İçeriğe atla

Derg

Etiyopya Geçici Askerî Hükûmeti
የኅብረተሰብአዊት ኢትዮጵያ ጊዜያዊ ወታደራዊ መንግሥት
1974-1987
Etiyopya Geçici Askerî Hükûmeti bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Marş
Ītyoṗya, Ītyoṗya, Ītyoṗya, qidä mī [1]
ኢትዮጵያ, ኢትዮጵያ, ኢትዮጵያ ቅደሚ
Etiyopya, Etiyopya, Etiyopya ilk ol
Etiyopya (1974-1987)
Etiyopya (1974-1987)
BaşkentAddis Ababa
Resmi dilAmharca
HükûmetÜniter Marksist-Leninist tek partili geçici hükûmet
Devlet başkanı 
• 1974
Aman Andom
• 1974-1977
Tafari Benti
• 1977-1987
Mengistu Haile Mariam
Yasama organıUlusal Meclis
Tarihî dönemSoğuk Savaş
• Darbe
1974
• Yeni anayasa
1987
Yüzölçümü
1987[2]1.221.900 km2
Nüfus
• 1987[2]
46.706.229
Para birimiEtiyopya birri (ETB)
Öncüller
Ardıllar
Etiyopya İmparatorluğu
Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti
Günümüzdeki durumu Etiyopya
 Eritre

Etiyopya Geçici Askerî Hükûmeti (Amharcaየኅብረተሰብአዊት ኢትዮጵያ ጊዜያዊ ወታደራዊ መንግሥት ye-Hebratasabʼāwit Ītyōṗṗyā Gizéyāwi Watādarāwi Mangeśt) veya Derg (ደርግ; "komite"), 1974-1987 yılları arasında Etiyopya'yı yöneten askerî cunta idi.

Derg, Haziran 1974'te Aman Andom başkanlığında Etiyopya Ordusu subayları tarafından Silahlı Kuvvetler, Polis ve Bölgesel Ordu Koordinasyon Komitesi olarak kuruldu. Derg, daha sonra resmî olarak Geçici Askerî İdarî Konseyi olarak yeniden adlandırıldı ve Eylül 1974'te kitle protestoları sırasında İmparator Haile Selassie ve hükûmetini devirdi. Derg, monarşiyi kaldırdı ve Etiyopya'yı geçici bir hükûmette öncü parti olarak Marksist-Leninist tek partili bir devlet olarak kurdu.[3] Feodalizmin kaldırılması, okuryazarlığın arttırılması, millileştirme ve Etiyopya Yükseltileri'nden yeniden yerleşim ve köyleştirme dahil olmak üzere kapsamlı toprak reformu öncelikler haline geldi. Mengistu Haile Mariam'ın 1977'de devlet başkanı olmasıyla on binlerce kişinin hapsedildiği ve yargılanmadan idam edildiği siyasi muhalifleri ortadan kaldırmak için Kızıl Terör siyasi baskı kampanyasını başlattı.[4]

1980'lerin ortalarına gelindiğinde Etiyopya, komşu Somali'nin işgal girişiminden kurtulmak, kuraklıklar, ekonomik gerileme ve 1983-1985 kıtlığı gibi birçok sorunla karşı karşıdaydı.[5] Bunu, dış yardıma artan bağımlılık ve özellikle Eritre Bağımsızlık Savaşı ve çevredeki çeşitli etnik milisler arasındaki Etiyopya İç Savaşı olmak üzere, çatışmaların kademeli olarak yeniden canlanması izledi. 1987'de Mengistu, Derg'i kaldırdı ve Etiyopya İşçi Partisi liderliğindeki Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti'ni kurdu. Yeni hükûmet sivilleri de içeriyordu, ancak hâlâ Derg'in üyelerinin hakimiyetindeydi.[6]

Kaynakça

  1. ^ "www.nationalanthems.info". 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021. 
  2. ^ The World Factbook 1987
  3. ^ "Ethiopia Ends 3,000 Year Monarchy", Milwaukee Sentinel, March 22, 1975, p. 3.; "Ethiopia ends old monarchy", The Day, March 22, 1975, p. 7. 8 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Henc Van Maarseveen and Ger van der Tang, Written Constitutions: A Computerized Comparative Study (BRILL, 1978) p. 47.; The World Factbook 1987; Worldstatesmen.org – Ethiopia 11 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ de Waal, Alex (1991). Evil Days: Thirty Years of War and Famine in Ethiopia. New York & London: Human Rights Watch. ISBN 1-56432-038-3. 
  5. ^ Gill, Peter (2010). Famine and Foreigners: Ethiopia Since Live Aid (pdf). Oxford University Press. ss. 43-44. ISBN 978-0-19-956984-7. 16 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Haziran 2021 – South African History Online vasıtasıyla. 
  6. ^ David A. Korn, Ethiopia, the United States and the Soviet Union, Routledge, 1986, page 179

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya</span> Afrikanın doğusunda, Afrika Boynuzunda, bir devlet

Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Bloku</span> Soğuk Savaş döneminde Orta ve Doğu Avrupanın sosyalist devletler grubu

Doğu Bloku, Komünist Blok, Sovyet Bloku ya da Demir Perde, Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği ve onun Doğu ve Orta Avrupa'daki müttefiklerini tanımlamak üzere kullanılmış olan bir terimdir. 1947'de, başta Polonya Halk Cumhuriyeti, Romanya Sosyalist Cumhuriyeti, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti, Macaristan Halk Cumhuriyeti, Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti ve Doğu Almanya olmak üzere komünist rejim altına giren birçok ülke Moskova'dan yönetilen bir blok hâline gelmiş bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Güney Vietnam</span> Güneydoğu Asyada eskiden var olan bir devlet

Vietnam Cumhuriyeti, 1955'ten 1975'e kadar Vietnam'ın güneyinde var olmuş devlet.

<span class="mw-page-title-main">Haile Selassie</span> Etiyopya İmparatoru

I. Haile Selassie ; Amharca ha.ɪlɜ sɨlːase ;

<span class="mw-page-title-main">Adowa Muharebesi</span>

Adowa Muharebesi, I. İtalya-Habeşistan Savaşı sırasında 1 Mart 1896'da Orta Etiyopya'nın kuzeyinde bulunan Adowa'da Kral II. Menelik komutasındaki Etiyopya ordusu ile İtalyan kuvvetleri arasında geçen çarpışmadır. Etiyopya'nın kazandığı zafer İtalyanların Afrika'da Fransa ya da İngiliz imparatorluklarına benzer bir imparatorluk kurma girişimlerini engellemiş ve Fransızlara Atlas Okyanusu'ndan Kızıldeniz'e kadar yayılma umudu vermiştir. 19. yüzyılın sonuna doğru, Avrupa ülkelerinin Berlin Konferansı'nda Afrika'nın neredeyse tamamını paylaştığında; sadece Etiyopya ve Liberya bağımsızlığını koruyabilmiştir. Adowa Muharebesi Pan-Afrikanizmin sembolü haline gelmiş ve Etiyopya'nın bağımsızlığını II. İtalya-Habeşistan Savaşı'na kadar korumuştur.

<span class="mw-page-title-main">Eritre Bağımsızlık Savaşı</span>

Eritre Bağımsızlık Savaşı 1 Eylül 1961'de başlayıp, Eritre'nin bağımsızlık tarihi olan 29 Mayıs 1991'e kadar 30 yıl boyunca devam etmiş bir savaştır. Savaş, Etiyopya hükûmeti ve Eritreli özerkçilikçiler arasında çıkmıştır. Bu 30 yıllık savaş içerisinde, 1972 - 1974 ve 1980 - 1981 yılları arasında Eritre'yi temsil eden Eritre Halk Cephesi ve Eritre Liberal Cephesi arasında Eritre İç Savaşı yaşanmıştır. 1974 - 1992 yılları arasında ise Etiyopya İç Savaşı yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">V. Iyasu</span> V. Iyasu

V. Iyasu, ayrıca Lij Iyasu olarak bilinir 1913 ile 1916 yılları arasında Etiyopya'nın tac giymemiş imparatoru. Vaftiz ismi Kifle Yaqob'dur. Tac giymediği için genellikle Lij Iyasu olarak adlandırılır, Lij unvanı "çocuk" olarak tercüme edilir ve gencin asil kandan geldiğini göstermesine hizmet eder.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Terör Şehitleri Anıt Müzesi</span> Addis Ababa, Etiyopyadaki bir anıt müzesi

Kızıl Terör Şehitleri Anıt Müzesi, Derg hükûmeti altında Kızıl Terör esnasında ölenlerin anısına 2010 yılında, Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'daki Meskel Meydanı'nda kurulmuş müze. Müzede işkence aletleri, kafatası ve kemikler, tabutlar, kanlı giysiler ve kurbanların fotoğrafları sergilenmektedir. Müzede gerçekleşen ücretsiz turlardaki rehberler, Kızıl Terör'ün tarihini, Derg'e muhalefet eden vatandaşlara yönelik gerçekleştirilen eylemleri, mahkûmlara nasıl davranıldığını ve aralarında gizlice nasıl iletişim kurduklarını anlatmaktadırlar. Müze ayrıca Kızıl Terör'ün resimli tarihini de içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eritre-Etiyopya Savaşı</span>

Eritre-Etiyopya Savaşı, Mayıs 1998-Haziran 2000 tarihleri arasında Etiyopya ve Eritre arasında sınır anlaşmazlıklarından dolayı meydana gelen bir savaştır. Eritre ve Etiyopya savaşa yüzlerce milyon dolar harcamış ve çatışmalar sonucu binlerce kayıp verilmesine karşın yalnızca küçük sınır değişiklikleri ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rodezya İç Savaşı</span>

Rodezya İç Savaşı veya Zimbabve Kurtuluş Savaşı, 1964-1979 yılları arasında Rodezya'da meydana gelen bir iç savaştır. Savaş Ian Smith önderliğindeki Rodezya hükûmeti ile Robert Mugabe önderliğindeki Zimbabve Afrika Ulusal Birliği ve Joshua Nkomo önderliğindeki Zimbabve Afrika Halk Birliği güçleri arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aman Andom</span>

Aman Mikael Andom, Etiyopyalı asker ve siyasetçi. Andom, Afrika ülkesi Etiyopya'da cumhuriyet döneminin ilki olarak 1974 yılında kısa süre devlet başkanlığı görevlerini üstlenmiştir.

Tuğgeneral Tafari Benti, Etiyopyalı asker ve siyasetçi. Benti, Afrika ülkesi Etiyopya'da 1974 ile 1977 yılları arasında askerî cuntanın başında yer alan kişi olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tesfaye Gebre Kidan</span>

Tesfaye Gebre Kidan, Etiyopyalı asker ve siyasetçi. Kidan, Afrika ülkesi Etiyopya'da 1991 yılında kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mozambik Bağımsızlık Savaşı</span>

Mozambik Bağımsızlık Savaşı, 1964-1974 yılları arasında Mozambik'te Mozambik Kurtuluş Cephesi ile Portekiz güçleri arasında meydana gelen çatışmalardır. Çatışmalar, Portekiz'in diğer Afrika sömürgelerinde yaşanan Portekiz Sömürge Savaşları'nın bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Askerî cunta</span> Askerî liderlerden oluşan bir komite tarafından yönetilen hükûmet

Askeri cunta askeri liderler komitesi tarafından yönetilen bir hükûmettir. Cunta terimi "toplantı" veya "komite" anlamına gelir ve köken olarak 1808'de Napolyon'un İspanya'yı işgaline karşı İspanyol direnişinin düzenlediği ulusal ve yerel cuntaya dayanır. Günümüzde bu terim oligarşik askeri diktatörlük tipine sahip otoriter hükûmetler için kullanılır. Bu hükûmetler güçlü adam, makine ve patronculuk tipinde olabilir.

Etiyopya-Rusya ilişkileri, resmi olarak 21 Nisan 1943 yılında Sovyetler Birliği'nin Addis Ababa'da büyükelçiliği açmasıyla kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Fikre Selassie Wogderess</span>

Fikre Selassie Wogderess, Etiyopyalı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya Ulusal Savunma Kuvvetleri</span> Etiyopyanın silahlı kuvvetleri

Etiyopya Ulusal Savunma Kuvvetleri, Etiyopya'nın silahlı kuvvetleridir. Savunma kuvvetleri, kara ve hava kuvvetlerinden oluşmakta olup başkomutanlık görevi başbakan tarafından yerine getirilir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Etiyopyası</span>

İtalyan Etiyopyası, yaklaşık beş yıl boyunca İtalya tarafından işgal edilen Etiyopya İmparatorluğu topraklarıdır. İtalyan Etiyopyası, İtalyan Doğu Afrikası'nın kurulmasından sonra Amhara, Harar, Galla-Sidamo ve Scioa valiliklerinden oluşan Etiyopya İmparatorluğu'nun eski topraklarının resmi adıydı, idari bir birim değildi.

<span class="mw-page-title-main">Fisseha Desta</span>

Fisseha Desta, Etiyopyalı rütbeli asker ve siyasetçi.