Deplasmanlı Amatör Lig
Deplasmanlı Amatör Lig (kısaca DAL), 1990-1994 yıllarında Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü ve TFF tarafından ortaklaşa düzenlenen Türkiye'nin 4. seviye futbol ligidir. Amatör bazda ise en üst düzey ligdir.
Kuruluş
1980'lerin sonlarında Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, kendi bünyesinde faaliyet gösteren amatör futbolun yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi amacıyla TFF ile ortak bir çalışma yaptı: böylece Deplasmanlı Amatör Lig (DAL) uygulamaya konuldu. 1988-1989 sezonundaki Türkiye Amatör Futbol Şampiyonası 2. ve 3.turunda denenen çift devreli lig usulü şeklinde oynanıp ve 3. Lige çıkacak 4 takımı belirleyecek uygulama ile bu ligin denemesi yapıldı. TFF,1989-1990 sezonunu sonunda bu sezona mahsus olmak üzere 3. Lig'den küme düşmeyi kaldırdı ve küme düşen takımları lige tekrar aldı. 1989-1990 sezonunda illerinde şampiyonluk alarak Türkiye Amatör Futbol Şampiyonası'na katılan ve 3. Lig'e terfi etmeyi amaçlayan fakat bu hedeflerine ulaşamayan 168 takımdan kriterlere uyan takımların hemen hemen tamamı yeni kurulan Deplasmanlı Amatör Lige alındı. Lige girmek için başvuru yapan 50'ye yakın takımın müracaatlarının tamamına yakını ise kabul edilmezken bu takımlara 3. Lig yolunun kapatılması lige alınmayan takımlarca büyük bir tepki ile karşılandı.[1]
Sezonlar
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'ne bağlı Amatör Futbol Kurulu ve TFF'nin ortaklaşa düzenlediği lig 19-20 Ekim 1990 tarihinde 18 grupta toplam 169 takımın katılımıyla başladı. Lig 2 tur üzerinden yapıldı. Çift devreli lig usulüne göre oynanan 1.tur sonunda 1.grupta Trabzon Kurtuluş, 2.grupta Erzurum Yol, 3.grupta Van DSİ, 4.grupta Çarşamba Şeker, 5.grupta Adana Köy Hizmetleri, 6.grupta Diyarbakır DSİ, 7.grupta Kayseri Belediye, 8.grupta Konya Yol, 9.grupta Ankara Gazi Tıp, 10.grupta Yeni Bornova, 11.grupta Kestel, 12.grupta Ankara Köy Hizmetleri, 13.grupta Didim, 14.grupta Manisa Köy Hizmetleri, 15.grupta Sefaköy, 16.grupta İSKİ, 17.grupta Küçükpazar, 18.grupta Kozluspor gruplarını şampiyon olarak tamamlayarak 2.tura yükseldi. 12.grupta ligi aynı puan ve averajla tamamlayan Ankara Köy Hizmetleri ve Ankara DSİ takımlarının şampiyonluğunu kura atışının belirlendi. Gruplardaki takım sayısına göre son 3 veya 4'te kalan toplam 65 takım ise doğrudan illerinde bulunan mahalli liglere düştü.
2.tura yükselen 18 takımın 4 farklı gruba ayrılarak oynadığı çift devreli lig sonunda gruplarını şampiyon olarak tamamlayan İSKİ (İstanbul Büyükşehir Belediyespor), Ankara Köy Hizmetleri, Konya Yol ve Van DSİ takımları 3. Lige yükselmeyi başardı. Ayrıca Sarıkamışspor, Pazarspor, Vezirköprüspor, Kırıkhanspor, Antalya Ormanspor, Samsun Kadıköy, Silifkespor ve Ardeşenspor gibi takımların hükûmetin isteği ile 3. Lig'e alındı.[2] Bu durum, 1990-1991 sezonunda Deplasmanlı Amatör Lig'de yer alan diğer takımlarca büyük tepkiyle karşılandı. Kaldı ki Deplasmanlı Amatör Lig 5.grupta oynayan Silifkespor ligde son 4 sırada kaldığı için Mersin 1. Amatör kümeye düşmesi gerekirken 3. Lig'e alınması tepkileri daha da arttırdı.[1]
1990-1991 sezonunda başlatılan Deplasmanlı Amatör Ligin ilk sezonu adaletle bağdaşmayacak bazı kararlar dışında sorunsuz sayılabilecek bir şekilde kapandı. Fakat 1991-1992 sezonunun 1.tur 2.devre maçları ligin maddi tüm ihtiyaçlarını karşılayan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'nün lige ayıracak ödenek konusunda büyük bir sıkıntıya düşmesi sonucu uzun bir süre başlatılamadı. 1992-1993 sezonunda ise maddi kriz derinleşerek devam etti. Ligin masraflarını karşılayan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'ne bağlı Amatör Futbol Kurulu ile TFF arasındaki anlaşmazlıklar had safhaya vardı. Maddi krizin yanında yeni futbol kanunu ile amatörlerin TFF'ye bağlanması sonrasında çıkan yetki tartışması ve Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'nün harcamalar için para vermemeyi kararlaştırması lige büyük bir darbe vurdu. Güç de olsa aşılan sıkıntılar sonrası 2 tur üzerinden oynanan ve 7 takımın 3. Lig'e yükseldiği sezon büyük bir sıkıntı içinde tamamlandı. 14 grupta çift devreli lig usulü ile tek tur ile oynanan 1993-1994 sezonunda ise gruplarında ilk 2 sırayı alan toplam 28 takım 3. Lig'e yükseldi. TFF 1993-1994 sezonunun sonunda yaptığı açıklamada maddi sorunlar nedeniyle bu ligin kaldırıldığını bildirdi. TFF, aynı sezon içinde bir ilke imza atarak mağduriyetin giderilmesi adına DAL dışında illerinde amatör kümelerde derece alan takımlar arasında 3. Lig'e terfi maçları düzenledi ve burada başarılı olan takımları da 3. Lig'e aldı.
3. Lige Yükselen Takımlar
| Sezonlar | ||||
|---|---|---|---|---|
| 1990-91 | 1991-92 | 1992-93 | 1993-94 | |
| Ankara Köy Hizmetlerispor | Ankara DSİ | Çarşamba Beldespor | Ağrıspor | Sivas Tek Çayspor |
| İstanbul Büyükşehir Belediyespor | Dikilitaşspor | Diyarbakır DSİ | Giresun Köy Hizmetlerispor | Diyarbakır BŞB |
| Konya Yolspor | İçel Polisgücü | Edremitspor | Adana Köy Hizmetlerispor | Kurtalanspor |
| Van DSİ | Manisa Sümerbankspor | İstanbul Özel İdare | Gaziantep Belediyespor | DHMİ Spor |
| Antalya Ormanspor* | - | Karamürselspor | Selçuk Üniversitesi | Kocasinan Belediyespor |
| Ardeşen Belediyespor* | - | Yeni Bornovaspor | Mezitlispor | Altındağ Belediyespor |
| Kırıkhan Belediyespor* | - | Sankospor | Denizli Belediyespor | Çanspor |
| Eskişehir Demirspor* | - | - | Selçuk Efesspor | Aliağaspor |
| Pazarspor* | - | - | Keşanspor | İznikspor |
| Samsun Kadıköyspor* | - | - | Çerkezköy Profilospor | Pendikspor |
| Sarıkamış Esnafspor* | - | - | Nişantaşıspor | Karadeniz Ereğlispor |
| Hakkari Belediyespor* | - | - | Kocaeli Petkimspor | Mithatpaşaspor |
| Vezirköprüspor* | - | - | Amasyaspor | Hatay Polisgücü |
| - | - | Trabzon Beldespor | Çaycumaspor | |
- Ligde başarılı olamamalarına rağmen hükûmet desteğiyle 3. Lige yükseldiler.[3]
Kaynakça
- ^ a b "Deplasmanlı Amatör Lig". 25 Mart 2014. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020.
- ^ Diker, Benan (25 Mart 2014). "Nostalji: Deplasmanlı Amatör Lig". transfermerkez.com. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2018.
- ^ "deplasmanlı amatör lig" (PDF). 14 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020.
