İçeriğe atla

Derviş Ali

Derviş Ali, Sivas, Şarkışla, Emlek yöresi halk şairlerindendir. Derviş Ali'nin iki şiirinde 1856 ve 1860 tarihleri geçmektedir. Bu nedenle XIX. yüzyılda yaşadığı tahmin edilmektedir. Şiirlerinde, Yeniçeriliğin kaldırılışından sonra Anadolu ve Rumeli'deki Bektaşi tekkelerinin kapatılmasından duyduğu üzüntüyü ve birçok sosyal konuyu dile getirmiştir. Coşkulu sade bir söyleyişi vardır. İnançlarını ve sevgisini basite düşmeden yalın bir dille söylemiştir. Çağına göre duru bir dil kullanmıştır.

Gönül gel seninle muhabbet edelim,
Araya kimseyi alma sevgilim.
Ya benim kimim var kime yalvarayım,
Kaldır kalbindeki karayı gönül.
Dünya için gül benzini soldurma
Halden bilmeyene halin bildirme
Tabip olmayana yaran sardırma
Azdırırsın bir gün yarayı gönül
Solmazsa dünyada güzeller solmaz,
Bu dünya fanidir kimseye kalmaz.
Yalan dolan ile sofuluk olmaz,
Mümin olan bekler sırayı gönül.
Derviş Ali’m öğüt verir özüne,
Gönül lütfeyledi geldi sözüne.
Azrail konarsa göğsün düzüne,
O zaman görürsün karayı gönül.

[1]

Ala Gözlü Nazlı Pirim,
Gönül Senin Pervendedir,
Ben Severim Sen Kaçarsın,
İman Senin Nerendedir
Sultanım Ali Lokmanım Ali,
Rehberim Ali Yetiş Ya Ali
Derviş Alim Der Övdüğüm,
Aşkın Hayalin Kurduğum,
Suç Benim Değil Sevdiğim,
Sana Meyil Verendedir

[2]

Kaynakça

  1. ^ Ahmet Özdemir, Halk Şiiri, Bordo Siyah Yayınları, İst. 2006, s. 277, 452
  2. ^ "Erişim tarihi:11.01.2010". 5 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2010. 

Emlek yöresi köylerinden Yozgat'ın Akdağmadeni ilçesine bağlı Bozhüyük köyünde halen akrabaları (Derviş Aligiller) yaşamaktadır ve türbesi de buradadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şarkışla</span> Sivasın ilçesi

Şarkışla, Sivas ilinin bir ilçesidir. Kuzeyinde Yıldızeli, doğusunda Sivas merkez ve Altınyayla, güneyinde Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesi, güneybatısında Gemerek ve batısında ise Yozgat'ın Akdağmadeni ilçesi bulunur. 2021 istatistiklerine göre toplam nüfusu 37,708 olan Şarkışla, merkez dışında Sivas'ın en kalabalık ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Püsküllüoğlu</span> Türk yazar, şair ve sözbilimci

Ali Püsküllüoğlu, Türk yazar, şair ve sözbilimcidir.

Tasavvuf, kelime anlamıyla "sufi olmak, sufiye yolunu izlemek" demektir. Tasavvuf ehline mutasavvıf ya da sufi denir. Tasavvuf edebiyatı ise tasavvufla uğraşan kişilerin ortaya koyduğu ürünleri kapsayan edebiyat türüdür. Halk edebiyatının "tasavvufi halk edebiyatı" türü 12. yüzyılda Ahmed Yesevi ile başladı. Konusu Allah'a ulaşmanın yolları, ahlak ve nefsin terbiyesidir. Anadolu’nun bu alandaki ilk ve en ünlü şairi Yunus Emre’dir.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Emre</span> Türk şair ve mutasavvıf (1240–1320)

Yunus Emre (1240-1320), Anadolu sahasında yetişmiş Türk şair ve mutasavvıf. 13. yüzyılın son yarısı ve 14. yüzyılın başlarında yaşamış Türkmen bir derviş olan Yunus Emre, Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsüdür. Tarihî şahsiyeti hakkındaki bilgiler yetersiz, hatta birbirini yalanlayıcı nitelikte olmakla birlikte biraz da menkıbelere karışmıştır. Yunus Emre hakkında biyografik bilgi veren velayetnameler ile manzum şiirler dışında temel kaynak bulunmamaktadır.

Ali Yüce, Yayladağı Hatay doğumlu Türk şair ve araştırmacı yazar.

<span class="mw-page-title-main">Türk edebiyatı</span> Türkçe yazılmış edebî eserler

Türk edebiyatı, Türk yazını veya Türk literatürü; Türkçe olarak üretilmiş sözlü ve yazılı metinlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Kutsi Tecer</span> Türk şair ve oyun yazarı

Ahmet Kutsi Tecer, Türk öğretmen, şair, oyun yazarı ve siyasetçi. Halk kültürü alanında çalışmaları ile tanınır. Çalışmaları, Karacaoğlan ve Yunus Emre’nin hayatına ışık tutmuştur. Halk şairi Âşık Veysel’i Türkiye'ye tanıtan, halk müziği derlemecisi Muzaffer Sarısözen'i keşfeden kişidir.

<span class="mw-page-title-main">İğdecik, Şarkışla</span>

İğdecik, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Hüyükköy, Şarkışla</span>

Hüyükköy, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Mezraa, Şarkışla</span> Sivas köyü

Mezraa, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kaleköy, Şarkışla</span>

Kaleköy, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Aydoğan, İmranlı</span> Sivas ili, İmranlı ilçesine bağlı bir köy

Aydoğan, Sivas ilinin İmranlı ilçesine bağlı bir köydür.

Âşık, Anadolu, Güney Kafkasya ve İran'da sürdürülen, genellikle bağlama veya başka bir telli müzik aleti eşliğinde söylenen sözlü halk müziği geleneğini icra eden kişidir. Aşıklık geleneği, Türk kökenli ve Türkler arasında yaygın olan Anadolu, Ortadoğu ve Orta Asya'ya özgü bir halk şairliği türüdür. Türkçe "Ozan" kavramı ile de ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">2010 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimi</span> KKTCnin 3. cumhurbaşkanını belirleyen seçim

2010 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimi, sadece Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 18 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanlığı seçimleridir.

Âşık Veli,, halk ozanı.

<span class="mw-page-title-main">Mahtumkulu Firaki</span>

Mahtumkulu Firaki veya sadece Mahtumkulu, Türkmen mutasavvıf şair. Asıl adı Mahtumkulu olan şair, şiirlerinde kullandığı Firaki mahlası sebebiyle Mahtumkulu Firaki olarak bilinmektedir. Türkmenler hakkında sosyal ve politik şiirler yazmıştır. Türkmen şairlerin önde gelenlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Narmanlı Sümmani veya Aşık Sümmani, Türk aşık asıl adı Hüseyin. Samikale köyünden Hasan Ağa'nın oğludur. Çobanlık yapmıştır, koşmaları ve hayali sevgilisi Gülperi'yi bulmak için yaşadığı maceraları anlattığı Sümmani ile Gülperi hikâyesiyle ünlüdür. Kendi adıyla anılan türkü ağzının sahibidir. 11 yaşında gördüğü rüya ile aşk ateşine düşmüş, ömrü boyunca rüyasında gördüğü sevgilisi Gülperi'yi aramıştır. 11 Yaşında yine dönemin büyük şairlerinden olan Âşık Erbabi ile karşılaşmış kendisini ustası olarak kabul etmiş, ilk eğitimini Âşık Erbabi'den almıştır. Şiirlerinde daha çok aşk, sevgi, tasavvuf ve nasihat konularını işlemiş olan şair, genellikle şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır. Aruz vezni ile yazdığı çokça şiiri mevcuttur. Ancak 11'lik hece ölçüsü ile yazdığı şiirleri hafızalarda daha çok yer etmiştir. Birçok halk şairi ile karşılaşmıştır. Ancak Aşık Şenlik ile yaptığı karşılaşmalar Erzurum ve Kars'ta dillere pelesenk olmuş dizelerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. 5 Şubat 1915 yılında vefat eden Sümmâni, Samikale köyündeki mütevazı türbesinde ebedi istirahatine devam etmektedir.

Emlek yöresi, Sivas ili, Şarkışla ilçesinde bir bölge. Kendine özgü kültürel bir bütünlüğe sahip olup özellikle de halk ozanları ve aşıklık geleneği ile tanınmaktadır. Halk inanışları açısından oldukça zengindir. Halk ağzında yanlışlıkla Arapça kökenli "Emlak" sözcüğü ile karıştırılarak bu biçimi ile de kullanılır; ancak etimolojik köken olarak gerçekte hiçbir bağlantısı yoktur.

Ali İzzet Özkan,, Türk âşık.

<span class="mw-page-title-main">Ardıç Türbesi</span>

Ardıç Türbesi, halk arasında Ardıç Baba olarak bilinen, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı Kaymak köyünde yer alan bir türbedir. Şarkışla'nın Kaymak köyündeki Ardıçlı Tepesi mevkiinde, dağın tepesinde bulunan türbe, Türkmen Alevileri ve Bektaşiler tarafından kutsal kabul edilen bir yerdir. Burada yer alan Ardıç ağacı, bölge halkı için büyük bir manevi öneme sahiptir. Emlek yöresi olarak anılan bölgede yer almaktadır.