İçeriğe atla

Dernek

Dernek veya cemiyet, kazanç paylaşma dışında, belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere bir araya gelmiş insanların oluşturduğu tüzel kişidir. Dernek kelimesi eski Türkçe térin- "derinmek, toplanmak" fiilinden +Ak sonekiyle türetilmiştir. Eski Türkçe fiil Eski Türkçe tér- "dermek, toplamak" fiilinden+In- sonekiyle türetilmiştir.[1][2]

Dünyada dernekler

Türkiye

Türk Medeni Kanunu'na göre herkesin önceden izin almadan dernek kurma hakkı vardır. Fiil ehliyetine sahip her gerçek kişinin dernek kurma hakkı vardır. Ayrıca, hiç kimse dernek kurmaya veya derneğe üyeliğe zorlanamaz. Dernekler vakıflar gibi topluma yararlı bir hizmet gerçekleştirmek için kurulmuş yasal topluluklardandır.[3]

Derneklerin çalışma ve işleyiş hususlarını düzenleyen kanuna dernekler kanunu denir. Türkiye'de 2004 yılında yürürlüğe giren Avrupa Birliği uyum müktesebatları gereği yürürlüğe giren 5253 sayılı dernekler kanunu[4] ile ülkemizdeki dernek, spor kulübü derneği, federasyon gibi sivil toplum kuruluşlarının sayısının ve niteliklerinin hızla artmasını sağlamıştır.[5]

Dernekler Dairesi Başkanlığı verilerinden derlenen bilgilere göre, 14 Ocak 2022 tarihi itibarıyla Türkiye'de faal dernek sayısı 121.765'dir.[6] Derneklerin yüzde 20'si İstanbul'da bulunur. Feshedilmiş dernek sayısı da 150 bin 419'dur. İstanbul iller sıralamasında en çok derneğin faaliyette olduğu kent olurken, İstanbul'u 9 bin 621 ile Ankara, 5 bin 588 ile İzmir, 4 bin 100 ile Bursa takip eder. Türkiye'de kamu yararına çalışan dernek sayısı ise 402'dir.[7]

26 Nisan 2022 çıkan yeni spor yasasından sonra spor kulübü derneği kurulması yasaklanmıştır. Bunun yerine gençlik spor bakanlığına bağlı spor kulübü veya spor anonim şirketi kurulmasına izin verilmektedir.[8]

Kaynakça

  1. ^ "-". 25 Haziran 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Dernek Nedir Dernek Nasıl Kurulur". 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "14 Ocak 2022 Tarihi itibarıyla Tüm Türkiye'de Derneklerin Faaliyet Alanlarına Göre Dağılımı". 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2021. 
  6. ^ "Derneklerin Faaliyet Alanlarına Göre Dağılımı". www.siviltoplum.gov.tr. 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2022. 
  7. ^ "Türkiye'deki dernek sayısı 100 bini aştı". 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2014. 
  8. ^ "Dernek Nasıl Kurulur? - Dernek Kurmak için Kaç Kişi Gerekli?". Hurefe Dernek Kurmak. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beşiktaş JK</span> İstanbul merkezli Türk spor kulübü

Beşiktaş Jimnastik Kulübü, 1903 yılında İstanbul'da kurulan spor kulübüdür. Bereket Jimnastik Kulübü adıyla kurulan kulüp, 26 Ocak 1911 tarihinde Beyoğlu Mutasarrıfı Muhittin Bey'in teşvikiyle Beşiktaş Osmanlı Jimnastik Kulübü, adıyla tescil edilen ilk Türk spor kulübü oldu. Daha çok futbol şubesiyle tanınan kulüp, Türkiye futbolunda 1959'dan sonra şampiyon olma başarısı gösteren 6 kulüpten birisidir. Ayrıca futbol takımı armasında ay-yıldız olan 4 Türk takımından biridir. Kulübün yönetim kurulu başkanı Hasan Arat'tır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu maddede, Türkiye'de resmî olarak faaliyet gösteren siyasi partiler listelenmektedir. Türkiye, cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemli cumhuriyet ile yönetilmektedir ve 1945 yılından beri çok partili sistem uygulanmaktadır. Siyasi parti illerin kuruluşları, teşkilatlanmaları, işleyişleri, faaliyetleri ve denetlenmeleri gibi esaslar 22 Nisan 1983 tarihinde kabul edilen Siyasi Partiler Kanunu ile düzenlenmektedir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı herkes, yasa ile belirlenen şartları sağladığı sürece önceden izin almaksızın siyasi parti kurma hakkına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Gençlerbirliği SK</span> Türk spor kulübü

Gençlerbirliği Spor Kulübü, 1. Lig'de mücadele eden futbol şubesi ile tanınan dernek yapısındaki Türk spor kulübü. 14 Mart 1923'te Ankara'da kurulan kulüp, Cumhuriyet ile aynı yıl kurulması nedeniyle Cumhuriyet Takımı olarak da anılmaktadır. Forma renkleri kırmızı-siyahtır.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe SK</span> Türk spor kulübü

Fenerbahçe Spor Kulübü, 1907 yılında Ziya Songülen, Ayetullah Bey, Necip Okaner, Asaf Beşpınar ve Enver Yetiker tarafından İstanbul'un Kadıköy ilçesi, Moda semtinde kurulan spor kulübü. İlk renkleri sarı-beyaz olup, 1908 yılından itibaren, kurucuları tarafından sarı lacivert olarak değiştirilmiştir. Fenerbahçe, 1924 yılından beri düzenlenen Türkiye Ligi şampiyonalarında toplamda 28 şampiyonluk ile en çok şampiyon olan Türk futbol takımıdır. Türkiye'nin en eski, başarılı ve en çok taraftara sahip kulüplerinden biri olan Fenerbahçe'nin etkin şubeleri futbol, basketbol, voleybol, atletizm, boks, espor, kürek, masa tenisi, yelken ve yüzmedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi</span> Türkiyenin ilk hukuk fakültesi

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi, tüm idari ve akademik birimleriyle İstanbul Üniversitesi'nin Beyazıt merkez kampüsünde faaliyet gösteren Türkiye'nin ilk hukuk fakültesidir. Türkiye Barolar Birliği'nin hukuk fakültelerine yönelik 22 ölçütlü değerlendirmesine göre Türkiye'nin en iyi hukuk fakültesidir.

<span class="mw-page-title-main">Millî İstihbarat Teşkilatı</span> Türkiye Cumhuriyetinin ulusal istihbarat teşkilatı

Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı (MİT), Türkiye'nin Cumhurbaşkanlığına bağlı resmî istihbarat örgütüdür. MİT'in mevcut merkezi, Ankara'nın Etimesgut ilçesindeki KALE binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi SBK</span>

İstanbul Üniversitesi Spor Birliği Kulübü, 1953 yılında İstanbul'da kurulmuş spor kulübüdür. Kulübün en etkin ve başarılı şubesi kadın basketbol takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alman Lisesi</span> Türkiyenin İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesinde bulunan özel yabancı lise

Özel Alman Lisesi, diğer bilinen adıyla İstanbul Alman Lisesi veya kısaca Alman Lisesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesinde bulunan özel yabancı lise. Hem Almanya'nın Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığına hem de Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığına bağlı olarak faaliyetlerini yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sarıyer SK</span>

Sarıyer Spor Kulübü, İstanbul'un Sarıyer ilçesinde aynı adı taşıyan spor kulübüdür. 2. Ligde mücadele eden kulüp, maçlarını Yusuf Ziya Öniş Stadyumunda oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kartalspor</span> Türk Spor Kulubü

Kartalspor, ismini İstanbul'un Kartal ilçesinden almış olan futbol kulübü 1949 yılında kurulmuştur. Bordo-beyaz renklere sahip olan kulüp maçlarını 2.000 seyirci kapasiteli Mimar Kubilay Köse Stadyumu'nda oynamaktadır. İstanbul Süper Amatör Ligi'nde mücadele etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (erkek masa tenisi takımı)</span> Fenerbahçe Spor Kulübü’nün erkek masa tenisi takımı

Fenerbahçe erkek masa tenisi takımı Fenerbahçe Spor Kulübü'nün erkek sporcularından oluşan masa tenisi branşıdır. Takım, kulübün diğer branşlarına da ev sahipliğinde bulunan Dereağzı Tesisleri'nde çalışmalarını yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İTÜ (basketbol takımı)</span>

İstanbul Teknik Üniversitesi basketbol takımı, İstanbul Teknik Üniversitesi'nin erkek basketbol takımıdır. Forma Sponsorları Aroma ve Burger King'dir.

<span class="mw-page-title-main">MKE Ankaragücü GSK</span> Türk spor kulübü

MKE Ankaragücü ya da tam adıyla MKE Ankaragücü Gençlik ve Spor Kulübü, genellikle futbol takımıyla tanınan Ankara merkezli ve şehrin ilk spor kulübü.

<span class="mw-page-title-main">Galip Kulaksızoğlu</span> Türk futbolcu

Galip Kulaksızoğlu, Fenerbahçe'nin ilk kadrolarında yer alan Türk futbolcu ve spor kulübü yöneticisi. 1910 yılında Fenerbahçe'de futbolculuk, teknik direktörlüğün yanında bir de başkanlık yapmıştır. Aynı zamanda Moda Denizcilik Kulübü müdürü idi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Jokey Kulübü</span>

Türkiye Jokey Kulübü (TJK), Türkiye'de, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın belirli sürelerle yenilediği bir sözleşmeden aldığı yetkiyle at yarışları düzenleme ve müşterek bahis organizasyonu hususunda yetkili tek kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Büyükşehir Belediyespor</span> İstanbulda yerleşik spor kulübü

İstanbul Büyükşehir Belediyespor Kulübü, 1990'da İstanbul'da kurulmuş olan Türk spor kulübü. Voleybol, basketbol, güreş, karate, tekvando, judo, masa tenisi, atletizm, badminton, halter, okçuluk, wushu, buz hokeyi, buz pateni, yüzme, tenis, özel sporcular, bedensel engelli yüzme, bedensel engelli okçuluk, bedensel engelli atletizm ve cimnastik branşlarında faaliyet göstermektedir. Kulübün voleybol şubesi hâlen oynamakta olduğu Erkekler 1. Ligi'nde 2008-2009 sezonunda şampiyon olmuş, 2008'de Balkan Kupası'nı kazanmış ve 2013-14 sezonunda CEV Challange Kupası'nda Final Four oynamıştır. Basketbol şubesi de 2013-14 sezonunda 7. bitirdiği Basketbol 2. Ligi'nde play-offta çeyrek finalde Ankara DSİ Era'yı 2-1, yarı finalde de Aydem Pamukkale Üniversitesi'ni 3-1 yenerek tarihinde ilk kez Türkiye Basketbol Ligi'ne yükselmiştir. 2019 yılında yönetim kurulu kararıyla Basketbol Süper Ligi'nden çekilerek faaliyetlerine altyapıda devam etme kararı almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yakın Doğu Üniversitesi SK</span> Türk basketbol takımı

Yakın Doğu Üniversitesi Spor Kulübü, Kadınlar Basketbol Süper Ligi ve Euroleague Kadınlar'da mücadele etmektedir.

Dernek federasyonu, dernek, hayır kurumu ya da kar amacı gütmeyen kuruluş statüsü kazanmış tüzel kişiliklerin bir araya gelmesi ile oluşturulmuş sivil toplum kuruluşudur.


Türkiye'de 1928 yılındaki olayların listesidir.