İçeriğe atla

Derin ekoloji

Derin ekoloji (İngilizce: Deep ecology), ekolojik felsefe içinde, insanın doğaya üstünlüğünü radikal bir tavırla reddeden hareket. Doğaya özel değer veren ve ideolojik bir akım olan derin ekoloji, bireylerin ve toplumların bu doğaya saygı duymalarını ister. Dolayısıyla insanı evrenin merkezine yerleştiren insanmerkezli paradigmaya karşıdır.

Derin ekoloji düşüncesi adını 1973 yılında Norveç filozof Arne Næss'in yayımladığı aynı adlı makaleden aldı.[1] Næss'e göre "sığ çevre felsefesi" başlığı altında toplanabilecek düsünceler; kirliliğin, doğal kaynakların tahribinin ancak kısa vadede önlenmesini ve gelişmiş ülkelerin kendi vatandaşlarının daha uzun süre doğayı sömürmelerinin meşru kılınmasından ibarettir.

Bibliyografya

  • Bender, F. L. 2003. The Culture of Extinction: Toward a Philosophy of Deep Ecology Amherst, New York: Humanity Books.
  • Devall, W. and G. Sessions. 1985. Deep Ecology: Living As if Nature Mattered Salt Lake City: Gibbs M. Smith, Inc.
  • Drengson, Alan. 1995. The Deep Ecology Movement
  • Katz, E., A. Light, et al. 2000. Beneath the Surface: Critical Essays in the Philosophy of Deep Ecology Cambridge, Mass.: MIT Press.
  • LaChapelle, D. 1992. Sacred Land, Sacred Sex: Rapture of the Deep Durango: Kivakí Press.
  • Næss, A. 1989. Ecology, Community and Lifestyle: Outline of an Ecosophy Translated by D. Rothenberg. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Nelson, C. 2006. Ecofeminism vs. Deep Ecology, Dialogue, San Antonio, TX: Saint Mary's University Dept. of Philosophy.
  • Passmore, J. 1974. Man’s Responsibility for Nature London: Duckworth.
  • Sessions, G. (ed) 1995. Deep Ecology for the Twenty-first Century Boston: Shambhala.
  • Taylor, B. and M. Zimmerman. 2005. Deep Ecology" in B. Taylor, ed., Encyclopedia of Religion and Nature, v 1, pp. 456–60, London: Continuum International.
  • Ünder, Hasan 1996. Çevre Felsefesi, Etik ve Metafizik Görüsler, Ankara: Doruk Yayınları.

Kaynakça

  1. ^ Næss, Arne (1973) 'The Shallow and the Deep, Long-Range Ecology Movement.' Inquiry 16: 95-100

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Murray Bookchin</span> Amerikalı filozof

Murray Bookchin, Amerikalı sosyal teorisyen, yazar, tarihçi ve siyaset felsefecisi. Çevre hareketinin öncülerinden olan Bookchin, özgürlükçü sosyalizm, anarşizm ve ekoloji düşüncelerine bağlı kalarak şehir planlaması ve teorisyeni olduğu sosyal ekoloji ideolojisi gibi konular üzerine çalışmalar yapmış, anarşist gelenek ile çağdaş ekolojik bilincin sentezini kurması ile dikkatleri üzerine çekmiştir. Bookchin; siyaset, felsefe, tarih ve kentsel sorunlar üzerine iki düzine kitabın yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Douglas Futuyma</span> Amerikalı biyolog

Douglas Joel Futuyma, Amerikalı biyolog.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Stanley Eddington</span> İngiliz astrofizikçi (1882-1944)

Arthur Stanley Eddington, OM, FRS, 20. yüzyıl başlarında yaptığı çalışmalarla tanınan astrofizikçi. Eddington aydınlatma gücü ve yıldızların aydınlatma gücünün doğal sınırı, adını kendisinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Felsefe</span> soyut, genel ve temel birtakım probleme ilişkin yapılan sistematik çalışma

Felsefe veya düşünbilim; varlık, bilgi, değerler, gerçek, doğruluk, zihin ve dil gibi konularla ilgili soyut, genel ve temel problemlere ilişkin yapılan sistematik çalışmalardır. Felsefe ile uğraşan kişilere filozof denir.

John Harwood Hick, din felsefecisi ve teolog. Felsefi teoloji alanında, özellikle teodise, eskatoloji, kristoloji konuları ile dini çoğulculuk ve din epistemolojisi alanında çalışmalar yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Roger Scruton</span>

Roger Vernon Scruton, İngiliz filozof, yazar ve hayvan hakları aktivisti. Estetik ve siyaset felsefesi, özellikle de gelenekçi muhafazakâr görüşlerin ilerlemesi konusunda uzmanlaşmış ve eserler kaleme almıştır.

Feminist etik, geleneksel etik teorilerinin, çoğunlukla erkek egemenliğinde olduğu için, kadının ahlaki deneyimine az değer verildiği inancına dayanan bir etik yaklaşımdır ve bu nedenle etiği dönüştürmek için bütüncül bir feminist yaklaşımla yeniden şekillendirmeyi seçer.

Mühendislik felsefesi, mühendisliğin ne olduğunu, mühendislerin ne yaptığını ve çalışmalarının toplumu nasıl etkilediğini ele alan ve bu nedenle etik ve estetik yönlerinin yanı sıra ontoloji, epistemoloji, vb. gibi bilim felsefesi veya teknoloji felsefesi'nde incelenebilecek konuları da içeren gelişmekte olan bir disiplindir.

<span class="mw-page-title-main">Arne Næss</span>

Arne Dekke Eide Næss, derin ekoloji " terimini icat eden ve yirminci yüzyılın sonlarındaki çevre hareketi içinde önemli bir entelektüel ve ilham verici figür olan Norveçli bir filozoftu. Næss, Rachel Carson'un 1962 tarihli Sessiz Bahar kitabını derin ekoloji vizyonunda anahtar bir etki olarak gösterdi. Næss, ekolojik vizyonunu Gandhi'nin şiddetsizliğiyle birleştirdi ve birkaç kez doğrudan eyleme katıldı.

Kimya felsefesi, kimya biliminin temelindeki varsayımları ve metodolojiyi inceler. Kimya felsefesi, filozoflar, kimyagerler ve filozof kimyacılar tarafından araştırılmıştır. Tarihin büyük bölümünde bilim felsefesi büyük oranda fizik felsefesinden oluşmaktaydı fakat kimya kaynaklı felsefi sorular 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren artan düzeyde ilgi görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Uzay ve zamanın felsefesi</span>

Uzay ve zaman felsefesi, uzay ve zamanın ontolojisi, epistemolojisi ve karakterini çevreleyen konularla ilgilenen felsefe dalıdır.

Felsefi çalışmaların gelişmesi sürecinde on dokuzuncu yüzyılda sembolik mantık ile yürüyen mantık, yirminci yüzyılda matematiksel mantıkla devam ederken, geleneksel olarak basit mantığın ötesine geçiyorsa, mantığın bir parçası olarak değil de felsefi mantık veya mantık felsefesi olarak değerlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Algı felsefesi</span> Felsefi Yaklaşım

Algı felsefesi, algısal deneyimin doğası ve algısal verilerin durumuyla, özellikle de dünya hakkındaki inançlar veya dünya hakkındaki bilgilerle nasıl ilişkili olduklarıyla ilgilidir. Herhangi bir açık algı açıklaması, çeşitli ontolojik veya metafizik görüşlerden birine bağlılığı gerektirir. Filozoflar, nesnelerin algılarının ve bunlarla ilgili bilgi veya inançların bireyin zihninin yönleri olduğunu varsayan içselci açıklamaları ve bunların bireyin dışındaki dünyanın gerçek yönlerini oluşturduklarını belirten dışsalcı açıklamaları birbirinden ayırır. Son zamanlardaki felsefi çalışmalar, tek görme paradigmasının ötesine geçerek algının felsefi özelliklerini genişletmiştir.

Enformasyon felsefesi ya da Bilgi felsefesi, bilgi işleme, temsil sistemi ve bilinç, bilgisayar bilimi, bilgi bilimi ve bilgi teknolojisi ile ilgili konuları inceleyen bir felsefe dalıdır.

Ekofaşizm, totaliter bir hükûmetin, bireylerin kendi çıkarlarını “doğanın organik bütünlüğüne” feda etmelerini istemleyeceği kuramsal bir politik modeldir.

<span class="mw-page-title-main">Cristina Bicchieri</span> İtalyan–Amerikalı filozof

Cristina Bicchieri bir İtalyan-Amerikalı filozoftur. Pennsylvania Üniversitesi Felsefe ve Psikoloji Bölümlerinde S.J.P. Harvie Sosyal Düşünce ve Karşılaştırmalı Etik profesörü, Pennsylvania Üniversitesi Wharton Okulu'nda Hukuk Çalışmaları profesörü ve Davranışsal Karar Bilimleri Yüksek Lisans programı ve Felsefe, Politika ve Ekonomi direktörüdür. Sosyal bilimler felsefesi, rasyonel seçim teorisi ve oyun teorisindeki problemler üzerinde çalışmıştır Güncel çalışmaları sosyal normların doğası ve evrimi ile normların hangi koşullar altında izleneceğini test etmek için davranışsal deneylerin tasarımına odaklandı. Davranışsal etik alanında önderdir. Pennsylvania Üniversitesi'nde Sosyal Normlar ve Davranış Dinamikleri Merkezi'nin direktörüdür.

John A. Dupré, İngiliz bilim filozofudur. Yaşam Bilimleri Araştırma Merkezi Egenis'in direktörü ve Exeter Üniversitesi'nde felsefe profesörüdür. Dupré'nin başlıca çalışma alanı biyoloji felsefesi, sosyal bilimler felsefesi ve genel bilim felsefesidir. Dupré, Nancy Cartwright, Ian Hacking, Patrick Suppes ve Peter Galison ile birlikte genellikle bilim felsefesinin "Stanford Okulu" olarak gruplandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Godfrey-Smith</span>

Peter Godfrey-Smith, Sidney Üniversitesi'nde Tarih ve Bilim Felsefesi Profesörü olan Avustralyalı bir bilim filozofu ve yazardır. Öncelikle biyoloji felsefesi ve zihin felsefesi alanında çalışır ve ayrıca genel bilim felsefesi, pragmatizm ve metafizik ve epistemolojinin bazı bölümleriyle de ilgilenir. Godfrey-Smith, 2022'de Amerikan Felsefe Topluluğu'na seçildi.

Radikal çevrecilik, çevre hareketi içinde ana akım çevreciliğe yönelik eleştirilerden doğan; konuya daha geniş ve farklı bir bakış açısı getiren bir taban hareketidir.

Ekosofi veya ekofelsefe, ekolojik uyum veya denge felsefesidir. Terim, Fransız post-yapısalcı filozof ve psikanalist Félix Guattari ile birlikte derin ekolojinin Norveçli babası Arne Næss tarafından oluşturulmuştur.