İçeriğe atla

Derinkuyu

Derinkuyu
Derinkuyu'ya adını veren yeraltı şehrinin derin havalandırma kuyusu.
Derinkuyu'ya adını veren yeraltı şehrinin derin havalandırma kuyusu.
Türkiye'de yeri
Türkiye'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlNevşehir
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamKonuralp YILMAZ [1]
 • Belediye başkanıTaner İnce (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam447 km²
Rakım1.300 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam20.786
 • Kır
9,964
 • Şehir
10.974
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu50700
İl alan kodu0384
İl plaka kodu50

Derinkuyu, Nevşehir ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe

Tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber, ilçenin eski bir yerleşim birimi olduğu, tarihinin M.Ö 3000 yıllarına kadar ulaştığı tahmin edilmektedir. İlçenin eski adı Malakopi'dir.[3] Derinkuyu'nun ilk yerlileri Asur kolonilerine kadar uzanır. İlçede Roma ve Bizans döneminden kalma kalıntılar vardır. İlçe Kapadokya bölgesinde yeralmaktadır.

Türkler 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra gelmeye başlamışlar, ilçenin doğusundaki Çekmi, Kızılören, Şemşili, Bölören, Topaleyüp ve Melizlik yaylalarına yerleşerek hayvancılıkla geçimlerini sağlamaya çalışmışlardır. İlçenin bugünkü adı olan "Derinkuyu" halkın içme suyunu 60-70 metre derinliğindeki kuyulardan temin etmesinden dolayı verilmiştir. Kapadokya'nın 36 yeraltı şehrinin en büyük yeraltı şehri olan Derinkuyu yeraltı şehri 1967 yılında turizme açılmış olup, 8 katlıdır. Derinkuyu İlçesinde Bizans döneminden kalma Aya Maryeros Yeraltı Manastırı'nın dünyada akıl hastanesi olarak kullanılan ilk yer olduğu bilinmektedir. İlçede Osmanlı döneminden kalma Aziz Theodoros Trion Kilisesi (Üzümlü Kilise) ve Baş Melekler Kilisesi bulunmaktadır. Baş Melekler Kilisesi daha sonra 1924 yılında ibadete kapatılmış 1949 yılında Derinkuyulu Tahsin Ertaş tarafından satın alınarak Diyanet İşleri Başkanlığına bağışlanıp camiye dönüştürülmüştür. Günümüzde Derinkuyu Cumhuriyet Camii olarak kullanılmaktadır.[4]

Coğrafya

Nevşehir ilinin güneyinde yer alan Derinkuyu ilçesinin güneyinde Niğde; doğusunda Kayseri, Yeşilhisar; kuzeydoğusunda Ürgüp; kuzeybatısında Acıgöl; kuzeyinde Nevşehir; batısında Aksaray ili bulunmaktadır.

Niğde-Nevşehir karayolu üzerinde bulunan ilçe Nevşehir'e 30 km, Niğde'ye 50 km, Kayseri'ye 110 km, Aksaray'a 80 km uzaklıkta olup bu illerin tümüne ilçenin direkt karayolu bağlantısı bulunmaktadır.

İlçenin yüzölçümü 445 km², rakımı 1.300 metredir.

İlçe; Erciyes, Hasan Dağı ve Melendiz Dağları arasında volkanik çanak şeklinde bulunan Misli Ovasının içinde yer alır. Toprak kumlu olup, volkanik faaliyetlerin sona ermesi, yağmur ve rüzgâr ile erozyon etkisi oldukça kuvvetlidir. Arazi genellikle düz olup, ormanlık alan bulunmamaktadır.

Akarsu ve gölü olmayan ilçede geniş yeraltı su kaynakları mevcuttur.

Bitki örtüsü, ilkbahar yağışları ile yeşeren yaz ortalarında kuruyan, cılız otlardan oluşan bozkırdır.

Türkiye'nin en ilginç koruluk ve sanatsal parklarından biri olan Hakkı Atamulu Kültür Parkı da buradadır. Devasa bir Atatürk heykeli bulunmaktadır. Turizm gelişmektedir, tarım ve hayvancılık en önemli geçim kaynağıdır.

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
1960[5]13.9533.44410.509
1965[6]12.8804.0568.824
1970[7]15.1484.63710.511
1975[8]16.7955.61811.177
1980[9]18.0026.59111.411
1985[10]19.5877.38512.202
1990[11]20.0438.58011.463
2000[12]24.63111.09213.539
2007[13]21.88010.21111.669
2008[14]22.11810.39911.719
2009[15]22.17910.53811.641
2010[16]22.11410.67911.435
2011[17]21.95710.67811.279
2012[18]21.94510.80411.141
2013[19]21.42510.73110.694
2014[20]21.43210.84510.587
2015[21]21.10810.81410.294
2016[21]21.08110.87710.204
2017[21]20.90810.85310.055
2018[21]20.78610.7899.997
2019[21]20.77610.8399.937
2020[21]20.93810.9749.964

2023 [22] Yılı Derinkuyu İlçesi,köy ve belde nüfusları

Çakıllı Köyü 1044
Derinkuyu İlçesi 11000
Doğala Köyü 733
Güneyce Köyü 232
Kuyulutatlar Köyü 1095
Özlüce Köyü 825
Suvermez Köyü 1565
Til Köyü551
Yazıhüyük Beldesi 3722

Resimler

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2010. 
  2. ^ "8/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2016. 
  4. ^ "CUMHURİYET(YENİ) CAMİİ". Kültür Portalı. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2021. 
  5. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  6. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  19. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  20. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  21. ^ a b c d e f
  22. ^ "Medas". biruni.tuik.gov.tr. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kırşehir (il)</span> Türkiyenin İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir il

Kırşehir, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Nevşehir (il)</span> Türkiyenin İç Anadolu Bölgesinde bir il

Nevşehir, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Niğde</span> Niğde ilinin merkezi olan şehir

Niğde, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nde bulunan Niğde ilinin şehir merkezidir. Aladağlar ile Melendiz dağları arasında, Kayseri iliyle Akdeniz Bölgesini bağlayan ortalama 1.250 m yükseklikteki platoda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Aksaray</span> Aksaray ilinin merkezi olan şehir

Aksaray, Aksaray ilinin şehir merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Ürgüp</span> Nevşehirin ilçesi

Ürgüp, Nevşehir İlinin 20 km doğusunda olan ilçesidir ve Kapadokya bölgesinin önemli merkezlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Avanos</span> Nevşehirin ilçesi

Avanos, Nevşehir İline bağlı bir ilçedir. Nevşehir'in 18 km kuzeyinde olan yerleşiminin, dönemlerine göre adları Hititler döneminde "Zuwinasa", Asurlular döneminde "Nenansa", Bizanslılar döneminde "Venessa" ve Selçuklular döneminde de "Evenüz"dür. Osmanlı dönemindeyse "Uvenez, Evenez, Avanoz" olarak adlandırılmış zamanla da Avanos'a dönmüştür. Çok sayıda çanak çömlek atölyesi bulunan ilçede seramik yapım geleneği Hititlerden beri süregelmektedir.Merkez bucağına bağlı 3, Özkonak bucağına bağlı 10 ve Topaklı bucağına bağlı 5 köyü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Hacıbektaş</span> Nevşehirin ilçesi

Hacıbektaş, Nevşehir ilinin bir ilçesidir. Kapadokya'nın önemli merkezlerinden biridir. Doğuda Avanos, batıda Mucur, güneyde Gülşehir, kuzeyde Kozaklı ilçeleriyle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Nevşehir</span> Nevşehir ilinin merkezi olan şehir

Nevşehir, Nevşehir ilinin merkezi olan şehirdir. Antik ismi Nissa ve Yunancada "Yeni Şehir" anlamına gelen Neapolis'tir. Selçuklu döneminde fethedilip ismi Muşkara olmuştur. Lale Devri'nin ünlü sadrazamı Damat İbrahim Paşa burada doğmuş ve döneminde şehri imar edip hanlar, camiler, hamamlar gibi yapıların inşasına öncülük ederek bölgenin kalkınmasında önemli bir etkide bulunmuştur. Adını değiştirerek Farsçada "Yeni Şehir" anlamına gelen Nevşehir adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güzelyurt, Aksaray</span> Aksarayda bir ilçe

Güzelyurt, Aksaray'ın ilçesi. Aksaray merkeze 45 km, Ihlara Vadisi'ne ise 15 km. uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ortaköy, Aksaray</span> Aksarayda bir ilçe

Ortaköy, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'ndeki Aksaray iline bağlı ilçedir. 2022 nüfus sayımına göre ilçe nüfusu 31.818'dir. İlçe 725 kilometrekare alan kaplamaktadır ve ortalama yüksekliği 1,140 metredir.

<span class="mw-page-title-main">Kozaklı</span> Nevşehirin ilçesi

Kozaklı, Nevşehir'in Kaplıca'ları ile tanınan ilçesidir. İl merkezi olan Nevşehir'e en uzak ilçedir. İlçeye bağlı 24'ü köy olmak üzere 30 yerleşim birimi bulunmaktadır. İlçenin il Merkezi olan Nevşehir'e uzaklığı 85 Km, çevre iller Kayseri, Kırşehir ve Yozgat'a ortalama uzaklığı ise 90 Km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Acıgöl, Nevşehir</span> Nevşehirin ilçesi

Acıgöl, Türkiye'nin Nevşehir iline bağlı bir ilçedir. 1914 yılında bucak merkezi, 1952 yılında kasaba, 1987 yılında da 3392 sayılı kanunla Nevşehir iline bağlı bir ilçe olmuştur. Nevşehir-Aksaray karayolu üzerinde bulunan Acıgöl ilçesinin merkezi Nevşehir'e 20 km uzaklıktadır. İlçenin, biri ilçe Merkez Belediyesi olmak üzere 3 belediyesi ve 10 köyü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Niğde'nin ilçeleri</span> Vikimedya madde listesi

Niğde iline bağlı 1'i il merkezi olmak üzere 6 ilçe bulunmaktadır:

<span class="mw-page-title-main">Nevşehir'in ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Nevşehir ilinin ilçeleri şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Altunhisar</span> Niğdenin ilçesi

Altunhisar, Niğde ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çamardı</span> Niğdenin ilçesi

Çamardı Niğde ilinin ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilhisar</span> İlçe, Kayseri, Türkiye

Yeşilhisar, eski adıyla Develi Karahisar, Kayseri'nin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gülşehir</span> Nevşehirin ilçesi

Gülşehir, Nevşehir iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Şefaatli</span> Yozgatın ilçesi

Şefaatli Yozgat ilinin güneyinde yer alan, Kırşehir ile Nevşehir'e sınırı olan ve il merkezine 41 km uzaklıkta bulunan ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Gülağaç</span> Aksarayda bir ilçe

Gülağaç, Aksaray ilinin merkezine 33 km uzağındaki ilçesidir.