İçeriğe atla

Dere otu

Dereotu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Apiales
Familya:Apiaceae
Cins:Anethum
Tür: A. graveolens
İkili adlandırma
Anethum graveolens
L., Sp. Pl. 1: 263 (1753).

Dere otu (Anethum graveolens), maydanozgiller (Apiaceae) familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık bir bitki türüdür. Bitkinin botanikteki adı ise Anethum Graveolens'tir ve bu cinsteki tek türdür. Anavatanı Avrupa'nın güneyi ve Asya'nın batısıdır. Türkiye'de de yabani olarak bulunduğu gibi, kültür bitkisi olarak bahçelerde de yetiştirilir. Dereotu, yaprakları ve tohumlarının yemeklere tat vermek için ot veya baharat olarak kullanıldığı Avrasya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

Morfolojik özellikleri

Dereotu ince ve içi boş dallara sahiptir. Yaprakları, ince, yumuşak ve sık bölünen dallar halinde büyür. Yaprakları 10–20 cm uzunluğundadır. Bitkinin tamamı 40–60 cm'ye kadar büyür.

Çiçekleri beyazdan sarıya, küçük şemsiyeler şeklinde ve 2–9 cm çapındadır. Çiçekler küçük hermafrodittir. Çanak yapraklar dumura uğramıştır. Taç yapraklar kirli sarı renktedir. Kültürü yapılan dereotunun çiçek salkımı oldukça büyüktür. Ortalama çapı 20 cm'dir. Görünüşü her yana dağılmış ışınımsıdır.

Tohumları 4–5 mm uzunluğunda ve 1 mm kalınlığındadır, düz ila hafif kavislidir ve uzunlamasına çıkıntılı bir yüzeye sahiptirler.

Kökleri iğ şeklinde ve beyazımsıdır. 120 cm'ye kadar yükselebilen sap, yuvarlak beyaz ve yeşil uzunlamasına çizgilidir. Esas yapraklar genellikle 3-4 parçalıdır. Alt yapraklar saplı, üst yapraklar sapsızdır. Yaprak kısmı beyaz kenarlı, kısa ve ucunda iki kulakçık oluşturur.

Meyve yumurta şeklinden dar veya geniş eliptik şekle kadar değişir. Üst taraftan hafif basık, 3–5 mm uzunlukta, 1,5-3,5 mm genişlikte sarı kahverenginden kırmızı kahverengine kadar farklılık gösterir. Kenarları geniş ince düz ve sarımsı kanatla çevrilmiştir. Ticarette genellikle meyveler ayrılmış olarak bulunurlar. Ayrılmış olan meye sırt taraftan kuvvetlice basıktır. Beş esas damardan üçü sırt tarafındadır. Meyve büyüklükleri çok değişiktir. Küçük formlarda uzunluk 2,90-3,28 mm, genişlik 1,68-1,96 mm; büyük formlarda ise uzunluk 3,64-4,08 mm, genişlik 2.52 mm kadardır.

Kullanımı

Dere otu bitkisinin yapraklarının ya da tohumlarının kurutulmasıyla baharatı elde edilir. Genellikle balık ve deniz ürünlerinden yapılan yemeklerde kullanılır. Ayrıca zeytinyağlı yemeklere de hoş bir tat ve koku verir.

Resim galerisi

  • Dere otu çiçekleri
    Dere otu çiçekleri
  • Kurutulmuş dere otu
    Kurutulmuş dere otu
  • Dere otu bitkisi
    Dere otu bitkisi
  • Dere otunun yapısı
    Dere otunun yapısı

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Monteri çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Monteri çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından anavatanı ABD ve Kanada olan 15–30 m boy, 30–90 cm çap yapabilen çam türü.

<span class="mw-page-title-main">Çilek</span> Meyve

Çilek (Fragaria), gülgiller (Rosaceae) familyası içinde yer alan bir bitki cinsi ve bu cins içinde yer alan türlerin meyvelerinin ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rezene</span>

Rezene, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından; iki metreye kadar boylanan, iki yıllık, kokulu, otsu bitki türüdür. Anavatanı, Akdeniz havzası ve Yakın Doğu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Anason</span> Bitki

Anason, maydanozgiller familyasından 50–60 cm uzunluğunda bir yıllık otsu bitki türü. Anavatanı Doğu Akdeniz'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kimyon</span> Bitki türü, baharat çeşiti

Kimyon, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından Mayıs-Haziran ayları arasında, beyaz ve pembemsi renkli çiçekleri açan, 40–60 cm boyunda, bir yıllık otsu bir bitki türü. Anavatanı Doğu Akdeniz ve Orta Doğu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kişniş</span> yaprak ve tohumları yenilen, hudayınabit (doğada yetişen) ve maydanoza benzer ot

Kişniş, kinzi ya da aşotu, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından, yaprakları maydanozu andıran, 20-60 santimetre yüksekliğinde, tüysüz, bir yıllık ve otsu bir bitkidir. Bu bitkinin baharat olarak kullanılan kurutulmuş meyvesi veya tohumuna da kişniş adı verilir. Kişniş sözcüğü Türkçeye Farsçadan geçmiştir. Anavatanı Akdeniz ülkeleridir. Güneybatı Asya ve Kuzey Afrika'da yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Maydanoz</span> Yenilebilen bir bitki

Maydanoz, yeşil renkli, damarlı bir bitki türüdür. Yaprakları baharat olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kereviz</span>

Kereviz, Apiaceae (Maydanozgiller) familyası içinde, Batı ve Kuzey Avrupa sahil bölgelerinin çukur ve sazlık kesimlerinin yerli bitkisi olarak kabul edilen, kökleri ve yaprakları sebze olarak kullanılabilen, yenilebilir, keskin bir kokuya sahip, iki senelik bir bitkidir. Boyu bir metreye kadar ulaşabilmektedir. Çiçekleri 2–3 mm çapındadır ve krem rengine yakın bir beyaz renktedir.

<span class="mw-page-title-main">Leylak</span> bitki cinsi

Leylak, zeytingiller (Oleaceae) familyasından, 20'ye yakın türü bulunan, bahçe ve parkların süslenmesinde çok kullanılan soğuklara oldukça dayanıklı ağaççıkların ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Kebabe</span>

Kebabe, karabibergiller familyasına bağlı Piper cubeba türünün tohumlarından elde edilen bir baharattır. Kebabe, karabiber bitkisinin arkabasıdır ve anavatanı Endonezya ve Çin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Hint cevizi</span>

Hint cevizi ya da Muskat (Myristica), portakal ağacına benzeyen, anavatanı Banda Adaları olan bir tropik ağaç cinsi ve baharat olarak kullanılan meyvesi. Hindistan cevizi ile ad benzerliği dışında ilgisi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Doğu mazısı</span> Bitki türü

Doğu mazısı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Platycladus cinsinden süs bitkisi olarak yetiştirilen her dem yeşil bir ağaç türü. En yaşlı örneği Çin'de bulunan 3000 yıllık ağaçtır.

<span class="mw-page-title-main">Japon çamı</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

Japon çamı, servigiller (Cupressaceae) familyasından anavatanı Japonya ve Çin olan bir ağaç türü.

<i>Yabani havuç</i>

Yabani havuç, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından havuç ile akraba olan, koni biçimindeki etli kökü için sebze olarak yetiştirilen bir kültür bitkisidir.

<span class="mw-page-title-main">Çay (bitki)</span> Çaygiller familyasından bir bitki türü

Çay, çaygiller (Theaceae) familyasından nemli iklimlerde yetişen, yaprak ve tomurcukları içecek maddesi üretmekte kullanılan bir tarım bitkisi. Yeşil çay, siyah çay, fermente çay, beyaz çay, sarı çay, bitki çayı ve oolong farklı oksidasyon seviyelerinden geçirilerek üretilir. Diğer yandan Kukicha çayı yapraklardan ziyade sürgün ve gövdeden elde edilir. Çay bitkisinin bilimsel ismi Camellia sinensistir.

<i>Gaultheria shallon</i>

Gaultheria shallon, Ericaceae (fundagiller) familyasına ait bir derimsi-yapraklı çalıdır. Kuzey Amerika'nın batısına özgü bir bitkidir. İngilizcede salal, shallon veya Büyük Britanya'da basitçe Gaultheria olarak bilinir.

<i>Solanum scabrum</i>

Bahçe Amerikan yabanmersini olarak da bilinen Solanum scabrum, bir yıllık veya çok yıllıktır. Linnaeus tarafından Afrika'ya atfedilse de, türün kökeni belirsizdir, aynı zamanda Kuzey Amerika'da da görülür ve birçok ülkede doğallaşmıştır. Afrika'da yaprak sebze olarak ve meyvelerinin boyası için yetiştirilir.

Tanacetum kotschyi, Asteraceae familyasından bir pire otu türü.

<span class="mw-page-title-main">Centaurea macrocephala</span>

Sarıbaş veya bilimsel adıyla Centaurea macrocephala, papatyagiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür.

<i>Datura stramonium</i>

Datura stramonium, Datura cinsine bağlı bir bitki türüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.