İçeriğe atla

Dennis Ritchie

Dennis Ritchie
Dennis Ritchie, Japonya Ödül Vakfında
Mayıs 2011
Doğum9 Eylül 1941(1941-09-09)
Bronxville, New York, ABD
Ölüm12 Ekim 2011 (70 yaşında)
Berkeley Heights, New Jersey, ABD
MilliyetAmerikan
Mezun olduğu okul(lar)Harvard Üniversitesi (Doktora, 1968)
Tanınma nedeniALTRAN
B
BCPL
C
Multics
Unix
ÖdüllerIEEE Emanuel R. Piore Ödülü (1982)[1]
Turing Ödülü (1983)
Ulusal Teknoloji Madalyası (1998)
IEEE Richard W. Hamming Madalyası (1990)
Computer Pioneer Ödülü (1994)
Computer History Museum Fellow (1997)
Harold Pender Ödülü (2003)
Japonya Ödülü (2011)
Kariyeri
DalıBilgisayar bilimi
Çalıştığı kurumLucent Technologies
Bell Labs
Ken Thompson (solda) ile Dennis Ritchie (sağda)

Dennis MacAlistair Ritchie (9 Eylül 1941 - 12 Ekim 2011), uzun süre birlikte çalıştığı arkadaşı Ken Thompson ile birlikte C programlama dilini ve Unix işletim sistemini yazan saygın Amerikalı bilgisayar bilimcisi. 1983'te Turing Ödülü'nü, 1999'de Ulusal Teknoloji Madalyası ödülünü aldı. 12 Ekim 2011'de ölmüştür.

Yaşamı

Bronxville, New York'ta doğdu. Harvard'dan fizik ve uygulamalı matematik'te dereceyle mezun olduktan sonra doktora eğitimine devam etti ancak doktor unvanını almaya hak kazanamadı.[2][3] 1967'de Bell laboratuvarları Bilgisayar Bilimleri Araştırmaları merkezinde çalışmaya başladı. 1990'lı yılların ortasında Lucent Technologies firmasına Sistem Yazılımları Araştırma Bölüm Başkanı unvanı ile transfer olarak, 2007 yılındaki emekliliğine kadar buradaki görevine devam etti.[2]

C ve Unix

Ritchie C programlama dilinin yaratıcısı ve Unix'in en önemli geliştiricilerinden biri olarak bilinir. Ayrıca C Programlama Dili kitabının da(K/R veya K&R olarak da anılır)(yazarları baz alınır, Kernighan ve Ritchie) yazarlarından biri olarak da bilinir. Dennis Ritchie'nin Ken Thompson'la birlikte C'yi yaratması ve Unix'in geliştirilmesindeki katkıları onu bilgisayar bilimlerinde önemli bir öncü yaptı. C programlama dili bugün hâlâ yazılım dünyasında aktif olarak kullanılmaktadır ve C++, Java, C# gibi modern programlama dillerini de etkilemiş konumdadır. Ünlü Linux işletim sistemi ve onun araçları Dennis Ritchie'nin yaptıklarına dayanmaktadır. Windows işletim sistemi de Unix uyumlu araçlar ve geliştiriciler için C derleyicileri içermektedir.

Ödüller

Dennis Ritchie, Mayıs 2011'de eski meslektaşı Douglas (Doug) McIlroy ile Japonya Ödül Vakfı töreninde.

Turing Ödülü 1983'te Ritchie ve Ken Thompson Generic İşletim Sistemleri Teorisi ve özellikle UNIX işletim sistemini yaşama geçirmelerinden dolayı beraber Turing Ödülü'nü aldılar. Ritchie'nin Turing Ödülü konuşmasının başlığı “Reflections on Software Research” idi. Ulusal Teknoloji Madalyası: 27 Nisan 1999'da Ritchie ve Thompson bilgisayar donanımlarında ve yazılımlarında büyük gelişmeler sağlatan, ABD'nin bilgi çağına öncülük etmesini sağlayan UNIX işletim sistemine ve C programlama diline yardımlarından dolayı beraber Bill Clinton'dan 1998 Ulusal Teknoloji Madalyası'nı aldılar.

Kitapları

  • C Programlama Dili (1978 - Brian Kernighan'la birlikte K&R)
  • Unix Programcısının Elkitabı(1971)

Takma adı

Dennis Ritchie bazı Usenet haber gruplarında (c, bilgisayar gibi) dmr olarak da bilinir. (Bell lab. E posta adresi)

Vikisöz'de Dennis Ritchie ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Kaynakça

  1. ^ "IEEE Emanuel R. Piore Award Recipients" (PDF). IEEE. 24 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  2. ^ a b "Dennis Ritchie: C Programlama Dilinin Yaratıcısı | Teknoloji.org". 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ The First SIGOPS Dennis M. Ritchie Doctoral Dissertation Award (İngilizce). 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">C (programlama dili)</span> programlama dili

C, yapısal bir programlama dilidir. Bell Laboratuvarları'nda, Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından UNIX işletim sistemini geliştirebilmek amacıyla B dilinden türetilmiştir. Geliştirilme tarihi 1972 olmasına rağmen yaygınlaşması Brian Kernighan ve Dennis M. Ritchie tarafından yayımlanan "C Programlama Dili" kitabından sonra hızlanmıştır. Günümüzde neredeyse tüm işletim sistemlerinin yapımında %95'lere varan oranda kullanılmış, hâlen daha sistem, sürücü yazılımı, işletim sistemi modülleri ve hız gereken her yerde kullanılan oldukça yaygın ve sınırları belirsiz oldukça keskin bir dildir. Keskinliği, programcıya sonsuz özgürlüğün yanında çok büyük hatalar yapabilme olanağı sağlamasıdır. Programlamanın gelişim süreciyle beraber programlamanın karmaşıklaşması, gereksinimlerin artması ile uygulama programlarında nesne yönelimliliğin ortaya çıkmasından sonra C programcıları büyük ölçüde nesne yönelimliliği destekleyen C++ diline geçmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">GNU</span> bilgisayar işletim sistemi

GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Unix</span>

UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinelerden tek işlemcili, basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir. Fakat özellikle kararlı yapısı ve çok kullanıcılı-çok görevli yapısıyla çok işlemcili sunucularda adeta standart haline gelmiştir ve özellikle akademik dünyada iş istasyonları üzerinde çok yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. UNIX, Interdata 7/32, VAX ve Motorola 68000 arasında hızla yayıldı.

Kenneth Lane Thompson Amerikalı bir bilgisayar bilimcisi.Thompson, kariyerinin büyük bir bölümünde orijinal Unix işletim sistemini tasarlayıp uyguladığı Bell Labs'ta çalıştı. Ayrıca C programlama dilinin doğrudan selefi olan B programlama dilini de icat etti. Bununla beraber Plan 9 işletim sisteminin yaratıcılarından ve ilk geliştiricilerinden biriydi. Thompson, 2006'dan beri Go programlama dilini birlikte icat ettiği Google'da çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım</span> bilgisayarın somut olmayan çalıştırılabilir bileşeni

Yazılım, değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik aygıtların birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu sağlayarak görevlerini ya da kullanılabilirliklerini geliştirmeye yarayan makine komutlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Linus Torvalds</span>

Linus Benedict Torvalds Finlandiya asıllı Amerikalı bir bilgisayar bilimci ve yazılım mühendisidir. Linux işletim sistemi çekirdeğinin geliştiricisi ve proje yöneticisi olup, ABD'de yaşamaktadır. Transmeta'daki görevinden ayrıldığından beri OSDL'de tam zamanlı olarak Linux çekirdeği üzerinde çalışmaktadır. Helsinki Üniversitesi'nde bilgisayar bilimleri bölümünden mezun olmuştur.

B programlama dili Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından takriben 1969 yılında geliştirilmiş bir programlama dilidir. B dili, tip desteği olmayan ve yorumlanarak çalışan bir dildir. B diline veri tipi ve derlenme desteği getirilerek C programlama dili oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">POSIX</span>

POSIX, UNIX için "taşınabilir işletim sistemi arabirimi".

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar donanımı tarihi</span> Bilgisayarın işlemcisi ve işletim sisteminin bir bütün olarak geçmişi

Bilgisayarın tarihçesi, bilgiyi hesaplamak, düzenlemek ve değiştirmek için kullanılan yazılım ve donanımların tarihsel gelişiminden bahsetmektedir. Bilgisayar, en basit bakış açısıyla bir matematiksel işlemci, yani bir hesap aracıdır ve veri işler.

<span class="mw-page-title-main">Brian Kernighan</span>

Brian Wilson Kernighan, Kanadalı bilgisayar bilimcisidir.

<span class="mw-page-title-main">Unix benzeri</span>

Unix benzeri işletim sistemi, resmi bir UNIX markası olmamasına karşın Unix sistemine benzer şekilde çalışan işletim sistemleridir. Unix benzeri bir yazılım, Unix komut ve kabuğuna benzer işlevlere sahiptir. Bu terimin kullanımı için bir standart yoktur ve bir yazılımın veya işletim sisteminin Unix benzeri olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı üzerine farklı görüşler vardır.

<span class="mw-page-title-main">GNU Projesi</span> Özgür yazılım projesi

GNU Tasarısı, toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısıdır. Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Tasarının hedefi işbirliği yoluyla özgür yazılımlar geliştirip dağıtarak bilgisayar kullanıcılarının bilgisayarlarını ve benzeri araçlarını kendi istekleri doğrultusunda özgürce kullanmalarını sağlamaktır. Bu tasarının temelinde kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma, inceleme ve değiştirme konularında özgür olmaları yatar. GNU yazılımları bu özgürlükleri dağıtıldıkları lisans ile yasal olarak güvence altına alır, dolayısıyla GNU yazılımları özgür yazılımlardır.

<span class="mw-page-title-main">Space Travel</span> 1969 video oyunu

Space Travel güneş sisteminde geçen ilk bilgisayar oyunudur. Spacewar ile karşılaştırılmıştır. İlk jetonla oynanan video oyunu olduğu iddia edilmektedir. Fakat, doğru değildir. Spacewar ile adı karıştırılmaktadır. Oyunun sistemi, 1969 yılında Ken Thompson tarafından yazılmıştır, daha sonra GECOS sistemi ile Fortran'a taşınmıştır ve en sonunda Dennis Ritchie tarafından PDP-7 sistemine taşınmıştır. UNIX'in ilk uzay seyahati oyunu olarak da düşünülebilir.

Bu sayfa işletim sistemi listesidir. Bilgisayar işletim sistemleri teknolojisine, sahibine, lisansına, çalışma durumuna, kullanıma ve birçok diğer özelliklerine göre kategorilere ayrılır. Uygulamada birçok grup ortak olabilir.

<i>Space Travel</i> (oyun)

Space Travel, 1969'da Ken Thompson tarafından geliştirilen ve Güneş Sistemi'ndeki seyahati simüle eden bir video oyunudur. Oyuncu, gemisini çeşitli gezegenlere ve aylara inmeye çalışmaktan başka hiçbir amacı olmayan Güneş Sisteminin iki boyutlu bir modeli etrafında uçurur. Oyuncu, gemiyi hareket ettirip döndürebilir ve simülasyonun ölçeğini ayarlayarak genel hızı ayarlayabilir. Gemi, astronomik cisimlerin kütleçekiminden etkilenir.

<span class="mw-page-title-main">Unix shell</span> Unix işletim sistemi için yorumlayıcı program

Unix shell, Unix benzeri işletim sistemleri için bir komut satırı kullanıcı arabirimi sağlayan bir komut satırı yorumlayıcısı veya kabuğudur. Kabuk, hem etkileşimli bir komut dili hem de bir komut dosyası dilidir ve işletim sistemi tarafından sistemin kabuk komut dosyalarını kullanarak yürütülmesini kontrol etmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kernel panic</span>

Bir kernel panic, bir işletim sisteminin çekirdeği tarafından, güvenli bir şekilde kurtarılamadığı veya sistemi çalıştırmaya devam etmenin büyük veri kaybı yaşanabilmesinin yüksek bir riske sahip olacağı dahili bir kritik hata tespit edildiğinde alınan bir güvenlik önlemidir. Terim büyük ölçüde Unix ve Unix benzeri sistemlere özgüdür. Microsoft Windows işletim sistemlerindeki eşdeğeri, genellikle "mavi ekran" olarak adlandırılan bir durdurma hatasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.