Another Day'deki Gustav Graves rolü ve Starz yapımı televizyon dizisi Black Sails'teki kaptan James Flint rolleriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Lily James</span> İngiliz oyuncu

Lily Chloe Ninette James, İngiliz aktris. Guildhall School of Music and Drama okulundan mezun oldu ve Just Willim adlı İngiliz dizisinde oyunculuk karakterine başladı. Daha sonra dönem dizi Downton Abbey'de yan karakter olarak yer aldı. 2015 yapımı fantezi filmi Cinderella oynayarak büyük çıkış yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Vera Komissarjevskaya</span>

Vera Fyodorovna Komissarjevskaya, geç Rus İmparatorluğu'nun en ünlü aktrislerinden ve tiyatro yöneticilerinden biriydi. Profesyonel kariyerini, Konstantin Stanislavski'nin Sanat ve Edebiyat Derneği'nde amatör olarak oynadıktan sonra 1893'te yaptı. Muhtemelen bugün en çok, 1896'da Sankt-Peterburg'daki Aleksandrinski Tiyatrosu'nda Anton Çehov'un Martı oyununun talihsiz galasındaki Nina rolü ile tanınıyor. Yapım tam bir başarısızlık olarak görülse de, Komissarjevskaya'nın performansı büyük beğeni topladı.

Joyce Olivia Redman, İngiliz-İrlandalı aktris. 1963 filmi Tom Jones ve 1965 filmi Othello'daki performanslarıyla En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında iki Oscar adaylığı aldı.

<span class="mw-page-title-main">Margaret Rutherford</span>

Dame Margaret Taylor Rutherford,, İngiliz tiyatro, televizyon ve sinema oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Iago</span>

Iago Shakespeare’in yazdığı Othello oyunundaki hayali karakter. Iago, oyunun ana antagonisti ve Othello’nun emri altındaki askeri ve sancaktarıdır. Othello'nun eşi Desdemona’nın hizmetçisi olan Emilia'nın da kocasıdır. Iago, Othello'dan nefret eder ve Othello’yu Desdemona'nın teğmen Michael Cassio ile bir ilişkisi olduğuna inandırarak onu yok etmek için bir plan yapar.

Othello ( ) Shakespeare’in Othello isimli oyunundaki bir hayali karakter. Karakterin kökeni, Giovanni Battista Giraldi Cinthio'nun Gli Hecatommithi'deki "Un Capitano Moro" hikâyesine kadar uzanır. Orada sadece Moor olarak anılır.

Michael Cassio, ya da sadece Cassio ( ), William Shakespeare 'in Othello oyunundaki kurgusal bir karakterdir. Karakterin kaynağı Cinthio'nun 1565 tarihli "Un Capitano Moro" hikâyesidir; Cassio, Cinthio'da isimsizdir ama "filo lideri" olarak anılır. Oyunda Cassio, Othello'nun komutasındaki genç ve yakışıklı bir teğmendir ve Othello'yu mahvetme planında Iago'nun birkaç kurbanından biri olur.

<span class="mw-page-title-main">Emilia (Othello)</span>

Emilia William Shakespeare'in Othello trajedisinde bir karakterdir. Karakterin kökeni Giovanni Battista Giraldi Cinthio'nun Gli Hecatommithi isimli eserindeki 1565 tarihli "Un capitano Moro" hikâyesine kadar uzanır. Orada, karakter genç ve erdemli olarak tanımlanır, basitçe teğmenin karısı olarak anılır ve Desdemona'nın Kıbrıs'taki arkadaşı olur. Shakespeare'de ise Emilia olarak adlandırılır, Othello oyununda teğmen Iago'nun karısıdır ve Othello'nun karısı Desdemona'nın hizmetçisidir. Dramada küçük bir karakter olarak kabul edilirken, filmde birçok önemli aktris tarafından canlandırıldı ve Joyce Redman bu performansı için Akademi Ödülü adaylığı aldı.

Prens Hamlet, William Shakespeare'in 1600 yılında yazdığı Hamlet trajedisinin ana kahramanıdır. Danimarka Prensidir. Önceki Danimarka Kralı, Kral Hamlet'in oğlu ve tahtı gaspeden Claudius'un ise yeğenidir. Oyunun başlangıcında babasının öldürülmesinin intikamını alıp almayacağı ve nasıl alacağı ile ilgili mücadele verir. Hikâye boyunca kendi akıl sağlığı ile de uğraşır. Trajedinin sonunda Hamlet, Polonius, Laertes, Claudius ve çocukluktan beri tanıdığı iki kişi olan Rosencrantz ve Guildenstern'in ölümüne sebep olmuştur. Ayrıca dolaylı olarak aşkı Ophelia'nın (boğulma) ve annesi Gertrude'nin ölümlerine de karışmıştır.

Othello, William Shakespeare'in aynı adlı trajedisinden uyarlanan 1995 Birleşik Krallık, ABD yapımı drama filmidir. Oliver Parker'ın yönettiği filmde Othello rolünde Laurence Fishburne, Desdemona rolünde Irène Jacob ve Iago rolünde Kenneth Branagh yer alır. Bu film oyunun, Ted Lange ve Yaphet Kotto nun oynadığı düşük bütçeli bağımsız filmler serisinden gelmesine rağmen, Othello rolünü oynaması için bir Afrikalı-Amerikalı aktörü görevlendiren ve büyük bir stüdyo tarafından yayınlanan ilk sinematik reprodüksiyonudur.