İçeriğe atla

Derebeyi

Derebeyi, Anadolu'da XVIII. asırdan itibaren kendi başlarına buyruk olan ve hükûmetin memuru iken zamanla bu bağları kopan nüfuz ve kudret sahibi kişiler hakkında kullanılan bir tâbirdir. Hükûmet tarafından müsamaha gören fakat asayişi bozdukları zaman da üzerlerine kuvvet gönderilen derebeyleri zamanla güçlenip hanedanlık kurmuşlardır. XIX. asrın başlarında ülkenin nüfuzu bunların eline geçmiş, hükûmetin nüfuzu ise neredeyse sıfıra düşmüştü. II. Mahmut'un ciddi uğraşları sayesinde derebeylerin nüfuzu kırılmış ve ülkede merkezi idare yeniden tesis edilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antigua ve Barbuda</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Antigua ve Barbuda; Karayip Denizi'nin doğusunda, Küçük Antiller ada grubundaki bağımsız bir ada ülkesi. Ülkeye adını veren iki büyük ada ve çeşitli adacıklardan meydana gelir. Başkenti, Antigua adasındaki St. John's'tur. Resmi dili İngilizcedir.

<span class="mw-page-title-main">Devlet başkanı</span> egemen bir devlette en yüksek makamlı pozisyonda bulunan yetkili

Devlet başkanı, bir devletin en yüksek seviyedeki yöneticisidir. Devlet başkanına Cumhuriyet ile yönetilen ülkelerde cumhurbaşkanı, mutlakî ya da meşrutî monarşi ile yönetilen ülkelerde ise genellikle kral adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya</span> Afrikanın doğusunda, Afrika Boynuzunda, bir devlet

Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Çalışma Örgütü</span>

Uluslararası Çalışma Örgütü ya da ILO, ülkelerdeki çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin uygulamalarda standartları geliştirmek ve ileriye götürmek gibi bir amaçla kurulan kuruluştur. Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde bulunmaktadır.

Eyalet, çoğunlukla valilerce yönetilen ve yönetim bakımından bazı özerklikleri olan büyük yönetim birimi.

<span class="mw-page-title-main">Nepal</span> Güney Asyada Çin ile Hindistan arasında yer alan bağımsız bir ülke

Nepal, resmî adıyla Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti, Güney Asya'da bir ülkedir. Büyük bölümü Himalayaların eteklerinde, bir bölümü ise Hint-Ganj Ovası'nda konumlanmıştır. Dünyanın en kalabalık 49. ve en geniş 93. ülkesidir. Denize kıyısı bulunmayan Nepal kuzeyde Çin'e bağlı Tibet; güney, doğu ve batıda Hindistan ile komşudur. Bangladeş Nepal'in güneydoğu ucundan sadece 27 km uzaklıkta olmasına rağmen sınırdaşı değildir, Bhutan da Hindistan'ın Sikkim eyaletiyle ayrılmıştır. Verimli ovalar, subalpin kuşak ormanları ve en yüksek on dağdan sekizini bulunduran Nepal zengin bir coğrafi çeşitliliğe sahiptir. Dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı da bunlara dahildir. Başkenti ve en büyük şehri Katmandu'dur. Resmi dil Nepalcedir, ancak ülke birçok etnik gruba ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şansölye</span> Almanya ve Avusturyada hükûmet başkanı

Şansölye, Roma İmparatorluğu mirası üzerinde kurulmuş çeşitli ülkelerde değişik zamanlarda değişik anlamlarda kullanılmış bir görev isimlendirmesidir. Bugün ise en bilinen manasıyla Almanya ve Avusturya'da hükûmet başkanlığı makamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çing Hanedanı</span> Doğu Asyada kurulan Çinin son imparatorluk hanedanı

Çing Hanedanı, 1644-1911 yılları arasında Çin'de hüküm sürmüş hanedandır. Kurucusu, Çin'in kuzeydoğusunda yaşayan Mançuların Aisin Gioro klanıdır; bu nedenle Mançu Hanedanı olarak da adlandırılır. Çin'in son imparatorluk hanedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vichy Fransası</span> II. Dünya Savaşı Sırasında Kurulan Fransız Devleti

Vichy Fransası, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Fransa'yı mağlup etmesinden sonra Fransa'nın Vichy kentinde kurulan Fransız hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Zaman dilimi</span> Dünya üzerinde yasal, ticari ve sosyal amaçlar için tek tip bir standart zamana sahip bölge

Zaman dilimi; hukukî, ticarî ve sosyal gerekçelerle dünyanın bölündüğü dikey zaman şeritlerinden her birine verilen ad. Her bir zaman dilimi yaklaşık 15 derecelik boylama göre dizilmiştir. Zaman dilimleri Greenwich, İngiltere'deki 0 derece boylamından başlar ve doğuya doğru artarak, batıya doğru azalarak devam eder.

<span class="mw-page-title-main">Güney Vietnam</span> Güneydoğu Asyada eskiden var olan bir devlet

Vietnam Cumhuriyeti, 1955'ten 1975'e kadar Vietnam'ın güneyinde var olmuş devlet.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Said Paşa</span> Iraklı asker ve siyasetçi

Nuri Said Paşa, Uzun yıllar ülke yönetiminde etkili olmuş Iraklı asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Yürütme erki</span>

Yürütme erki, yasaların uygulanmasından sorumlu olan ve bir devletin yönetiminden genel olarak sorumlu olan hükûmetin bir parçasını tanımlamak için yaygın olarak kullanılan bir terimdir.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">II. George</span>

II. George, tam adı George Augustus, Almanca: Georg August, 1706-1727 arasında Cambridge Markisi ve Dükü, 1727-1760 arasında Büyük Britanya kralı ve Hannover elektörü.

<span class="mw-page-title-main">Somali İç Savaşı</span> 1991den beri devam eden iç savaş

Somali İç Savaşı Somali'de 1988'den bu yana sürmekte olan bir silahlı çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Başbakan</span> hükûmetin başı, kabinenin başkanı

Başbakan, bir ülkedeki yürütme organı kurulun (hükûmetin) başkanına verilen ad. Her ülkede başbakan olmaz. Başbakanlar görevlerine seçimle gelir. Belçika, Danimarka, Japonya, Hollanda, Norveç, Malezya, İspanya, İsveç, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Birleşik Krallık gibi anayasal monarşi ile yönetilen ülkelerde olabileceği gibi Finlandiya, Fransa, Almanya, Hindistan, İtalya, İrlanda, Portekiz, Karadağ, Hırvatistan, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan gibi cumhuriyetlerde de olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yüzdeler Anlaşması</span>

Yüzdeler Anlaşması ya da Churchill-Stalin oranlar uzlaşısı, II. Dünya Savaşı sonrasında Güneydoğu Avrupa'nın nüfuz bölgelerine göre nasıl pay edileceğini belirleyen antlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Mülk devleti</span>

Mülk devleti Orta Çağ'da etkili olan devlet anlayışıdır. İlkel bir yapıya sahiptir ve zaman zaman uygulama alanı bulmuştur. Bu anlayışta devletin başındaki kişi devleti kendi mülküymüş gibi görür. Ağalık sistemi ile paraleldir ve genellikle kurallar yoktur. Derebeyleri Orta Çağ'da belirli bir coğrafi alanı ellerinde bulundurmuş ve bu alanda siyasal nüfuz sahibi olmuşlardır. Bu anlayışın Orta Çağ'daki görünümünde en fazla toprağa sahip olan kişi derebeylerinin de en büyüğü sayılıyordu. Bu sebepten en büyük toprağa sahip olan krallar, derebeyleri arasında en büyük güce sahip kişilerdi. Derebeyleri ile krallar toprağa bağlı olan bu güçlerini istedikleri gibi kullanma haklarına sahiplerdi ve bu hakkı sözleşme ile başkalarına devretme gibi bir olanağı da ellerinde bulunduruyorlardı. Varlıklı ve soylu bir aileden gelen kadınlarda da bu durum geçerli olmuştur. Belirli bir toprak parçasını elinde bulunduran kadınlar evlendikleri zaman da sahip oldukları her şeyi ellerinde bulundurabiliyorlardı. Evlilik durumunda toprağın yeri ve sınırlarını değişmemiş olsa bile mülkiyet hakkı eskisi gibi kalıyordu.

Partisiz demokrasi genel ve periyodik seçimlerin siyasi partilere gerek duymadan yapılmasını sağlayan bir temsili hükûmet veya kuruluş sistemidir. Bazen başkalarının kararlarına zarar vermemek veya tartışmalı bir atmosfer yaratmamak için seçim toplantıları ve hatta adaylar hakkında konuşmak bile zararlı olabilir.